WIPO Arbitration and Mediation Center
İDARİ HAKEM KARARI
Xiaomi Inc. v. Sedat Babaoglu
Dava No. D2020-1868
1. Taraflar
Şikayet Eden, Çin’de yerleşik, Dıs Patent Ltd. Co., Türkiye, tarafından temsil edilen, Xiaomi Inc.’dir.
Şikayet Edilen, Türkiye’de yerleşik Sedat Babaoglu’dur.
2. Alan Adı ve Tescil Eden Kuruluş
İhtilaflı alan adı <xiaomitelefon.com> PDR Ltd. d/b/a PublicDomainRegistry.com (“Tescil Eden Kuruluş”) tarafından tescil edilmiştir.
3. Usuli İşlemler
Şikayet 17 Temmuz 2020 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine (“Merkez”) sunulmuştur. 17 Temmuz 2020 tarihinde Merkez ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Tescil Eden Kuruluş’a tescil teyidi talebini göndermiştir. 18 Temmuz 2020 tarihinde, Tescil Eden Kuruluş ihtilaflı alan adını tescil ettiren ve tescil ettirenin iletişim bilgileri ile, Şikayet’te belirtilen Şikayet Edilen ve Şikayet Edilen’in iletişim bilgilerinin farklı olduğunu belirtmiştir. Merkez, 23 Temmuz 2020 tarihinde Tescil Eden Kuruluş tarafından sağlanan tescil ettiren bilgilerini ve iletişim bilgilerini Şikayet Eden’e sunmuş ve Şikayet’te değişiklik yapmaya davet etmiştir. 24 Temmuz 2020 tarihinde, Şikayet Eden değiştirilmiş Şikayet sunmuştur.
Tescil Eden Kuruluş ayrıca Tescil Sözleşmesi’nin dilinin İngilizce olduğunu bildirmiştir. Merkez, 23 Temmuz 2020 tarihinde Şikaye Eden’e; idari işlem dilinin Türkçe olmasını gösteren Taraflar arasında yapılmış sözleşmeye dayalı yeterli bir delili, Şikayet’in İngilizce tercümesini ya da Türkçe’nin idari işlem dili olmasına ilişkin bir talep sunması gerektiğini belirtmiştir. Şikayet Eden, 24 Temmuz 2020 tarihinde, idari işlem dilinin Türkçe olmasını belirtilen bir talep sunmuştur. Şikayet Edilen’den idari işlem diline ilişkin bir ileti teslim alınmamıştır.
Merkez, Şikayet’in ve değiştirilmiş Şikayet’in, Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözümü Politikası (“Politika” veya “UDRP”), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar (“Kurallar”) ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar (“Ek Kurallar”)’da öngörülen şekil şartlarına uygun bir Şikayet olduğunu teyit etmiştir.
Kurallar’ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre, Merkez, Şikayet Edilen’e usulüne uygun şekilde, Şikayet’i bildirmiştir ve idari işlem süreci 28 Temmuz 2020’de başlamıştır. Kurallar’in 5(a) maddesine göre, Cevap sunumu için son tarih 17 Ağustos 2020 olarak belirlenmiştir. 12 ve 13 Ağustos 2020 tarihinde Merkez, Şikayet Edilen’den Türkçe dilinde, ihtilaflı alan adına ilişkin uzlaşma teklifi içeren bir ileti teslim almıştır. Şikayet Eden 14 Ağustos 2020 tarihinde uzlaşmak istemedğini belirtmiştir. Bunun üzerine Merkez, 21 Ağustos 2020 tarihinde, idari hakem atama aşamasına geçildiğini Taraflar’a bildirdmişir. Gene, 23 Ağustos 2020 tarihinde Şikayet Edilen, uzlaşmaya yönelik tekliflerini Merkez’e bildirmiştir.
Merkez, 1 Eylül 2020 tarihinde İdari Hakem olarak Kaya Köklü’yü atamıştır. İdari Hakem, atamanın uygun olduğu kararına varmıştır. İdari Hakem Heyeti, Kurallar’in 7. maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı’nı Merkez’e sunmuştur.
4. Vakıalar
Şikayet Eden, Çin’de yerleşik akıllı telefon, dizüstü bilgisayar, televizyon, kulaklık, akıllı cihazlar gibi ürünler üreten ve pazarlayan bir anonim şirkettir.
Şikayet Eden, Türkiye de dahil olmak üzere, farklı ülkelerde XIAOMI markasının sahibidir. Dava dosyasında yer alan belgelere göre, Şikayet Eden, örneğin, 9, 35, 38 ve 42 sınıflardaki mal ve hizmetleri kapsayan ve 16 Ekim 2014 tarihinde Türkiye’de tescil edilmiş 2013/88272 başvuru no’lu markanın sahibidir (Şikayet’e Ek 5).
Ayrıca, Şikayet Eden, dosyadaki bilgilere göre, XIAOMI markasını içeren birçok alan adı tescil ettirmiştir.
İhtilaflı alan adı 27 Ekim 2016 tarihinde tescil edilmiştir.
Şikayet Edilen, Türkiye’de yerleşik bir özel kişidir.
İhtilaflı alan adı, Şikayet Eden tarafından sunulmuş olan ekran görüntülerine göre, Şikayet Edilen tarafından aktif olarak kullanılmıştır (Şikayet’e Ek 7 - 12). İhtilaflı alan adına bağlı olan İnternet sitesinde, Şikayet Eden’nin XIAOMI markalı telefonları hakkında (msl. Şikayet’e Ek 12’de görüldüğü gibi ‘Yazılım Güncelleme’ veya ‘MI Download’ başlıklar altında) bilgi ve haberler verilmekte. Aynı zamanda XIAOMI kelime markası, Şikayet Eden’e ait olan farklı logolar ve Şikayet Eden’in ürün resimleri belirgin bir şekilde kullanılmış olduğu görülmektedir. Ayrıca, ekran görüntülerde üçüncü taraflara ve rakip firmalara ait ürünlerin reklamları görülmektedir.
Bu kararın verildiği tarihte, ihtilaflı alan adını ziyaret eden kullanıcılar aynı veya en azından benzer konuları içeren üçüncü bir İnternet sitesine (“www.gizmoturkiye.com”) yönlendirilmektedir.
5. Tarafların İddiaları
A. Şikayet Eden
Şikayet Eden, Politika’nın 4(c)(i) maddesi uyarınca, ihtilaflı alan adının kendisine devrine karar verilmesini talep etmektedir.
Şikayet Eden, Şikayet’i özellikle aşağıdaki hususlara dayandırmaktadır.
Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının kendi XIAOMI markasıyla iltibas oluşturacak kadar benzerliğinin var olduğunu iddia etmektedir.
Üstelik Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hak veya meşru menfaatinin bulunmadığını, Şikayet Edilen’in Şikayet Eden ile herhangi bir ortaklığının bulunmadığını ve Şikayet Edilen’e kendi markasının kullanımı için izin veya lisans vermediğini öne sürmektedir.
Ayrıca, Şikayet Eden’in iddiasına göre, ihtilaflı alan adı, Şikayet Edilen tarafından kötü niyetle tescil edilmiş ve kullanılmıştır. Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adının Şikayet Eden’e ait olan markayla iltibas oluşturacak kadar benzer olduğunu ve ihtilaflı alan adının tescilinin sadece bu maksatla gerçekleştirildiğini, haksız menfaat elde etmeye ve özellikle kullanıcıları yanıltmaya gayret edildiğini iddia etmektedir.
B. Şikayet Edilen
Şikayet Edilen, 12 Ağustos 2020 tarihinde Merkez’e göndermiş olduğu Türkçe dilindeki e-posta ile, ihtilaflı alan adını sadece Şikayet Eden’in markasını, ürünlerinin reklam ve kullanımını blog tarzında anlatmak amacıyla tescil ettirmiş olduğunu iddia etmektedir. Şikayet Edilen, 13 ve 23 Ağustos 2020 tarihli e-posta’sında ise uzlaşma yolları konusunda bilgi ve karşılığında ücret talep etmektedir.
6. Değerlendirme ve Tespitler
6.1. İdari İşlem Dili
Kurallar’ın 11(a) no’lu maddesine göre, taraflar aksini kabul etmedikçe veya tescil kayıt sözleşmesi aksini belirtmedikçe, işlemlerin dili, tescil sözleşmesinin dili olacaktır.
İhtilaflı alan adını Tescil Eden Kuruluştan alınan bilgiye göre, bu ihtilaflı alan adına ilişkin tescil sözleşmesinin dili İngilizce’dir.
Tescil sözleşmesinin dili İngilizce olmasına rağmen, Şikayet Eden idari işlem dilinin Türkçe olmasını talep etmiştir. Gerekçe olarak, Şikayet Eden özellikle Şikayet Edilen’in Türkiye’de yerleşik olduğunu ve ayrıca ihtilaflı alan adına bağlı olan İnternet sitenin Türkçe dilinde hazırlanmış olmasını vurgulamaktadır.
Şikayet Edilen, Şikayet Eden’in idari işlem dili hakkındaki talebine sessiz kalmıştır, oysaki Merkez tarafından Şikayet Eden’in bu talebi hem Türkçe hem İngilizce olarak Şikayet Edilen’e bildirilmiştir.
İdari Hakem, Şikayet Eden’in tüm argümanlarını, Şikayet Edilen’in idari işlem dili hakkında sessiz kalmasını ve özellikle Şikayet Edilen’den teslim alınan iletilerin Türkçe dilinde olduğunu dikkate alarak, İngilizce çeviri talep edilmesi gereksiz zaman kaybına ve masrafa neden olacağı kanaatine varmıştır.
Böylece, İdari Hakem, ihtilaflı alan adı için idari işlem dilinin Türkçe olmasına karar vermiştir.
6.2. Esasa İlişkin Hususlar
Kurallar’ın 15(a) maddesi uyarınca, İdari Hakem, kararını, Politika, Kurallar ve hukukun uygulanabilir tüm diğer kural ve prensipleri uyarınca ve yapılan Şikayet kapsamında verecektir.
Politika’nın 4(a) maddesi uyarınca, Şikayet Eden, aşağıdaki üç hususun mevcudiyetini ispat etmek zorundadır:
(i) ihtilaflı alan adının, Şikayet Eden’in markasıyla aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer olduğunu; ve
(ii) ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Şikayet Edilen’in hiçbir hakkının veya meşru menfaatinin bulunmadığını; ve
(iii) ihtilaflı alan adının kötü niyetle tescil edildiğini ve kullanılmakta olduğunu.
Politika’nın 4(a) maddesine göre, bütün bu şartların yerine getirilmesi konusunda ispat yükü Şikayet Eden’dedir.
Ancak, Şikayet Eden’in iddialarına itiraz edilmediği sürece, İdari Hakem, bu makul iddiaları, tartışılmayan vaka olarak değerlendirebilir, Belupo d.d. v. WACHEM d.o.o., WIPO Dava No. D2004-0110.
Ayrıca, İdari Hakem, WIPO’nun seçilmiş Politika soruları ile ilgili İdari Hakem görüşlerinin üçüncü baskısını (WIPO Overview of WIPO Panel Views on Selected UDRP Questions, Third Edition (“WIPO Overview 3.0”)) dikkate almıştır.
A. Aynı veya Karıştırılma İhtimali Yaratacak Kadar Benzer
Öncelikle, Şikayet Eden, XIAOMI markasının sahibi olduğunu kanıtlamıştır. Şikayet Eden, Türkiye dahil olmak üzere birçok ülkede XIAOMI markasını tescil ettirmiş olduğunu gösteren yeterince delil ibraz etmiştir.
İdari Hakem, Şikayet Eden’in marka haklarını dikkate alarak, ihtilaflı alan adının, Şikayet Eden’e ait tescilli markasıyla, iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu ve bu markanın ihtilaflı alan adı içerisinde açıkça tanındığı kanaatine varmıştır. İdari Hakem, genel ve tanımlayıcı olarak değerlendirilen ‘telefon’ kelimesi çıkarıldığında, ihtilaflı alan adının, Şikayet Eden’in XIAOMI markasıyla ile aynı olduğunu tespit etmektedir.
Böylece, İdari Hakem, Şikayet Eden’in Politika madde 4(a)(i)’de öngörülen ilk şartı yerine getirdiği kanaatine varmıştır.
B. Haklar ve Meşru Menfaatler
Politika’daki gereklerin yerine getirilmesi için Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adı konusunda herhangi bir hakkının ya da meşru menfaatinin bulunmadığını ispatlamak zorundadır. Ancak, menfi bir durumu ispatlamak, Şikayet Eden için genelde imkansız veya en azından zor olduğundan, Şikayet Eden’in, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hak veya meşru menfaate sahip olmadığını ilk bakışta (prima facie) gösteren durumu ileri sürmesi halinde, ispat yükümlülüğünün Şikayet Edilen’e geçtiği kabul edilmektedir, Croatia Airlines d.d. v. Modern Empire Internet Ltd., WIPO Dava No. D2003-0455.
İspat yükü kurallarını dikkate alarak, İdari Hakem, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde bir hak veya meşru menfaatinin bulunmadığının, Şikayet Eden tarafından yeterince ispatlandığı kanaatine varmıştır. Özellikle, İdari Hakem, Şikayet Eden’in, Şikayet Edilen’e XIAOMI markasının kullanılması ile ilgili herhangi bir hak veya lisans vermemiş olduğunu yeterince ispatladığı düşüncesindedir.
Şikayet Edilen ise, ihtilaflı alan adıyla ilgili herhangi bir hakkının ya da meşru menfaatinin mevcut olduğunu ortaya koyamamıştır.
Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adını sadece blog tarzında Şikayet Eden’in markasını, ürünlerinin reklam ve kullanımını anlatmak amacıyla tescil ettirmiş olduğu İdari Hakem tarafından yeterince inandırıcı olarak değerlendirimemektedir. Tam aksine, Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adına bağlı İnternet sitesinde, Şikayet Eden’in markalarını, görsellerini ve kurumsal kimliğini kullanmaktadır ve böylece kullanıcılarda ilgili İnternet sitenin Şikayet Eden’e ait olduğu algısını yaratmaktadır. Üstelik sunulmuş olan ekran görüntülerde Tarafların bir bağının olmadığı ile ilgili yeterince bir açıklama görülmemiştir.
Ayrıca, İdari Hakem, Şikayet Eden tarafından sunulmuş ihtilaflı alan adına bağlı olan İnternet sitenin ekran görüntülerini incelediğinde, ilgili İnternet sitesinde, Şikayet Eden’in rakiplerine ait ürünler için reklam yapıldığını görmüştür.
Son olarak, ihtilaflı alan adı Şikayet Eden ile zımni bağ olduğunu gösterir biçimde bir risk taşımaktadır (WIPO Overview 3.0. bölüm 2.5.1).
Bu nedenle, İdari Hakem dosya içeriğine dayanarak, Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak herhangi bir hakkının veya meşru menfaatinin olmadığı görüşüne varmıştır. Böylece, İdari Hakem, Politika madde 4(a)(ii)’de belirtilen şartların yerine getirilmiş olduğu sonucuna varmış ve Politika’nın ikinci şartı bağlamında, Şikayet Eden’in lehine karar vermiştir.
C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım
İdari Hakem, Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adını tescil ettirdiğinde, XIAOMI markasının varlığından habersiz olmasının düşünülemeyeceği ve ihtilaflı alan adının, Şikayet Eden’in XIAOMI markasıyla iltibas yaratabileceğini bilebilecek durumda olduğu kanaatindedir. İdari Hakem, bu durumun, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adını tescili sırasındaki kötü niyetinin göstergesi olduğu sonucuna varmıştır.
Ayrıca, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adına bağlı olan İnternet sitesini ve dosyadaki Şikayet Eden tarafından sunulmuş olan görselleri (Şikayet’e Ek 7 -12) dikkate alındığında, Şikayet Edilen’in kötü niyetli, kendini hak sahibinden lisans veya onay almış gibi göstermeye çalıştığı kanaatine varılmıştır. Bu bağlamda, Şikayet Edilen’in Şikayet Eden’in marka ve logosunu kullanması, ihtilaflı alan aldına bağlı İnternet sitesinde Şikayet Eden’in rakiplerine ait ürünler için reklam yapılması ve ayrıca tarafların arasında bir ilişkinin bulunmadığını net bir şekilde açıklamamış olması, İdari Hakem’in kanaatine göre; ihtilaflı alan adının, kullanıcılarda iltibas yaratıp, kasten kendi İnternet sitesine çekme amacın ve örneğin reklam gelirlerden haksız kazanç elde etmek amacıyla kötü niyetli kullanımının bir göstergesidir.
Bu kararın verildiği tarihte ihtilaflı alan adını ziyaret eden kullanıcılar aynı veya en azından benzer konuları içeren üçüncü bir İnternet sitesine yönlendirilmesi, İdari Hakem’in değerlendirmesini etkilememektedir.
İdari Hakem, tescil ve kullanıma ilişkin diğer tüm iddia ve hususları da değerlendirdikten sonra, Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adını kötü niyetle tescil ettirdiği ve kullanmakta olduğu kanaatine varmıştır.
Buna göre, İdari Hakem, Politika’nın üçüncü şartı anlamında da, Şikayet Eden’in lehine karar vermiştir.
7. Karar
Yukarıda belirtilen sebepler ışığında İdari Hakem, Politika’nın 4(i) ve Kurallar’ın 15 no’lu maddeleri uyarınca, <xiaomitelefon.com> ihtilaflı alan adının Şikayet Eden’e devrine karar vermiştir.
İdari Hakem
Kaya Köklü
Tarih: 15 Eylül 2020