WIPO Arbitration and Mediation Center

İDARİ HAKEM KARARI

Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Anonim Şirketi v. Recep Memişoğlu

Dava No. D2016-1751

1. Taraflar

Şikayet Eden, Ankara, Türkiye'de yerleşik, Grup Ofis Marka Patent A.Ş., Türkiye tarafından temsil edilen, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Anonim Şirketi'dir.

Şikayet Edilen, Rize, Türkiye'de yerleşik Recep Memişoğlu'dur.

2. Alan Adı ve Tescil Eden Kuruluş

İhtilaflı alan adları <ziraatfinans.com> ve <ziraatkatilim.net>, FBS Inc. ("Tescil Eden Kuruluş") tarafından tescil edilmiştir.

3. Usuli İşlemler

Şikayet, 26 Ağustos 2016 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi'ne ("Merkez") sunulmuştur. 26 Ağustos 2016 tarihinde Merkez, ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Tescil Eden Kuruluş'a tescil teyidi talebini göndermiştir. 29 Ağustos 2016 tarihinde, Tescil Eden Kuruluş, ihtilaflı alan adını tescil ettiren ve tescil ettirenin iletişim bilgileri ile, Şikayet'te belirtilen Şikayet Edilen ve Şikayet Edilen'in iletişim bilgilerinin aynı olduğunu belirtmiştir.

Merkez, Şikayet'in, Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözümü Politikası ("Politika" veya "UDRP"), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar ("Kurallar") ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar ("Ek Kurallar")'da öngörülen şekil şartlarına uygun bir Şikayet olduğunu teyit etmiştir.

Kurallar'ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre, Merkez, Şikayet Edilen'e usulüne uygun şekilde, Şikayet'i bildirmiştir ve idari işlem süreci 16 Eylül 2016'da başlamıştır. Kurallar'ın 5(a) maddesine göre, Cevap sunumu için son tarih 6 Ekim 2016 olarak belirlenmiştir. Şikayet Edilen tarafından Merkez'e resmi Cevap sunulmaması üzerine, 7 Ekim 2016 tarihinde, Cevap vermeme bildiriminde bulunulmuştur.

Merkez, 13 Ekim 2016 tarihinde, İdari Hakem olarak Selma Ünlü'yü atamıştır. İdari Hakem, atamanın uygun olduğu kararına varmıştır. İdari Hakem, Kurallar'ın 7. maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı'nı Merkez'e sunmuştur.

4. Vakıalar

Şikayet Eden Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Anonim Şirketi, 150 yıllık geçmişiyle gerek Türkiye içindeki şubeleri ve gerekse yurt dışındaki 23 şubesiyle, Türkiye'deki bankacılık sektörünün köklü kurumlarından biridir.

Şikayet Eden'in, 1888 yılından bu yana kullanmakta olduğu ticari ünvanının da bir parçası olan "Ziraat" ibaresini içeren yurtiçi ve yurtdışında birçok marka tescili bulunmaktadır. Şikayet Eden'in ZİRAAT BANKASI markası, 8 Ocak 2007 tarihinde, 2005/58096 numarasıyla tescil edilmiştir. Şikayet Eden'in, uyuşmazlığa konu alan adlarının tescilinden önce tescil edilmiş markalarının bir kısmı, "Ziraat Katılım" ibaresini de içermektedir. ZİRAAT KATILIM markası, ilk olarak 30 Eylül 2015 tarihinde, 2014/87436 numarasıyla tescil edilmiştir. Uyuşmazlığa konu alan adlarının tescilinden sonra Ağustos 2016 tarihinde yapılan ve henüz sonuçlanmayan bazı marka başvuruları ise, "Ziraat Finans" ibaresini içermektedir.

Şikayet Eden'in T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. markası tanınmış marka olup tanınmış marka statüsü, Türk Patent Enstitüsü ("TPE") nezdinde, T/02123 numarası altında, 4 Kasım 2011 tarihinde tescil edilmiştir.

1990'lı yıllardan bu yana tescil edilmiş, Şikayet Eden'e ait "Ziraat" ibaresini içeren onlarca alan adı bulunmaktadır. Uyuşmazlığa konu alan adlarının tescilinden önce tescil edilmiş bu alan adlarından birkaç tanesi ZİRAAT KATILIM markasını da içermektedir. Uyuşmazlığa konu alan adlarının tescilinden sonra Ağustos 2016 tarihinde yapılan bazı alan adı tescilleri ise "Ziraat Finans" ibaresini de içermektedir.

Şikayet Eden'in ticari unvanı, tescilli markaları ve alan adlarında yer alan "Ziraat" ibaresi, ihtilaflı <ziraatfinans.com> ve <ziraatkatilim.net> alan adlarının içinde aynı şekilde geçmektedir. İhtilaflı alan adları, 25 Ekim 2015 tarihinde tescil edilmiştir.

Şikayet Edilen hakkında Tescil Eden Kuruluş tarafından sağlanan bilgiler ile isim ve adresi doğrultusunda, Şikayet Edilen'in Türkiye'de ikamet etmekte olduğu ve ihtilaflı alan adı kayıtlarına ilişkin sözleşmelerin Türkçe dilinde olduğu anlaşılmaktadır.

Hakemin, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adlarına bağlı internet sitelerini ziyaret ettiği 31 Ekim 2016 tarihinde, "Domain veritabanında bulunmamaktadır hata" uyarısı ile karşılaşılmıştır. "www.sedo.com" adresinde söz konusu alan adlarına ilişkin arama yapıldığında ise, <ziraatfinans.com> alan adının 1,200 Amerikan Doları karşılığında satışa çıkarıldığı görülmüştür.

5. Tarafların İddiaları

A. Şikayet Eden

Şikayet Eden, Politika'nın 4(i) maddesine dayanarak, ihtilaflı alan adlarının Şikayet Eden'e devredilmesi yönünde bir karar verilmesini talep etmektedir. Şikayet Eden, Politika'nın 4(a) maddesinde bu ihtilaf için öngörülen dayanakları sunmaktadır.

(i) İhtilaflı alan adlarının, Şikayet Eden'in üzerinde hak sahibi olduğu bir marka ile aynı veya karıştırılma ihtimali yaratacak şekilde benzer olduğu

Şikayet Eden, ZİRAAT BANKASI ve ZİRAAT KATILIM markaları ile "Ziraat" ibaresini ihtiva eden çeşitli markalarının, TPE nezdinde tescilli olduğunu belirtmektedir. Bu doğrultuda, Şikayet Edilen tarafından tescil ettirilen <ziraatfinans.com> ve <ziraatkatilim.net> alan adlarının, Şikayet Eden adına tescil edilmiş olan markaların ve ticaret unvanının esaslı unsuru olan "Ziraat" ibaresini aynen içerdiğini ifade etmektedir.

Şikayet Eden, "Ziraat" ibareli diğer marka tescillerinin yanı sıra, ZİRAAT KATILIM marka tesciline, "Ziraat Finans" ibaresini barındıran marka başvurularına ve bu marka ile ibareleri ihtiva eden alan adı tescillerine sahip olduğunu da belirtmektedir. Esasen, "Ziraat" ibaresine eklenen "katılım" ve "finans" sözcüklerinin, ihtilaflı alan adlarının baskın ve belirgin bir unsuru olmamaları sebebiyle, yapılacak karşılaştırmada dikkate alınmamaları gerektiğine de dikkat çekilmektedir.

Ayrıca Şikayet Eden, ".com" ve ".net" jenerik üst düzey alan adı uzantılarının, işbu Şikayet dosyasının Şikayet Eden lehine sonuçlanması yolunda bir engel teşkil edemeyeceğini belirtmiştir.

Şikayet Eden, ihtilaflı alan adlarının Şikayet Eden adına tescilli olan ZİRAAT BANKASI ve ZİRAAT KATILIM markalarının ana unsuru olan "Ziraat" ibaresini kapsaması sebebiyle, Şikayet Eden'e ait olan markalara iltibas yaratacak derece benzer olduğunu iddia etmektedir.

(ii) Şikayet Edilen'in, ihtilaflı alan adı üzerinde hiçbir hak ya da meşru menfaatinin bulunmadığı

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'nin ihtilaflı alan adları üzerinde hiçbir hak veya meşru menfaatinin bulunmadığını savunmaktadır.

Bu kapsamda Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adlarını iyi niyet içerisinde mal ve hizmet sağlama amacıyla kullanmadığını, bilakis açık artırma sitesi olan "www.sedo.com" internet sitesinde, <ziraatfinans.com> alan adının 1,200 Amerikan Doları liste fiyatı karşılığı satılık olduğu ifadesinin yer alması ve bu alan adının ihtilaflı diğer alan adına yönlendirilmiş olması sebebi ile, doğrudan satış amacını taşıdığını iddia etmektedir.

Ayrıca, Şikayet Edilen'in, Şikayet Eden'in "Ziraat" ibarelerini içeren markalarını kullanmak için, Şikayet Eden'den herhangi bir lisans, yetki veya izin alınmadığı iddia edilmektedir.

(iii) Şikayet Edilen'in, ihtilaflı alan adını kötü niyetle tescil ettirdiği ve kullandığı

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adlarını tescil ettirmesinin ve kullanmasının, Politika'nın 4(b) maddesinde sayılan koşullar çerçevesinde kötü niyetli olduğunu savunmaktadır.

Şikayet Eden, her iki alan adının da, "Sitemiz yapım aşamasındadır." ibaresini içeren bir internet sitesine açıldığını ispat etmitir. Şikayet Edilen tarafından uyuşmazlığa konu alan adlarının tescil ettirilmesinin bir tesadüfün sonucu olmayacağı, aynı kişinin kendi adına tescil ettirdiği alan adlarını hiçbir kullanıma konu etmemiş olması ve <ziraatfinans.com> alan adını doğrudan satışa çıkarması ve "www.sedo.com" internet sitesi aracılığı ile "satılık" olarak elinde tutması, WhoIs alan adı sorgulama ekranında alan adını belirli bir ücret karşılığında satmaya çalışması ve haksız kazanç elde etme amacı güdüyor olması ve "satılık" durumda olan <ziraatfinans.com> alan adını <ziraatkatilim.net> alan adına yönlendirmesinin de iyi niyet çerçevesinde bir davranış olarak nitelendirilemeyeceği ifade edilmiştir. Bu durumun, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adlarını bilinçli ve planlı bir şekilde tescil ettirdiğinin ve haksız kazanç elde etme amacını güttüğünün bir göstergesi olduğunu iddia etmiştir.

B. Şikayet Edilen

Şikayet Edilen, Şikayet Eden'in şikayet dilekçesinde ileri sürdüğü iddialarına Cevap vermemiştir.

6. Değerlendirme ve Tespitler

Şikayet'in esasına gelindiğinde, Kurallar'ın 15(a) maddesi uyarınca İdari Hakem, resmi Cevap sunulmadığı durumlarda, kararını Politika, Kurallar ve hukukun uygulanabilir tüm diğer kural ve prensipleri ile yapılan Şikayet kapsamında verecektir. Politika'nın 4(a) maddesi uyarınca Şikayet Eden, aşağıdaki üç hususun mevcudiyetini ortaya koymak zorundadır:

(i) ihtilaflı alan adının, Şikayet Eden'in üzerinde hak sahibi olduğu markayla aynı veya karıştırılma ihtimali yaratacak derecede benzer olduğunu; ve

(ii) ihtilaflı alan adıyla ilgili olarak Şikayet Edilen'in hiçbir hakkı veya meşru menfaati bulunmadığını; ve

(iii) ihtilaflı alan adının kötü niyetle tescil ettirildiğini ve kullanıldığını.

Politika'nın 4(a) maddesine göre, bütün bu şartların yerine getirilmesi konusunda ispat yükü Şikayet Eden'dedir.

A. Aynı veya Karıştırılma İhtimali Yaratacak Kadar Benzer

Politika madde 4(a)(i) altında yer alan ayniyet ve karıştırılma ihtimali yaratacak kadar benzerliğin testi, Şikayet Eden'in markası ile ihtilaflı alan adını kapsayan metin dizisinin doğrudan karşılaştırılması ile sınırlıdır.

Bu vakıada, Şikayet Eden, 8 Ocak 2007 tarihinde tescil edilen 2005/58096 tescil numaralı ZİRAAT BANKASI markası ve 30 Eylül 2015 tarihinde tescil edilen 2014/87436 tescil numaralı ZİRAAT KATILIM markası üzerindeki, TPE nezdinde tescilli marka haklarını kanıtlamıştır. Aynı zamanda, "Ziraat" ibaresini içeren birçok uluslararası marka tescili bulunduğuna ilişkin açıklamalar da sunulmuştur. TPE ve uluslararası marka tescil kayıtlarında ve sunulmuş olan diğer delillerde görülmüş olduğu üzere, "Ziraat" ibaresinin Şikayet Eden'in ticaret unvanında yer aldığı da görülmüştür.

Hakem, ihtilaflı alan adlarında Şikayet Eden'in tescilli markalarının ana unsuru ve aynı zamanda ticaret unvanı olan "Ziraat" ibaresinin tamamının yer aldığını belirlemiştir. Yukarıdakiler ışığında Hakem, Şikayet Eden'in ilgili markasal haklara sahip olduğunu kanıtlayacak şekilde yeterli delil sunduğu kanaatine varmıştır.

İhtilaflı alan adlarında yer alan "katılım" ve "finans" ifadeleri ihtilaflı alan adlarına ayırt edici nitelik katmamaktadır; zira bu ifadeler, banka sektöründeki firmalarca yoğunlukla kullanılmaktadır. Nitekim ihtilaflı alan adlarında yer alan bu ifadeler, büyük ve bilinen bir banka şirketi olan Şikayet Eden'in faaliyet alanına girmekte olup Şikayet Eden'in hem ticaret unvanıyla hem de markasal haklarıyla kesişmektedir.

Benzer davalar olan Sanofi-Aventis v. Gideon Kimbrell, WIPO Dava No. D2010-1559; Turkcell Iletisim Hizmetleri A.S. v. Vural Kavak, WIPO Dava No. D2010-0010; Greenbrier IA, Inc. v. Moniker Privacy Services/Jim Lyons, WIPO Dava No. D2010-0017; Zodiac Marine & Pool, Avon Inflatables Ltd and Zodiac of North America Inc. v. Mr. Tim Green, WIPO Dava No. D2010-0024 kararlarında hakemler, tanımlayıcı kelimeler eklemenin marka ile o markayı bünyesinde bulunduran alan adı arasındaki karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırmadığını ifade etmişlerdir. Somut olayda eklenen ifadenin "katılım" ve "finans" ifadeleri olduğu göz önünde bulundurulduğunda, tüketicilerin, ihtilaflı alan adlarına bağlı sitelerden Şikayet Eden tarafından sunulan ürün ve hizmetlere ulaşabileceklerini düşünmeleri kaçınılmazdır.

Benzer dosyalarda hakemler, alan adı başlangıçlarının ya da genel üst seviye alan adı uzantılarının da önem arz eden bir kaynak içermediğini ve marka ile o markayı içeren alan adı arasındaki karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırmadığını belirtmişlerdir. Bu nedenle Hakem, ".com" ve ".net" son eklerinin herhangi bir önem arz etmediği görüşündedir.

Sonuç olarak Hakem, ihtilaflı alan adlarının Şikâyet Eden'in markasıyla karıştırılma ihtimali yaratacak şekilde benzer olduğuna ve Politika'nın 4(a) maddesinde yer alan ilk şartın yerine getirildiğine kanaat getirmiştir.

B. Haklar ve Meşru Menfaatler

Politika'nın 4(c) maddesi uyarınca Şikâyet Edilen, diğer şartlarla beraber, aşağıdaki hususlardan herhangi birini ileri sürerek, ihtilaflı alan adı üzerindeki hak ve meşru menfaatlerini ortaya koyabilir:

"(i) Şikâyet Edilen'in, herhangi bir ihtilaf bildirimi yapılmadan önce, iyi niyetli ("bona fide") mal ve hizmet sunumu için alan adı veya alan adına tekabül eden bir ibareyi kullanımı, veya herhangi kanıtlanabilir kullanım hazırlığı veya;

(ii) Şikâyet Edilen'in hiç marka ya da hizmet markası hakkı edinmemiş olmasına rağmen, söz konusu alan adıyla tanınıyor hale gelmiş olması veya;

(iii) Şikâyet Edilen'in, alan adını, ticari olmayan ve meşru şekilde, müşterileri yanlış yönlendirme ve bu şekilde haksız ticari kazanç elde etme veya söz konusu ticari marka ya da hizmet markasına zarar verme amacı gütmeyecek şekilde kullanımı."

Politika'nın 4(a) maddesine göre Şikayet Eden madde 4(a)'da düzenlenen her bir unsuru ispat etmek zorunda olmakla beraber, Politika uyarınca menfi bir durumu kanıtlamanın Şikayet Eden için genelde zor olduğu dikkate alınmakta ve Şikayet Eden tarafından, Şikayet Edilen'in alan adı üzerindeki haklarının veya meşru menfaatinin ilk bakışta (prima facie) mevcut olmadığını gösteren bir durumu ileri sürmesi halinde, ispat yükünün Şikayet Edilen'e geçtiği kabul edilmektedir.

Hakem, Şikayet Eden'in ZİRAAT BANKASI ve ZİRAAT KATILIM markaları üzerindeki haklarını ispat ettiği kararına varmıştır. Şikayet Eden, Şikayet Edilen'e söz konusu markalarını kullanması için herhangi bir hak, yetki ya da lisans vermemiştir. Hakem, Şikayet Edilen tarafından Politika'nın 4(c) maddesinde belirtilen hususlar ile ihtilaflı alan adı üzerinde bir hak veya meşru menfaat belirten herhangi bir durumu ortaya koyan herhangi bir delil sunulmadığını tespit etmiştir.

Hakem, Politika'nın amacı gereğince, Şikayet Eden'in, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı üzerinde bir hak ya da meşru bir menfaatinin bulunmadığı hususunu da ilk bakışta (prima facie) ispatladığı kararına varmıştır.

Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adları üzerinde herhangi bir hak ya da meşru menfaati bulunduğunu kanıtlayamamış olduğundan; Hakem, Şikayet Eden'in Politika'nın 4(a) maddesinde yer alan ikinci şartı yerine getirdiği kanısına varmıştır.

C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım

Politika'nın 4(b) maddesi, varlığının Hakem tarafından tespiti halinde alan adının kullanım ve tescilinin kötü niyetli olduğuna dair delil oluşturacağını belirttiği dört koşul saymaktadır:

"(i) Alan adının, Şikayet Edilen tarafından, tescilli marka veya hizmet markası sahibi Şikayet Eden veya Şikayet Eden'in ticari rakibine, Şikayet Edilen'in alan adı için cebinden çıkan belgelenmiş bedelin üzerinde bir fiyata satış, kiralama veya herhangi bir şekilde devretme amacını gösteren durumlar varsa veya;

(ii) Böyle bir davranış biçimini benimsemiş olması koşuluyla Şikayet Edilen, bu alan adını ticaret veya hizmet markası sahibinin ilgili alan adını kullanmasını engellemek amacıyla tescil ettirmişse veya;

(iii) Şikayet Edilen alan adı tescilini esasen ticari rakiplerin ticari faaliyetlerine zarar vermek amacıyla yaptırmışsa veya;

(iv) Şikayet Edilen, alan adını kullanarak, ticari kazanç edinmek adına, Şikayet Eden'in markası ile kaynak, sponsorluk ilişkisi, ekonomik bağlantı ya da Şikayet Edilen'in internet sitesine veya alanına ya da bu site veya alanda sunulan mal ve hizmetlere ilişkin destek anlamında karıştırılma ihtimali yaratarak Internet kullanıcılarını kasten kendi internet sitesi ya da bir diğer çevrimiçi alana çekmeyi amaçlıyorsa."

Hakem, yukarıdakileri dikkate alarak ve dosya içeriğini göz önünde bulundurarak, Şikayet Eden'in markalarının tanınmışlığı nedeniyle, Türkiye'de ikamet etmekte olan Şikayet Edilen'in bu tür markaların varlığından habersiz olmasının düşünülemeyeceği kanaatindedir. Bkz. Ebay Inc. v. Wangming, WIPO Dava No. D2006-1107; General Electric Company v. CPIC NET and Hussain Syed, WIPO Dava No. D2001-0087.

Dosyada sunulan delillerde de görüldüğü üzere, ihtilaflı alan adı <ziraatfinans.com>, diğer ihtilaflı alan adı <ziraatkatilim.net> alan adına yönlendirilmiştir ve her iki alan adı da, "Sitemiz yapım aşamasındadır." ibaresini içeren bir internet sitesine açılmaktadır. İhtilaflı alan adlarından <ziraatfinans.com> altında, "www.sedo.com" internet sitesi üzerinde söz konusu alan adının açık artırma sitesinde satılık olduğuna ilişkin açık bir not bulunmaktadır. Sadece bu not dahi, Şikâyet Edilen'in Şikayet Eden'i tanıdığını ve ihtilaflı alan adını Şikayet Eden'e satmak amacıyla aldığını kanıtlamaktadır. Bu şartlar altında Hakem, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adlarını, kötü niyet teşkil etmeyecek herhangi bir şekilde kullanmasının söz konusu olmadığı sonucuna ulaşmıştır.

Dolayısıyla Hakem, ihtilaflı alan adının tescil ve kullanımının kötü niyetli olduğuna ve Şikayet Eden'in Politika'nın 4(a) maddesindeki üçüncü unsuru yerine getirdiğine kanaat getirmiştir.

7. Karar

Yukarıda belirtilen sebepler ışığında İdari Hakem Heyeti, Politika'nın 4(i) ve Kurallar'ın 15 no'lu maddeleri uyarınca, <ziraatfinans.com> ve <ziraatkatilim.net> alan adlarının Şikayet Eden'e devrine karar vermiştir.

Selma Ünlü
İdari Hakem
Tarih: 01 Kasım 2016