Şikayet Eden, İstanbul, Türkiye'de mukim Arçelik A.Ş.'dir ve dahili olarak temsil edilmektedir.
Şikayet Edilen, İzmir, Türkiye'de mukim Vargonen Technologies'dir.
İhtilaflı alan adı <arcelikklima.com>, Key-Systems GmbH dba domaindiscount24.com tarafından tescil edilmiştir.
Şikayet, 12 Haziran 2009 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi'ne (“Merkez”) sunulmuştur. Merkez tarafından 12 Haziran 2009 tarihinde Key-Systems GmbH dba domaindiscount24.com'a ihtilaflı alan adını teyit etmesi için e-posta ile talepte bulunulmuştur. 15 Haziran 2009 tarihinde Key-Systems GmbH dba domaindiscount24.com, Şikayet Edilen'in tescil ettiren olarak listede bulunduğunu teyit eden cevabı Şikayet Edilen'e ait iletişim bilgileriyle birlikte Merkez'e iletmiştir. Merkez, Şikayet'in Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü için Yeknesak Politika'da (“Politika” veya “UDRP”), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar'da (“Kurallar”) ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar'da (“Ek Kurallar”) öngörülen yasal gerekleri sağladığını doğrulamıştır.
Kurallar'ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre Merkez, Şikayet'i usulüne uygun biçimde Şikayet Edilen'e bildirmiştir ve idari işlem süreci 8 Temmuz 2009 tarihinde başlamıştır. Kurallar'ın 5(a) maddesine göre, Cevap'ı sunmak için son tarih 28 Temmuz 2009 olarak belirlenmiştir. Şikayet Edilen tarafından Cevap verilmemiştir. Buna göre, Merkez Şikayet Edilen tarafından cevap verilmediğini 18 Ağustos 2009 tarihinde bildirmiştir.
Şikayet Edilen, 9 Temmuz 2009 tarihinde Merkez'e gönderdiği e-posta mesajında, ihtilaflı alan adını 31 Mart 2008 tarihinde bir seneliğine sattığını ve söz konusu alan adının 2 Nisan 2009 tarihinde iki yıl süre için daha yenilendiğini belirtmiştir. Şikayet Edilen, söz konusu satışla ilgili faturaları ve alan adını satın alan kişinin iletişim bilgilerini e-postaya eklemiştir. Şikayet Edilen, 26 Ağustos 2009 tarihli ikinci e-posta mesajında aynı bilgileri yinelemiş ve ek olarak Şikayet'i, konuyu görüşmek isteyen alan adı sahibine gönderdiğini belirtmiştir. Merkez, söz konusu e-posta mesajına cevap vermiş ve alındığını teyit etmiştir.
Merkez, 26 Ağustos 2009 tarihinde tek hakem olarak Gökhan Gökçe'yi görevlendirmiştir. Hakem, söz konusu görevlendirmenin uygun olduğu kararına varmıştır. Hakem tarafından Kurallar madde 7'ye uygunluğu sağlamak için Merkez tarafından talep edilen Tarafsızlık ve Bağımsızlık Kabul ve Beyan Bildirimi sunulmuştur.
10(c) maddesi uyarınca Hakem, karar tarihini 14 Eylül 2009'a uzatmıştır.
Şikayet Eden Arçelik A.Ş., Türkiye'de ev aletleri üretimi alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. Şirket, dayanıklı mallar, parçalar ve tüketici elektronik ürünlerinin pazarlaması, üretimi ve satış sonrası hizmetleri ile iştigal etmektedir. Bu ürünler beyaz eşya, elektronik, küçük ev aletleri ve mutfak aksesuarları, buzdolabı, dondurucu, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, elektrik süpürgesi ve klima gibi ürünlerinden oluşmaktadır. Şikayet Eden, Türkiye'de ev aletleri sektöründe pazar lideri konumundadır.
Şikayet Eden, 30 Nisan 1957 tarihinde Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescil edilen ve 30 Nisan 2002 tarihinde yenilenen ARÇELİK markasının sahibidir ve bu markayı kullanmaktadır. Marka, aralarında “klima” ürünlerinin de bulunduğu 11. sınıfta tescilli durumdadır. Ayrıca, Şikayet Eden'e ait ARÇELİK markası, 26 Kasım 1996 tarihinde Türk Patent Enstitüsü nezdinde tanınmış marka olarak da tescil edilmiştir. Şikayet Eden, 13 Mart 2003 tarihinde söz konusu markası için WIPO Madrid sistem marka tesciline ve 12 Mayıs 2005 tarihinde İç Pazarda Uyum Sağlama Ofisi (“OHIM”) nezdinde topluluk marka tesciline sahip olmuştur.
Şikayet Eden, markasını içeren çok sayıda alan adının sahibidir. Şikayet Eden, 4 Şubat 1997 tarihinde <arcelik.com> alan adını tescil ettirmiştir ve geçen sene ayda 500.000 civarında olmak üzere önemli sayıda ziyaretçisi olan bu web sitesini işletmektedir.
Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adı <arcelikklima.com>'u 31 Mart 2008 tarihinde tescil ettirmiştir.
Şikayet Eden, Politika'nın 4(b)(i) maddesine göre <arcelikklima.com> alan adının Şikayet Eden'e devrine karar verilmesini talep etmektedir. Şikayet Eden, Kurallar'ın 4(a) maddesinde bu işlem için öngörülen dayanakları sunmaktadır.
Şikayet Eden, Ek E'de belirtildiği gibi Türkiye'nin en çok tanınan markası olduğunu, beyaz eşya pazarında en yüksek satış oranına sahip olduğunu ve bu markayı 1957'den beri kullanmakta olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca Şikayet Eden, Ek G ve Ek H'de gösterildiği üzere ARÇELİK markasının Madrid Protokolü kapsamında ve topluluk markası olarak tescil edildiğini de belirtmiştir.
Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'in tescilli markası ile benzer olduğunu ve Şirket adı ile aynı olduğunu belirtmektedir. Ayrıca ihtilaflı alan adı sadece “arçelik” ve “klima” kelimelerini içermektedir ve Türkçe'de air condition'a karşılık gelen “klima”, Ek E ve Ek F'de gösterildiği gibi Şikayet Eden'in markasını tescil ettirdiği sınıfta listelenen ürünlerden biridir.
Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in Türk Patent Enstitüsü nezdinde “arcelik klima” kelimleri için marka tescili bulunmadığı ve bu isimle tanınmadığı için ihtilaflı alan adı üzerinde herhangibir hakkı ya da meşru menfaati bulunmadığını belirtmektedir.
Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'le doğrudan rekabet oluşturan nitelikte içerik sunan bir web sitesine yönlendirme yaptığını belirtmektedir. Ek C'de delillendirildiği üzere söz konusu web sitesi, Şikayet Eden'in faaliyetleri ile ilgili arama motoru ve reklam linkleri ile rakibe ait web siteleriyle ilgili reklam linkleri içermektedir.
Şikayet Eden, ihtilaflı alan adıyla ilgili olarak iyiniyetli bir kullanımın söz konusu olmadığını iddia etmektedir. Ayrıca Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını Şikayet Eden'e ait tanınmış marka ve itibarla ilişkilendirmek suretiyle kullanarak Internet kullanıcılarını bir başka rakibe ait benzer ürünlerin sunulduğu web sitesine yönlendirdiğini ileri sürmektedir.
Şikayet Eden, ticari olmayan nitelikte yasal ya da meşru bir alan adı kullanımından bahsetmenin mümkün olmadığını, bu sebeple söz konusu kullanımın haksız ve hukuka aykırı olduğunu belirtmektedir.
Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını öncelikli olarak satmak, kiralamak veya bir başka şekilde marka hakkı sahibi olan Şikayet Eden'e veya bir başka rakip firmaya, alan adıyla ilgili maliyetleri aşan bir tutar karşılığında devretmek maksadıyla tescil ettirdiğini ileri sürmektedir.
Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in alan adını tescil etmekteki amacının Şikayet Eden'in markasını veya hizmet markasını bunlara uygun bir alan adında kullanmasını engellemek olduğunu iddia etmektedir.
Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in, alan adını Şikayet Eden'e ait marka aleyhine iltibas yaratmak suretiyle ticari maksatla ve kasten Şikayet Eden'in işlerine zarar vermek, Internette Şikayet Eden'in markasını arayan Internet kullanıcılarını yanlış yönlendirmek ve böylelikle kendi web sitesinde sunulan ürün veya hizmetlerle ilişkilendirmek maksadıyla tescil ettirdiğini ileri sürmektedir.
Şikayet Eden, Ek I'de gösterildiği gibi Internet kullanıcılarının Şikayet Edilen'in web sitesinde herhangi bir yere tıklamaları durumunda Şikayet Eden'in rakibi olan Daikin Klima'nın web sitesi olan “www.daikinklima.org” adresine yönlendirildiklerini iddia etmiştir. Ek J'de gösterildiği gibi Şikayet Edilen, aynı zamanda “www.daikinklima.org” alan adının da sahibidir.
Şikayet Eden, markasının Türkiye'de tanınmış marka olduğu ve Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını kullanmak suretiyle Internet kullanıcılarını etkileyerek ticari kazanç sağladığını iddia etmektedir. Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının Şikayet Edilen tarafından, Şikayet Eden ile doğrudan rekabet içinde olan şirketlerin reklamlarının tıklanması suretiyle kazanç sağlamak için kullanıldığına dikkat çekmektedir. Şikayet Eden için arama yapan Internet kullanıcılarının yanlış yönlendirildiği ve Şikayet Edilen'in söz konusu tıklanan reklamlar sayesinde ticari kazanç sağladığı belirtilmiştir.
Şikayet Edilen tarafından Şikayet Eden'in iddialarına cevap verilmemiştir. Şikayet Edilen gönderdiği e-posta mesajında, ihtilaflı alan adını 31 Mart 2008 tarihinde sattığını belirtmiştir. Şikayet Edilen, satışa ilişkin faturaları ve alan adını sattığı kişinin iletişim bilgilerini e-postasına eklemiştir. Şikayet Edilen tarafından her ne kadar ihtilaflı alan adı satıldığı iddia edilmiş olsa da Hakem, Şikayet Edilen'in Tescil Eden tarafından teyit edilmiş tescil ettiren konumunda olduğu bilgisini esas almaktadır ve bu sebeple işbu Şikayet ile ilgili olarak Şikayet Edilen'in uygun taraf olduğu görüşündedir.
Şikayet Edilen, söz konusu bildirimden başka Şikayet'e bir cevap vermemiştir. Kurallar'ın 5(e) maddesine göre istisnai durumlar söz konusu olmaksızın Şikayet Edilen Cevap vermediği takdirde Hakem, uyuşmazlık hakkında Şikayet'e istinaden karar verecektir.
Bununla birlikte, Politika uyarınca idari işlem süreçlerinde cevap verilmemesi, ileri sürülen iddiaların kabul edildiği anlamına da gelmemektedir. Bu çerçevede Hakem, Şikayet Eden'in delillerini değerlendirmeye ve Şikayet Edilen'in web sitesinde Politika'nın 4(a) maddesinde öngörülen gereklere aykırı davranıp davranmadığını değerlendirmeye devam edecektir. Stanworth Development Limited v. E Net Marketing Ltd., WIPO Dava No. D2007-1228.
Politika, Şikayet Eden'in, ihtilaflı alan adının üzerinde, hakları bulunduğunu iddia ettiği markayla aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer biçimde kullanıldığını göstermesi gerektiğini öngörmektedir.
Hakem, Şikayet Eden'in ARÇELİK markasının tescilli sahibi olduğuna kanaat getirmiştir. Hakem, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'in markası ile fiilen aynı olduğu görüşündedir; zira ihtilaflı alan adı, tamamıyla birebir veya iltibas oluşturacak kadar benzer biçimde Şikayet Eden'in markasından oluşmaktadır, Magnum Piering, Inc. v. The Mudjackers. WIPO Dava No. D2000-1525. Bunun yanısıra Hakem'in kanaatine göre, söz konusu markanın ihtilaflı alan adında kullanımı, Internet kullanıcıları nezdinde karışıklık yaratmakta ve ihtilaflı alan adının Şikayet Eden tarafından oluşturulan veya onunla bir biçimde ilişkisi bulunan bir web sitesi izlenimini uyandırmaktadır.
Hakem, alan adına markanın yanısıra jenerik bir kelime olan “klima”'nın eklenmiş olmasının da Şikayet Edilen'in alan adını Şikayet Eden'e ait markadan ayırmadığı kanısındadır; zira jenerik kelime eklenen markalardan oluşan alan adlarının iltibasa mahal verecek şekilde benzerlik göstermeye devam edebileceği Politika uyarınca istikrarlı biçimde ortaya konulmaktadır, Veuve Clicquot Ponsardin v. Net-Promotion, Inc., WIPO Dava No. D2000-0347.
Ayrıca, jenerik bir kelime olan “klima” doğrudan Şikayet Eden'in iş faaliyetleriyle ilgilidir ve Şikayet Eden'in faaliyetleri ile açık bir ilişki ifade ettiğinde jenerik kelimenin eklenmesi özellikle iltibasa sebep olmaktadır.
Bu bilgiler ışığında Hakem, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'in markasına iltibas oluşturacak kadar benzerlik teşkil ettiği kanaatine varmıştır; bu sebeple Şikayet Eden, Politika'da öngörülen ilk unsuru karşılamıştır.
Madde 4(a)(ii)'ye göre, Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı konusunda herhangi bir hakkı ya da meşru menfaati olmadığını ispat etmek zorundadır. Politika'nın 4(a) maddesine göre Şikayet Eden madde 4(a)'da düzenlenen herbir unsuru ispat etmek zorunda olmakla beraber, Politika uyarınca negatif bir durumu kanıtlamanın Şikayet Eden için genelde zor olduğu dikkate alınmakta ve Şikayet Eden'in Şikayet Edilen'in alan adı üzerindeki haklarının veya meşru menfaatinin ilk bakışta (prima facie) mevcut olmadığını gösteren bir durumu ileri sürmesi halinde, ispat yükünün Şikayet Edilen'e geçtiği kabul edilmektedir. Politika madde 4(c)'de Şikayet Edilen'e alan adı üzerindeki haklarını ve meşru menfaatlerini ileri sürmesine olanak sağlayan pek çok imkan vermektedir.
Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını, ticari kazanç ya da müşterileri yanlış yönlendirme niyeti dışında, ticari olmayan veya meşru bir amaç doğrultusunda kullanmadığını ileri sürmektedir.
Hakem, ihtilaflı alan adını ziyaret etmiş ve bu sitenin bir başka web sitesine yönlendirme yapmadığını ve hata mesajı verdiğini tespit etmiştir. Hakem, başkaca bir delilin bulunmaması nedeniyle Şikayet Eden tarafından sunulan ekran çıktıları deliline dayanmaktadır. Hakem, tanınmış bir marka olan alan adının tescil edilmesinin ve Internet kullanıcılarını rakip ürünler ve hizmetler önermek suretiyle yanlış yönlendirecek şekilde, tıklama suretiyle kazanç sağlamanın amacıyla kullanılmasının tek başına meşru menfaatin mevcudiyetini göstermediğini ve bu kullanımın alan adının ticari kullanım teşkil ettiği görüşündedir.
Diğer Hakem Heyetleri tıklama karşılığı ödeme (pay-per-click) türü reklamları, bunu yapan şahıslarca hak sahiplerinin işlerine zarar verilmemesi ve Internet kullanıcılarının ticari kazanç için yanlış yönlendirilmemesi şartıyla, meşru bulmuştur, Cloer Elektrogeräte GmbH v. Motohisa Ohno, WIPO Dava No. D2006-0026; Villeroy & Boch AG v. Mario Pingerna, WIPO Dava No. D2007-1912. İşbu uyuşmazlıkta markanın tanınmışlığından hareket eden Şikayet Edilen'in, Internet kullanıcılarını yanlış yönlendirmek suretiyle finansal kazanç elde etmekte olduğu açıktır.
Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adında hiçbir hak ya da meşru menfaatinin bulunmadığını belirtmektedir. Şikayet Edilen'in tıklanan reklamlardan kazanç elde ettiğine ilişkin delil mevcuttur ve Şikayet Edilen veya onun tarafından idare edilen hiçbir işletmenin, ihtilaflı alan adıyla tanındığını gösteren bir kayıt bulunmamaktadır. Bu itibarla Hakem, söz konusu kullanımın iyiniyetli (bona fide) veya adil yahut ticari amaç gütmeyen bir kullanım olmadığı ve Şikayet Edilen lehine delilin bulunmadığı dikkate alındığında Şikayet Edilen'in uyuşmazlık konusu alan adı üzerinde hakkı veya meşru menfaatinin varlığını gösteren herhangi bir kayıt bulunmadığı kanaatine varmıştır.
Madde 4(a)(ii), Şikayet Eden'in, ihtilaflı alan adında Şikayet Edilen'in hiçbir hak ve meşru menfaatinin olmadığını ispatlaması gerektiğini öngörmektedir. Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adında hak veya meşru menfaatinin bulunmadığını (prima facie) ortaya koymuştur. Şikayet Edilen bir cevap sunmadığından ve aleyhine ileri sürülen iddiaların da aksini kanıtlayamadığından Hakem, Şikayet Eden'in iddialarının doğru olduğu kabul edilmiştir, De Agostini S.p.A v. Marco Cialone WIPO Dava No. DTV2002-0005.
Buna göre, 4(a)(ii)'nin gerekleri yerine getirilmiş olup, Hakem sonuç olarak Politika'nın ikinci unsuru bağlamında Şikayet Eden lehine karar vermiştir.
Son olarak, Şikayet Eden Politika'nın 4(a)(ii). maddesi uyarınca alan adının kötüniyetle tescil edildiğini ve kullanılmakta olduğunu göstermek zorundadır.
Şikayet Eden'e ait ARÇELİK markası, Şikayet Edilen tarafından ihtilaflı alan adı tescil ettirilmeden çok daha uzun süre önce tescil edilmiş ve kullanılmıştır.
Hakem, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını tescil ettirmeden önce Şikayet Eden'in markasının varlığından haberdar olduğu kanaatindedir. Ayrıca ihtilaflı alan adı Şikayet Eden ile doğrudan rekabet içinde olan mal ve hizmetlerin tanıtımı için kullanılmakta olduğundan Şikayet Edilen'in alan adını tescili sırasında, Şikayet Eden'in markasından, markasının itibarı ile mal ve hizmetlerinden kuvvetle muhtemel haberdar olduğu görüşüne varılmıştır. Bu sebeple, Şikayet Edilen'in, tescil tarihi itibarıyla ihtilaflı alan adının ticari kullanımının Şikayet Eden'e ait marka haklarını ihlal edeceğini bilebilecek durumda olduğu, dolayısıyla iyiniyetli kullanımının söz konusu olmadığı değerlendirilmiştir, Telstra Corp. Ltd. v. Nuclear Marshmallows WIPO Dava No. D2000-0003.
Şikayet Edilen tarafından bir cevap verilmemiştir; bu, kötüniyetin varlığını kesin olarak ortaya koymamakla birlikte Şikayet Eden'in kötüniyet iddialarını destekleyen bir durumdur. Ayrıca, Şikayet Edilen'in tüm irtibat bilgilerini temin etmemesi ve özel bir tescille kimlik bilgilerini saklamaya çalışması da kötü niyetinin bir işareti olarak görülmüştür.
Hakem, Şikayet Edilen'in alan adını tescil ettirmekteki öncelikli amacının rakibin faaliyetlerine zarar vermek olduğu konusunda açık delil bulunduğu görüşündedir. Şikayet Edilen, alan adını Şikayet Eden ile doğrudan rekabet içindeki mal ve hizmetlerin sunulduğu bir web sitesine aktarmak etmek için kullanmıştır. Hakem, ticari kazanç için kasti olarak Şikayet Eden'e ait marka aleyhine iltibasa yol açmak suretiyle kullanıcıları Şikayet Edilen'e ait web sitesine çekmeye çalışmıştır.
Telstra kararı ve Ladbroke Group Plc v. Sonnoma International LDC, WIPO Dava No. D2002-0131 davalarında olduğu gibi, söz konusu ihtilaflı alan adı ve tescile ilişkin tüm hususları değerlendiren Hakem, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adını kötü niyetle tescil ettirdiği ve kullanmakta olduğu neticesine varmıştır. Buna göre Hakem, Politika'nın üçüncü unsurunun da Şikayet Eden lehine gerçekleştiğine karar vermiştir.
Yukarıda belirtilen sebepler ışığında Hakem, Politika'nın 4(i) ve Kurallar'ın 15. maddeleri uyarınca <arcelikklima.com> alan adının Şikayet Eden'e devrine karar vermiştir.
Gökhan Gökçe
Tek Hakem
Tarih: 14 Eylül 2009