عن الملكية الفكرية التدريب في مجال الملكية الفكرية إذكاء الاحترام للملكية الفكرية التوعية بالملكية الفكرية الملكية الفكرية لفائدة… الملكية الفكرية و… الملكية الفكرية في… معلومات البراءات والتكنولوجيا معلومات العلامات التجارية معلومات التصاميم الصناعية معلومات المؤشرات الجغرافية معلومات الأصناف النباتية (الأوبوف) القوانين والمعاهدات والأحكام القضائية المتعلقة بالملكية الفكرية مراجع الملكية الفكرية تقارير الملكية الفكرية حماية البراءات حماية العلامات التجارية حماية التصاميم الصناعية حماية المؤشرات الجغرافية حماية الأصناف النباتية (الأوبوف) تسوية المنازعات المتعلقة بالملكية الفكرية حلول الأعمال التجارية لمكاتب الملكية الفكرية دفع ثمن خدمات الملكية الفكرية هيئات صنع القرار والتفاوض التعاون التنموي دعم الابتكار الشراكات بين القطاعين العام والخاص أدوات وخدمات الذكاء الاصطناعي المنظمة العمل مع الويبو المساءلة البراءات العلامات التجارية التصاميم الصناعية المؤشرات الجغرافية حق المؤلف الأسرار التجارية أكاديمية الويبو الندوات وحلقات العمل إنفاذ الملكية الفكرية WIPO ALERT إذكاء الوعي اليوم العالمي للملكية الفكرية مجلة الويبو دراسات حالة وقصص ناجحة في مجال الملكية الفكرية أخبار الملكية الفكرية جوائز الويبو الأعمال الجامعات الشعوب الأصلية الأجهزة القضائية الموارد الوراثية والمعارف التقليدية وأشكال التعبير الثقافي التقليدي الاقتصاد التمويل الأصول غير الملموسة المساواة بين الجنسين الصحة العالمية تغير المناخ سياسة المنافسة أهداف التنمية المستدامة التكنولوجيات الحدودية التطبيقات المحمولة الرياضة السياحة ركن البراءات تحليلات البراءات التصنيف الدولي للبراءات أَردي – البحث لأغراض الابتكار أَردي – البحث لأغراض الابتكار قاعدة البيانات العالمية للعلامات مرصد مدريد قاعدة بيانات المادة 6(ثالثاً) تصنيف نيس تصنيف فيينا قاعدة البيانات العالمية للتصاميم نشرة التصاميم الدولية قاعدة بيانات Hague Express تصنيف لوكارنو قاعدة بيانات Lisbon Express قاعدة البيانات العالمية للعلامات الخاصة بالمؤشرات الجغرافية قاعدة بيانات الأصناف النباتية (PLUTO) قاعدة بيانات الأجناس والأنواع (GENIE) المعاهدات التي تديرها الويبو ويبو لكس - القوانين والمعاهدات والأحكام القضائية المتعلقة بالملكية الفكرية معايير الويبو إحصاءات الملكية الفكرية ويبو بورل (المصطلحات) منشورات الويبو البيانات القطرية الخاصة بالملكية الفكرية مركز الويبو للمعارف الاتجاهات التكنولوجية للويبو مؤشر الابتكار العالمي التقرير العالمي للملكية الفكرية معاهدة التعاون بشأن البراءات – نظام البراءات الدولي ePCT بودابست – نظام الإيداع الدولي للكائنات الدقيقة مدريد – النظام الدولي للعلامات التجارية eMadrid الحماية بموجب المادة 6(ثالثاً) (الشعارات الشرفية، الأعلام، شعارات الدول) لاهاي – النظام الدولي للتصاميم eHague لشبونة – النظام الدولي لتسميات المنشأ والمؤشرات الجغرافية eLisbon UPOV PRISMA UPOV e-PVP Administration UPOV e-PVP DUS Exchange الوساطة التحكيم قرارات الخبراء المنازعات المتعلقة بأسماء الحقول نظام النفاذ المركزي إلى نتائج البحث والفحص (CASE) خدمة النفاذ الرقمي (DAS) WIPO Pay الحساب الجاري لدى الويبو جمعيات الويبو اللجان الدائمة الجدول الزمني للاجتماعات WIPO Webcast وثائق الويبو الرسمية أجندة التنمية المساعدة التقنية مؤسسات التدريب في مجال الملكية الفكرية الدعم المتعلق بكوفيد-19 الاستراتيجيات الوطنية للملكية الفكرية المساعدة في مجالي السياسة والتشريع محور التعاون مراكز دعم التكنولوجيا والابتكار نقل التكنولوجيا برنامج مساعدة المخترعين WIPO GREEN WIPO's PAT-INFORMED اتحاد الكتب الميسّرة اتحاد الويبو للمبدعين WIPO Translate أداة تحويل الكلام إلى نص مساعد التصنيف الدول الأعضاء المراقبون المدير العام الأنشطة بحسب كل وحدة المكاتب الخارجية المناصب الشاغرة المشتريات النتائج والميزانية التقارير المالية الرقابة
Arabic English Spanish French Russian Chinese
القوانين المعاهدات الأحكام التصفح بحسب الاختصاص القضائي

Regulation for Energy Research and Development Projects Support Program، تركيا

عودة للخلف
أحدث إصدار في ويبو لِكس
التفاصيل التفاصيل سنة الإصدار 2013 تواريخ بدء النفاذ : 21 فبراير 2013 نوع النص اللوائح التنفيذية الموضوع نقل التكنولوجيا ملاحظات As an amendment to Regulation on Supporting Energy Sector Research and Development Projects (EN-AR) Program, there exist the following provisions relating to Intellectual Property:

- Article 4(1)(g)
- Article 13(3)
- Article 27(5)

المواد المتاحة

النصوص الرئيسية النصوص ذات الصلة
النصوص الرئيسية النصوص الرئيسية بالتركية Enerji Sektörü Araştirma-Geliştirme Projeleri Destekleme Programina (Enar) Dair Yönetmelik        


ENERJİ SEKTÖRÜ ARAŞTIRMA-GELİŞTİRME PROJELERİ DESTEKLEME PROGRAMINA (ENAR)

DAİR YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından enerji politikalarına, arz

güvenliğine, yerli enerji teknolojileri ve endüstrisine hizmet edecek şekilde oluşturulacak bilimsel ve

teknolojik bilgiyi ürüne, sürece, yönteme, uygulamaya veya sisteme dönüştürmesi amacıyla teknoloji

geliştirme ve yenilik odaklı araştırma, geliştirme, iyileştirme içeren proje çalışmalarının desteklenerek

izlenmesi, sonuçlandırılması ve sonuçların değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Bu Yönetmelik kapsamında; ülkemizde yenilik odaklıenerji ekipman ve metotlarının

geliştirilmesine katkı yapacak, bu alanda sektörü, istihdamı ve bilgi düzeyini yükselterek ülkemizin

uluslararası alanda rekabet gücünü artıracak çalışmaları desteklemek ve yönlendirmek amacıyla,

teknoloji geliştirme ve teknoloji transferi projeleri, üniversite ve sanayi işbirliğini artıracak üniversite-firma

ortaklığında veya üniversite ortağı daha sonra belirlenmek üzere firmalar tarafından hazırlanan projeler

Bakanlar Kurulu kararı ile desteklenir.

(2) Desteklenecek projeler aşağıdaki konulardan en az birini kapsamalıdır;

a) Yerli enerji kaynakları kullanımının geliştirilmesi,

b) Yenilenebilir enerji teknolojileri,

c) Temiz enerji teknolojileri,

ç) Enerji elektro–mekanik teçhizatı imalat teknolojileri,

d) Enerji verimliliği teknolojileri,

e) Zararlı emisyonları azaltma teknolojileri,

f) Çevrim teknolojileri,

g) Enerji iletim, dağıtım sistemlerinde akıllı şebeke uygulamaları.

Dayanak

MADDE 3 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Bu Yönetmelik 19/2/1985 tarihli ve 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve

Görevleri Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ve 10 uncu maddesinin birinci

fıkrasının (d) ve (f) bentleri ile 10/B maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ve 28 inci maddesi ile

10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı

Kullanımına İlişkin Kanunun 1 inci, 7 nci ve 11 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Ar-Ge: Bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni bilgileri elde etmek veya mevcut

bilgilerle yeni malzeme, ürün ve araçlar üretmek, yeni sistem, süreç ve ürün oluşturmak veya mevcut

olanları geliştirmek amacı ile yapılan düzenli çalışmaları,

b) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,

c) Birim: Kurumun araştırma projeleri ile ilgili harcamalarına ilişkin kayıt ve idari işlemlerini yürüten

veya kurum tarafından belirlenen işlemleri yürütmekle görevlendirilen birimi,

ç) Deneysel geliştirme: Araştırma ve/veya pratik deneyimden elde edilen mevcut bilgiden

yararlanarak yeni malzemeler, yeni ürünler ya da cihazlar üretmeye; yeni süreçler, sistemler tesis etmeye

ya da halen üretilmiş veya kurulmuş olanları önemli ölçüde geliştirmeye yönelik sistemli çalışmayı,

d) ENAR: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı enerji konulu Ar-Ge projelerini,

e) ENAR programı: Konusu ülke enerji arzı ihtiyaçlarıdoğrultusunda belirlenen, teknoloji tabanlı

yeni ürün ve/veya üretim yöntemi ile sonuçlanacak, kurum ve firma işbirliği ile veya firma tarafından

hazırlanan Ar-Ge projelerini,

f) ENAR projeleri yönlendirme heyeti: Genel Müdür tarafından görevlendirilen bir Genel Müdür

Yardımcısı ile Genel Müdürlük ve/veya Enerji İşleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki ilgili daire

başkanlarından teşekkül eden heyeti,

g) ENAR projesi: Amacı, kapsamı, süresi, bütçesi, özelşartları, Genel Müdürlük ve proje ortakları

tarafından sağlanacak ayni ve nakdi destek miktarları sözleşme ile belirlenmiş, enerji politikalarına, arz

güvenliğine, yerli enerji teknolojileri ve endüstrisine hizmet edecek şekilde oluşturulacak, bilimsel ve

teknolojik bilgiyi ürüne, sürece, yönteme, uygulamaya veya sisteme dönüştürmesi amacı ile sonuçları

teknoloji tabanlı ürün ve üretim yöntemleri olarak sonuçlanan veya mevcut ürün ve üretim yöntemlerinde

yenilik geliştirmeye yönelik, sonuçta doğacak fikri ve sınai mülkiyet haklarının ilgililer arasındaki paylaşım

esasları sözleşme ile belirlenmiş,sonuçları bu Yönetmelik kapsamında olan ve bilimsel esaslar

çerçevesinde hazırlanan projeyi,

ğ) Firma: ENAR projesinde proje ortağı olarak yer alan, sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın

katma değer sağlayan, bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olan ve serbest bölgelerde yer

almayan, Türkiye’de yerleşik özel sektör işletmelerini,

h) Firma yetkilisi: Projenin bilimsel, teknik, idari, mali ve hukuki her türlü sorumluluğunu taşıyan

firmayı temsil ve ilzama yetkili kişiyi,

ı) Genel müdür: Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Genel Müdürünü,

i) Genel müdürlük: Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğünü,

j) Gerçekleştirme görevlisi: Harcama yetkilisi tarafından görevlendirilen kişiyi,

k) Harcama yetkilisi: İlgili kurumun harcama yetkilisini,

l) İlerleme raporu: Proje yürütücüsü ve firma temsilcisi tarafından dört aylık dönemlerde hazırlanıp,

dönemsel teknik kazanımları, faaliyetleri, projedeki ilerlemeleri, ara çıktıları, programdan

zaman/maliyet/kapsam olarak gerçekleşen veya öngörülen sapmaları, bu sapmaların proje gelişimine

etkisini, alınması gerekli önlemleri, ilgili döneme ait harcamaların listesini ve bu harcamalara ait gider

belgelerinin fotokopisini ve benzeri bilgileri içeren, sözleşmede belirlenen tarihlerde Genel Müdürlüğe ve

izleyiciye sunulan bilimsel ve mali raporu,

m) İzleyici: Desteği başlatılan projedeki ilerlemeleri, dönemsel teknik kazanımları, bilimsel ve mali

yönden sözleşmeye aykırı bir hususun olup olmadığını belirli dönemlerde izlemek amacıyla, yüksek

öğretim kurumları ve/veya kamu kurumlarından Bakanlık tarafından görevlendirilecek proje konusunda

uzman kişi veya kişileri,

n) İzleyici raporu: İzleyici tarafından belirli dönemlerde ilerleme raporları, sözleşme ve yerinde

yapılan incelemelere göre hazırlanan raporu,

o) Kurum: Bakanlar Kurulu kararı ile desteklenmesi uygun bulunan proje hesaplarına para aktarılan

ve projelerin fiilen yürütüldüğü 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamında yer

alan yükseköğretim kurumları ile vakıf üniversitelerini,

ö) Muhasebe yetkilisi: İlgili kurumun muhasebe yetkilisini,

p) Proje başvuru dokümanı: Projenin değerlendirilebilmesi için projenin konusu ve amacı, başarı

ölçütleri, bilimsel ve teknolojik niteliği, iş planı ve iş paketi faaliyetleri, projenin gerçekleştirileceği firmanın

Ar – Ge altyapısı ve proje yönetimine yönelik bilgiler, yaratılacak katma değer, verimlilik ve rekabet gücü

açısından yapmasıbeklenen katkı, oluşacak teknik bilgi birikiminin ticarileştirilmesine yönelik hedef ve

stratejilere ilişkin bilgi ile tahmini maliyet formlarını içeren ve ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda

güncellenen dokümanı,

r) Proje değerlendirme heyeti: Ön incelemeden geçen projeleri, bilimsel, teknik ve ekonomik

yönden proje değerlendirme formunda belirlenen kriterler çerçevesinde değerlendirmek ve desteklenecek

projeleri belirlemek üzere ENAR projeleri yönlendirme heyetince görevlendirilen Bakanlığın merkez, bağlı

veya ilgili kuruluşlarından iki temsilci, üniversitelerden üç öğretim üyesi olmak üzere proje konusunda

uzman en fazla 5, en az 3 kişiden oluşan heyeti,

s) Proje ortakları: Projenin gerçekleştirileceği kurumu, proje yürütücüsünü ve firmayı,

ş) Proje özel hesabı: Kurum tarafından kamu bankalarından birinde, her proje için ayrı açılacak

olan proje hesabını,

t) Proje sonuç raporu: Projenin sona erdiği dönemde proje sonuçlarının, proje ortakları ve ülkemiz

ekonomisi üzerindeki beklenen etkisini gösteren Genel Müdürlükçe belirlenen formata uygun olarak proje

ortakları tarafından hazırlanarak sözleşmede belirlenen proje bitiş tarihinden itibaren en geç iki ay içinde

Genel Müdürlüğe ve izleyiciye sunulan raporu,

u) Proje sonuçlandırma tutanağı: Proje sonuç raporunun Genel Müdürlükçe kabul edilmesi halinde

proje ortakları ve Genel Müdürlükçe imzalanan ve formatı Genel Müdürlükçe belirlenen, proje

kapsamında satın alınan makine-donanım, sarf malzemeleri ve proje hesabında kalan paranın proje

ortakları ve Genel Müdürlük arasındaki paylaşımının belirlendiği belgeyi,

ü) Proje sözleşmesi: Desteklenmesine karar verilen projenin, Bakanlık adına Genel Müdürlük, ilgili

kurum, proje yürütücüsü ve firma yetkilisi arasında imzalanan; projenin ve desteğin kapsamı, çalışma

programı, bütçe planı, idari, mali ve hukuki hükümler ile diğer hususların belirlendiği yazılı anlaşmayı,

v) Proje yürütücüsü: Proje hazırlama, yürütme beceri ve deneyimine sahip, projenin bilimsel, teknik,

idari, mali ve hukuki her türlü sorumluluğunu taşıyan, projeye ilişkin raporların verilmesinden,

harcamaların projenin gereklerine uygunluğundan sorumlu olan, ilgili yazışmaları yapan, projenin

yürütüldüğü kurumda görevli öğretim üyesini,

y) Teknoloji geliştirme: Teorik ve/veya pratik deneyimden elde edilen mevcut bilgilerden

yararlanarak yeni malzemeler, yeni ürünler üretmeye; yeni süreçler, sistemler ve hizmetler tesis etmeye

ya da halen üretilmiş veya kurulmuş olanları önemli ölçüde geliştirmeye yönelmişsistemli çalışmayı,

z) Temel araştırma: Görünürde herhangi bir özel uygulaması veya kullanımı bulunmayan ve

öncelikle olgu ve gözlemlenebilir gerçeklerin temellerine ait yeni bilgiler edinmek için yürütülen deneysel

veya teorik çalışmayı,

aa) Uygulamalı araştırma: Yeni bilgi edinme amacıyla yürütülen özgün araştırma ve bununla birlikte

uygulamalı araştırma, öncelikle belirli bir pratik amaç veya hedefe yönlendiren araştırmayı,

bb) Üretim yöntemlerinde yenilik: Geleneksel üretim tesislerinde üretilemeyen, yeni ya da

geliştirilmiş ürünlerin üretilmesinde veya halen üretilmekte olan ürünlerin yeni tekniklerle üretilmesinde

kullanılan yöntemi,

cc) Üründe yenilik: Teknolojik açıdan önceki ürün kuşağıyla karşılaştırıldığında malzemesi,

parçaları ve yerine getirdiği işlevler açısından öze ilişkin teknolojik farklar gösteren ürünü,

çç) Yardımcı araştırmacı: Bir projenin bilimsel ve teknik sorumluluğuna katılarak görev alan, kesin

raporda ve/veya diğer yayımlarda yazarlar arasında adı geçecek olan, projenin yürütüldüğü kurumda

görevli, yürütücü dışındaki öğretim elemanlarını, en az doktoralı araştırmacıları,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Destek Oranı ve Destek Süresi

Destek oranı

MADDE 5 – (1) (Değişik:RG-21/2/2013-28566)Desteklenmesine karar verilen ENAR proje

bütçesinin azami % 80 i Bakanlıkça, en az % 20 si ise firma tarafından nakdi olarak karşılanır.

(2)(Değişik:RG-21/2/2013-28566) Projede özel şirketlerden, dernek ve sivil toplum kuruluşlarından,

Avrupa Birliği çerçeve programları ve benzeri uluslararası kaynaklardan sağlanan geri ödemesiz

destekler ve destek başvuruları proje başvurularında belirtilir. Bu şekilde sağlanan hibe ve destekler

desteğin alındığı gidere yönelik olan harcamalardan düşülerek desteklenmeye esas olan harcama tutarı

belirlenir. Belirlenen bu tutar üzerinden birinci fıkrada belirtilen oranlar dahilinde destekleme yapılabilir.

(3) Proje adına geri ödemeli destek kredileri kullanılamaz.

(4)(Değişik:RG-21/2/2013-28566) Proje için ön görülen bütçenin yetersiz kalması halinde ENAR

projeleri yönlendirme heyeti tarafından uygun görülmesişartı ile Bakanlık tarafından projeye en fazla proje

toplam bütçesinin %10 u kadar ek bütçe verilebilir.

Destek süresi

MADDE 6 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Destekleme süresi en çok iki yıldır. Ancak projenin süresinde sona ermemesi halinde ve

gereksinimlere uygun olarak Genel Müdürlükçe uygun görülmesi şartıile en fazla 6 şar aylık iki dönem ek

süre verilebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

(Değişik başlık:RG-21/2/2013-28566)

Proje Başvuru, Ön Değerlendirme, Değerlendirme, Destek Başlama Tarihi, Karar, Sözleşme, Teknik ve

Mali Kılavuz

Proje başvuru

MADDE 7 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Proje önerileri, proje başvuru dokümanında belirtildiği şekilde hazırlanarak kurum ve/veya firma

tarafından her yılın en geç 31 Aralık tarihine kadar Genel Müdürlüğe sunulur.

Proje başvuru tarihinin uzatılması

MADDE 8 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Proje önerisi başvuru süresi gerek görülmesi halinde Genel Müdürlük tarafından on beş günden

fazla olmamak kaydı ile uzatılabilir.

Proje destek başlama tarihi

MADDE 9 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) ENAR programı kapsamında desteklenmesi uygun bulunan projeler, proje ortağıfirmanın birinci

dönem katkı payını yatırması ve alımların başlaması ile proje sözleşmesinde belirtilen tarih itibari ile

başlamış sayılır.

Ön değerlendirme

MADDE 10 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Projelerin ön değerlendirilmesi, ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından yapılır ve ENAR

projeleri yönlendirme heyeti tarafından değerlendirilmeye uygun görülen projeler proje değerlendirme

heyeti üyelerine en geç 28 Şubata kadar gönderilir.

(2) Kamu menşeili başka bir kaynak tarafından desteklenerek devam eden veya sonuçlandırılmış

projelere destek sağlanmaz.

(3) Yatırıma ve temel araştırmaya yönelik projeler ile eksik belge içeren projeler değerlendirmeye

alınmaz.

Değerlendirme

MADDE 11 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından değerlendirilmeye sunulan proje önerileri, proje

değerlendirme heyeti üyeleri tarafından en geç 31 Marta kadar incelenerek ve Genel Müdürlükçe

hazırlanan proje değerlendirme formu yardımı ile değerlendirilir.

(2) Proje önerilerindeki konuların farklılığına göre birden fazla proje değerlendirme heyeti

kurulabilir. Farklı proje önerilerini farklı proje değerlendirme heyetleri değerlendirebilir.

(3) Proje yürütücüsünün ve/veya firma temsilcisinin, proje değerlendirme heyetinin proje ile ilgili

sorularını cevaplaması, projenin amacını, araştırma yöntemlerini, çalışma programını, projeden beklenen

bilimsel, teknolojik, ekonomik ve sosyal yararları, başarı kriterlerini, bütçe gerekçesini ve projenin

ticarileştirilme yeteneğini açıklayabilmesi için Genel Müdürlük tarafından değerlendirme panelleri

düzenlenebilir.

(4) Heyet üyeleri, değerlendirme öncesi proje ortaklarını yerinde inceleyebilir.

Karar

MADDE 12 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Proje değerlendirme paneli sonunda heyet üyeleri, panel sonrası notlarını,gerekçelerini,

görüşlerini ve önerilerini içeren değerlendirme formlarını ayrıayrı hazırlayarak Genel Müdürlüğe teslim

eder. ENAR projeleri yönlendirme heyeti en geç 7 Mayısa kadar bu raporları ve destek bütçesini göz

önünde bulundurarak en yüksek not ortalamasına sahip projeden en düşük not ortalamasına sahip

projeye doğru sıralayarak en düşük geçer not 70 olacakşekilde desteklenmesi önerilecek projeleri

belirleyip Genel Müdür imzası ile Bakan onayına sunar. Bakan onayı alan projeler topluca Bakanlar

Kuruluna sunulur.

Sözleşme, teknik ve mali kılavuz

MADDE 13 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Desteklenmesine karar verilen ENAR projelerinin Genel Müdürlüğün internet sayfasında ilan

edilmesinden sonra en geç 6 ay içinde firma veya proje yürütücüsü tarafından proje ortağı üniversite,

proje yürütücüsü, proje ekibi ve benzeri eksiklikler tamamlanarak proje sözleşmesi imzalanır. Aksi

takdirde proje iptal edilmiş sayılır.

(2) Sözleşmenin imzalanmasını takip eden 4 ay içinde herhangi bir gerekçe bildirilmeksizin proje

ortaklarınca yatırılması gereken dönem ödemesinin yatırılmaması halinde herhangi bir bildirim

yapılmadan proje sözleşmesi fesih edilmiş sayılır.

(3) Sözleşme eki; ENAR proje başvuru dokümanını, proje yürütücüsü-proje ortağı firma arasında

imzalanan makine-donanım paylaşım anlaşmasını, proje yürütücüsü-proje ortağı firma arasında

imzalanan fikri ve sınaî mülkiyet hakları paylaşım anlaşmasını ve diğer gerekli hususları kapsar.

(4) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik kurallar ve desteğin mekanizmalarının oluşturulması ve

işleyişine ilişkin usul ve esaslar Genel Müdürlük tarafından hazırlanacak teknik ve mali kılavuz ile

belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Proje Özel Hesabı, Satın Alma, İhale ve Muhasebe İşlemleri, Harcamalar,

Avans ve Mahsup İşlemleri

Proje özel hesabı

MADDE 14 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Projeyi yürütecek olan kurum tarafından, kamu bankalarından birinde ENAR projesi için proje

özel hesabı açtırılır. Projeye yönelik her türlü harcama, proje yürütücüsünün talebi üzerine, proje özel

hesabını tutan birim tarafından proje kapsamında açılan proje özel hesabından yapılır.

(2) Sözleşmenin imzalanmasından sonra proje sözleşmesinde belirlenen dönemler itibariyle ve ilgili

dönemde öngörülen destek tutarı firma katkı payının yatırılmasından sonra Genel Müdürlük tarafından

proje özel hesabına yatırılır. Sonraki ödemeler de sözleşmede belirtilen şekilde firma katkı payının

yatırılmasından sonra proje özel hesabına aktarılır.

(3) Projeye yönelik özel hesaba transfer edilen miktarlar ve projeye ilişkin harcamalar proje bazında

emanet hesaplarda Genel Müdürlük tarafından izlenir.

Satın alma, ihale ve muhasebe işlemleri

MADDE 15 – (1) (Değişik:RG-21/2/2013-28566)Sözleşmede öngörülen mal ve hizmetlerin satın

alınması talebi, proje yürütücüsü tarafından ilgili birime yapılır. Alımlar, yükseköğretim kurumlarında

1/12/2003 tarihli ve 2003/6554 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Yükseköğretim Kurumları Tarafından,

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü Maddesinin (f) Bendi Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin

Esaslara, vakıf üniversitelerinde ise kendi alım esaslarına göre yapılır ve sonuçlandırılır.

(2) Proje kapsamında yapılacak ödemelere ilişkin gider işlemleri bu esas ve usuller ile genel

hükümler çerçevesinde ilgili birimler tarafından yerine getirilir.

(3)(Değişik:RG-21/2/2013-28566) Gerçekleştirme görevlisinin imzasınımüteakip harcama yetkilisi

tarafından verilen talimata istinaden en geç iki işgünü içinde muhasebe yetkilisi tarafından ödenir.

(4) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Proje özel hesabına transfer edilen miktarlar ve projeye ilişkin

giderler, kurum gelir gider hesaplarına yansıtılmaksızın, proje bazında emanet hesaplarda izlenir.

(5) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Kurum tarafından, proje giderleri için, projede belirtilen bütçe

kalemleri itibariyle muhasebe kayıtları tutulur.

(6) Tüm satın alma işlemlerinde, İhale komisyonu ile muayene ve kabul komisyonlarında proje

personeli üye olarak görevlendirilebilir.

Harcamalar

MADDE 16 – (1) (Değişik:RG-21/2/2013-28566)Satın alınan mal ve hizmete ilişkin olarak

düzenlenen fatura ve benzeri belgeler Genel Müdürlük adına ENAR proje adı ve kod numarası belirtilerek

düzenlenir. Kurum tarafından gerekli görüldüğünde kurum adına da düzenlenebilir.

(2) Kayda ve muayeneye tabi malzeme olması halinde ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde

muayene ve kabulü yapılarak proje tamamlanıncaya kadar proje yürütücüsüne zimmetlenir.

(3) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Projenin yürütülmesi sırasında, sözleşmenin eki olan, proje

dokümanlarında yer alan ve Genel Müdürlük tarafından onaylanan harcamaların gerçekleştirilmesi

esastır.

(4) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Kurum tarafından yapılacak mal veya hizmet alımlarına ilişkin

ödemelerde, ödeme karşılığında alınan fatura veya fatura yerine geçen belge ve diğer belgelere

dayandırılması esas olup bunun dışında 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol

Kanununda belirtilen gider belgelerine ilişkin hükümler (taşınır işlem fişi hariç olmak üzere) kıyasen

uygulanır.

(5) Proje Özel Hesabından yapılacak ödemelere ilişkin belgelerin asılları, ilgili birim tarafından genel

hükümlere göre muhafaza edilir ve denetime hazır halde bulundurulur.

Avans ve mahsup işlemleri

MADDE 17 – (1) 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 35 inci maddesi gereğince

yılı Bütçe Kanunu ile mal ve hizmet alımlarına yönelik olarak il merkezleri için belirlenen avans limitinin on

katına kadar avans verilebilir.

a) Avans talebi, ilgili birime yapılır. Talep edilen avans tutarı, proje hesabında yer alan tutarların

kontrolünü müteakip, Harcama Yetkilisi tarafından onaylandıktan sonra Muhasebe Yetkilisince en geç iki

işgünü içerisinde Proje Yürütücüsü tarafından belirlenen proje mutemedinin banka hesabına aktarılır.

Proje mutemedinin görevlendirilmesine ilişkin yazıda mal veya hizmetin ne kadar süre içinde alınacağı ve

bir ayı geçmemek üzere avansın hangi süre içinde mahsup edileceği belirtilir.

b) Mahsup işlemi, yapılan harcamaların ilgili birim tarafından proje bütçesine uygunluğunun

kontrolünü müteakip gerçekleştirilir.

c) Avansın verildiği tarihten önceki bir tarihi taşıyan harcama belgeleri avansın mahsubunda kabul

edilmez.

ç) Avans hangi iş için verilmişse yalnızca o işte kullanılır ve bir avansın usulüne uygun mahsubu

yapılmadan yeni avans verilmez.

d) Mahsup evrakında yer alan fatura veya benzeri belgelerin tamamı Proje Yürütücüsü ve/veya

sorumlu proje mutemedi tarafından imzalanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

İlerleme Raporu, İzleme, Değişiklik, Durdurma ve İptal

İlerleme raporu

MADDE 18 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Projenin niteliğine göre en fazla 4 ay süreyi aşmamak üzere, sözleşmede belirtilen dönemlerde

Genel Müdürlük tarafından belirlenen formatta hazırlanan ilerleme raporu proje yürütücüsü ve firma

tarafından imzalanarak Genel Müdürlüğe ve elektronik ortamda izleyiciye teslim edilir.

İzleme

MADDE 19 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Projenin amaçlarına ve mevzuata uygun olarak yürütülüp yürütülmediğini değerlendirmek üzere

ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından, proje başlangıç tarihinden itibaren yılda bir defadan az

olmamak üzere, gerekli görülen zamanlarda izleyici veya izleyiciler görevlendirebilir. İzleyici izleme

raporunu hazırlayarak Genel Müdürlüğe sunar. İzleme raporu ENAR projeleri yönlendirme heyeti

tarafından incelenerek varsa giderilmesi gereken hususlar kuruma ve/veya proje yürütücüsüne bildirilir.

Değişiklik

MADDE 20 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Proje yürütücüsü projede yapılacak; proje kapsamının daraltılması, genişletilmesi, proje

önerisinde öngörülemeyen makine-donanım, yazılım gibi kalemlerdeki değişiklikler, proje personelinde

meydana gelecek değişiklikler gibi projenin kapsamını, süresini, bütçesini ve idari yapısını değiştirecek

konular ile proje süresi içerisinde alınan donanımın proje süresince çok zorunlu hallerde bakım ve

onarımına yönelik giderlerin proje bütçesinden karşılanması ile ilgili talebini gerekçeli olarak Genel

Müdürlüğe bildirir. Değişiklikler ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından karara bağlanır.

(2) Projelerde öngörülen malzeme veya hizmetin niteliğinin değiştirilmemesi kaydıyla, proje

bütçesinde yer alan bütçe kalemlerinde öngörülen tutarların yetersiz kalması durumunda, bütçe kalemleri

arasında aktarma yapılabilir.

(3) Aktarma talebi proje yürütücüsü tarafından Genel Müdürlüğe yapılır. ENAR projeleri

yönlendirme heyetinin uygun görüşü ve Genel Müdürlüğün onayı ile aktarma gerçekleştirilir.

(4) Ana kalem başlığı altında yer alan alt kalemler arasında onay alınmaksızın aktarma yapılabilir.

(5) Makine donanım, sarf malzemesi ve hizmet alımıkalemlerinden seyahat harcamaları kalemine

ve personel kaleminden diğer kalemlere aktarma yapılamaz.

Durdurma ve iptal

MADDE 21 – (1) (Değişik:RG-21/2/2013-28566)İzleme raporlarının incelenmesi sonucunda;

sözleşmeye aykırı hususların tespit edildiği, öngörülen amaç ve çalışma programına uygun biçimde

yürütülmediği anlaşılan projeler ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından geçici olarak durdurulabilir

ve/veya iptal edilebilir.

(2)(Değişik:RG-21/2/2013-28566) Mücbir sebeplerle yürütülmeleri geçici olarak imkansız hale

gelen projeler, kurumun başvurusu üzerine ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından geçici olarak

durdurulabilir veya iptal edilebilir.

(3) Geçici durdurma kararında projenin ne kadar süre için durdurulduğu belirtilir ve destek süresi

proje tekrar başladığında durdurulan süre kadar uzatılabilir.

(4) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Geçici durdurma süresi içerisinde ENAR projeleri yönlendirme

heyetince yapılacak inceleme sonucunda durdurma sebeplerinin, ortadan kalktığı anlaşılırsa proje

desteğine devam edilebilir.

(5) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Geçici durdurma süresi en fazla altı aydır. Bu süre sonuna

kadar durdurma sebepleri ortadan kalkmaz ise Sözleşme ENAR projeleri yönlendirme heyeti

tarafından feshedilir.

(6) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Durdurma sebeplerinin devamlılık arz edeceğinin tespiti

halinde, 6 aylık süre beklenilmeden, sözleşmenin ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından

feshedilmesine karar verilebilir.

(7) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Genel Müdürlük ödeneğinin bitmesi halinde yeni ödenek

aktarılıncaya kadar projeler durdurulabilir. Geçen süre proje süresine ilave edilir.

(8) Projenin proje ortakları veya yürütücüsünün kasıtlı kusur veya ihmali yüzünden durdurulması

veya iptali durumunda, sorumluları hakkında hukuki işlem başlatılarak, devlet tarafından verilen destekler

yasal faizleri ile birlikte tahsil edilir. Anlaşmazlıklarda Ankara İdari Mahkemeleri yetkilidir.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Proje değerlendirmesi, izlenmesi ve proje kapsamında görev alanlara yapılabilecek ödemeler

MADDE 22 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Proje değerlendirme heyeti toplantılarında görev alacak yükseköğretim kurumu öğretim üyeleri

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci maddesi çerçevesinde görevlendirilebilir ve ücretleri bu

madde kapsamında bulunan tutar geçilmemek üzere Genel Müdürlük tarafından ödenir.

(2) Ankara dışından katılan proje değerlendirme heyeti üyelerinin harcırahları 10/2/1954 tarihli ve

6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre ödenir.

(3) Desteklenmesi uygun bulunan ENAR projelerinin dört aylık dönemlerde dönemsel teknik

kazanımlar, faaliyet gerçekleşmeleri, projedeki ilerleme, gerçekleşen veya öngörülen sapmaların proje

gelişimine etkisi ve alınması gerekli önlemlere ilişkin izlemenin yapılması için görevlendirilen izleyicilere

de birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre ödeme yapılır.

(4) Desteklenen projelerde, proje süresiyle sınırlıolmak kaydıyla proje kapsamında görev yapan

öğretim elemanlarına 2547 sayılıYükseköğretim Kanununun 38 inci maddesi çerçevesinde belirlenen

tutar geçilmemek üzere proje sözleşmesinde belirlenen tutarlar proje bütçesinden aylık ücret olarak

ödenebilir.

(5) Proje bütçesinde belirlenen tutarları aşmayacakşekilde, proje kapsamında proje personeli

ve/veya Genel Müdürlük personeli tarafından gerçekleştirilecek yurtiçi ve yurtdışı seyahatlere ilişkin

harcırahlar, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre proje bütçesinden ödenir.

Desteklenebilecek giderler

MADDE 23 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Sözleşmede yer alan, personel ücreti, hizmet alımı, proje personeli ve/veya Genel Müdürlük

personelinin proje kapsamındaki harcırah ve seyahat giderleri, makine-donanım, prototip kalıp, yazılım

lisansı, sarf malzemesi, laboratuvar test ve analiz raporları, mevcut bir cihazın iyileştirilmesi için yapılan

harcamalar, gümrük masrafları, güvenlik tedbirleri ile ilgili giderler sözleşmeye uygun olarak desteklenir.

Desteklenemeyecek giderler

MADDE 24 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Sermaye kullanım maliyeti, amortismanlar, depozitolar, avans ödemeleri, dağıtım, pazarlama ve

reklam giderleri, coğrafi işaret ve marka tescil giderleri, sekreterlik ve benzeri idari giderler, brüt ücretin

yanında teşvik, motivasyon ve benzeri prim giderleri, sosyal yardımlaşma vakıf ödentileri, seyahatlerde

ulaşım, harcırah ve konaklama dışındaki kongre, fuar, seminer katılım ücretleri gibi giderler, yakıt

giderleri, büro makineleri, ısıtma, aydınlatma için yapılan masraflar, ofis, depo, stant, ve benzeri kiralar,

inşaat ve tesisat giderleri ve kırtasiye giderleri ve sözleşme imzalanmadan önce yapılan giderler

desteklenmez.

Sorumluluk

MADDE 25 – (1)(Değişik:RG-21/2/2013-28566) Firma, kurum ile imzalanan protokol çerçevesinde

projenin yürütülmesinden, izlenmesinden, proje sonuçlarının ticarileştirilmesinden, sözleşmede belirtilen

yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden, firma katkısına ait dekontun bir nüshasını elektronik ortamda

veya yazı ekinde Genel Müdürlüğe göndermekten,

(2) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Kurum, bu Yönetmelik ile kendisine verilen görevler

çerçevesinde projenin, sözleşmeye uygun olarak etkin bir şekilde yürütülmesinden, proje hesabına

yatırılan katkıve destek miktarlarının takibinden ve oluşabilecek problemlerin çözümünden, Genel

Müdürlüğe gerekli bilgi akışının sağlanmasından, gerekli satın almalarla ilgili işlemlerin yapılmasından ve

muhasebeleştirilmesinden, proje bütçesinde yer almayan alımların yapılmamasından, Genel Müdürlükçe

uygun görülen değişikliklerin uygulanmasından, sözleşmede ve proje sonuçlandırma tutanağında

belirtilen yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden,

(3) Proje Yürütücüsü, projeyi bilimsel, teknik, idari, hukuki ve mali yönlerden, bu Yönetmelik

esaslarına uygun şekilde yürütmekten, kaynağın proje amaçlarına uygun, etkin ve verimli olarak

kullanılmasından, kullanılmaması halinde doğacak her türlü zararın tazmininden ve sözleşmede belirtilen

yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden,

(4) Harcama yetkilisi, Gerçekleştirme Görevlisi ve Muhasebe Yetkilisi 5018 sayılıKamu Mali

Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümleri çerçevesinde,

(5)(Değişik:RG-21/2/2013-28566) Genel Müdürlük, projelerin yürütülmesinde kaynakların etkin ve

verimli kullanılmasını sağlamak için gerekli tedbirlerin alınmasından,

sorumludurlar.

Gizlilik

MADDE 26 –(1) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Projede görev alanlar tarafından; tüm bilgi ve

belgeler ticari gizli bilgi olarak kabul edilip, proje ortaklarının ve Genel Müdürlüğün izni alınmadan üçüncü

kişilere herhangi bir yolla aktarılamaz.

(2) (Değişik:RG-21/2/2013-28566) Proje değerlendirme heyeti üyelerinden ve izleyicilerden

gizliliğe uyulması konusunda taahhütname alınır.

(3) Proje sürecinde yer alan tüm ilgililer bu gizliliğin ihlalinden sorumludur. Proje ile ilgili gizli bir

bilginin açıklanması halinde bu açıklamayı yapan hakkında, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat

Eserleri Kanunu çerçevesinde gereken işlemler başlatılır.

Mülkiyet hakları

MADDE 27 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Proje yürütücüsü, Genel Müdürlük desteğini belirtmek şartıyla, yurtiçinde veya yurtdışında proje

ile ilgili makale yayımlayabilir ve tebliğ sunabilir. Yayımlanmak üzere kabul edilen makalelerin bir

örneğinin Bakanlığa gönderilmesi zorunludur. Gizlilik gerektiren hallerde, koşullara uyulması yayın

yapanların sorumluluğundadır.

(2) Bu Yönetmelik ile desteklenen proje kapsamında satın alınan ve proje sonuçlarının

uygulanmasına yönelik olarak kullanılacak tüm malzemeler, makine ve donanımların mülkiyeti projenin

tamamlanmasını müteakip, kurum ve firma arasında yapılacak anlaşma uyarınca Genel Müdürlük

onayıalınarak proje ortaklarına devredilebilir.

(3) Projenin bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde iptali veya sözleşmesinin feshedilmesi

durumunda, proje kapsamında, Genel Müdürlük desteği ile alınan makine donanımının mülkiyetinin

devredilmesi veya başka ortaklarla projenin devam etmesi konusunda tasarruf yetkisi Genel

Müdürlüğündür. Proje ortakları hiçbir hak talep edemez.

(4) Projenin bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde durdurulması, iptal edilmesi veya

sonuçlandırılması durumunda, proje özel hesabında kalan tutar, varsa birikmiş faizi ile birlikte Bakanlık ve

proje ortaklarının banka hesabına projeye yapmış oldukları katkı oranında iade edilir.

(5) Genel Müdürlük tarafından desteklenen projelerin gerçekleştirilmesi sırasında ortaya çıkan her

türlü fikri ve sınaî mülkiyet haklarının paylaşımı, proje sözleşmesinin eki olmak üzere, proje

ortaklarıarasında yapılacak bir anlaşma ile belirlenir.

(6) Projenin sonuç raporunun Genel Müdürlükçe kabul edilmesi halinde Genel Müdürlüğün

belirlediği formatta hazırlanan proje sonuçlandırma tutanağının proje ortakları ve Genel Müdür tarafından

imzalanması ile proje sonuçlandırılmış sayılır.

Konferans ve eğitim

MADDE 28 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Bu Yönetmelik kapsamında, ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından, ihtiyaç duyulan

konularda konferans, panel gibi aktiviteler düzenlenebilir ve giderleri Genel Müdürlük bütçesinden

karşılanır.

Proje sonuçlarının değerlendirilmesi

MADDE 29 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Bu Yönetmelik kapsamında amaca uygun olarak tamamlanmış proje sonuçlarının ekonomik,

mali ve teknik yönlerden değerlendirilmesi ENAR projeleri yönlendirme heyeti tarafından yapılır.

Proje sonuçları uygulama planı

MADDE 30 – (1) Proje desteğinden yararlanan ortaklar, proje çıktılarının uygulamaya aktarılmasına

yönelik mekanizmaları ve iş takvimini başvuru formu ile birlikte sunabilir.

Kısıtlamalar

MADDE 31 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Proje değerlendirme heyeti ve izleyiciler, kendi çalıştıkları üniversite, kuruluş veya firmadan

gelen proje önerilerini değerlendiremez.

(2) Proje kapsamında yer alan mal ve hizmetler, proje ortaklarına ait firmalardan satın alınamaz,

alınması halinde bunlara ait bedeller ödenmez.

(3) Bir projeye ek süre verilmesi durumunda, ek bütçe talebi ve ek süre için personel ödemesi

yapılamaz.

(4) Dönemsel firma katkısı yatırılmadan proje hesabından söz konusu döneme ait harcama

yapılamaz.

(5) Herhangi bir değişiklikle ilgili Genel Müdürlük onayı alınmadan değişiklik konusu ile ilgili işlem

yapılamaz. Genel Müdürlük onayı alınmaksızın yapılan işlemler hakkında uygulanacak karar ENAR

projeleri yönlendirme heyeti tarafından verilir.

Denetim

MADDE 32 – (Değişik:RG-21/2/2013-28566)

(1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak harcamalar 5018 sayılı Kanun kapsamında denetlenir.

2013 yılı proje başvuruları

GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek:RG-21/2/2013-28566)

(1) 2013 yılı proje başvuruları 31 Aralık 2012 tarihi yerine Genel Müdürlük tarafından ilan edilen

tarihe kadar yapılır. Yönetmelikte söz konusu olan proje süreci ile ilgili diğer tarihlerinde oluşan gecikme

süresi kadar ötelenir.

Yürürlük

MADDE 33 – (1) Maliye Bakanlığı ile Sayıştay’ın görüşü alınan bu Yönetmelik yayımı tarihinde

yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 34 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı yürütür.


التشريعات يُعدّل (1 نصوص) يُعدّل (1 نصوص) يخصّ (1 نصوص) يخصّ (1 نصوص)
لا توجد بيانات متاحة.

ويبو لِكس رقم TR160