VAN DE GEVOLGEN VAN DE OUDERLIJKE MACHT TEN OPZICHTE VAN DE GOEDEREN VAN HET KIND

Hij die over een minderjarig kind de ouderlijke macht uitoefent heeft het bewind over de aan dat kind toebehorende goederen, behoudens de bepalingen van artikel 290 en het laatste lid van artikel 371c.

Deze bepaling is echter niet toepasselijk op zodanige goederen, welke, hetzij bij akte onder de levenden, hetzij bij een uiterste wilsbeschikking, aan de kinderen zijn geschonken of gemaakt, onder bepaling dat het bewind daarover wordt gevoerd door een of meer daarbij aangewezen bewindvoerders, buiten hem die de ouderlijke macht uitoefent.

Wanneer zodanig gesteld bewind, om welke redenen ook, mocht vervallen, gaan de bedoelde goederen over onder het beheer van hem die de ouderlijke macht uitoefent.

Niettegenstaande de aanstelling van bijzondere bewindvoerders, in voege voorschreven,heeft hij die de ouderlijke macht uitoefent het recht om, gedurende de minderjarigheid van zijn kind, van eerstgemelde rekening en verantwoording te vragen.

Artikel 360²³⁰

Hij die krachtens de ouderlijke macht het bewind over de goederen van zijn kinderen heeft is verantwoordelijk, zo voor de eigendom der goederen als voor de vruchten van zodanige goederen waarvan hij het genot niet heeft.

Wat de goederen betreft, waarvan de wet hem het vruchtgenot toekent, is hij alleen verantwoordelijk voor derzelver eigendom.

Artikel 361²³¹

Hij kan over de goederen van zijn minderjarige kinderen niet beschikken dan met inachtneming der regelen, welke ten opzichte van het vervreemden van goederen, aan minderjarigen toebehorende, in de vijftiende titel van het eerste boek zijn voorgeschreven.

Artikel 362²³²

²²⁸ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²²⁹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²³⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²³¹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²³² Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1944 no. 76.

In alle gevallen waarin hij een tegenstrijdig belang met dat van zijn minderjarige kinderenmocht hebben, zullen laatstgemelde worden vertegenwoordigd door een bijzondere curator, daartoe door de kantonrechter te benoemen.

Het tweede, derde, vierde en vijfde lid van artikel 178 zijn van toepassing.

Artikel 363²³³

De vader of de moeder die de ouderlijke macht of de voogdij uitoefent heeft het vruchtgenot van de goederen der kinderen.

In het geval, dat zowel de een als de ander der ouders van de ouderlijke macht of de voogdij ontheven zijn, hebben beide ouders het vruchtgenot van het vermogen hunner minderjarige kinderen.

De ontheffing van de vader of de moeder, die de ouderlijke macht of de voogdij uitoefent terwijl de andere der ouders overleden of van de ouderlijke macht of de voogdij ontzet is, heeft geen gevolgen ten aanzien van het vruchtgenot.

Artikel 364

Met dat vruchtgenot zijn de volgende lasten verbonden:

1°. De zodanige, waartoe de vruchtgebruikers verplicht zijn;

2°. Het onderhoud en de opvoeding der kinderen, overeenkomstig het vermogen van laatstgemelden;

3°. De betaling van renten en van interesten van hoofdsommen;

4°. De begrafeniskosten van het kind.

Artikel 365

Het vruchtgenot heeft geen plaats:

1°. Ten opzichte van zodanige goederen, welke de kinderen door afzonderlijke arbeid en vlijt mochten hebben verkregen;

2°. Ten opzichte van de goederen, welke aan hen bij akte onder de levenden of bij uiterste wilsbeschikking zijn geschonken of gemaakt, onder de uitdrukkelijke voorwaarde, dat de ouders daarvan het vruchtgenot niet zouden bekomen.

Artikel 366

Het vruchtgenot houdt op door het overlijden der kinderen.

Artikel 367

De langstlevende der echtgenoten, welke mocht verzuimd hebben om, overeenkomstig artikel 180, een inventaris te doen opmaken, zal door dat verzuim het vruchtgenot verliezen van al de goederen, welke aan de minderjarige kinderen toebehoren.

Artikel 368²³⁴ Vervallen.

Artikel 369²³⁵ Vervallen.

²³³ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²³⁴ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

²³⁵ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

Artikel 370²³⁶

Wanneer het vruchtgenot krachtens artikel 367 is verloren, heeft de kantonrechter de bevoegdheid om aan de langstlevende der ouders uit de inkomsten der kinderen een jaarlijkse uitkering toe te leggen, teneinde gedurende hun minderjarigheid tot bevordering van hun opvoeding te worden besteed.

Het tweede, derde, vierde en vijfde lid van artikel 178 zijn van toepassing.

Artikel 371²³⁷

De vader noch de moeder van een onwettig kind heeft het vruchtgenot van diens vermogen.

TWEEDE AFDELING A²³⁸

VAN DE ONTHEFFING EN DE ONTZETTING VAN DE OUDERLIJKE MACHT

Hij die de ouderlijke macht uitoefent kan, hetzij ten aanzien van alle, hetzij ten aanzien van een of meer kinderen, op verzoek van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken of op vordering van het openbaar ministerie van de ouderlijke macht worden ontheven op grond dat hij ongeschikt of onmachtig is zijn plicht tot verzorging en opvoeding te vervullen, en het belang der kinderen zich niet uit andere hoofde tegen die ontheffing verzet.

Indien de rechter het in het belang der kinderen noodzakelijk oordeelt, kan ieder der ouders, voorzover hij de ouderlijke macht nog niet verloren heeft, op verzoek van de andere der ouders, van een der bloedverwanten of aangehuwden der kinderen tot de vierde graad ingesloten,van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken of op de vordering van het openbaar ministerie vande ouderlijke macht over alle of over een of meer kinderen worden ontzet op grond van:

1°. misbruik van de ouderlijke macht of grove verwaarlozing van de verplichting tot onderhoud en opvoeding van een of meer kinderen;

2°. slecht levensgedrag;

3°. onherroepelijke veroordeling wegens het opzettelijk deelnemen aan enig misdrijf met een aan zijn gezag onderworpen minderjarige;

4°. onherroepelijke veroordeling wegens enig misdrijf, omschreven in de Titels XIII, XIV, XV, XVIII, XIX en XX van het tweede boek van het Wetboek van Strafrecht, gepleegd tegen een aan zijn macht onderworpen minderjarige;

5°. onherroepelijke veroordeling tot een vrijheidsstraf van twee jaren of langer;

6°. het terugeisen van een kind van anderen, die onderhoud en opvoeding van dat kind opzich hebben genomen, terwijl gegronde vrees bestaat, dat bij inwilliging van de eis het kind zal worden verwaarloosd.

Behalve door de personen in dit artikel reeds genoemd kan het verzoek om ontzetting in het onder 6o bedoelde geval ook geschieden door hen, die onderhoud en opvoeding van het kind op zich hebben genomen;

7°. het in ernstige mate veronachtzamen van de aanwijzingen van de gezinsvoogd of belemmeren van een krachtens het bepaalde in de artikelen 372q en 372r bevolen opneming.

Onder misdrijf worden in dit artikel ook begrepen medeplichtigheid aan en poging tot misdrijf.

²³⁶ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1944 no. 76.

²³⁷ Gew. bij G.B. 1963 no. 24.

²³⁸ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50.

²³⁹ Gew. bij G.B. 1944 no. 72, G.B. 1972 no. 62, S.B. 1983 no. 117.

Artikel 371b²⁴⁰

De verzoeken of vorderingen in het vorig artikel bedoeld bevatten de feiten en omstandigheden waarop zij zijn gegrond, en worden met de tot staving daarvan dienende bescheiden ingediend bij de kantonrechter van de woon- of verblijfplaats van het kind. Tenzij het verzoek tot ontheffing of ontzetting van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken is uitgegaan, worden de verzoeken of vorderingen met de bovenbedoelde bescheiden door de griffier ten spoedigste in afschrift medegedeeld aan die raad.

Bij het verzoek of de vordering tot ontheffing wordt, zoveel mogelijk, tevens vermeld opwelke wijze hetzij in de uitoefening van de ouderlijke macht hetzij in de voogdij is te voorzien, en bij alle verzoeken of vorderingen in het vorige artikel bedoeld geschiedt tevens opgave van de namen der ouders en van hun woonplaats en verblijfplaats, voorzover die bekend zijn, van de namen en woonplaatsen der bloedverwanten of der aangehuwden, die overeenkomstig artikel 385 moeten worden opgeroepen, zomede van de getuigen, die de feiten in het verzoek of de vordering gesteld zouden kunnen staven.

Ontheffing wordt niet uitgesproken indien hij die de ouderlijke macht uitoefent zich daartegen verzet.Deze regel lijdt uitzondering:

1o. indien na een ondertoezichtstelling van ten minste zes maanden blijkt, of na een opneming krachtens het bepaalde in de artikelen 372q en 372r van meer dan een jaar en zes maanden gegronde vrees bestaat, dat deze maatregel, door de ongeschiktheid of onmacht van eenouder om zijn plicht tot verzorging en opvoeding te vervullen, onvoldoende is om het kind voor zedelijke of lichamelijke ondergang te behoeden;

2o. indien, zonder de ontheffing van de ene ouder, de ontzetting van de andere ouder de kinderen niet aan diens invloed zou onttrekken;

3o. indien de geestvermogens van de ouder zodanig zijn gestoord, dat hij niet in staat is zijn wil te bepalen of de betekenis van zijn verklaring te begrijpen.

Artikel 371c²⁴¹

De kantonrechter doet uitspraak na verhoor of behoorlijke oproeping van de ouders en debloedverwanten of aangehuwden der kinderen en van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken.Indien de kantonrechter het nodig oordeelt, kan hij het horen van getuigen bevelen.

Gedurende het onderzoek kan ieder tot de uitoefening van de voogdij bevoegde ingezetene van Suriname en het bestuur van elke der in artikel 418 genoemde verenigingen, stichtingen en instellingen van weldadigheid zich tot de kantonrechter wenden met een verzoekschrift om met de voogdij te worden belast. De kantonrechter kan hun oproeping bevelenom over dit verzoekschrift te worden gehoord.

Ingeval het verzoek of de vordering wordt toegewezen oefent de echtgenoot van hemwiens ontheffing of ontzetting uitgesproken is, van rechtswege de ouderlijke macht uit, tenzij hij eveneens daarvan was ontheven of ontzet of niettegenstaande wettiging de ouderlijke macht niet heeft gekregen.

Niettemin kan de kantonrechter hem, op verzoek van het Bureau voor Familierechetlijke Zaken, op vordering van het openbaar ministerie of ambtshalve mede van de ouderlijke macht ontheffen, indien daartoe termen zijn. Op deze ontheffing is het laatste lid van artikel 371b toepasselijk.

Bij zodanige ontheffing, zomede indien de echtgenoot reeds van de ouderlijke macht is ontheven of ontzet, voorziet de kantonrechter tevens in de voogdij en de toeziende voogdij over de kinderen die aan de ouderlijke macht worden onttrokken.

In de beschikking waarbij de ontheffing of de ontzetting wordt uitgesproken, zal hij die de

²⁴⁰ Gew. bij G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 72, G.B. 1972 no. 62, S.B. 1987 no. 117

VAN DE BEPALING, WIJZIGING EN INTREKKING VAN UITKERINGEN TOT ONDERHOUD

²⁵⁸ Vervallen bij G.B. 1935 no. 80.

²⁵⁹ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

²⁶⁰ Gew. bij G.B. 1963 no. 24.

²⁶¹ Ingev. bij G.b. 1935 no. 80.

Artikel 381a

Het krachtens dit boek verschuldigde onderhoud, daaronder begrepen het verschuldigde voor onderhoud en opvoeding van een minderjarige, wordt bepaald naar evenredigheid der behoeften van de tot onderhoud gerechtigde enerzijds en het inkomen en vermogen van de tot uitkering verplichte, in verband met het getal en de hoedanigheid der andere personen, wier onderhoud volgens dit boek te zijnen laste komt, anderzijds.

Artikel 381b

De rechter is bevoegd, de beslissing over de uitkering op vordering van de tot onderhoud veroordeelde of van degene aan wie de betaling moet geschieden te wijzigen of in te trekken.

De wijziging of intrekking moet zijn gegrond op de overweging, dat de feitelijke verhouding bestaande tussen de behoeften van de tot onderhoud gerechtigde enerzijds en het inkomen en vermogen van de tot onderhoud veroordeelde in verband met de op hem rustende lasten anderzijds sedert het ogenblik, waarop bedoelde beslissing is gegeven, zo aanmerkelijk is veranderd, dat had deze gewijzigde verhouding bestaan op genoemd ogenblik, de beslissing een andere zou zijn geweest.

De rechter is bevoegd om op overeenkomstige wijze een door partijen getroffen regelingterzake van onderhoud krachtens dit Boek verschuldigd, te wijzigen of in te trekken.

VIJFTIENDE TITEL

VAN MINDERJARIGHEID EN VOOGDIJ

VAN DE MINDERJARIGHEID

Minderjarigen zijn de zodanigen, die de volle ouderdom van een en twintig jaren niet hebben bereikt en niet vroeger in de echt zijn getreden.

Wanneer het huwelijk vóór hun volle ouderdom van een en twintig jaren is ontbonden, keren zij niet tot de staat van minderjarigheid terug.

Minderjarigen die niet staan onder de ouderlijke macht, staan onder voogdij, op de voet en de wijze als bij de derde, vierde, vijfde en zesde afdeling van deze titel is voorgeschreven.

Artikel 382a²⁶³

Bij het ontbreken van een bekende woonplaats binnen Suriname worden de voogden over de minderjarige ingezetenen van Suriname geacht ten aanzien der voogdij woonplaats te hebbenbij de toeziende voogd.

Wordt de toeziende voogd door een ander vervangen, dan houdt deze woonplaats stand totdat de toeziende voogdij van de nieuw benoemde begint.

Brengt de toeziende voogd zijn woonplaats naar het buitenland over, dan houdt het voogdij-domicilie stand totdat de minderjarige een andere woonplaats binnen Suriname verkrijgt.

Artikel 382b²⁶⁴

1. Er is een Bureau voor Familierechtelijke Zaken, waaraan - behalve de in dit wetboek of in

²⁶² Gew. bij G.B. 1901 no. 29, G.B. 1906 no. 50.

²⁶³ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50.

²⁶⁴ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij G.B. 1909 no. 6, G.B. 1935 no. 80, S.B. 1983 no. 117.

andere wetten uitdrukkelijk genoemde bemoeienissen - is opgedragen de zorg voor de minderjarigen, die bij rechterlijk vonnis of anderszins aan de zorg van het Bureau zijn toevertrouwd.

1. Taak en bevoegdheden van het Bureau worden, voor zover dit niet in dit Wetboek of in andere wettelijke regelingen heeft plaatsgehad, bij Staatsbesluit geregeld.

2. Het Bureau voor Familierechtelijke Zaken draagt zorg, dat de gelden, aan het Bureau betaald door personen, die krachtens dit Wetboek of een andere wettelijke regeling tot een uitkering tot onderhoud en opvoeding van hun kinderen verplicht zijn, overeenkomstig hun bestemmingworden besteed.

Artikel 382c²⁶⁵

Het Bureau voor Familierechtelijke Zaken kan in rechte optreden ten behoeve van minderjarigen, die in Suriname hun woonplaats dan wel hun werkelijk verblijf hebben of hun woonplaats gehad hebben.

Artikel 382d²⁶⁶

1. Alle vorderingen strekkende tot vaststelling van een bedrag tot onderhoud en opvoeding van minderjarige kinderen en vorderingen strekkende tot wijziging van een dergelijk bedrag kunnen door de wettelijke vertegenwoordiger van de minderjarige, na intrede van de meerderjarigheid door het kind zelf en door het Bureau voor Familierechtelijke Zaken worden ingesteld. Ze kunnen van een ter zake gegeven beslissing in verzet of hoger beroep gaan.

2. Het Bureau voor Familierechtelijke Zaken behoeft voor het instellen van een in het vorige lid bedoelde vordering en voor het aanwenden van rechtsmiddelen tegen de in dat lid bedoelde beslissingen schriftelijke toestemming van de wettelijke vertegenwoordiger van de minderjarige en zo dat de moeder niet is, tevens van de moeder, behalve wanneer zij haar wil niet kan verklaren.

3. Bij niet geregelde voldoening van de bedragen door de rechter vastgesteld na een verzoek als bedoeld in het eerste lid van dit artikel kan, ongeacht wie het verzoek heeft gedaan, het Bureau voor Familierechtelijke Zaken het vonnis of de beschikking ten uitvoer leggen op de wijze bedoeld in de Derde Afdeling van de Tweede Titel van het Tweede Boek van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

4. De uitkeringen, bedoeld in het eerste lid worden aan het Bureau voor Familierechtelijke Zaken uitbetaald, tenzij uit desbetreffende wettelijke bepalingen het tegendeel blijkt of met de wettelijke vertegenwoordiger van de minderjarige anders is overeengekomen.

TWEEDE AFDELING

VAN DE VOOGDIJ IN HET ALGEMEEN

In iedere voogdij is slechts één voogd en één toeziende voogd, behoudens de bepalingen van de artikelen 403 en 415. De voogdij of toeziende voogdij van kinderen van dezelfde ouders wordt gerekend voor een enkele voogdij of toeziende voogdij, voorzover die kinderen een zelfde voogd of toeziende

²⁶⁵ Ingev. bij S.B. 1983 no. 117.

²⁶⁶ Ingev. bij S.B. 1983 no. 117.

Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

voogd hebben.

Artikel 383a²⁶⁸

De voogdij begint:

1°. indien een voogd benoemd is door de rechter, van het ogenblik van zijn benoeming indien deze in zijn tegenwoordigheid heeft plaats gehad, of anders op de dag volgende op die, waarop de kennisgeving van de griffier omtrent zijn benoeming aan hem is verzonden:

2°. indien een voogd benoemd is door een der ouders, van het ogenblik dat de benoemingdoor het overlijden van kracht is geworden en de benoemde verklaard heeft dat hij de benoemingop zich neemt;

3°. indien een gehuwde vrouw tot voogdes is benoemd hetzij door de rechter hetzij door een der ouders, van het ogenblik dat zij met bijstand of machtiging van haar man of met machtiging van de rechter verklaard heeft de voogdij op zich te nemen;

4°. indien een vereniging, stichting of instelling van weldadigheid anders dan op eigen verzoek of bereidverklaring tot voogd is benoemd, van het ogenblik dat zij verklaard heeft de voogdij op zich te nemen;

5°. in het geval bedoeld in artikel 409, van het ogenblik van de bekrachtiging;

6°. indien een voogd van rechtswege optreedt, van het ogenblik waarop het feit waaruit deze voogdij voortvloeit heeft plaats gehad.

De kennisgeving van de griffier onder 1°. bedoeld moet onverwijld bij geadviseerde dienstbrief geschieden.

Artikel 383b²⁶⁹

Indien over minderjarigen die onder voogdij staan een andere voogd benoemd is of van rechtswege optreedt, eindigt de bediening van de eerste voogd op het ogenblik dat die van de andere begint, tenzij door de rechter een ander tijdstip mocht zijn bepaald.

De voogdij eindigt:

1°. indien minderjarigen, na onder voogdij te hebben gestaan, weder onder de ouderlijke macht terugkeren omdat de vader of de moeder in die macht wordt hersteld, zodra de daartoe strekkende beschikking aan de voogd zal zijn betekend;

2°. Indien minderjarigen, na onder voogdij te hebben gestaan, weder onder de ouderlijke macht terugkeren krachtens de artikelen 259a of 285a, op het ogenblik van de huwelijksvoltrekking.

3°. Indien minderjarige natuurlijke wettig erkende kinderen door wettiging van rechtswege onder ouderlijke macht komen, op het ogenblik van het voltrekken van het huwelijk, waardoor de wettiging ontstaat, of van het verlenen der brieven van wettiging in het geval, voorzien bij artikel 327; indien echter ouderlijke macht door de rechter wordt verleend krachtensartikel 330, derde en vierde lid, op het ogenblik, dat de rechterlijke beschikking in gewijsde is gegaan, tenzij door de rechter een ander tijdstip mocht zijn bepaald;

4°. indien in het geval voorzien in artikel 506 hij die onder curatele heeft gestaan weder de uitoefening van de ouderlijke macht verkrijgt, op het ogenblik dat de curatele is opgeheven.

Artikel 384²⁷⁰

Behoudens het bepaalde in het volgende artikel is een ieder die niet, naar aanleiding van de achtste en van de negende afdeling van deze titel, van de voogdij is uitgesloten of verschoond,verplicht dezelve op zich te nemen.

Wanneer de benoemde voogd weigerachtig of in gebreke is de voogdij uit te oefenen, zal

²⁶⁸ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij G.B. 1945 no. 59.

²⁶⁹ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij G.B. 1923 no. 78, G.B. 1944 no. 72.

²⁷⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

daarin door de kantonrechter worden voorzien door de benoeming van een bewindvoerder, in deplaats en ten koste van de voogd.

In dat geval is de voogd verantwoordelijk voor de verrichtingen van de bewindvoerder, behoudens zijn verhaal jegens laatstgemelde.

Artikel 384a²⁷¹

Noch de door een der ouders benoemde voogd, noch de tot voogdes benoemde gehuwde vrouw is verplicht de voogdij op zich te nemen. Hun benoeming heeft geen gevolg, tenzij zij verklaren de voogdij op zich te nemen. Deze verklaring moet worden afgelegd ter griffie van het kantongerecht der woonplaats van de minderjarige, binnen één maand nadat de benoeming aan hen zal zijn betekend indien zij zich in Suriname, binnen drie maanden indien zij zich daarbuitenbevinden.

Betekening wordt niet vereist, indien ter griffie van het kantongerecht de verklaring is afgelegd, dat de benoeming wordt geweigerd.

De voorafgaande bepalingen zijn op verenigingen, stichtingen en instellingen van weldadigheid bedoeld in artikel 418 toepasselijk, tenzij haar de voogdij op eigen verzoek of bereidverklaring is opgedragen.

Artikel 384b²⁷² Vervallen.

Artikel 384c²⁷³

De toeziende voogdij begint van het ogenblik van de benoeming van de toeziende voogd indien die benoeming in zijn tegenwoordigheid heeft plaats gehad, of anders op de dag, volgende op die, waarop de kennisgeving van de griffier omtrent zijn benoeming aan hem is verzonden. Het laatste lid van artikel 383a is ten deze van toepassing.

Artikel 384d²⁷⁴

Het in artikel 383b bepaalde omtrent het eindigen van de bediening van de voogd en van de voogdij, is mede toepasselijk op de bediening van de toeziende voogd en op de toeziende voogdij.

Artikel 385²⁷⁵

Wanneer, naar aanleiding der bepalingen van de voorgaande, deze en de volgende titel, detussenkomst van bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige vereist wordt, zullen deze steeds ten getale van vier worden opgeroepen, en uit de naaste, en zoveel mogelijk in de beide liniën, worden gekozen; met dien verstande, dat slechts die bloedverwanten en aangehuwden voor de rechter zullen geroepen worden, welke wonen binnen diens ressort, en zullen de elderswoonachtige bloedverwanten en aangehuwden, wanneer de rechter het dienstig acht hen te raadplegen, tot dat einde worden opgeroepen voor een te delegeren ambtenaar, die het deswege op te maken proces-verbaal aan de rechter, die in de zaak uitspraak doen moet, zal doen

²⁷¹ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

²⁷² Vervallen bij S.B. 1981 no. 23.

²⁷³ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

²⁷⁴ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

²⁷⁵ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

toekomen.

Indien enig opgeroepen bloedverwant of aangehuwde niet verschijnt, kan de rechter de verschijning gelasten van een ander bloedverwant of aangehuwde, zelfs in verdere graad.

Die bloedverwanten of aangehuwden moeten zijn meerderjarig en binnen Surinamewoonachtig.

Wanneer zich geen genoegzaam getal bloedverwanten of aangehuwden binnen Surinamebevindt, is de rechter slechts gehouden zodanige te horen of te doen horen, die binnen dezelve woonachtig zijn. Bij algeheel ontbreken van bloedverwanten of aangehuwden binnen Surinamebeslist de rechter zonder verhoor van bloedverwanten of aangehuwden.

Artikel 386²⁷⁶

Telken reize wanneer de tegenwoordigheid, hetzij van de toeziende voogd, hetzij van bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige, gevorderd wordt, zullen zij zich door een bijzondere gevolmachtigde kunnen laten vertegenwoordigen. De schriftelijke volmacht is vrij vanzegel.

De gevolmachtigde zal slechts in de naam van één persoon kunnen optreden.

De kantonrechter kan gelasten, dat hij, die zich heeft laten vertegenwoordigen, in persoon verschijnt.

Artikel 386a²⁷⁷

Wanneer naar aanleiding der bepalingen van de voorgaande, deze of de volgende titel het verhoor van de toeziende voogd vereist wordt of wel diens oproeping is bevolen, zal zulks niet behoeven plaats te hebben, indien de toeziende voogdij openstaat ten dage, dat het verzoek of de vordering, naar aanleiding waarvan het verhoor of de oproeping zoude moeten geschieden, bij de kantonrechter wordt ingediend.

Behalve in de gevallen bedoeld in de artikelen 436, derde lid, en 438a, zal het de kantonrechter evenwel vrij staan te bepalen, dat op het verzoek niet zal worden beschikt voor de benoeming van de toeziende voogd heeft plaatsgevonden.

Artikel 387²⁷⁸

Alle voogden, met uitzondering van de in artikel 418 vermelde verenigingen, stichtingenen instellingen van weldadigheid, zijn verplicht, tot zekerheid van hun beheer, hypotheek te geven tot beloop van een aan het beheer van de voogdij geëvenredigde geldsom.

Tot dat einde zal de kantonrechter onverwijld, na verhoor of behoorlijke oproeping van de voogd, de toeziende voogd en de bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige, de hoegrootheid van die som bepalen, en daarbij achtslaan op de aard der goederen, de minderjarige toebehorende, op derzelver opbrengst, en op de verantwoordelijkheid, welke ten laste van de voogd uit het beheer van die goederen zoude kunnen voortvloeijen.

De kantonrechter zal, bij het daarvan op te maken proces-verbaal, summiere opgaven doen van de onderscheidene geuite meningen, en de redenen van zijn beslissing vermelden.

De uitspraak van de kantonrechter zal, na acht dagen, door de zorg van de toeziende voogd, en op deszelfs verantwoordelijkheid, bij voorraad worden tenuitvoergelegd, niettegenstaande het beroep, waarvan in artikel 390 wordt gesproken.

Artikel 388²⁷⁹

²⁷⁶ Gew. bij G.B. 1915 no. 78, G.B. 1944 no. 72.

²⁷⁷ Ingev. bij G.B. 1944 no. 72.

²⁷⁸ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²⁷⁹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

De kantonrechter zal, na verhoor van de personen in het tweede lid van artikel 387 aangeduid, kunnen bevelen dat de effecten aan toonder, aan de minderjarige toebehorende, in deconsignatiekas in bewaring worden gegeven; in welk geval de waarde van die effecten, bij het bepalen van de hoegrootheid van de hypotheek, niet zal in aanmerking worden genomen.

Artikel 389²⁸⁰

Indien de voogd, op het ogenblik waarop hij verplicht is hypotheek te geven, geen of geen genoegzame goederen bezit, welke voor zodanig verband vatbaar zijn, is hij gehouden aan zijn verplichting, voor het geheel of voor het ontbrekende, te voldoen, zodra hij goederen van dien aard verkregen heeft.

De kantonrechter zal kunnen bevelen dat de voogd inmiddels de door hem te stellen hypotheek vervange of aanvulle door een andere zekerheid, door de kantonrechter te bepalen, welke zal kunnen bestaan, hetzij in hypotheek op de goederen van een derde daarin toestemmende persoon, hetzij in borgtocht van een of meer personen van voldoende gegoedheid,hetzij in ten behoeve van de minderjarige verbonden inschrijvingen op het grootboek van de nationale schuld of inlagen in de Surinaamse postspaarbank, hetzij in bewaargeving van effecten aan toonder in de consignatie-kas op gelijke voet als die, waarvan in artikel 388 wordt gehandeld,hetzij in twee of meer dezer waarborgen gezamenlijk. Bij gebreke daarvan kan de kantonrechter de voogd gelasten de som, ingevolge het tweede lid van artikel 387 bepaald, inmiddels te storten in de consignatie-kas.

Artikel 390²⁸¹

De voogd, de toeziende voogd en de bloedverwanten of aangehuwden, die tot het uiten van hun gevoelen gehoord zijn, kunnen tegen de beslissingen van de kantonrechter, in de drie vorige artikelen bedoeld, bij verzoekschrift, in hoger beroep komen bij het hof van justitie, hetwelk, desnoods na verhoor van de voogd, de toeziende voogd en de bloedverwanten of aangehuwden, zonder verdere vorm van proces, bij uiterlijk gewijsde, het geven van zekerheid zal regelen.

Artikel 391²⁸²

Wanneer gedurende de voogdij de gegoedheid van de minderjarige merkelijk toeneemt, zal de kantonrechter, na verhoor van de personen, bij artikel 387 vermeld, bevelen dat de zekerheid worde vergroot met een door hem te bepalen som, behoudens het beroep, waarover in het vorige artikel gesproken wordt.

De voogd zal vermindering van de zekerheid mogen vragen, indien buiten zijn schuld, gedurende zijn beheer, de gegoedheid van de minderjarige een aanmerkelijke vermindering heeft ondergaan.

Artikel 392

Alle geschillen over de waarde der tot hypotheek aangeboden goederen zullen door de kantonrechter worden beslist, na verhoor of behoorlijke oproeping der bij artikel 387 vermelde personen, en behoudens het beroep aan het hof van justitie, hetwelk zal handelen zoals bij artikel 390 is voorgeschreven.

Artikel 393

²⁸⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1911 no. 37.

²⁸¹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1935 no. 80.

²⁸² Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

De hypotheek zal worden gesteld, hetzij bij de akte van de benoeming van de voogd of bij zijn eedsaflegging, hetzij bij elke andere authentieke akte.

Artikel 394²⁸³

De kantonrechter zal aan de voogd kunnen toestaan om de hypotheek, waartoe hij verplicht is, of welke hij reeds heeft gesteld, te vervangen, hetzij door hypotheek op de goederenvan een derde daarin toestemmende persoon, hetzij door borgtocht van een of meer personen vanvoldoende gegoedheid, hetzij door ten behoeve van de minderjarige verbonden inschrijvingen op het grootboek van de nationale schuld of inlagen in de Surinaamsche postspaarbank, hetzij door bewaargeving van effecten aan toonder in de consignatiekas op gelijke voet als die, waarvan in artikel 388 wordt gehandeld, hetzij door twee of meer waarborgen gezamenlijk.

De krachtens het eerste lid gestelde waarborgen kunnen binnen de daarbij gestelde grenzen met verlof van de kantonrechter worden vervangen.

Artikel 395²⁸⁴

De waarborg houdt op en de hypothecaire inschrijvingen of verbanden op het grootboek of de Surinaamsche postspaarbank zullen, ten koste van de minderjarige, worden doorgehaald ofopgeheven, zodra het beheer van de voogd geëindigd en door het afleggen van de rekening, de overgifte der bescheiden en de betaling van de slotsom, de verantwoordelijkheid is opgehouden.

Artikel 396

De akten, waarbij de zekerheid , voor het beheer van de voogd gevorderd, wordt gesteld, of waarbij de verplichtingen, hieruit voortvloeiende, worden opgeheven, zijn aan geen rechten ofbelasting onderworpen, behoudens het salaris van de ambtenaar, dat ten laste van de minderjarigekomt.

DERDE AFDELING

VAN DE VOOGDIJ VAN DE VADER EN DE MOEDER

Na de dood van een der ouders behoort de voogdij van de minderjarige echte kinderen van rechtswege aan de langstlevende der ouders.

Deze bepaling vindt geen toepassing indien:

1°. het huwelijk der ouders door echtscheiding of na scheiding van tafel en bed is ontbonden en de langstlevende op het tijdstip van het overlijden van de ander de voogdij niet heeft;

2°. de ouders van tafel en bed waren gescheiden en de langstlevende op het tijdstip van het overlijden van de ander de ouderlijke macht niet uitoefent;

3°. de langstlevende der ouders van de ouderlijk macht is ontheven of ontzet of niettegenstaande wettiging de ouderlijk macht niet heeft gekregen.

Artikel 398²⁸⁶ Vervallen.

²⁸³ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²⁸⁴ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²⁸⁵ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1944 no. 72.

²⁸⁶ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

Artikel 399²⁸⁷

Vervallen.

Artikel 400

Indien, na het overlijden van de man, de vrouw verklaart of, daartoe wettig opgeroepen, erkent zwanger te zijn, zal door de kantonrechter een curator over de ongeboren vrucht worden benoemd, op de wijze als ten opzichte van de benoeming van voogden is voorgeschreven.

Deze curator is verplicht alle nodige en dringende maatregelen in het werk te stellen, welke tot het behoud en beheer der goederen vereist worden, en zulks zowel ten bate van het kind, indien hetzelve levend ter wereld komt, als van alle andere belanghebbende personen.

Wanneer het kind levend ter wereld komt, wordt die curator van rechtswege deszelfs toeziende voogd, tenware reeds voor de andere kinderen een zodanige toeziende voogd mocht bestaan.

Artikel 401²⁸⁸ Vervallen.

Artikel 402²⁸⁹ Vervallen.

Artikel 403²⁹⁰

Wanneer de moeder-voogdes tot een huwelijk overgaat, is haar man, tenzij hij van de voogdij uitgesloten of ontzet is, gedurende het huwelijk, zolang geen scheiding van tafel en bed of van goederen tussen de echtgenoten bestaat, van rechtswege medevoogd en benevens zijn vrouw hoofdelijk voor het geheel aansprakelijk wegens alle handelingen, na het aangaan van het huwelijk verricht

De medevoogdij van de man vervalt, zodra hij daarvan is ontzet of de moeder ophoudt voogd te zijn.

Artikel 404²⁹¹

De vader-voogd of de moeder-voogdes die een huwelijk aangaat is verplicht om, wanneerde toeziende voogd dit verlangt, voor of na het aangaan van dat huwelijk aan hem aan te bieden een behoorlijke staat waaruit het vermogen van de minderjarige blijkt.

Bij niet voldoening binnen veertien dagen aan het in het voorgaande lid bedoelde verlangen, zal de toeziende voogd, onder overlegging van het bewijs van de uitnodiging, zich tot de kantonrechter kunnen wenden met verzoek de voogd te ontslaan. De kantonrechter zal overeenkomstig dit verzoek beschikken, tenzij de voogd alsnog binnen een door de kantonrechter te bepalen, aan de voogd te betekenen, termijn de verlangde staat aan hem overlegt; hij beslist zonder vorm van proces doch behoudens beroep op de hogere rechter.

Zodra de termijn van beroep verlopen of de beschikking bevestigd is wordt door hem een nieuwe voogd benoemd.

Artikel 405²⁹²

²⁸⁷ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

²⁸⁸ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

²⁸⁹ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

²⁹⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²⁹¹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

²⁹² Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1926 no. 96, G.B. 1963 no. 24.

Over een natuurlijk kind is de moeder van rechtswege voogdes, tenzij zij bij haar bevalling van de voogdij was uitgesloten.

De moeder van een natuurlijk kind, die ten tijde van haar bevalling van de voogdij over hetzelve was uitgesloten, verkrijgt deze voogdij van rechtswege, indien dezelve openstaat op het tijdstip waarop de uitsluiting van de voogdij een einde neemt.

Indien op bedoeld tijdstip de voogdij niet open staat, kan de moeder de kantonrechter verzoeken haar tot voogdes te benoemen.

Wanneer de vader voogd over het kind is, wordt dit verzoek slechts ingewilligd, indien de kantonrechter zulks in het belang van het kind wenselijk oordeelt.

Wanneer een derde voogd is, wordt het verzoek slechts afgewezen, indien gegronde vrees bestaat dat bij inwilliging de belangen van het kind zouden worden verwaarloosd.

De kantonrechter beslist op het verzoek van de moeder na verhoor of behoorlijke oproeping van de vader indien deze het kind heeft erkend, de voogd, de toeziende voogd, de echtgenoot van de moeder indien zij gehuwd is en het Bureau voor Familierechtelijke Zaken, en behoudens beroep op de hogere rechter.

Artikel 405a²⁹³ Vervallen.

Artikel 405b²⁹⁴

De vader die zijn natuurlijk kind heeft erkend. kan, indien hij niet van de voogdij is uitgesloten, de kantonrechter verzoeken hem tot voogd over hetzelve te benoemen.

Wanneer de voogdij openstaat, dan wel een derde daarmee belast is, wordt het verzoek slechts afgewezen indien gegronde vrees bestaat dat bij inwilliging de belangen van het kind zouden worden verwaarloosd.

Wanneer de moeder voogdes van het kind is, wordt het verzoek slechts ingewilligd, indien de kantonrechter zulks in het belang van het kind wenselijk oordeelt.

De kantonrechter beslist op het verzoek van de vader na verhoor of behoorlijke oproeping van de moeder, de voogd, de toeziende voogd, de echtgenote van de vader, indien hij gehuwd is en het Bureau voor Familierechtelijke Zaken, en behoudens beroep op de hogere rechter.

Artikel 405c²⁹⁵

Indien de voogdij over een natuurlijk kind openvalt, kan zowel de vader, die het erkend heeft, als de moeder - voorzover zij niet van de voogdij zijn uitgesloten - de kantonrechter verzoeken daarmede te worden belast.

Artikel 405d²⁹⁶

Een verzoek, als in het voorgaand artikel bedoeld, wordt slechts afgewezen, indien gegronde vrees bestaat, dat bij inwilliging daarvan de belangen van het kind zouden worden verwaarloosd.

Hebben beide ouders zodanig verzoek ingediend, dan willigt de rechter het verzoek van degeen in, wiens voogdij hij het meeste in het belang van het kind oordeelt.

Indien, voordat over het verzoek van een ouder is beslist de andere ouder van rechtswege voogd over het kind wordt willigt de kantonrechter het verzoek in, indien hij zulks in het belang

²⁹³ Vervallen bij G.B. 1972 no. 62.

²⁹⁴ Ingev. bij G.B. 1932 no. 48; Gew. bij G.B. 1944 no. 76, G.B. 1963 no. 24, S.B. 1983 no. 117.

²⁹⁵ Ingev. bij G.B. 1963 no. 24.

²⁹⁶ Ingev. bij G.B. 1963 no. 24.

van het kind wenselijk oordeelt.

Het laatste lid van artikel 405 of, indien het een verzoek van de vader betreft, het laatste lid van artikel 405b, is van toepassing, met dien verstande, dat verhoor of behoorlijke oproeping van de voogd slechts geschiedt in het geval bedoeld in het vorig lid.

Artikel 405e²⁹⁷

De beslissing, waarbij ingevolge een bepaling dezer afdeling de voogdij over een natuurlijk kind aan diens vader of moeder is opgedragen, ontnomen of geweigerd, kan door de kantonrechter worden gewijzigd.

Hij doet zulks op verzoek van een der ouders en niet dan op grond van omstandigheden, waarmede de rechter, die de te wijzigen beslissing gegeven heeft, geen rekening heeft kunnen houden. Het laatste lid van artikel 405 of, indien het een verzoek van de vader betreft, het laatste lid van artikel 405b, is van toepassing.

VIERDE AFDELING

VAN DE VOOGDIJ, DOOR DE VADER OF DE MOEDER OPGEDRAGEN

Ieder der ouders die de ouderlijke macht of de voogdij over een of meer van zijn kinderenuitoefent, heeft het recht een voogd over die kinderen te benoemen voor het geval dat na zijn overlijden de voogdij niet van rechtswege of door een der in de artikelen 259, zesde lid, 283, derde lid, 299a, derde lid, 300, tweede lid, of 405, 405b, 405c of 405e bedoelde rechterlijke beschikkingen aan de andere der ouders behoort.

Rechtspersonen mogen niet tot voogd worden benoemd.

De benoeming geschiedt bij uiterste wil of bij uitsluitend daartoe opgemaakte notariële akte.

Daarbij kunnen ook meer personen benoemd worden, van wie, naar de orde waarin dit is geschied, de later genoemde als voogd optreedt wanneer de voorgaande ontbreekt.

Artikel 407²⁹⁹

De benoeming van een voogd heeft geen gevolg, indien degene der ouders die de benoeming gedaan heeft, op het tijdstip van zijn overlijden de voogdij over zijn kinderen niet bezit of de ouderlijke macht niet uitoefent.

Artikel 408³⁰⁰

De artikelen 259, achtste lid, 283, vijfde lid, 299a, vijfde lid, 300, tweede lid, 330, derde lid, 331, derde lid, en 438b, blijven, ook indien een voogd door een der ouders benoemd is opgetreden, van kracht.

Indien gedurende de curatele van een der ouders die op geen andere wijze de ouderlijke macht of de voogdij verloren had, de ander een voogd had benoemd en overleden is, eindigt, zodra de curatele is opgeheven, de voogdij van de benoemde voogd van rechtswege.

Artikel 409³⁰¹

²⁹⁷ Ingev. bij G.B. 1963 no. 24.

²⁹⁸ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1944 no. 72, G.B. 1963 no. 24.

²⁹⁹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³⁰⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1944 no. 72.

³⁰¹ Vervallen bij G.B. 1963 no. 24.

Vervallen.

VIJFDE AFDELING.

VAN DE VOOGDIJ DOOR DE RECHTER OPGEDRAGEN

Over alle minderjarigen die niet staan onder de ouderlijke macht en in wier voogdij niet reeds op wettige wijze is voorzien, wordt een voogd benoemd door de kantonrechter.

Is voorziening nodig wegens tijdelijke onmogelijkheid om de ouderlijke macht of de voogdij uit te oefenen of omdat de in artikel 384a bedoelde verklaringen nog niet zijn afgelegd, dan wordt evenzeer door de kantonrechter een voogd benoemd voor zolang die onmogelijkheid bestaat of de verklaring niet zal zijn afgelegd. Deze voogd wordt op verzoek van degene die hij vervangt zodra de redenen, die tot zijn benoeming aanleiding gaven, hebben opgehouden te bestaan, weder door de kantonrechter ontslagen.

Is voorziening nodig op grond, dat het bestaan of het verblijf van de vader of de moeder onbekend is, dan wordt mede door de kantonrechter een voogd benoemd. Deze voogd kan op verzoek van degene, die hij vervangt, zodra de redenen, die tot zijn benoeming aanleiding gaven, hebben opgehouden te bestaan, weder door de kantonrechter worden ontslagen.

De kantonrechter beslist op dit verzoek na verhoor of behoorlijke oproeping van de verzoeker, van de voogd, van de toeziende voogd, van de bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige, alsmede van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken; betreft het verzoek de voogdij over een natuurlijk kind, dan beslist de kantonrechter na verhoor of behoorlijke oproeping van de verzoeker, van de voogd, van de toeziende voogd, van de echtgenoot van de verzoeker, indien deze gehuwd is, en, wanneer de andere van de ouders mede het kind heeft erkend, en in leven is, van deze, alsmede van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken. Hij staat het verzoek toe, tenzij er gegronde vrees bestaat, dat het kind door de vader of de moeder zal worden verwaarloosd.

Hoger beroep kan worden ingesteld, bij afwijzing door de verzoeker, bij toewijzing door hen, die op het verzoek zijn gehoord en ondanks wier tegenspraak het is toegewezen.

Gedurende de voogdij in het tweede en derde lid bedoeld, is de uitoefening van de ouderlijke macht geschorst.

Artikel 411

De kantonrechter zal te dien einde doen oproepen de bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige, teneinde tezamen te worden geraadpleegd over de persoon, wiens benoeming het meest met de belangen van de minderjarige zoude stroken.

Hij zal daarvan een proces-verbaal opmaken, bevattende de verschillende gevoelens der verschijnende personen, en voorts dadelijk de voogd benoemen.

Artikel 412

Wanneer de kantonrechter de persoon benoemt, welke door de meerderheid der leden van de familie is aangeduid, zal de benoeming dadelijk van kracht zijn.

Indien daarentegen de keus op een andere persoon valt dan die door de meerderheid is opgegeven, zal de kantonrechter, wanneer de een of andere der tegenwoordig zijnde bloedverwanten of aangehuwden zulks vordert, verplicht zijn het proces-verbaal onverwijld aanhet hof van justitie in te zenden, hetwelk, na verhoor of behoorlijke oproeping van dezelfde nabestaanden, de benoeming zal moeten goedkeuren, of wel zelf een voogd aanstellen.

Artikel 413

³⁰² Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1944 no. 72, G.B. 1944 no. 76, G.B. 1963 no. 24, S.B. 1983 no. 117.

Wanneer geen bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige binnen Surinameaanwezig zijn, of ook wel wanneer geen der nabestaanden, behoorlijk opgeroepen, verschijnt, zal de kantonrechter alleen tot de keus van de voogd overgaan.

Indien de opgeroepen nabestaanden slechts gedeeltelijk zijn opgekomen, zal de benoeming plaats hebben na verhoor der tegenwoordig zijnde bloedverwanten of aangehuwden.

Artikel 414³⁰³

De benoeming van een voogd geschiedt op het verzoek van de bloedverwanten van de minderjarige, van zijn schuldeischers, of andere belanghebbende partijen, of zelfs ambtshalve door de kantonrechter van de woonplaats van de minderjarige.

Indien de minderjarige geen woonplaats heeft binnen Suriname of indien zijn woonplaats niet bekend is, geschiedt de benoeming door de kantonrechter van zijn laatste woonplaats aldaar, en indien ook deze ontbreekt, door de kantonrechter van het Eerste Kanton.

De ambtenaar van de burgerlijken stand zal verplicht zijn de kantonrechter onverwijld kennis te geven van het overlijden van alle personen welke minderjarigen mochten nalaten, en van de aangifte en de voltrekking van elk huwelijk van ouders, die minderjarige kinderen hebben.

Indien een huwelijk van een overledene, die minderjarige kinderen uit het huwelijk nalaat,door echtscheiding of na scheiding van tafel en bed is ontbonden of indien zij die dat huwelijk hadden aangegaan van tafel en bed waren gescheiden, zal de ambtenaar van de burgerlijke stand, zo de andere der ouders nog in leven is, van een en ander bij de in het vorig lid bedoelde kennisgeving mededeling doen.

Ingeval de ambtenaar van de burgerlijke stand de zekerheid mist aan welk van de kantongerechten hij de kennisgeving heeft te richten, geschiedt de kennisgeving aan alle kantongerechten.

In de gevallen in het vierde lid bedoeld, zullen de kantonrechter of de kantonrechters, die de kennisgeving ontvangen, haar doorzenden aan de rechter, die de echtscheiding, de scheiding van tafel en bed of de ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed heeft uitgesproken.

Artikel 415³⁰⁴

Indien de minderjarige goederen bezit, hetzij in Nederland, hetzij elders binnen het Koninkrijk dan waar hij gevestigd is, zal het beheer over die goederen, op verzoek van de voogd,aan een bewindvoerder aldaar ter plaatse kunnen worden toevertrouwd.

In dat geval is de voogd wegens de verrichtingen van die bewindvoerder niet verantwoordelijk.

De bewindvoerder wordt op dezelfde wijze als de voogd gekozen.

Artikel 416³⁰⁵

De voogd is verplicht onverwijld na het begin van de voogdij in handen van de kantonrechter of van een daartoe door die rechter te delegeren ambtenaar, de eed af te leggen, dat hij de aan hem toevertrouwde voogdij naar behoren en getrouwelijk zal waarnemen.

Artikel 417³⁰⁶

³⁰³ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 72, G.B. 1944 no. 76.

³⁰⁴ Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

³⁰⁵ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³⁰⁶ Gew. bij G.B. 1932 no. 48, G.B. 1944 no. 72, G.B. 1963 no. 24.

Behoudens het bepaalde in de voorgaande artikelen wordt in de voogdij over natuurlijke kinderen door de kantonrechter, zonder enig voorafgaand verhoor, voorzien.

ZESDE AFDELING³⁰⁷

VAN DE VOOGDIJ VAN VERENIGINGEN, STICHTINGEN OF INSTELLINGEN VAN WELDADIGHEID

In alle gevallen waarin de rechter een voogd te benoemen heeft, kan de voogdij worden opgedragen aan een in Suriname gevestigde rechtspersoonlijkheid bezittende vereniging of aan een aldaar gevestigde stichting of instelling van weldadigheid, wier statuten, stichtingsbrieven ofreglementen duurzame verzorging van minderjarigen voorschrijven.

Artikel 416 blijft buiten toepassing.

De vereniging, stichting of instelling van weldadigheid heeft ten aanzien van de haar opgedragen voogdij dezelfde bevoegdheden en verplichtingen die aan de voogd zijn toegekend ofopgedragen, tenzij de wet anders bepaalt.

De leden van het bestuur zijn persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk voor de uitoefeningvan de voogdij, voor zoverre deze door het bestuur geschiedt en voor zoverre de leden van het bestuur niet ten genoegen van de rechter aantonen, het hunne gedaan te hebben tot behoorlijke uitoefening van de voogdij, of wel buiten staat te zijn geweest daarvoor te waken.

Het bestuur kan een of meer van zijn leden schriftelijk machtigen tot de uitoefening van de voogdij over de in die machtiging genoemde minderjarigen.

Artikel 418a³⁰⁹

De griffier doet van de opdracht schriftelijk mededeling aan het Bureau voor Familierechtelijke Zaken en aan de procureur-generaal.

Het bestuur van de vereniging, stichting of instelling van weldadigheid doet schriftelijk mededeling van de opneming van minderjarigen in woningen of gestichten aan het Bureau voor Familierechtelijke Zaken en aan de procureur-generaal. De hierbedoelde woningen en gestichten worden ter beoordeling van de toestand der daarin geplaatste minderjarigen door de procureurgeneraal en het Bureau voor Familierechtelijke Zaken bezocht telkens wanneer deze zulks nodig of geraden oordelen.

De toeziende voogd wordt desverlangd in de gelegenheid gesteld de minderjarigen, over wie hij de toeziende voogdij uitoefent, eenmaal 's weeks te bezoeken.

ZEVENDE AFDELING

VAN DE TOEZIENDE VOOGD

In elke voogdij wordt, op de wijze als bij de vijfde afdeling van deze titel is voorgeschreven, een toeziende voogd benoemd door de kantonrechter.

Artikel 420³¹¹

³⁰⁷ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³⁰⁸ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1935 no. 80.

³⁰⁹ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij G.B. 1935 no. 80, S.B. 1983 no. 117.

³¹⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1935 no. 80.

³¹¹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

De voogden, welke in de derde en vierde afdeling van deze titel zijn aangeduid, zijn verplicht, onverwijld na het begin van de voogdij, een toeziende voogd te doen benoemen; bij gebreke van die, kunnen zij van de voogdij worden ontzet, onverminderd vergoeding van kosten,schaden en interessen.

Artikel 421³¹²

Wanneer de voogdij door de rechter is opgedragen, zal de benoeming van de toeziende voogd onmiddellijk na die van de voogd plaats hebben, en zo mogelijk bij dezelfde akte geschieden.

Artikel 421a³¹³

De voogd is verplicht om onverwijld, bij overlijden of ontstentenis van de toeziende voogd de benoeming van een andere te verzoeken en, bijaldien zich ten aanzien van de toeziende voogd een der in artikel 410, bedoelde gevallen voordoet, hem op de daar omschreven wijze te doen vervangen; bij gebreke van die kan hij van de voogdij worden ontzet, onverminderd vergoeding van kosten, schaden en interessen.

Artikel 422³¹⁴

Indien de toeziende voogd mocht in gebreke blijven zijn betrekking uit te oefenen, zal hij, te zijnen koste, en onverminderd zijn gehoudenis tot vergoeding van kosten, schaden en interessen jegens de minderjarige, door een andere persoon, op de wijze bij artikel 384 voorgeschreven, worden vervangen; onverlet zijn verhaal op laatstgemelden.

Artikel 423³¹⁵

De toeziende voogd zal, onverwijld na het begin van de toeziende voogdij, in handen vande kantonrechter of van een daartoe door die rechter te delegeren ambtenaar de eed moeten afleggen, dat hij zijn plicht deugdelijk en getrouwelijk zal waarnemen.

Artikel 424

De verplichtingen van de toeziende voogd bestaan in het waarnemen van de belangen van de minderjarige, wanneer dezelve met die van de voogd in tweestrijd zijn.

Artikel 425³¹⁶

Hij is, op straffe van vergoeding van kosten, schaden en interessen, verplicht toe te zien, dat de voogd aan zijn verplichting voldoet door het stellen van zekerheid, of door dezelve, zo daartoe termen zijn, aan te vullen, overeenkomstig artikel 387 en volgende van deze titel, mitsgaders dat de gestelde hypotheek behoorlijk worde ingeschreven.

Hij is insgelijks, en op dezelfde straffe, gehouden de voogd te noodzaken tot het maken

³¹² Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³¹³ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij G.B. 1944 no. 72.

³¹⁴ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³¹⁵ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³¹⁶ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

van inventaris of boedelbeschrijving, in al de nalatenschappen, welke aan de minderjarige zijn opgekomen.

Artikel 426

Hij zal van de voogd (behalve vader en moeder) jaarlijks een summiere rekening en verantwoording vorderen, en zich doen vertonen de effecten en bescheiden aan de minderjarige toebehorende.

Hij zal deze summiere rekening, die zal worden opgemaakt op ongezegeld papier, en overgegeven zonder enige kosten en zonder gerechtelijke vorm, voor gezien tekenen, met vermelding van de dagtekening.

Tot hetgeen, waartoe de toeziende voogd telken jare verplicht is, is te allen tijde de procureur-generaal ambtshalve bevoegd.

Artikel 427

Wanneer de voogd weigerachtig is om aan het voorschrift van het vorige artikel te voldoen, of wanneer de toeziende voogd in die summiere rekening sporen van ontrouw of grove nalatigheid ontdekt, zal hij de afzetting van de voogd moeten vorderen.

Hij zal die afzetting insgelijks moeten verzoeken in alle andere gevallen bij de wet bepaald.

De procureur-generaal is ambtshalve tot hetzelfde bevoegd.

Artikel 428³¹⁷

Wanneer de voogdij opengevallen of door de afwezigheid van de voogd verlaten is, of de voogd tijdelijk buiten de mogelijkheid is om de voogdij uit te oefenen, zal de toeziende voogd, op straffe van vergoeding van kosten, schaden en interessen, de benoeming hetzij van een nieuwe, hetzij van een tijdelijke voogd moeten doen bewerkstelligen, en verplicht zijn inmiddels alle zodanige daden van voogdij te verrichten welke geen uitstel kunnen lijden.

Artikel 429³¹⁸

De toeziende voogdij eindigt op hetzelfde tijdstip als de voogdij.

ACHTSTE AFDELING

VAN DE REDENEN, DIE VAN DE VOOGDIJ EN DE TOEZIENDE VOOGDIJ VERSCHONEN

Artikel 431³²⁰

Van de voogdij en de toeziende voogdij kunnen zich verschoonen:

1°. Zij, die zich in dienst van den lande buiten Suriname bevinden;

³¹⁷ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³¹⁸ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³¹⁹ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

³²⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

2°. Krijgslieden in werkelijke land- of zeedienst;

De personen, bij de twee vorige nommers vermeld, kunnen zich van de voogdij of toeziende voogdij doen ontslaan, indien de daarbij vermelde redenen van verschoning na hun benoeming zijn ontstaan;

3°. Zij, die de volle ouderdom van vijfenvijftig jaren hebben bereikt; wanneer zij vroeger benoemd zijn, kunnen zij zich op hun zestigste jaar van de voogdij of toeziende voogdij doen ontslaan;

4°. Zij, die door een zware en behoorlijk bewezen ziekelijkheid of ongemak gekweld zijn.

Deze kunnen hun ontslag verzoeken, wanneer de ziekelijkheid of het ongemak, na hun benoeming als voogd of toeziende voogd, is ontstaan;

5°. Zij, die, kinderloos zijnde, met twee voogdijen of toeziende voogdijen belast zijn;

6°. Zij, die een of meer kinderen hebbende, met één voogdij of toeziende voogdij zijn belast;

7°. Zij, die, op de dag van hun benoeming, vijf wettige kinderen hebben, daaronder begrepen die, welke in de krijgsdienst van het Koninkrijk gestorven zijn;

8°. Vrouwen;

De vrouw, die in ongehuwde staat een voogdij of toeziende voogdij heeft op zich genomen, kan zich, nadat zij in het huwelijk is getreden, van de voogdij of toeziende voogdij doen ontslaan;

9. Zij, die de minderjarige niet als bloedverwant of aangehuwde bestaan, wanneer zich binnen het gebied van het kantongerecht alwaar de voogdij is opgedragen, bloedverwanten of aangehuwden bevinden, welke in staat zijn de voogdij of toeziende voogdij uit te oefenen.

De vader en de moeder kunnen, om geen der redenen hierboven vermeld, zich van de voogdij over hun eigen kinderen doen ontslaan.

Artikel 432³²¹

Hij, die zich van een voogdij of toeziende voogdij wil verschonen, vraagt ontslag van de rechter die de voogdij of toeziende voogdij heeft opgedragen, of, indien geen rechterlijke benoeming is voorafgegaan, van de kantonrechter van zijn woonplaats.

Met uitzondering van de in artikel 431 onder nummers 1 tot en met 4 genoemde personen, is de verzoeker verplicht, op straffe van het verlies van zijn bevoegdheid daartoe, zijn verzoek te doen binnen één maand na de dag waarop de voogdij of toeziende voogdij aanvangt indien hij zich in Suriname, binnen drie maanden indien hij zich buiten Suriname bevindt.

De verzoeker is niet ontvankelijk, indien de voogdij of toeziende voogdij is aangevangentengevolge van zijn verklaring dat hij de voogdij of toeziende voogdij op zich neemt.

De rechter beslist zonder vorm van proces en zonder beroep.

De rechter kan echter ook op een, na het verstrijken van bovengemelde termijn, gedaan verzoek tot ontslag acht slaan, wanneer de benoemde aantoont, niet intijds van de plaats gehad hebbende benoeming kennis te hebben gedragen.

Niettegenstaande het aanvoeren van redenen tot verschoning, is de voogd of de toeziendevoogd verplicht bij voorraad de voogdij of toeziende voogdij waar te nemen, totdat deswege zal zijn beslist.

Artikel 433

Van de aanneming of van de voortdurende waarneming van de voogdij of toeziende voogdij kunnen, met uitzondering van de vader of van de moeder, op hun verzoek ook ontslagen worden zij, die Suriname metterwoon verlaten.

Bij de beoordeling van het verzoek neemt de rechter in aanmerking het belang van de minderjarigen, en de moeilijkheid, welke de aanneming of de voortdurende waarneming van de voogdij of toeziende voogdij voor de benoemde zoude opleveren.

³²¹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

NEGENDE AFDELING³²²

VAN DE UITSLUITING, DE ONTHEFFING EN DE ONTZETTING VAN DE VOOGDIJ OF TOEZIENDE VOOGDIJ EN VAN DE ONDERTOEZICHTSTELLING VAN ONDER VOOGDIJ STAANDE MINDERJARIGEN

Van de voogdij of toeziende voogdij zijn uitgesloten:

1°. krankzinnigen;

2°. minderjarigen;

3°. onder curatele gestelden;

4°. zij, die hetzij van de ouderlijke macht, hetzij van de voogdij of toeziende voogdij zijn ontzet; dezulken echter alleen ten opzichte van die minderjarigen, over wie bij zodanige rechterlijke beschikking de ouderlijke macht, de voogdij of toeziende voogdij voor hen is verloren gegaan en behoudens het bepaalde in de artikelen 371e en 438b;

5°. zij die niettegenstaande wettiging van hun kinderen, de ouderlijke macht of de voogdij over die kinderen niet hebben gekregen; dezulken echter alleen ten opzichte van die kinderen, over wie zij niettegenstaande wettiging de ouderlijke macht of voogdij niet hebben gekregen en behoudens het bepaalde in de artikelen 330 en 331.

Van de toeziende voogdij zijn buitendien uitgesloten zij die niet ingezetenen van Suriname zijn.

Artikel 435³²⁴

Indien de rechter het in het belang der minderjarigen noodzakelijk oordeelt, kunnen van de voogdij of de toeziende voogdij over alle of over een of meer der tot eenzelfde voogdij behorende minderjarigen worden ontzet:

1°. zij die een slecht levensgedrag leiden;

2°. zij die in de waarneming van de voogdij of van de toeziende voogdij onbekwaamheidaan de dag leggen, van hun bevoegdheid misbruik maken, of hun verplichtingen verwaarlozen;

3°. zij die ontzet zijn van een andere voogdij of toeziende voogdij krachtens No. 1 of 2 van dit artikel of van de ouderlijke macht krachtens 371a, tweede lid No. 1 of 2;

4°. zij die in staat van faillissement verkeren;

5°. zij die in persoon of wier vader, moeder, echtgenoot of kinderen tegen de minderjarigeeen rechtsgeding voeren, waarin de staat van de minderjarige, zijn fortuin of een aanmerkelijk gedeelte van zijn goederen betrokken is;

6°. zij die onherroepelijk zijn veroordeeld wegens het opzettelijk deelnemen aan enig misdrijf met een aan hun gezag onderworpen minderjarige;

7°. zij die onherroepelijk zijn veroordeeld wegens enig misdrijf omschreven in de Titels XIII, XIV, XV, XVIII, XIX en XX van het tweede boek van het Wetboek van Strafrecht, gepleegd tegen een aan hun gezag onderworpen minderjarige;

8°. zij die onherroepelijk zijn veroordeeld tot een vrijheidsstraf van twee jaren of langer;

9°. Zij die een kind terugeisen van anderen, die onderhoud en opvoeding van dat kind op zich hebben genomen, terwijl gegronde vrees bestaat, dat bij inwilliging van de eis het kind zal worden verwaarloosd;

10°. zij die in ernstige mate de aanwijzingen van de gezinsvoogd veronachtzamen of een krachtens het bepaalde in de artikelen 372q en 372r bevolen opneming belemmeren.

³²² Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1972 no. 62.

³²³ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1972 no. 62.

³²⁴ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1911 no. 4, G.B. 1918 no. 100, G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 72, G.B. 1972 no.

62.

De vader en de moeder kunnen noch in de gevallen genoemd onder 4°. en 5°., noch op grond van onbekwaamheid worden ontzet.

Een vereniging, stichting of instelling van weldadigheid kan, indien de rechter oordeelt dat het in het belang der minderjarigen noodzakelijk is, van de voogdij worden ontzet in de gevallen genoemd onder 2°.,3°.,4°.en 5°.

Zij kan mede worden ontzet, indien zij de schriftelijke mededeling bedoeld in artikel 418a, 2e lid, verzuimt, of indien de bezoeken aldaar voorgeschreven worden verhinderd.

Onder misdrijf worden in dit artikel ook begrepen medeplichtigheid aan en poging tot misdrijf.

Artikel 436³²⁵

De ontzetting van een voogd of toeziende voogd geschiedt door de kantonrechter van de woonplaats of, bij gebreke daarvan, van de laatste woonplaats van hem, wiens ontzetting wordt gevraagd, op verzoek van de toeziende voogd of de voogd of van een der bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige tot de vierde graad ingesloten, van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken of op de vordering van het openbaar ministerie. Behalve door deze kanhet verzoek om ontzetting in het geval, bedoeld in het vorig artikel 9�, ook geschieden door hen, die onderhoud en opvoeding van het kind op zich hebben genomen.

Het verzoek of de vordering bevat de feiten en omstandigheden, waarop het is gegrond, en houdt tevens in een opgave van de namen der ouders, van de voogd, van de toeziende voogd en van woon- of verblijfplaatsen, voor zover die bekend zijn, van de namen en woon- of verblijfplaatsen der bloedverwanten of der aangehuwden, die overeenkomstig artikel 385 moetenworden opgeroepen, zomede van de getuigen, die de in het verzoek of in de vordering gestelde feiten zouden kunnen staven. Tenzij het verzoek tot ontzetting van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken is uitgegaan, deelt de griffier het verzoek of de vordering met de tot staving daarvan ingezonden bescheiden ten spoedigste in afschrift aan die raad mede. De griffier tekent op het verzoek of op de vordering de dag van indiening aan.

De kantonrechter doet uitspraak na verhoor of behoorlijke oproeping van de ouders, van de voogd en de toeziende voogd, van de bloedverwanten of aangehuwden der minderjarigen en van het Bureau voor Familierechtelijke Zaken. Indien de kantonrechter het nodig oordeelt, kan hijhet horen van getuigen bevelen.

Gedurende het onderzoek tot ontzetting van een voogd kan ieder tot de uitoefening van devoogdij bevoegde ingezetene van Suriname en het bestuur van elke der in artikel 418 genoemde verenigingen, stichtingen en instellingen van weldadigheid zich tot de kantonrechter wenden met een verzoekschrift om met de voogdij te worden belast. De kantonrechter kan hun oproeping bevelen om over hun verzoekschrift te worden gehoord.

Ingeval het verzoek of de vordering wordt toegewezen, voorziet de kantonrechter in de voogdij of toeziende voogdij. Blijkt bij de voorziening in de voogdij, dat ook de toeziende voogdij openstaat, dan voorziet de kantonrechter tevens in deze laatste.

In het vonnis waarbij de voogd wordt afgezet, zal hij tevens worden veroordeeld omrekening en verantwoording van zijn beheer aan zijn opvolger te doen.

Artikel 371c bis is van toepassing.

Artikel 437³²⁶

De behandeling van de zaak geschiedt ter terechtzitting met gesloten deuren.

De beschikking wordt in het openbaar uitgesproken. Zij kan uitvoerbaar verklaard worden bij voorraad niettegenstaande verzet of beroep, met of zonder borgtocht.

Het staat aan de kantonrechter vrij gedurende het onderzoek de uitoefening van de voogdij of de toeziende voogdij geheel of gedeeltelijk te schorsen en aan een door hetzelve aan te

³²⁵ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 72, S.B. 1983 no. 117

VAN HET BESTUUR VAN DE VOOGD

De voogd moet de goederen van de minderjarige als een goed huisvader besturen, en is verantwoordelijk voor de kosten, schade en interesten, die uit zijn slecht beheer zouden kunnen voortvloeien.

Indien aan de minderjarige, hetzij bij akte onder de levenden, hetzij bij een uiterste wilsbeschikking, goederen zijn geschonken of gemaakt, en het bewind daarover aan een of meer daartoe aangestelde bewindvoerders is opgedragen, zijn de bepalingen omtrent de vader, in artikel 359 voorkomende, op de voogd toepasselijk.

Artikel 442³³⁸

De voogd zal, binnen tien dagen na het begin van de voogdij, de ontzegeling vorderen, indien de verzegeling heeft plaats gehad; en dadelijk, in tegenwoordigheid van de toeziende voogd, overgaan of doen overgaan tot het inventariseren der goederen van de minderjarige.

De inventaris of boedelbeschrijving zal ook onderhands kunnen worden opgemaakt, en door de voogd en toeziende voogd moeten worden ondertekend; in alle gevallen zal de deugdelijkheid daarvan door de voogd onder ede, ten overstaan van de kantonrechter moeten bevestigd worden: wanneer de inventaris onderhands is opgemaakt, zal dezelve ter griffie van de kantonrechter moeten worden overgebracht.

Artikel 443

Indien de minderjarige iets aan de voogd verschuldigd is, zal deze zulks bij de inventaris moeten opgeven; bij gebreke van die opgave, kan de voogd hetgeen aan hem mocht verschuldigdzijn niet vorderen, voordat de minderjarige meerderjarig geworden zal zijn: hij zal bovendien verliezen de achterstallige renten en interesten van de hoofdsom, vervallen sedert het opmaken van de inventaris tot op het tijdstip dat de minderjarige zal zijn meerderjarig geworden: behoudens echter, dat gedurende dat tussenvak de verjaring tegen de voogd niet zal lopen.

Artikel 444³³⁹

Na het begin van elke voogdij, met uitzondering van die welke door de vader of de moeder gevoerd wordt, zal de kantonrechter, na verhoor van de toeziende voogd, en na oproeping

³³⁸ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³³⁹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

der bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige, bij raming, en naar gelang der goederen die bestuurd moeten worden, het beloop van de som bepalen, welke de minderjarige jaarlijks zal kunnen verteren, gelijk mede de kosten welke op het beheer der goederen kunnen vallen; alles behoudens het beroep aan het hof van justitie, indien de kantonrechter zich niet met de mening van het merendeel der verschenen nabestaanden verenigd heeft.

Bij dezelfde akte zal ook worden bepaald, of de voogd gemachtigd is, om zich in zijn beheer te bedienen van een of meer bijzondere loontrekkende bewindvoerders, onder zijn verantwoordelijkheid de zaken waarnemende. Het loon van deze bewindvoerders wordt door de kantonrechter bepaald.

Artikel 445

De voogd is verplicht al de meubelen of huisraad, die de minderjarige bij de opening van de voogdij, of gedurende derzelver loop, tebeurtvallen, mitsgaders de roerende goederen, welke geen vruchten, inkomsten of voordelen opleveren, te doen verkopen, met uitzondering van de zodanige, welke, met bewilliging van de kantonrechter, en na verhoor of behoorlijke oproeping van de toeziende voogd, mitsgaders van de bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige, in natura mogen bewaard blijven.

Die verkoop moet geschieden in het openbaar en door een bevoegde ambtenaar, met inachtneming der plaatselijke gebruiken, tenware de kantonrechter, na verhoor of oproeping alsvoren, mocht bevelen, dat deze of gene bepaaldelijk aan te wijzen voorwerpen, in het belang van de minderjarige, onder de hand worden verkocht, voor of boven de prijs, waarop dezelve door daartoe te benoemen deskundigen mochten geschat zijn.

De kantonrechter kan ook na hetzelfde verhoor, de openbare of onderhandse verkoop toestaan van roerende goederen, welke, naar aanleiding van het eerste lid van dit artikel, in natura bewaard zijn, indien het belang van de minderjarige zulks vordert.

Koopmanschappen kunnen door de voogd onder de hand tegen de koers, stapelproductenbij inschrijving, na voorafgaande aankondiging in een der nieuwsbladen, en alle andere vruchtenvan plantages of gronden, ter markte of anderszins, tegen de marktprijs worden verkocht.

Artikel 446

De vader en de moeder, voor zoverre zij het wettelijk vruchtgenot hebben van de goederen aan de minderjarige toebehorende, zijn vrijgesteld van de verplichting om de meubelen of andere roerende goederen te verkopen, zo zij verkiezen dezelve te bewaren, teneinde die naderhand in natura terug te geven.

In dat geval zullen zij, ten hunnen koste, die goederen naar derzelver oprechte waarde doen schatten door een deskundige, die door de toeziende voogd zal worden benoemd, en bij de kantonrechter de eed zal afleggen. Zij zullen de begrote waarde van zodanige goederen moeten opleggen, welke zij niet in natura mochten kunnen opleveren.

Artikel 447³⁴⁰

De voogd is verplicht tot de belegging van de kapitalen, en van de inkomsten zodra van deze meer in kas is dan volgens artikel 444 voor de behoeften van een jaar wordt vereist.

Hij mag de penningen van de minderjarige op geen andere wijze beleggen dan:

1°. Door de aankoop van inschrijvingen op het grootboek van de nationale schuld;

2°. Door de aankoop van onroerende goederen;

3°. In rentgevende schuldbrieven, gehypothekeerd op vaste goederen, welker onbezwaarde waarde ten minste de helft boven de te beleggen som bedraagt, en die, voor zover zij geen plantages of gronden zijn, op soliede wijze tegen brandschade moeten zijn verzekerd.

Wanneer de penningen niet binnen twee maanden, te rekenen van de dag waarop zij in

³⁴⁰ Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

zijn bezit zijn gekomen, overeenkomstig het voorschrift van dit artikel, zijn belegd, is de voogd verplicht die penningen zonder verder verwijl in de consignatiekas te storten, bij nalatigheid waarvan hij, onverminderd zijn aansprakelijkheid voor de wettelijke interesten, van de voogdij zal kunnen worden ontzet.

Indien de belegging niet binnen drie maanden na de storting in de consignatiekas heeft plaats gehad overeenkomstig no. 2 of 3, moet zij in inschrijving op het grootboek geschieden, tenzij door de kantonrechter een verlenging van de duur van de storting worde toegestaan.

Het tweede, derde, vierde en vijfde lid van artikel 178 zijn van toepassing.

Artikel 448

De voogd zal tot de belegging overeenkomstig no. 2 of 3 van het voorgaande artikel niet mogen overgaan, dan met toestemming van de kantonrechter, die de toeziende voogd, en, des nodig oordelende, de bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige zal horen of behoorlijk oproepen.

De goedkeuring van de kantonrechter ontheft de voogd niet van zijn aansprakelijkheid terzake van valse voorgevens, verberging van de waarheid of grove nalatigheid bij zijn voordracht tot de belegging.

Artikel 449

Indien zich onder de goederen van de minderjarige bevinden certificaten van de nationale schuld, zijn de voogden verplicht de overschrijving daarvan op het grootboek, ten name van de minderjarige, te doen bewerkstelligen.

De toeziende voogd zal voor de uitvoering van deze maatregel moeten zorg dragen, op straffe van vergoeding van kosten, schade en interesten.

Artikel 450³⁴¹

De voogd zal ten behoeve van de minderjarige geen geld mogen opnemen, noch diens onroerende goederen vervreemden of verpanden, noch deszelfs effecten, schuldvorderingen en actiën verkopen of overdragen, zonder daartoe door de kantonrechter van de woonplaats van de minderjarige te zijn gemachtigd. De kantonrechter zal deze macht niet verlenen dan uithoofde van een volstrekte noodzakelijkheid of van een klaarblijkelijk voordeel, en na verhoor of na behoorlijke oproeping of van de toeziende voogd en van de bloedverwanten of aangehuwden vande minderjarige.

Artikel 451³⁴²

Ingeval van verkoop van onroerende goederen zal de voogd bij zijn verzoekschrift moeten overleggen een staat van al de goederen van de minderjarige, met opgave van de zodanige, welke hij zoude wensen te vervreemden.

De kantonrechter is bevoegd om de verkoop toe te staan, hetzij van de aangewezen goederen, hetzij van zodanige andere, wier vervreemding aan hetzelve min bezwarend in het belang van de minderjarige mocht toeschijnen.

Artikel 452

De verkoop moet geschieden in het openbaar, ten overstaan van de toeziende voogd, door middel van een bevoegde ambtenaar, en volgens de plaatselijke gebruiken.

³⁴¹ Gew. bij G.B. 1944 no. 72.

³⁴² Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

Artikel 453³⁴³

De kantonrechter is bevoegd om, in buitengewone gevallen, en wanneer het belang van een minderjarige zulks vordert, verlof te verlenen tot de onderhandse verkoop van een onroerend goed.

Dat verlof zal echter niet worden toegestaan dan op een met redenen bekleed verzoek van de voogd, en met eenparig goedvinden van de toeziende voogd, en van de bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige.

Indien de opgeroepen bloedverwanten of aangehuwden niet allen verschijnen, zal het eenparig goedvinden van degenen, die opkomen, voldoende zijn.

Het onroerend goed zal voor geen lagere prijs mogen worden verkocht, dan waarop hetzelve, vóór het verleend verlof, zal zijn geschat geworden door drie deskundigen, door de kantonrechter te benoemen.

Artikel 454

De formaliteiten, bij artikel 450 voorgeschreven, zijn niet toepasselijk, wanneer bij een vonnis, op verzoek van een der medeëigenaars van een onverdeeld stuk goed, de verkoop bevolen mocht zijn, behoudens echter dat die verkoop steeds in het openbaar zal moeten geschieden.

Artikel 455

Indien de rechter, naar aanleiding van artikel 450, verlof verleent tot de verkoop van effecten, aan de minderjarige toebehorende, kan hij tevens bepalen, dat die verkoop onder de hand geschiede, mits de effecten van dien aard zijn, dat derzelver waarde, op de dag van de verkoop, door gewone prijscouranten kan worden aangetoond.

Artikel 456³⁴⁴

De voogd vermag geen onroerend goed van de minderjarige op een andere wijze dan in de openbare veiling te kopen.

In dat geval zal de koop echter niet van kracht zijn, dan tengevolge van de goedkeuring van de kantonrechter, verleend overeenkomstig de voorschriften en onder de bepalingen van het tweede, derde en vierde lid van artikel 435.

Artikel 457

De voogd vermag de goederen van de minderjarige niet voor zich zelf te huren of in pacht te nemen, tenzij de voorwaarden door de kantonrechter, na verhoor of behoorlijke oproeping vande bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige, mitsgaders van de toeziende voogd, zullen zijn goedgekeurd; in welk geval laatstgemelde bevoegd is, om de overeenkomst met de voogd te sluiten.

Hij vermag, zonder dezelfde goedkeuring, geen opdracht aan te nemen van rechten of schuldvorderingen jegens de onder zijn voogdij staande persoon. Artikel 458

De voogd vermag een erfenis, aan de minderjarige opgekomen, niet anders te aanvaardendan onder het voorrecht van boedelbeschrijving.

³⁴³ Gew. bij G.B. 1944 no. 76, G.B. 1945 no. 59.

³⁴⁴ Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

Hij vermag geen erfenis te verwerpen, zonder daartoe, op de wijze bij artikel 450 vermeld, verlof bekomen te hebben.

Artikel 459

Hetzelfde verlof wordt vereist tot het aannemen van een gift aan een minderjarige gedaan; zij zal ten opzichte van de minderjarige dezelfde gevolgen hebben als ten opzichte van een meerderjarig persoon.

Artikel 460

Alvorens een rechtsvordering voor de minderjarige in te stellen, of zich op een rechtsvordering, tegen dezelven ingesteld, te verdedigen, kan de voogd, te zijner verantwoording,zich daartoe doen machtigen door de kantonrechter, die daarop het gevoelen van de toeziende voogd, en, des nodig oordelende, dat van de bloedverwanten of aangehuwden van de minderjarige inneemt.

De voogd, die, niet voorzien van dit verlof, een rechtsvordering heeft ingesteld, of zich daartegen verdedigt, kan door de rechter tot de betaling der proceskosten uit eigen beurs worden verwezen, indien wordt bevonden, dat hij zonder redelijke grond het rechtsgeding aangevangen of volgehouden heeft; onverminderd zijn gehoudenheid tot verdere vergoeding van kosten, schade en interesten, zo daartoe gronden zijn.

Hetzelfde kan plaats hebben, indien mocht blijken, dat de voogd door valse voorgevens, of verberging van de waarheid, zodanig verlof mocht hebben verkregen.

Artikel 461

Het staat aan de voogd niet vrij in een rechtsvordering, tegen de minderjarige ingesteld, teberusten, zonder daartoe gemachtigd te zijn door de kantonrechter, op de wijze als in de aanvangvan het vorige artikel is vermeld.

Artikel 462

Hetzelfde verlof wordt vereist, wanneer de voogd een scheiding of verdeling wil vragen; doch kan hij, zonder dat verlof, antwoorden op een eis tot scheiding of verdeling tegen de minderjarige gedaan.

Artikel 463

De regelen, welke ten opzichte van de scheiding en verdeling van goederen, waarbij minderjarigen belang hebben, zullen moeten worden in acht genomen, zijn bepaald bij de zestiende titel van het tweede boek, handelende van boedelscheiding.

Artikel 463a³⁴⁵

Indien minderjarigen die onder voogdij staan van verschillende voogden, goederen gemeen hebben, kan de kantonrechter een van hen of een ander persoon aanwijzen om, onder de nodige door de kantonrechter te stellen waarborgen, het bewind over die goederen waar te nementotdat de scheiding en deling heeft plaats gehad.

Artikel 464

De voogd kan, zonder het verlof waarvan bij artikel 450 wordt gesproken, in de naam van

³⁴⁵ Ingev. bij G.B. 1906 no. 50; Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

de minderjarige geen dading aangaan, noch de beslissing van een zaak aan scheidsmannen opdragen.

Artikel 465³⁴⁶

Indien de vader of de moeder met de voor-overleden echtgenoot in algehele of in beperktegemeenschap is getrouwd geweest, kan dezelve, na verhoor of behoorlijke oproeping van de bloedverwanten of aangehuwden, mitsgaders van de toeziende voogd, door de kantonrechter worden gemachtigd om de goederen, de nering, het bedrijf, de handel, de fabriek of dergelijke, gedurende een bepaalde tijd, en zelfs tot de meerderjarigheid, in gemeenschap met de minderjarigen te mogen aanhouden.

Dit verlof kan niet worden toegestaan, tenzij aan de kantonrechter, na inzage van de boedelbeschrijving, zij gebleken van het aanmerkelijk belang der minderjarigen, en van de waarborg, die de voogd of de voogdesse oplevert. Hetzelve zal, op verzoek van de voogd of van de toeziende voogd, na verhoor alsvoren, kunnen worden ingetrokken.

TWAALFDE AFDELING

VAN DE REKENING EN VERANTWOORDING VAN DE VOOGDIJ

Elke voogd is, bij het eindigen van zijn beheer, verplicht tot het doen van een slotrekeningen verantwoording.

Artikel 467³⁴⁷

Die rekening en verantwoording zal ten koste van de minderjarige gedaan worden, aan hem zodra hij zijn meerderjarigheid heeft bereikt, of aan zijn erfgenamen zodra de minderjarige is overleden, of aan de opvolger in het beheer.

De voogd zal de kosten daartoe voorschieten.

Men zal daarin aan de voogd goeddoen alle noodzakelijke, betamelijke en behoorlijk gerechtvaardigde uitgaven.

Artikel 468³⁴⁸

De voogd is bevoegd als loon te berekenen een en een half ten honderd van het gerede geld, vijf ten honderd van de boekschulden die geïnd worden, drie ten honderd van de ontvangst van alle andere kapitalen met uitzondering van de zodanige die afgelost worden na door de voogdte zijn uitgezet, en vijf ten honderd van alle onzuivere inkomsten; tenware hij verkiezen mocht het loon te genieten, hetwelk hem bij uiterste wilsbeschikking, of bij de in artikel 406 vermelde authentieke akte, mocht zijn toegelegd.

Bovenstaande bepalingen zijn mede toepasselijk op bewindvoerders, zo dikwerf daarvan sprake is in deze titel, behoudens het bepaalde aan het slot van artikel 444.

Wanneer goederen van minderjarigen onder het beheer van bewindvoerders gesteld zijn,berekent de voogd zijn loon alleen over het batige slot van de rekening door deze aan hemuitgekeerd.

Bij opvolging van voogden of bewindvoerders in het beheer van plantages of gronden, isde bepaling van het derde lid van artikel 1814 van toepassing.

³⁴⁶ Gew. bij G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 76, G.B. 1944 no. 76.

³⁴⁷ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³⁴⁸ Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

Artikel 469

Elke overeenkomst, rakende de voogdij of de voogdijrekening, welke tussen de voogd ende minderjarige, meerderjarig geworden zijnde, mocht plaats hebben, is nietig en van onwaarde,wanneer dezelve niet is voorafgegaan van een behoorlijke rekening en verantwoording, met overlegging der nodige bewijsstukken; van welk alles zal moeten blijken door een schriftelijke erkentenis van degene, aan wie de rekening gedaan is, ten minste tien dagen vóór de overeenkomst afgegeven.

Artikel 470

Het slot van rekening, door de voogd verschuldigd, zal, zonder dat zulks geëist wordt, renten dragen van de dag af dat de rekening gesloten is.

De renten van hetgeen de minderjarige aan de voogd schuldig blijft zullen niet lopen, dan van de dag van de aanmaning tot betaling, na het sluiten van de rekening en verantwoording gedaan.

Artikel 471

Alle rechtsvordering van de minderjarige tegen zijn voogd, betrekkelijk de verrichtingen van de voogdij, verjaart met tien jaren, te rekenen van de dag van de meerderjarigheid.

VIJFTIENDE TITEL A349

OMGANG EN INFORMATIE

1. Het kind en de niet met het gezag belaste ouder hebben recht op omgang met elkaar.

2. De rechter stelt op verzoek van de ouders of van een van hen, al dan niet voor bepaalde tijd, een regeling inzake de uitoefening van het omgangsrecht vast dan wel ontzegt, al dan niet voor bepaalde tijd, het recht op omgang.

1. De rechter ontzegt het recht op omgang slechts, indien:

1. omgang ernstig nadeel zou opleveren voor de geestelijke ontwikkeling van het kind, of

2. de ouder kennelijk ongeschikt of kennelijk niet in staat moet worden geacht tot omgang, of

3. het kind dat twaalf jaren of ouder is, bij zijn verhoor van ernstige bezwaren tegen omgang met zijn ouder heeft

4. omgang anderszins in strijd is met zwaarwegende belangen van het kind.

3. a. Tot kennisneming van de in dit artikel bedoelde verzoeken is de kantonrechter van de woonplaats van de minderjarige bevoegd.

349 Ingev. bij S.B. 2002 no. 100. 350 Ingev. bij S.B. 2002 no. 100.

b. Indien de minderjarige geen woonplaats heeft binnen Suriname is artikel 414 tweede lid van het Surinaams Burgerlijk Wetboek van overeenkomstige toepassing.

c. Onverminderd het bepaalde in sub a en b kan, indien reeds een procedure inzake de voorziening in de voogdij na echtscheiding of de voorziening in de ouderlijke macht na scheiding van tafel en bed aanhangig is, een verzoek tot vaststelling van een omgangsregeling in verband daarmee aan dezelfde kantonrechter worden gedaan.

Artikel 471b351

1. De ouder, die alleen met het gezag is belast, is gehouden de andere ouder op de hoogte te stellen omtrent gewichtige aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind en deze te raadplegen - zo nodig door tussenkomst van derden - over daaromtrent te nemen beslissingen. Op verzoek van een ouder kan de rechter ter zake een regeling vaststellen.

2. Indien het belang van een kind zulks vereist kan de rechter zowel op verzoek van de met het gezag belaste ouder als ambtshalve bepalen dat lid 1 van dit artikel buiten toepassing blijft.

3. De artikelen 471a lid 4 en 471e zijn van overeenkomstige toepassing.

Artikel 471c352

1. Onverminderd het bepaalde in artikel 471b wordt de niet met het gezag belaste ouder desgevraagd door derden die beroepshalve beschikken over informatie inzake belangrijke feiten en omstandigheden die de persoon van het kind of diens verzorging en opvoeding betreffen, daarvan op de hoogte gesteld, tenzij die derde de informatie niet op gelijke wijze zou verschaffen aan degene die met het gezag over het kind is belast dan wel bij wie het kind zijn werkelijke verblijfplaats heeft, of zwaarwegende belangen van het kind zich tegen het verschaffen van informatie verzetten.

2. Indien de informatie is geweigerd, kan de rechter op verzoek van de in lid 1 van dit artikel bedoelde ouder bepalen dat de informatie op de door hem aan te geven wijze moet worden verstrekt; de rechter wijst het verzoek af, indien zwaarwegende belangen van het kind zich tegen het verschaffen van de informatie verzetten.

3. Artikel 471a lid 4 is van overeenkomstige toepassing.

Artikel 471d353

1. Onverminderd het bepaalde in lid 2 van dit artikel, begint de uitoefening van het recht op omgang zodra de desbetreffende beschikking in kracht van gewijsde is gegaan of, indien zij uitvoerbaar bij voorraad is verklaard, daags nadat de griffier van de beschikking mededeling heeft gedaan aan de ouder aan wie de uitoefening is opgedragen.

2. De uitoefening van het recht op omgang begint, indien tevens een beschikking inzake het gezag is of wordt gegeven, niet eerder dan op het tijdstip waarop voor de andere ouder of voor de derde die met de voogdij is belast het gezag is begonnen.

Artikel 471e354

351 Ingev. bij S.B. 2002 no. 100. 352 Ingev. bij S.B. 2002 no. 100. 353 Ingev. bij S.B. 2002 no. 100.

De rechter kan op verzoek van de ouders of van een van hen een beslissing inzake de omgang wijzigen op grond van het feit dat nadien de omstandigheden zijn gewijzigd, of dat bij het nemen van de beslissing van onjuiste of onvolledige gegevens is uitgegaan.

Artikel 471f355

1. Onverminderd het bepaalde in artikel 471a, kan de rechter op verzoek een omgangsregeling vaststellen tussen het kind en degene die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind en die bloedverwant in de tweede graad is van het kind of die de verwekker is van het kind, dan wel het kind anders dan als ouder als behorende tot het gezin gedurende ten minste een jaar heeft verzorgd en opgevoed; de rechter wijst het verzoek af, indien het belang van het kind zich tegen toewijzing verzet of indien het kind, dat twaalf jaar of ouder is, bezwaar maakt.

2. Het bepaalde in de artikelen 471a lid 4, 471d en 471e is van overeenkomstige toepassing.

Artikel 471g356

De rechter kan, indien hem blijkt dat de minderjarige van twaalf jaar of ouder hierop prijs stelt, ambtshalve een beslissing geven op de voet van de artikelen 471a, 471b of 471f, dan wel zodanige beslissing op de voet van artikel 471e wijzigen.

Artikel 471h357

1. Ingeval van ouderlijke macht, behoudens die gevallen waarin deze door de rechter aan een der ouders is opgedragen, kan de rechter op verzoek van de ouders of van een van hen een regeling vaststellen inzake de omgang tussen het kind en de ouder bij wie het kind zijn werkelijke verblijfplaats niet heeft, of inzake het verschaffen van informatie aan dan wel het raadplegen van die ouder als bedoeld in artikel 471b lid 1 dan wel inzake het verschaffen van informatie als bedoeld in artikel 471c leden 1 en 2.

2. De artikelen 471a lid 4, 471e en 471g zijn van overeenkomstige toepassing.

Artikel 471i358

Alle vorderingen strekkende tot vaststelling van een omgangsregeling, een regeling inzake het opde hoogte stellen omtrent gewichtige aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind en het raadplegen van de andere ouder als bedoeld in artikel 471b lid 1 eneen regeling inzake het verschaffen van informatie als bedoeld in artikel 471c leden 1 en 2 kunnen door het Bureau voor Familierechtelijke Zaken worden ingesteld namensbelanghebbende; dit bureau kan van een ter zake gegeven beslissing in verzet of in hoger beroep gaan.

ZESTIENDE TITEL

VAN HANDLICHTING

117

Artikel 472

Door handlichting kan de minderjarige meerderjarig worden verklaard, of kunnen aan hem bepaalde rechten van meerderjarigheid worden toegekend.

Artikel 473

De handlichting, door welke de minderjarige meerderjarig wordt, wordt verkregen door venia aetatis of brieven van meerderjarigverklaring, te verlenen door het hof van justitie, die echter niet van kracht zijn, dan nadat dezelve door de President zullen zijn goedgekeurd, en te dien einde aan hem door het hof opgezonden.

Artikel 474

Het verzoek om brieven van meerderjarigverklaring kan aan het hof van justitie worden gedaan door de minderjarige, wanneer deze de volle ouderdom van twintig jaren heeft bereikt.

Bij het verzoekschrift moet een akte van geboorte, of, wanneer die niet geleverd kan worden, een ander deugdelijk blijk van de vereiste ouderdom worden overgelegd.

Artikel 475³⁵⁹

Het hof van justitie neemt geen beslissing dan na verhoor of behoorlijke oproeping van beide ouders van de minderjarige of van de langstlevende hunner en, indien de minderjarige onder voogdij staat, van zijn voogd, toeziende voogd en zijn bloedverwanten of aangehuwden.

Artikel 476

Wanneer de woonplaats der bij het voorgaande artikel vermelde personen is buiten Paramaribo, zal het hof van justitie het horen van die personen aan zodanige ambtenaar kunnen opdragen als het raadzaam mocht achten.

Het verbaal van dit verhoor zal alsdan aan het hof van justitie worden ingezonden, met bijvoeging van al de inlichtingen en aanmerkingen, welke de ambtenaar, die met het verhoor is belast, zal nodig oordelen.

Artikel 477³⁶⁰

De meerderjarig verklaarde staat in alles met de meerderjarige gelijk.

Ten opzichte van het aangaan van een huwelijk blijft hij echter in de verplichting om, volgens de bepalingen van de artikelen 88, 90 en 92, de toestemming van zijn ouders of grootouders of het verlof van de kantonrechter of het hof van justitie te verkrijgen, totdat hij de volle ouderdom van een en twintig jaren zal hebben bereikt, terwijl ten aanzien van natuurlijke erkende kinderen artikel 93, lste lid, blijft gelden totdat zij de volle ouderdom van een en twintig jaren zullen hebben bereikt.

Artikel 478³⁶¹

Het staat aan het hof van justitie vrij, om in het belang van de minderjarige, in de brieven van meerderjarigverklaring de bepaling te voegen, dat hij, aan wie dezelve verleend worden, desniettegenstaande, totdat hij de volle ouderdom van 21 jaren heeft bereikt, zijn onroerende goederen niet anders zal mogen vervreemden of bezwaren, dan met toestemming van het hof, na

³⁵⁹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³⁶⁰ Gew. bij G.B. 1901 no. 29, G.B. 1906 no. 50.

³⁶¹ Gew. bij G.B. 1901 no. 29, G.B. 1906 no. 50.

verhoor of behoorlijke oproeping van beide ouders of van de langstlevende hunner, of, deze beide ontbrekende, van de bloedverwanten of aangehuwden.

Ingeval van verkoop mag het hof ook toestaan, dat dezelve onderhands geschiede.

Artikel 479³⁶²

Handlichting, waarbij aan een minderjarige bepaalde rechten van meerderjarigheid worden toegekend, kan, wanneer de minderjarige de volle ouderdom van achttien jaren bereikt heeft, op zijn verzoek door de kantonrechter worden verleend.

Tegen de wil van degene der ouders, die de ouderlijke macht of de voogdij uitoefent, worden zij niet verleend.

Artikel 480³⁶³

De kantonrechter neemt geen beslissing dan na verhoor of behoorlijke oproeping van beide ouders, indien de minderjarige onder de ouderlijke macht staat, of, indien deze onder voogdij staat, van zijn voogd, toeziende voogd en zijn bloedverwanten of aangehuwden, alsmede van beide ouders of van de langstlevende hunner, wanneer een ander dan een der ouders de voogdij over de minderjarige uitoefent.

De kantonrechter kan alvorens te beslissen de persoonlijke verschijning van de minderjarige gelasten.

Vóór het sluiten van het verhoor bepaalt de kantonrechter de dag, waarop hij zijn beschikking geven zal.

De minderjarige en ieder die op het verzoek gehoord is, zijn bevoegd tegen de beslissing van de kantonrechter bij het hof van justitie in beroep te komen.

Een nieuw verhoor kan in hoger beroep worden bevolen.

Is niet de verzoeker zelf in beroep gekomen, dan wordt op het beroep niet beslist zonder dat hij is gehoord of opgeroepen om gehoord te worden.

Artikel 481

Bij de in de twee vorige artikelen vermelde beschikking moet uitdrukkelijk worden bepaald en omschreven, welke rechten van meerderjarigheid aan de minderjarige worden toegekend.

Artikel 482

De minderjarige, die dusdanige handlichting heeft bekomen, wordt als meerderjarige beschouwd, alleen opzichtelijk de daden en verrichtingen, uitdrukkelijk, invoege voormeld, aan hem opgedragen, en kan daartegen, op grond van minderjarigheid, niet in zijn geheel worden hersteld. Voor het overige blijft hij in de volstrekte toestand van minderjarigheid.

Artikel 483³⁶⁴

De bevoegdheid en de rechten, uit kracht der artikelen 479, 480 en 481 aan de minderjarige toe te kennen, mogen zich niet verder uitstrekken dan tot de gedeeltelijke of de gehele ontvangst, de uitgave van, en de beschikking over zijn inkomsten, het sluiten van verhuringen, het bebouwen van zijn landerijen, en het uitoefenen van zodanige bedrijven als daartoe noodzakelijk zijn, het uitoefenen van enig handwerk, het oprichten van, of deelnemen inenige fabriek, en eindelijk tot het drijven van nering en handel.

³⁶² Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

³⁶³ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 76.

³⁶⁴ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

In de beide laatste gevallen is de minderjarige bevoegd om, evenals een meerderjarige, alle verbintenissen te sluiten tot die fabriek, nering en handel betrekkelijk, met uitzondering van de vervreemding en de bezwaring van zijn vaste goederen en van de vervreemding of verpanding van zijn rentegevende effecten, inschrijvingen in grootboeken van openbare schuld, hypothecaire schuldvorderingen en aandelen in naamloze of andere vennootschappen.

Hij kan ter zake der handelingen, waartoe hij krachtens de verkregen handlichting bevoegd was, hetzij eisende of verwerende in rechte optreden

Artikel 484³⁶⁵

De handlichting, bij de vijf vorige artikelen omschreven, kan door de kantonrechter worden ingetrokken, indien de minderjarige daarvan misbruik maakt of er gegronde vrees bestaat dat hij dit doen zal.

De intrekking geschiedt, wanneer beide ouders in leven zijn, op verzoek van de vader of, zo de ouderlijke macht door de moeder wordt uitgeoefend, op verzoek van deze. Wanneer de minderjarige onder voogdij staat, op verzoek van de voogd of toeziende voogd.

Op het verzoek wordt niet beslist dan na verhoor of behoorlijke oproeping van de minderjarige en van de voogd, indien het verzoek door de toeziende voogd of van deze, indien het verzoek door de voogd is gedaan. De kantonrechter kan gelasten, dat ook de bloedverwantenof aangehuwden en de vader of de moeder, zo een van beiden in leven mocht zijn, zonder met de voogdij belast te wezen, zullen worden opgeroepen om gehoord te worden. Hij beslist zonder hoger beroep.

Artikel 485

Alle handlichting in deze titel vermeld, gelijk ook de intrekking volgens het voorgaande artikel, moet openbaar bekend worden gemaakt, op zodanige wijze als de rechter zal hebben bepaald.

In de bekendmaking van de handlichting moet nauwkeurig worden vermeld hoedanig, entot welk einde, dezelve is verleend. Vóór deze bekendmaking, werkt zomin de handlichting als deintrekking van dezelve tegen derden.

ZEVENTIENDE TITEL

VAN CURATELE

Een meerderjarige kan onder curatele worden gesteld:

1°. wegens het zich bevinden in een gedurige staat van onnozelheid, krankzinnigheid of razernij, al is het dat hij bij tussenpozing het gebruik van zijn verstandelijke vermogens bezit;

2°. wegens verkwisting;

3°. indien hij tengevolge van gewoonte van drankmisbruik:

a.

zijn belangen niet behoorlijk waarneemt;

b.

in het onderhoud van zich of de zijnen niet behoorlijk voorziet;

c.

in het openbaar herhaaldelijk aanstoot geeft; of

d.

eigen veiligheid of die van anderen in gevaar brengt;

4°. indien hij op grond van zwakheid van vermogens niet in staat is om zijn eigen belangen behoorlijk waar te nemen.

Artikel 487³⁶⁷

³⁶⁵ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1935 NO. 80.

³⁶⁶ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

³⁶⁷ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

De curatele, bedoeld onder 1°. van het vorig artikel, kan worden verzocht door de echtgenoot, door de bloedverwanten in de rechte linie en die in de zijlinie tot de vierde graad ingesloten, en door het openbaar ministerie.

De curatele, bedoeld onder 2°. en 3°. van het vorig artikel, kan bovendien worden verzocht door de onder curatele te stellen persoon zelf.

De curatele, bedoeld onder 4°. van het vorig artikel, kan alleen worden verzocht door de onder curatele te stellen persoon zelf.

Artikel 488³⁶⁸

Indien, in geval van razernij, de curatele niet door andere daartoe bevoegde personen is verzocht, is het openbaar ministerie daartoe verplicht.

Artikel 489³⁶⁹

Alle verzoeken tot curatele moeten worden ingediend bij de kantonrechter van de woonplaats van hem, tegen wie het gericht is.

Artikel 490³⁷⁰

Verzoekschriften, welke niet van de onder curatele te stellen persoon zelf uitgaan bevatten bepaaldelijk de daadzaken, waaruit van de grond tot curatele blijkt; daarbij worden gevoegd zowel de bewijsstukken als een opgave der getuigen.

Artikel 491³⁷¹

Indien de kantonrechter van oordeel is, dat die daadzaken genoegzaam gewichtig zijn omtot curatele te kunnen aanleiding geven, zal hij de echtgenoot en de bloedverwanten of aangehuwden moeten horen.

Artikel 492³⁷²

De kantonrechter zal, na verhoor of behoorlijke oproeping van de personen, bij het vorige artikel aangeduid, degene wiens curatele verzocht is, moeten ondervragen; wanneer deze buiten staat mocht zijn om zich te kunnen verplaatsen, zal de ondervraging in zijn woning moeten geschieden door de rechter, vergezeld van de griffier.

De ondervraging zal niet vroeger plaats kunnen hebben, dan nadat zowel het verzoekschrift als het verslag, bevattende de door de echtgenoot en de bloedverwanten of aangehuwden geuitte gevoelens, aan degene, wiens curatele verzocht is, zullen zijn betekend geworden.

Artikel 493³⁷³

³⁶⁸ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

³⁶⁹ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

³⁷⁰ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

³⁷¹ Gew. bij G.B. 1931 no. 64, G.B. 1935 no. 80.

³⁷² Gew. bij G.B. 1931 no. 64, G.B. 1935 no. 80.

³⁷³ Gew. bij G.B. 1931 no. 64, G.B. 1935 no. 80.

Indien de kantonrechter, na verhoor of behoorlijke oproeping van de echtgenoot en de bloedverwanten of aangehuwden, en na verhoor van degene wiens curatele verzocht is, oordeelt genoegzaam te zijn ingelicht, zal hij, zonder enige verdere formaliteiten, op het verzoekschrift kunnen beschikken; in het tegenovergestelde geval zal de kantonrechter het horen van getuigen bevelen, ten einde de aangevoerde daadzaken tot klaarheid te brengen.

Artikel 494³⁷⁴

Na de ondervraging in artikel 492 vermeld, zal de kantonrechter, zo daartoe gronden zijn,een provisionele bewindvoerder benoemen, om voor de persoon en de goederen van degene, wiens curatele verzocht is, zorg te dragen.

Artikel 495³⁷⁵

Het vonnis op een verzoek om curatele zal niet anders dan in een openbare terechtzitting kunnen worden uitgesproken, na verhoor of behoorlijke oproeping der partijen.

Artikel 496

Ingeval van beroep kan de hogere rechter, zo daartoe gronden zijn, degene, wiens curatele is verzocht, opnieuw ondervragen of doen ondervragen. Artikel 497

Alle vonnissen, waarbij curatele verleend wordt, zullen vanwege de verzoekers aan de wederpartij moeten betekend, en verder openbaar gemaakt worden, binnen de tijd en op de wijze door de rechter te bepalen; alles op straffe van vergoeding van kosten, schade en interesten, zo daartoe gronden zijn.

Artikel 498³⁷⁶

Wanneer de curatele gevraagd is door de onder curatele te stellen persoon zelf, hoort de kantonrechter de echtgenoot en de bloedverwanten of aangehuwden. De artikelen 492 tot en met 496 vinden overeenkomstige toepassing; de griffier zorgt voor de openbaarmaking van de uitspraak, op de wijze in artikel 497 voorgeschreven.

Artikel 499³⁷⁷

De curatele zal aanvangen te werken, te rekenen van de dag dat het vonnis zal zijn uitgesproken.

Alle handelingen, die daarna door de onder curatele gestelde zijn verricht, zijn van rechtswege nietig.

Nochtans behoudt degene, die uithoofde van verkwisting of gewoonte van drankmisbruikis onder curatele gesteld, het vermogen om uiterste wilsbeschikkingen te maken.

Artikel 500

Alle handelingen, welke mochten hebben plaats gehad vóór het verlenen van de curatele,

³⁷⁴ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

³⁷⁵ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

³⁷⁶ Gew. bij G.B. 1931 no. 64, G.B. 1935 no. 80.

³⁷⁷ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

op grond van onnozelheid, krankzinnigheid of razernij uitgesproken, zullen kunnen worden vernietigd, indien de oorzaak van de curatele blijkbaar bestond op het tijdstip, waarop die handelingen verricht zijn.

Artikel 501

Na iemands dood kunnen de door hem verrichte handelingen, de uiterste wilsbeschikkingen alleen uitgezonderd, op grond van onnozelheid, krankzinnigheid of razernij, niet worden bestreden, dan ingeval de curatele vóór zijn overlijden mocht zijn verleend of verzocht geworden, tenware het bewijs van de kwaal uit de bestreden handeling zelve voortvloeide.

Artikel 502³⁷⁸

Zodra de uitspraak tot curatele kracht van gewijsde bekomen heeft, zullen door de kantonrechter een curator en een toeziende curator over de onder curatele gestelde worden benoemd, met inachtneming der bepalingen bij de vijfde afdeling van de vijftiende titel van dit boek voorgeschreven, terwijl ook de echtgenoot van de onder curatele gestelde zal worden gehoord.

In dat geval houden de bemoeienissen van de provisionele bewindvoerder op, en is deze verplicht aan de curator rekening en verantwoording van zijn beheer af te leggen; wanneer hij zelf tot curator benoemd wordt, zal de aflegging van die rekening aan de toeziende curator geschieden.

Artikel 503³⁷⁹

Tenzij gewichtige redenen er toe leiden een ander tot curator te benoemen, wordt de ene echtgenoot tot curator over de andere echtgenoot benoemd. In elk geval zal bij het vonnis, waarbij de curator wordt benoemd tevens, na verhoor of oproeping van de bloedverwanten of aangehuwden van de onder curatele gestelde, een toeziende curator worden genoemd.

Artikel 504³⁸⁰

Na het aangaan van een huwelijk kan de onder curatele gestelde de kantonrechter verzoeken zijn echtgenoot in de plaats van de tegenwoordige curator tot curator te benoemen.

Gelijk verzoek kan van de echtgenoot zelf uitgaan.

De kantonrechter beslist niet dan nadat de onder curatele gestelde, de echtgenoot, de curator en de toeziende curator zijn gehoord, althans door de griffier daartoe zijn opgeroepen. Deeerste zin van het voorgaande artikel vindt overeenkomstige toepassing.

Artikel 505³⁸¹

De onder curatele gestelde staat gelijk met een minderjarige.

De uit hoofde van verkwisting, gewoonte van drankmisbruik of zwakheid van vermogens onder curatele gestelde behoeft om een huwelijk aan te gaan de toestemming van de curator en detoeziende curator; de artikelen 91, tweede lid, en 204 vinden overeenkomstige toepassing.

De wetsbepalingen omtrent de voogdij over minderjarigen in de artikelen 383 tot 396, 421 tot 441, 442, 443, 444, 447 en volgende van de elfde en twaalfde afdeling van de vijftiende titel

³⁷⁸ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

³⁷⁹ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1931 no. 64, G.B. 1981 no. 23.

³⁸⁰ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

³⁸¹ Gew. bij G.B. 1931 no. 64.

voorkomende, gelden insgelijks bij de curatele. Artikel 506³⁸²

Indien de onder curatele gestelde persoon minderjarige kinderen heeft over wie hij de ouderlijke macht uitoefent, en de andere echtgenoot van de ouderlijke macht is ontheven of ontzet, niettegenstaande wettiging niet de ouderlijke macht heeft gekregen, krachtens artikel 299niet met uitoefening van de ouderlijke macht is belast, of buiten de mogelijkheid is die macht uit te oefenen, gelijk mede indien de onder curatele gestelde persoon voogd is over zijn echte kinderen, is de curator van rechtswege voogd over die minderjarigen totdat de curatele is opgeheven, of de andere der ouders, ingevolge de beschikking bedoeld in artikelen 259 en 283 devoogdij mocht hebben verkregen of zich ingevolge artikel 299a, de uitoefening van de ouderlijke macht mocht zijn toegekend, of ingevolge artikel 330 alsnog met de ouderlijke macht of de voogdij mocht zijn bekleed, of in de ouderlijke macht of de voogdij mocht zijn hersteld.

Artikel 507

De inkomsten van degene, die, uithoofde van onnozelheid, krankzinnigheid of razernij, onder curatele is gesteld, moeten bijzonderlijk besteed worden om diens lot te verzachten en zijngenezing te bevorderen.

Artikel 508³⁸³ Vervallen.

Artikel 509³⁸⁴ Vervallen.

Artikel 510³⁸⁵

De kantonrechter heeft mede het vermogen om de persoon, die, uit hoofde van gewoonte van drankmisbruik onder curatele is gesteld, hetzij tegelijk met deze voorziening, hetzij daarna, uiterlijk voor een jaar, doch, zo nodig, telkens uiterlijk voor een jaar te verlengen, in een verbeterhuis te doen plaatsen, wanneer blijkt, dat hij in het openbaar herhaaldelijk aanstoot geeft of eigen veiligheid of die van anderen in gevaar brengt. Indien er onverwijlde noodzakelijkheid bestaat, en de vertraging tot de afloop van het rechterlijk onderzoek zoude kunnen gevaarlijk zijn, is de kantonrechter bevoegd om, hangende dat onderzoek zodanige voorlopige behoedmiddelen,en, desnoods, de vastzetting te bevelen, als de omstandigheden vorderen.

Artikel 511³⁸⁶

Het verzoek tot vastzetting kan aan de kantonrechter worden gedaan door de echtgenoot van de onder curatele te stellen of gestelde persoon, door zijn bloedverwanten in de rechte linie, en door die in de zijlinie tot de derde graad ingesloten, door zijn curator, en door het openbaar ministerie.

Artikel 512³⁸⁷

Het gedaan verzoek tot zodanige vastzetting, of tot de verlenging van deze, moet betekend

³⁸² Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1944 no. 72.

³⁸³ Vervallen bij G.B. 1912 no. 98.

³⁸⁴ Vervallen bij G.B. 1912 no. 98.

³⁸⁵ Gew. bij G.B. 1931 no. 64, G.B. 1935 no. 80.

³⁸⁶ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

³⁸⁷ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

worden aan hem, tegen wie het is gericht.

Hij is bevoegd om daartegen zijn bezwaren bij de kantonrechter in te brengen, terwijl het echter aan de rechter vrijstaat om, daartoe billijke gronden zijnde, zijn bevel bij voorraad uitvoerbaar te verklaren.

De opheffing van de vastzetting kan mede door hem gevraagd worden, en de kantonrechter moet, alvorens deze te verlenen, daarop horen allen, die, volgens het vorige artikel, de bevoegdheid zouden hebben om de vastzetting te verzoeken.

Artikel 513

Een minderjarig kind van een onder curatele gestelde persoon kan geen huwelijk aangaan, noch bedingen deswege maken, dan met inachtneming der voorschriften van de artikelen 91 en

204. Artikel 514

Niemand, uitgezonderd echtgenoten en bloedverwanten in de opgaande of nederdalende linie, is verplicht een curatele of toeziende curatele langer dan acht jaren te behouden; na verloop van die tijd kan de curator of de toeziende curator zijn ontslag vorderen, en moet hem dit wordenverleend.

Artikel 515

De curatele eindigt, wanneer de oorzaken ophouden, die daartoe hebben aanleiding gegeven; nochtans zal de opheffing van dezelve niet worden verleend dan met inachtneming der formaliteiten, bij de wet voorgeschreven om curatele te bekomen, en zal degene, die onder curatele gesteld is, de uitoefening van zijn rechten niet kunnen hervatten, voordat het vonnis tot opheffing van de curatele kracht van gewijsde zal hebben verkregen.

Bij dit vonnis wordt tevens bepaald, op welke wijze de opheffing van de curatele moet worden bekend gemaakt.

Artikel 516³⁸⁸ Vervallen.

ACHTTIENDE TITEL

VAN AFWEZIGHEID

VAN VOORLOPIGE VOORZIENINGEN

Indien iemand zijn woonplaats verlaten heeft, zonder volmacht tot het waarnemen van zijn zaken en belangen, of orde op het beheer derzelve gesteld te hebben, of wel indien de door hem gegeven volmacht is vervallen, en indien er noodzakelijkheid is om in dat beheer geheel of gedeeltelijk te voorzien, of hem te doen vertegenwoordigen, zal, op verzoek van belanghebbenden, of ook van het openbaar ministerie, door de kantonrechter een bewindvoerder worden benoemd, om zijn goederen en belangen geheel of gedeeltelijk te beheren en waar te nemen, voor zijn rechten op te komen, en hem daarbij te vertegenwoordigen.

Alles onverminderd de bijzondere wetsbepalingen, voor het geval van faillissement.

Artikel 518³⁹⁰

³⁸⁸ Vervallen bij G.B. 1931 no. 64.

³⁸⁹ Gew. bij G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 76.

³⁹⁰ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

De bewindvoerder is verplicht om, desnoods na verzegeling, te maken behoorlijke beschrijving van de goederen, waarover hem het beheer is toevertrouwd. Hij zal het gerede geld,daarbij gevonden, of hetwelk naderhand door hem mocht worden geïnd, storten in de kas der gerechtelijke consignatiën, en verder zich regelen naar de voorschriften omtrent het beheer van goederen aan minderjarigen toebehorende, voor zoverre die op zijn bewind van toepassing kunnen worden gemaakt, tenware omtrent dit een of ander door de kantonrechter anders mocht zijn bepaald.

Artikel 519³⁹¹

De bewindvoerder is verplicht aan de procureur-generaal jaarlijks, en daarenboven zo dikwijls deze zulks vordert, te doen summiere rekening en verantwoording, en te vertonen de effecten en bescheiden tot zijn beheer behorende. Deze rekening zal worden opgemaakt op ongezegeld papier, en overgegeven zonder enige gerechtelijke vorm. De procureur-generaal kandaarop zodanige voordracht aan de kantonrechter doen, als hij in het belang van de afwezige zal nodig oordelen.

De goedkeuring dezer rekening brengt geen nadeel toe aan het recht, hetwelk de afwezige,of andere belanghebbenden, tegen dezelve mochten kunnen doen gelden.

Artikel 520

De bewindvoerder is bevoegd, bij het doen van zijn jaarlijkse rekening, als loon te berekenen hetgeen de voogd bij artikel 468 is toegekend. TWEEDE AFDELING

VAN DE VERKLARING VAN VERMOEDELIJK OVERLIJDEN

Indien iemand zijn woonplaats heeft verlaten, zonder volmacht tot het waarnemen van zijn zaken gegeven, of orde op het beheer van dezelve gesteld te hebben, en wanneer vijf jaren zijn verlopen na zijn vertrek, of na de laatste tijding, waaruit kon blijken dat hij in leven was, zonder dat in die vijf jaren bewijs is ingekomen van zijn aanwezen of van zijn overlijden, om het even of er voorlopige voorzieningen zijn bevolen dan niet, zal zodanige afwezige, ten verzoeke van belanghebbenden, op daartoe bekomen verlof van de kantonrechter van de door hem verlaten woonplaats, voor die kantonrechter, kunnen worden opgeroepen, bij een openbare oproeping, lopende op een termijn van drie maanden, of zoveel langer als door die rechter mocht worden bevolen.

Wanneer op die oproeping noch de afwezige, noch iemand voor hem, opkomt, die van zijn aanwezen doet blijken, zal verlof tot een tweede dergelijke oproeping en op deze tweede, in het geval alsvoren, verlof tot een derde dergelijke oproeping worden verleend.

Deze oproepingen moeten telkens worden geplaatst in zodanige nieuwspapieren en worden aangeplakt op zodanige plaatsen, als de kantonrechter, bij het verlenen van het eerste verlof, uitdrukkelijk zal hebben aangewezen.

Artikel 522³⁹³

De in artikel 521 aangegeven termijn van vijf jaren wordt beperkt tot één jaar:

1°. wanneer de afwezige tot de bemanning of passagiers blijkt behoord te hebben van eenvaartuig, waarvan gedurende die tijd geen berichten zijn ingekomen;

³⁹¹ Gew. bij G.B. 1935 no. 80, G.B. 1945 no. 59.

³⁹² Gew. bij G.B. 1935 no. 80, G.B. 1944 no. 76.

³⁹³ Gew. bij G.B. 1923 no. 78, G.B. 1926 no. 64.

2°. wanneer de afwezige vermist is ter gelegenheid van een noodlottige gebeurtenis aan enig vaartuig, aan een deel van zijn bemanning of zijn passagiers overkomen.

Onder vaartuig is ook begrepen een luchtvaartuig.

De termijn van één jaar vangt aan:

in het onder 1° bedoelde geval met de laatste tijding van het vaartuig, en zo van geen tijding blijkt, met de dag van het laatst in zee steken of opstijgen van het vaartuig;

in het onder 2° bedoelde geval met het tijdstip, waarop de gebeurtenis geacht moet worden te hebben plaats gegrepen.

Indien zowel het onder 1° als het onder 2° genoemde geval zich voordoet, wordt voor de berekening van de termijn het vroegste aanvangspunt genomen.

Artikel 523³⁹⁴ Vervallen.

Artikel 524³⁹⁵

Indien op de derde oproeping noch de afwezige, noch iemand voor hem, is opgekomen, die behoorlijk van zijn aanwezen doet blijken, kan door de kantonrechter op daartoe gedane eis, worden verklaard, dat er rechtsvermoeden van overlijden bestaat, sedert de dag nadat de afwezige kan worden gerekend zijn woonplaats te hebben verlaten, of na de laatste tijding van zijn leven, en welke dag bepaaldelijk in het vonnis moet worden uitgedrukt.

In de gevallen, bedoeld in artikel 522, kan het in het eerste lid genoemde rechtsgevolg opde aldaar gemelde wijze intreden, indien op de tweede, overeenkomstig artikel 521 gedane oproeping noch de afwezige, noch iemand voor hem is opgekomen, die behoorlijk van zijn aanwezen doet blijken, terwijl als tijdstip van overlijden, tevens in het vonnis op te nemen, alsdan geldt het aanvangspunt volgens de bepalingen van artikel 522.

Artikel 525³⁹⁶

De kantonrechter zal, alvorens op de eis uitspraak te doen, desnoods na een daartoe bevolen getuigenverhoor, letten op de beweegredenen van de afwezigheid, op de oorzaken die het ontvangen van tijdingen van de afwezige hebben kunnen verhinderen, en op alle andere omstandigheden tot het vermoeden van overlijden betrekkelijk.

De kantonrechter kan, naar aanleiding van dit alles, het doen van uitspraak uitstellen tot nog uiterlijk vijf jaren boven de tijd, in de artikelen 521 en 522 vermeld, en zodanige nadere oproepingen en plaatsing daarvan in de nieuwspapieren bevelen, als hij in het belang van de afwezige mocht nodig oordelen.

Artikel 526³⁹⁷

Indien iemand bij het verlaten van zijn woonplaats een volmacht tot het waarnemen van zijn zaken gegeven, of orde op het beheer derzelve heeft gesteld en er tien jaren zijn verlopen na zijn vertrek of na de laatste tijding van zijn leven, zonder dat in die tien jaren bewijs van zijn aanwezen of van zijn overlijden zal zijn ingekomen, welke termijn van tien jaren wordt beperkt tot die van één jaar in de gevallen bedoeld bij artikel 522 en alsdan loopt van af het aldaar omschreven aanvangspunt, kan zodanige afwezige, ten verzoeke van belanghebbenden, worden opgeroepen en kan worden verklaard dat er rechtsvermoeden van overlijden bestaat, op de wijze en volgens de voorschriften onderscheidenlijk in de artikelen 521, 524 en 525 vermeld. Dit verloop van tien jaren of één jaar wordt gevorderd, al ware het ook dat de gegeven volmacht of

³⁹⁴ Vervallen bij G.B. 1923 no. 78.

³⁹⁵ Gew. bij G.B. 1935 no. 80, G.B. 1945 no. 59.

³⁹⁶ Gew. bij G.B. 1923 no. 78, G.B. 1935 no. 80.

³⁹⁷ Gew. bij G.B. 1923 no. 78.

gestelde orde van de afwezige vroeger mocht zijn geëindigd.

In het laatste geval echter zal in het beheer worden voorzien op de wijze, als in de eerste afdeling van deze titel is vermeld.

Artikel 527

De verklaring van vermoedelijk overlijden moet algemeen worden bekend gemaakt doormiddel van dezelfde nieuwspapieren, in welke de openbare oproepingen zijn geplaatst geweest.

DERDE AFDELING

VAN DE RECHTEN EN VERPLICHTINGEN VAN VERMOEDELIJKE ERFGENAMEN EN ANDERE BELANGHEBBENDEN, NA DE VERKLARING VAN VERMOEDELIJK OVERLIJDEN

De vermoedelijke erfgenamen van de afwezige, welke, hetzij volgens versterfrecht, hetzijvolgens uiterste wilsbeschikking, tot zijn nalatenschap gerechtigd zouden zijn geweest op de dag in het vonnis uitgedrukt, zijn bevoegd van de bewindvoerder, indien deze bestaat, rekening, verantwoording en afgifte te vorderen, en om de goederen van de afwezige in bezit te nemen; alles tegen het stellen van persoonlijke of zakelijke, gerechtelijk goedgekeurde, zekerheid, dat diegoederen zullen worden gebruikt zonder dezelve te verslimmeren of te verwaarlozen, mitsgaders voor de teruggave der goederen of van derzelver waarde, indien de aard der goederen dit mocht medebrengen, en zulks ten behoeve van de afwezige, wanneer hij terug mocht komen, of van andere erfgenamen, van wier beter recht daarna mocht blijken.

De vermoedelijke erfgenamen, mitsgaders alle belanghebbenden zijn diensvolgens bevoegd om de opening der uiterste wilsbeschikkingen, zo die bestaan, te vorderen.

Artikel 529

Bij gebreke van het stellen van de zekerheid in het voorgaande artikel vermeld, zullen de goederen onder het beheer van een derde worden gesteld, en kan ten opzichte van roerende goederen verkoop worden bevolen, met inachtneming der voorschriften in de artikelen 813 en 814 voorkomende.

Artikel 530

De vermoedelijke erfgenamen hebben, ten opzichte van het genot van de goederen van de afwezige, dezelfde rechten, en zijn aan dezelfde verplichtingen onderworpen, welke ten aanzien van vruchtgebruikers zijn voorgeschreven, voor zover de bepalingen, op dat onderwerp gemaakt, toepasselijk zijn, en daaromtrent hierna niet anders is voorzien.

Artikel 531

Op dezelfde voet als dit in de drie voorgaande artikelen omtrent de vermoedelijke erfgenamen van de afwezigen is bepaald, kunnen de legatarissen, en alle anderen, die op de goederen van de afwezige, na zijn overlijden, enig recht zouden gehad hebben, hetzelve bij voorraad uitoefenen.

Artikel 532

Zij, die enige goederen van de afwezige onder hun bezit of beheer hebben verkregen, zijn,ieder voor zoveel hem aangaat, daarvan aan de afwezige, wanneer hij terug mocht komen, of aanandere erfgenamen of rechthebbenden, welke mochten opkomen, en van hun beter recht doen blijken, rekening, verantwoording en afgifte schuldig.

Artikel 533

De vermoedelijke erfgenamen zijn dadelijk bij het inbezitnemen verplicht tot een behoorlijke beschrijving van al de goederen, door de afwezige achtergelaten. Aan hen wordt het voorrecht van boedelbeschrijving toegekend. Bij gebreke van zodanige boedelbeschrijving, en in de gevallen bij artikel 1058 voorzien, verliezen zij het hierboven toegekend voorrecht, onverminderd de verplichtingen in het vorige artikel omschreven.

Artikel 534

Behoudens de voorgaande bepalingen, en voor zover dientengevolge niet anders is bevolen, kunnen de vermoedelijke erfgenamen de goederen van de afwezige, in welker bezit zij zijn getreden, bij voorraad onder elkander verdelen, met inachtneming der voorschriften omtrent boedelscheiding gemaakt.

De vaste goederen mogen nochtans, om tot de verdeling te geraken, niet worden verkocht,maar zullen, in het geval dat zij niet kunnen worden verdeeld, of in een of andere kaveling begrepen, onder sequestratie worden gesteld, en de inkomsten daarvan uitgekeerd, zoals bij de verdeling zal worden overeengekomen.

Van alles moet een akte worden opgemaakt en getekend, waaruit tevens blijkt, wat aan legatarissen of andere gerechtigden is uitgekeerd.

Artikel 535³⁹⁸

De beschrijving en de akte, in het voorgaande artikel vermeld, mitsgaders de akte waarbij zekerheid is gesteld, moeten worden gebracht en bewaard ter griffie van de rechter, die het vonnis van vermoedelijk overlijden heeft gewezen.

Artikel 536³⁹⁹

Zij, die, tengevolge van de voorgaande bepalingen, vaste goederen in hun aandeel hebbengekregen, of met het beheer daarvan zijn belast, kunnen tot hun zekerheid vorderen, dat die goederen worden opgenomen door deskundigen, daartoe te benoemen door de kantonrechter, binnen wiens gebied zij gelegen zijn, en zal van derzelver gesteldheid beschrijving worden gemaakt. Nadat de deskundigen verslag aan de rechter gedaan hebben en deze hetzelve zal hebben goedgekeurd, moet de beschrijving met het verslag ter griffie worden bewaard.

Artikel 537⁴⁰⁰

De vaste goederen van de afwezige, die aan iemand der vermoedelijke erfgenamen zijn toebedeeld of onder deszelfs beheer zijn gesteld, mogen vervolgens niet worden vervreemd noch bezwaard, voordat de tijd, in artikel 540 bepaald, zal zijn verlopen, tenzij om gewichtige redenen, en met verlof van de kantonrechter.

Artikel 538

Indien de afwezige, na de verklaring van vermoedelijk overlijden, terugkeert, of er bewijs inkomt dat hij nog in leven is, zijn zij, welke vruchten en inkomsten van zijn goederen hebben getrokken, verplicht dezelve terug te geven, te weten, de helft wanneer de terugkomst plaats heeft, of het bewijs van leven inkomt, binnen vijftien jaren na de dag van het vermoedelijk

³⁹⁸ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

³⁹⁹ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁴⁰⁰ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

overlijden, in het vonnis uitgedrukt, of wel een vierde, wanneer zulks later, doch vóór het verloop van dertig jaren na dat tijdstip, plaats heeft.

Alles echter met die bepaling, dat de rechter, die het vonnis van vermoedelijk overlijden heeft uitgesproken, uit aanmerking van de geringheid der achtergelaten goederen, de teruggave van vruchten en inkomsten anders mag regelen, of wel daarvan gehele ontheffing kan verlenen.

Artikel 539⁴⁰¹

Indien de afwezige in gemeenschap van goederen, of slechts van winst en verlies, of van vruchten en inkomsten, is getrouwd, en zijn echtgenoot verkiest de bestaande gemeenschap te laten voortduren, kan dezelve de provisionele inbezitneming der vermoedelijke erfgenamen, en de uitoefening der rechten, die eerst door de dood van de afwezige zouden worden geboren, tegenhouden, en, onder de verplichting van de beschrijving in artikel 533 vermeld, het beheer der goederen, vóór alle anderen, op zich nemen of behouden.

Doch kan de opschorting van die inbezitneming, en de verdere gevolgen daarvan, niet langer plaats grijpen, dan gedurende tien volle jaren, te rekenen van de dag bij het vonnis uitgedrukt, waarbij het vermoedelijk overlijden is verklaard.

Indien echter de echtgenoot zich niet tegen de inbezitneming der vermoedelijke erfgenamen verzet, zal hij zijn aandeel in de gemeenschap, of eigen goederen, en al hetgeen waartoe hij overigens mocht gerechtigd zijn, naar zich nemen, mits zekerheid stellende voor zodanige goederen die voor teruggave vatbaar zijn.

De echtgenoot, de voortduring van de gemeenschap verkiezende, behoudt het recht om, bij vervolg van tijd, van die gemeenschap afstand te doen.

Artikel 540

Wanneer dertig jaren zijn verlopen na de dag van het vermoedelijk overlijden, in het vonnis uitgedrukt, of ook wanneer vroeger honderd volle jaren zijn verstreken sedert de geboorte van de afwezige, zijn de borgen ontslagen, en blijft de verdeling van de achtergelaten goederen, voor zover dezelve bereids heeft plaats gehad, standhouden, of kan anders door de vermoedelijke erfgenamen tot een definitieve verdeling worden overgegaan, en kunnen alle andere rechten op die nalatenschap definitievelijk worden uitgeoefend. Het voorrecht van boedelbeschrijving houdt alsdan op, en kunnen de vermoedelijke erfgenamen tot aanvaarding of tot verwerping worden verplicht, volgens de voorschriften op dat onderwerp bestaande.

Artikel 541

Indien vóór de tijd, in het voorgaande artikel uitgedrukt, tijding inkomt van het overlijdenvan de afwezige, kunnen zij, die op het tijdstip van dat overlijden, uit kracht der wet, of uit beschikkingen van de afwezige, rechten op zijn nalatenschap hebben verkregen, of in die rechten zijn opgevolgd, rekening, verantwoording en afgifte vorderen, op de voet van de artikelen 532 en

538. Artikel 542

Indien de afwezige mocht terugkomen of van zijn leven doen blijken, nadat dertig jaren zijn verlopen sedert de dag van zijn vermoedelijk overlijden, bij het vonnis uitgedrukt, heeft hij alleen recht om zijn goederen terug te vorderen, in de staat waarin zij zich alsdan bevinden, mitsgaders de prijs van die goederen welke vervreemd zijn, of wel de zodanige welke uit de opbrengst van zijn vervreemde goederen zijn aangekocht, alles echter zonder enige vruchten of inkomsten.

Artikel 543

⁴⁰¹ Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

Eveneens zullen de kinderen en verdere afkomelingen van de afwezige zijn goederen terugontvangen, voor zover zij mochten opkomen binnen dertig jaren na het tijdsverloop bij artikel 540 vastgesteld.

Artikel 544

Wanneer bij vonnis rechtsvermoeden van overlijden is verklaard, moeten alle rechtsvorderingen ten laste van de afwezige worden ingesteld tegen de vermoedelijke erfgenamen, welke zijn goederen hebben inbezitgenomen; behoudens het vermogen van deze laatsten om het voorrecht van boedelbeschrijving te doen gelden.

VIERDE AFDELING

VAN DE RECHTEN, OPGEKOMEN AAN EEN AFWEZIGE, WIENS BESTAAN ONZEKER IS

Hij, die aanspraak maakt op een recht, hetwelk van een afwezige op hem overgegaan zoude zijn, doch hetwelk eerst aan de afwezige is opgekomen nadat zijn bestaan onzeker is geworden, is verplicht te bewijzen, dat de afwezige heeft geleefd op het tijdstip, dat het recht aandeze is opgekomen; zolang hij zulks niet bewijst, zal hij verklaard worden in zijn eis niet ontvankelijk te zijn.

Artikel 546⁴⁰²

Indien aan een afwezige, wiens bestaan onzeker is, een nalatenschap of een legaat opkomt, waartoe, indien hij niet in leven ware, anderen zouden gerechtigd zijn, of waarin anderenmet hem zouden moeten delen, kan zodanige nalatenschap of legaat, of het gedeelte daarvan, door die anderen in bezit worden genomen, even als of zodanig iemand overleden ware, zonder dat zij verplicht zijn deszelfs overlijden te bewijzen; zij moeten echter daartoe vooraf vergunning verkrijgen van de kantonrechter, binnen wiens rechtsgebied de erfenis is opengevallen, die desnoods openbare oproepingen kan bevelen, en, in dat geval, ten behoeve der belanghebbenden de nodige behoedmiddelen voorschrijven.

Artikel 547

De bepalingen van de twee voorgaande artikelen sluiten de bevoegdheid niet uit tot het opvorderen van erfenissen en alle andere rechten, die aan de afwezige of aan zijn rechthebbendennader mochten blijken toe te komen. Die bevoegdheid en die rechten gaan alleen te niet door het tijdsverloop tot verjaring vereist.

Artikel 548

Indien daarna de afwezige terugkomt, of zijn recht op zijn naam wordt vervolgd, kan de teruggave van vruchten en inkomsten worden gevorderd, te rekenen van de dag dat aan de afwezige het recht is opgekomen, op de voet en onder de bepalingen van artikel 538.

VIJFDE AFDELING⁴⁰³

VAN DE GEVOLGEN VAN DE AFWEZIGHEID MET BETREKKING TOT HET HUWELIJK

⁴⁰² Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

⁴⁰³ Gew. bij G.B. 1906 no. 50.

⁴⁰⁴ Gew. bij G.B. 1923 no. 78, G.B. 1935 no. 80, G.B. 1945 no. 59, S.B. 1981 no. 23.

Indien, buiten het geval van kwaadwillige verlating, een der echtgenoten gedurende tien volle jaren en in de gevallen bedoeld bij artikel 522 gedurende één jaar, van zijn woonplaats afwezig is, zonder dat enige tijding van deszelfs leven of dood is ingekomen, is de achtergebleven echtgenoot bevoegd, op daartoe bekomen verlof van de kantonrechter van de laatste woonplaats van de afwezige, zodanige afwezige bij drie of bij twee opeenvolgende openbare oproepingen op te roepen op de wijze onderscheidenlijk in de artikelen 521 en 524 omschreven.

Artikel 550⁴⁰⁵

Indien op de derde, in de gevallen bedoeld in artikel 522 op de tweede oproeping, noch de afwezige noch iemand voor hem is opgekomen, die behoorlijk van zijn aanwezen doet blijken, kan de kantonrechter aan de achtergebleven echtgenoot vergunnen een ander huwelijk aan te gaan. De bepalingen van artikel 525 zijn ten deze toepasselijk.

Artikel 551

Indien, na de verleende vergunning, doch vóór het aangaan van een ander huwelijk, de afwezige mocht opkomen, of iemand het behoorlijk bewijs van deszelfs leven inbracht, vervalt de verleende vergunning van rechtswege.

Na het aangaan van een ander huwelijk, heeft de afwezige recht om ook van zijn zijde een ander huwelijk aan te gaan.

Artikelen 552 - 554⁴⁰⁶ Vervallen.

⁴⁰⁵ Gew. bij G.B. 1923 no. 78, G.B. 1935 no. 80, G.B. 1945 no. 59. ⁴⁰⁶ Vervallen bij G.B. 1906 no. 50.

Burgerlijk Wetboek

Bezit wordt verkregen door de daad van een zaak onder zijn macht te brengen, met het oogmerk om deze voor zich te behouden.

Artikel 595⁴⁰⁹

Zinnelozen kunnen door zichzelf geen bezit verkrijgen.

Minderjarigen kunnen, door de daad, het bezit van een zaak verkrijgen.

Artikel 596

Men kan het bezit van een zaak verkrijgen, of door zichzelf, of door een ander, die in onze naam heeft aangevangen te bezitten.

In het laatste geval verkrijgt men het bezit, zelfs alvorens men van het inbezitnemen van de zaak kennis heeft bekomen.

Artikel 597

Het bezit van alles, wat een overledene heeft bezeten, gaat, van het ogenblik van zijn overlijden, over tot zijn erfgenamen, met alle hoedanigheden en gebreken van hetzelve.

Artikel 598

Men behoudt het bezit, zolang het niet aan een ander is overgegaan, of kennelijk is verlaten geworden.

Artikel 599

Men verliest het bezit vrijwillige, zodra men het aan een ander overdraagt.

Artikel 600

Men verliest het bezit, zelfs zonder de wil om de zaak aan een ander over te dragen, wanneer men die kennelijk verlaat.

Artikel 601

Men verliest, tegen zijn wil, het bezit van een stuk land, erf of gebouw:

1�. Wanneer een ander zich daarvan, tegen wil en dank van de bezitter, in het bezit stelt, en gerustelijk het genot, gedurende de tijd van één jaar, behoudt;

2�. Wanneer een erf door een buitengewoon toeval verdronken is.

Het bezit gaat door een tijdelijke overstroming niet verloren.

Men verliest het bezit van een algemeenheid van roerende zaken, op de wijze bij het eerste lid van dit artikel omschreven.

Artikel 602

Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

Het bezit van een roerende zaak wordt tegen de wil van de bezitter verloren:

1°. Wanneer de zaak is weggenomen of gestolen;

2°. Wanneer deze is verloren, en men niet weet op welke plaats zij zich bevindt.

Artikel 603

Men verliest het bezit van onlichamelijke zaken, wanneer gedurende één jaar, een ander daarvan het rustig genot heeft gehad.

DERDE AFDELIN

VAN ERFDIENSTBAARHEDEN

VAN DE AARD EN DE ONDERSCHEIDENE SOORTEN VAN ERFDIENSTBAARHEDEN

Erfdienstbaarheid is een last, waarmede een erf bezwaard is, tot gebruik en ten nutte van een erf, hetwelk aan een andere eigenaar toebehoort.

Deze mag, noch ten laste, noch ten behoeve van een persoon, daargesteld worden.

Artikel 72

OP HOEDANIGE WIJZE ERFDIENSTBAARHEDEN TE NIET GAAN

Erfdienstbaarheden gaan te niet, wanneer de zaken zich in zodanige staat bevinden, dat men van deze geen gebruik meer kan maken.

Artikel 750

Indien het dienstbare of het heersende erf niet geheel en al te niet gegaan of vernield is, blijft de erfdienstbaarheid voortduren, naarmate de gesteldheid der erven zulks toelaat.

Artikel 751

Erfdienstbaarheden, welke te niet zijn gegaan uithoofde van de oorzaak in artikel 749 vermeld, herleven, indien de zaken in zodanige staat hersteld zijn, dat men daarvan gebruik kan maken, tenzij er een voldoende tijd verlopen is, waardoor, volgens artikel 753, de verjaring zou plaats hebben.

Artikel 752

Alle erfdienstbaarheden gaan te niet, wanneer het heersende en het dienstbare erf in dezelfde hand verenigd zijn; behoudens de bepaling van artikel 747.

Artikel 753 Erfdienstbaarheid gaat ook te niet, wanneer daarvan in dertig achtereenvolgende jaren geen gebruik is gemaakt. Deze dertig jaren beginnen niet te lopen dan van de dag, waarop men een blijkbare en met de erfdienstbaarheid strijdige daad heeft verricht.

Artikel 754

Indien niettemin het heersende erf in zodanige een toestand is gesteld geweest, waardoorde uitoefening van de erfdienstbaarheid onmogelijk is geworden, heeft de verjaring plaats door het enkele verloop van dertig jaren, te rekenen van het ogenblik, waarop het erf in dier voege heeft kunnen hersteld zijn, dat de uitoefening van de erfdienstbaarheid daardoor wederom zou zijn mogelijk geworden.

Artikel 755

De wijze, waarop men van een erfdienstbaarheid kan gebruik maken, verjaart evenals de erfdienstbaarheid zelf, en op gelijke manier.

Artikel 756

Indien het heersende erf aan verscheidene eigenaars onverdeeld toebehoort, belet het genot van één der eigenaars de verjaring ten opzichte van al de overige.

ZESDE TITEL

VAN HET RECHT VAN OPSTAL

Het recht van opstal is een zakelijk recht om gebouwen, werken of beplantingen op eensanders grond te hebben.

Artikel 758

Hij, die het recht van opstal heeft, kan het zelf vervreemden en met hypotheek belasten.

Hij kan de goederen, aan het recht van opstal onderworpen, met erfdienstbaarheden bezwaren, doch alleen voor het tijdvak, gedurende hetwelk hij het genot van dat recht bezit.

Artikel 759

De titel van aankomst van het recht van opstal moet in de daartoe bestemde registers worden overgeschreven.

Artikel 760 Zolang het recht van opstal duurt, kan de grondeigenaar degene, die dat recht heeft, niet

beletten de gebouwen en andere werken te slopen, of de beplantingen te rooien, en een en ander weg te nemen, mits laatstgemelde de prijs daarvan, tijdens het verkrijgen van het recht van opstal,heeft voldaan, of wel de gebouwen, werken en beplantingen door hem zelf gesteld of gemaakt zijn, en voorbehouden dat de grond zal moeten worden hersteld in de staat, waarin deze zich vóórhet opbouwen of beplanten bevond.

Artikel 761

Bij het eindigen van het recht van opstal treedt de grondeigenaar in de eigendom van de gebouwen, werken en beplantingen, onder gehoudenis om de waarde daarvan op die tijd te betalen aan degene, die het recht van opstal had, welke laatste recht van terughouding zal hebben, totdat die betaling zal voldaan zijn.

Artikel 762

Indien het recht van opstal gevestigd is op een grond, waarop zich reeds gebouwen, werken en beplantingen bevonden, welker waarde door de verkrijger van dat recht niet voldaan is, zal de grondeigenaar, bij het eindigen van het recht van opstal, al die voorwerpen terugnemen,zonder daarvoor tot enige schadeloosstelling gehouden te zijn.

Artikel 763

De wetten van deze titel zullen alleen van kracht zijn, voor zover daarvan door de overeenkomsten der partijen niet is afgeweken.

Artikel 764

Het recht van opstal gaat, onder andere, verloren

VAN DE RECHTEN VAN DE VRUCHTGEBRUIKER

De vruchtgebruiker heeft het recht om alle soorten van vruchten te genieten, die van het goed, waarvan hij het vruchtgebruik heeft, kunnen voortkomen, om het even of de voortbrengselen bestaan in natuurlijke vruchten, in vruchten van nijverheid, of in burgerlijke vruchten.

Artikel 795

De natuurlijke vruchten en de vruchten van nijverheid, die bij de aanvang van het vruchtgebruik nog aan bomen of wortels vast zijn, behoren aan de vruchtgebruiker.

Degene, die zich in dezelfde staat bevinden op het ogenblik dat het vruchtgebruik eindigt, behoren aan de eigenaar, zonder vergoeding, van de ene of andere zijde, der kosten van bearbeiding en bezaaiing, maar onverminderd dat gedeelte der vruchten, hetwelk aan een deelhebbende pachter, hetzij bij het begin, hetzij bij het eindigen van het vruchtgebruik, mocht toekomen.

Artikel 796

De burgerlijke vruchten worden gerekend van dag tot dag verkregen te worden, en behoren aan de vruchtgebruiker naarmate zijn vruchtgebruik duurt, welk ook het tijdstip moge wezen waarop deze betaalbaar zijn gesteld.

Artikel 797

Het vruchtgebruik van een lijfrente geeft ook aan de vruchtgebruiker, gedurende het vruchtgebruik, het recht om de lopende renten te ontvangen.

Indien de voldoening van de lijfrente bij vooruitbetaling moet plaats hebben, is de vruchtgebruiker gerechtigd tot de gehele termijn, welke gedurende het vruchtgebruik heeft moeten voldaan worden.

Die het vruchtgebruik van een lijfrente heeft, zal nimmer tot enige teruggave verplicht zijn.

Artikel 798

Indien het vruchtgebruik zaken bevat, die, zonder dadelijk te niet te gaan, echter langzamerhand door het gebruik verminderen, zoals klederen, linnen, huisraad en andere soortgelijke, heeft de vruchtgebruiker het recht om zich daarvan te bedienen tot het gebruik, waartoe die zaken bestemd zijn, zonder evenwel verplicht te zijn, om, bij het eindigen van het vruchtgebruik, die zaken in een andere staat terug te geven, dan in die waarin zij zich alsdan bevinden, voor zover zij niet door de kwade trouw of schuld van de vruchtgebruiker mochten zijn slechter geworden.

Artikel 799

De vruchtgebruiker kan in persoon het recht van zijn vruchtgebruik uitoefenen, of het goed verhuren, of verpachten, of zelfs het vruchtgenot verkopen, bezwaren, of om niet afstaan. Hij moet zich echter, hetzij bij eigen genot, hetzij ingeval van verhuring, verpachting of afstand, ten aanzien van dat genot, gedragen naar het plaatselijk gebruik en de gewoonte van de eigenaar,zonder de bestemming van het goed ten nadele van de eigenaar te veranderen.

Ten aanzien van de tijd van de verhuring of verpachting, moet hij zich, volgens de verschillende aard en de bestemming der zaken, mede gedragen naar de plaatselijke gebruiken en de gewoonten van de eigenaar.

Bij gebreke van zodanige gebruiken of gewoonte, mogen huizen voor geen langere tijd dan voor twee, en landerijen dan voor drie jaren worden verhuurd.

Artikel 800

Alle verhuringen of verpachtingen van in vruchtgebruik bezeten onroerende goederen, aangegaan meer dan één jaar vóór het ingaan van de huur of de pacht, zullen ten verzoeke van deeigenaar kunnen worden vernietigd, indien het recht van de vruchtgebruiker binnen die tijd ophoudt.

Artikel 801

De vruchtgebruiker heeft het genot van de vermeerdering, welke aan het goed, waarvan hij het vruchtgebruik heeft, door aanspoeling is aangekomen.

Hij heeft, even alsof hij zelf eigenaar was, het genot van de erfdienstbaarheden, en, in het algemeen, van alle andere rechten, waarvan de eigenaar het genot kan hebben. Hij heeft alzo het genot van de jacht en visserij.

Artikel 802

Hij heeft, op dezelfde wijze als de eigenaar, ook het genot van de mijnen, steen- of kolengroeven en veenderijen, die bij de aanvang van het vruchtgebruik reeds ontgonnen waren.

Artikel 803

De vruchtgebruiker heeft geen recht, hoe ook genaamd, op mijnen, steen- of kolengroeven en veenderijen, die nog niet ontgonnen zijn, en mag derhalve geen steenkolen, turf of andere delfstoffen uit te graven, wanneer de ontginning of vervening nog niet begonnen is, tenzij het tegendeel uit zijn titel blijkt.

Artikel 804

De vruchtgebruiker heeft geen recht op de schat, die, gedurende het vruchtgebruik, op het erf, waarvan hij het genot heeft, door een ander mocht gevonden worden.

Indien hij zelf de schat vindt, mag hij zijn deel daarvan vorderen, overeenkomstig artikel

642. Artikel 805

De eigenaar is gehouden de vruchtgebruiker het vruchtgebruik te laten genieten, zonder hem daarin enige belemmering toe te brengen.

Artikel 806

De vruchtgebruiker kan bij het eindigen van het vruchtgebruik geen schadeloosstelling vorderen wegens verbeteringen, die hij mocht beweren gemaakt te hebben, al was het dat de waarde van het goed daardoor mocht zijn vermeerderd.

Desniettegenstaande kunnen die verbeteringen in aanmerking worden genomen bij de waardering der schaden, welke aan het goed mochten zijn aangebracht. Artikel 807

De spiegels, schilderijen en andere sieraden, welke de vruchtgebruiker heeft aangebracht,kunnen door hem of zijn erfgenamen worden terug genomen, mits de plaatsen in haar vorige staat worden hersteld.

Artikel 808

De vruchtgebruiker mag alle zakelijke rechtsvorderingen uitoefenen, welke de wet aan deeigenaar toekent.

DERDE AFDELING

VAN DE VERPLICHTINGEN VAN DE VRUCHTGEBRUIKER

De vruchtgebruiker neemt de zaken over in de staat, waarin zij zich bij de aanvang van het vruchtgebruik bevinden.

Hij moet deze bij het einde van het vruchtgebruik teruggeven in de staat, waarin zij zich op dat tijdstip bevinden, behoudens de bepalingen van de artikelen 806 en 807, en de schadeloosstellingen, welke aan de eigenaar, wegens aangebrachte schade, verschuldigd zijn.

Artikel 810

De vruchtgebruiker moet te zijnen koste, en in tegenwoordigheid van de eigenaar, of deze ten minste behoorlijk opgeroepen zijnde, een beschrijving der roerende en een staat der onroerende goederen, welke aan het vruchtgebruik onderworpen zijn, laten opmaken.

Niemand kan van deze verplichting, bij de akte waarbij het vruchtgebruik wordt daargesteld, worden ontheven.

De beschrijving en staat kunnen onderhands worden opgemaakt, indien de eigenaar tegenwoordig is.

Artikel 811

De vruchtgebruiker moet persoonlijke of zakelijke, gerechtelijk goedgekeurde, zekerheid stellen, dat hij van de zaak, waarvan hij het vruchtgebruik heeft, als een goed huisvader zal gebruik maken, zonder deze te verslimmeren of te verwaarlozen, mitsgaders dat de goederen zullen worden teruggegeven, of derzelver waarde, indien het goederen geldt waarvan bij artikel 790 wordt gehandeld.

Artikel 812

De vruchtgebruiker kan, bij de akte waarbij het vruchtgebruik wordt daargesteld, van de verplichting om zekerheid te stellen worden ontheven.

Ouders, die het wettelijk vruchtgenot hebben van de goederen van hun kinderen, zoals ook diegenen, welke hun goed onder voorbehoud van vruchtgebruik hebben verkocht of ten geschenke gegeven, zijn daartoe niet gehouden.

Hetzelfde geldt ook omtrent de vruchtgebruiker van zaken, die onder het beheer van andere personen gesteld zijn, behoudens voor zoveel deze aangaat, de bepaling van artikel 816.

Artikel 813

Zolang de vruchtgebruiker geen zekerheid stelt, heeft de eigenaar het recht om het aan vruchtgebruik onderworpen goed zelf te besturen, mits van zijn zijde zekerheid stellende. Bij gebreke van dit laatste, zullen de onroerende goederen verhuurd, verpacht of onder het beheer van een derde gesteld worden; de geldsommen, onder het vruchtgebruik begrepen, zullen worden belegd, en de eetwaren en andere zaken, waarvan men geen gebruik kan maken zonder die te verteren, worden verkocht, teneinde de prijs, welke zij opbrengen, insgelijks belegd wordt.

De renten van deze geldsommen, mitsgaders de huur- en pachtpenningen, behoren aan devruchtgebruiker.

Artikel 814

Indien het vruchtgebruik, voor het geheel of gedeeltelijk, in roerende goederen bestaat, welke door het gebruik verminderen, verliest de vruchtgebruiker, bij gebreke van het stellen vanzekerheid, het genot van die goederen niet, mits hij onder ede verklaart, dat hij geen zekerheid heeft kunnen vinden, en belooft, dat hij de goederen, bij het einde van het vruchtgebruik, zal terugleveren.

Niettemin mag de eigenaar vorderen, dat aan de vruchtgebruiker slechts dat gedeelte der roerende goederen wordt overgelaten, hetwelk voor eigen gebruik noodzakelijk is, en dat het overschot wordt verkocht, en de prijs daarvan belegd, gelijk in het voorgaande artikel gezegd is.

Artikel 815

Door de vertraging in het stellen van zekerheid wordt de vruchtgebruiker niet verstoken van de vruchten waarop hij aanspraak kan maken, als welke hem verschuldigd zijn van het ogenblik waarop het vruchtgebruik zijn aanvang heeft genomen.

Artikel 816

Zij, die benoemd zijn om de aan vruchtgebruik onderworpen goederen te besturen, zijn gehouden, alvorens hun bewind te aanvaarden, persoonlijke of zakelijke, gerechtelijk goedgekeurde, zekerheid te stellen.

Artikel 817

169

De bewindvoerders zijn verplicht de opbrengst van verkochte goederen te beleggen, op de voet als ten aanzien van voogden is voorgeschreven.

Zij mogen loon voor hun moeite in rekening brengen, in de gevallen en op de wijze als ten aanzien der uitvoerders van uiterste willen is bepaald.

Artikel 818

De bewindvoerders zijn verplicht ieder jaar aan de vruchtgebruiker rekening en verantwoording te doen, mitsgaders het slot van rekening uit te keren.

Bij het eindigen van hun beheer moeten zij zowel aan de eigenaar, als aan de vruchtgebruiker, rekening en verantwoording afleggen.

De eigenaar, die, naar aanleiding van het eerste lid van artikel 813, het bestuur der goederen heeft, is gehouden, op dezelfde wijze, aan de vruchtgebruiker rekening en verantwoording af te leggen.

Artikel 819

De bewindvoerders kunnen worden afgezet om dezelfde redenen als de voogden, mitsgaders uithoofde van nalatigheid in de voldoening van de verplichting, aan hen bij het eerste lid van het vorige artikel opgelegd.

Artikel 820

Indien, om welke redenen ook, het bewind ophoudt, treedt de vruchtgebruiker in al zijn rechten terug. Artikel 821

De vruchtgebruiker is alleen verplicht de reparaties tot onderhoud te doen.

De grove reparaties blijven ten laste van de eigenaar, tenzij deze veroorzaakt mochten zijndoor verzuim van gewoon onderhoud, sedert de aanvang van het vruchtgebruik, in welk geval, devruchtgebruiker ook daartoe gehouden is.

Artikel 822

Als grove reparaties worden aangemerkt:

Die van zware muren en gewelven;

De herstelling van balken en gehele daken;

De gehele herstelling van dijken, van kaden, gemetselde waterwerken, mitsgaders die vansteun- en scheidsmuren.

Alle andere reparaties worden als gewoon onderhoud gerekend.

Artikel 823

Met afwijking van het bij artikel 821 bepaalde, is de vruchtgebruiker van een plantage of grond verplicht, zowel de grove reparaties als de reparaties tot onderhoud te doen.

Artikel 824

Noch de eigenaar, noch de vruchtgebruiker, is gehouden te doen opbouwen hetgeen doorouderdom ingestort, of door toeval vernield is.

De vruchtgebruiker is gehouden, gedurende zijn genot, voor zijn rekening te nemen alle jaarlijkse en gewone lasten van het erf, gelijk grondrenten, belastingen, en andere, die gewoonlijk als lasten der vruchten worden beschouwd.

Artikel 826

Wat de buitengewone lasten betreft, waarmede het goed, gedurende het vruchtgebruik, mocht worden bezwaard, is de eigenaar verplicht deze te betalen, doch de vruchtgebruiker is gehouden hem de interesten daarvan, gedurende het vruchtgebruik, te vergoeden.

Indien de vruchtgebruiker die lasten voorgeschoten heeft, mag hij deze, bij het eindigen van het vruchtgebruik, terug te eisen, doch zonder enige interesten.

Artikel 827

Die een algemeen vruchtgebruik of een vruchtgebruik onder algemene titel heeft, moet met en benevens de eigenaar de schulden betalen, op de wijze als volgt:

Men begroot de waarde van het goed, hetwelk aan het vruchtgebruik is onderworpen; men bepaalt vervolgens, naar evenredigheid van die waarde, hetgeen tot de betaling der schulden door het goed moet worden opgebracht.

Indien de vruchtgebruiker de som, welke van het goed moet worden opgebracht, wil voorschieten, moet de hoofdsom, bij het eindigen van het vruchtgebruik, zonder enige renten, aanhem worden teruggegeven.

Zo de vruchtgebruiker dit voorschot niet wil doen, heeft de eigenaar de keus, of om deze som te betalen, in welk geval, de vruchtgebruiker de interesten daarvan, gedurende het vruchtgebruik, aan hem schuldig wordt, of om een gedeelte der goederen, aan het vruchtgebruik onderworpen, tot het beloop van de som die opgebracht moet worden, te doen bezwaren of verkopen.

Artikel 828

Hij, die onder een bijzondere titel een vruchtgebruik heeft, is niet gehouden de schulden te voldoen, waarvoor het aan vruchtgebruik onderworpen erf verhypothekeerd is.Indien hij deze betaalt om de gedwongen onteigening van het erf te voorkomen, heeft hij zijn verhaal op de eigenaar. Artikel 829

Een lijfrente of jaarwedde tot onderhoud, welke door een erflater is gemaakt, moet door degene, aan wie het gehele vruchtgebruik is gemaakt, voor het geheel worden voldaan, en door hem, aan wie slechts een gedeelte van het vruchtgebruik is nagelaten, naar evenredigheid van zijngenot, zonder dat door een van beiden enige terugvordering mag worden gedaan.

Artikel 830

De vruchtgebruiker is alleen gehouden tot de kosten van rechtsgedingen, welke zijn vruchtgebruik betreffen, en tot alle overige veroordelingen, waartoe die gedingen kunnen aanleiding geven.

Indien het geschil tegelijkertijd de eigenaar en de vruchtgebruiker aangaat, en zij beiden in het geding betrokken zijn, zullen zij tot de kosten bijdragen, in evenredigheid van hun wederzijdse belangen, door de rechter te bepalen.

Artikel 831 Indien, gedurende het vruchtgebruik, een derde persoon zich enige onwettige aanmatiging

op het erf veroorlooft, of anderszins de rechten van de eigenaar tracht te verkorten, is de vruchtgebruiker gehouden daarvan aan de eigenaar kennis te geven; bij gebreke hiervan is hij verantwoordelijk voor alle schade, welke daardoor voor de laatstgenoemde zou mogen ontstaan,op dezelfde wijze als hij zou moeten vergoeden het nadeel, door hem of door degenen, voor wie hij moet instaan, toegebracht.

Artikel 832

Indien de goederen onder beheer van derden gebracht zijn, zijn de bewindvoerders, op straffe van vergoeding van kosten, schade en interesten, gehouden voor de rechten van de eigenaar en voor die van de vruchtgebruiker te waken.

Zij kunnen voor de eigenaar of voor de vruchtgebruiker, noch eisende, noch verwerende,in rechten optreden, zonder daartoe door degene, die de zaak aangaat, gemachtigd te zijn.

Artikel 833

Indien een kudde beesten, waarvan het vruchtgebruik is gegeven, door toeval of door ziekte, en buiten de schuld van de vruchtgebruiker, geheel verloren gaat, is deze alleen verplicht aan de eigenaar verantwoording te doen van de huiden, of van derzelver waarde.

Indien de kudde niet geheel is verloren gegaan, is de vruchtgebruiker gehouden het getal der gestorven beesten uit de jongen aan te vullen. Artikel 834

Indien het vruchtgebruik niet op een gehele kudde, maar op een of meer beesten is gelegd,en een of meer derzelve, buiten de schuld van de vruchtgebruiker, zijn komen te sterven, is deze niet verplicht deze aan te vullen, of de waarde daarvan uit te keren, maar hij moet alleen de huiden of de waarde daarvan teruggeven.

Artikel 835

De vruchtgebruiker van een schip is verplicht om hetzelve, ingeval van een buitenlandse reis, te laten verzekeren. Bij gebreke hiervan is hij verantwoordelijk voor alle schade, welke daardoor voor de eigenaar zou mogen ontstaan.

VIERDE AFDELING

HOE HET VRUCHTGEBRUIK EINDIGT

Vruchtgebruik eindigt:

1°. Door de dood van de vruchtgebruiker;

2°. Wanneer de tijd tot welke, of de voorwaarden waaronder hetzelve is toegestaan, verlopen of vervuld zijn;

3°. Door vermenging, wanneer de blote eigendom en het vruchtgebruik zijn gekomen in dezelfde hand;

4°. Door afstand van de vruchtgebruiker ten behoeve van de eigenaar;

5°. Door verjaring, wanneer de vruchtgebruiker gedurende dertig jaren van zijn recht geen gebruik geeft gemaakt;

6°. Door de gehele ondergang van de zaak, waarop het vruchtgebruik is gevestigd.

Artikel 837

Vruchtgebruik, ten voordele van verscheidene personen gezamenlijk gegeven, houdt eerst op door de dood van de laatsten.

Vruchtgebruik ten voordele van een zedelijk lichaam houdt op door ontbinding van hetzelve.

Artikel 838

Het vruchtgebruik, hetwelk gegeven is totdat een derde persoon een zekere ouderdom zal bereikt hebben, blijft tot dat tijdstip voortduren, al was het dat deze persoon vóór de vastgesteldeouderdom mocht overleden zijn; behoudens hetgeen, bij de veertiende titel van het eerste boek, aangaande het wettelijk genot van de ouders bepaald is.

Artikel 839

Geen vruchtgebruik kan aan een zedelijk lichaam langer dan voor dertig jaren worden toegestaan. Artikel 840

Indien slechts een gedeelte van de aan vruchtgebruik onderworpen zaak is te niet gegaan,blijft het vruchtgebruik voor hetgeen overig is bestaan.

Overstroming van de grond doet het vruchtgebruik geenszins te niet gaan, voor zover de vruchtgebruiker, naar de aard van de zaak, in staat is zijn recht uit te oefenen.

Het vruchtgebruik herleeft in zijn geheel, nadat de grond door de natuur of door de arbeid weer zal zijn droog geworden; behoudens de bepaling van artikel 649.

Artikel 841

Indien het vruchtgebruik alleen op een gebouw gevestigd is, en dit gebouw door brand ofeen ander toeval vernield, of door ouderdom is ingestort, heeft de vruchtgebruiker geen recht vangenot, noch op de grond, noch op de bouwstoffen.

Indien het vruchtgebruik gevestigd is op een stuk goed, waarvan het gebouw een gedeelte uitmaakt, blijft de vruchtgebruiker in het genot van de grond, en mag zich van de bouwstoffen bedienen, hetzij om hetgeen vernield is weer op te bouwen, hetzij om andere gebouwen te herstellen, welke een gedeelte van het goed uitmaken.

Artikel 842

Het vruchtgebruik van een vaartuig gaat te niet, wanneer dit zich buiten staat bevindt omhersteld te worden.

De vruchtgebruiker heeft geen recht op het wrak of de overblijfselen.

Artikel 843

Het vruchtgebruik van een rente, inschuld of verbintenis houdt niet op door de aflossing van de hoofdsom.

De vruchtgebruiker heeft het recht om de wederbelegging daarvan in zijn voordeel te vorderen.

Artikel 844

Het vruchtgebruik kan ook eindigen door het misbruik, hetwelk de vruchtgebruiker van zijn genot maakt, hetzij door het goed te beschadigen, hetzij door hetzelve, bij gebreke van genoegzame herstelling en onderhoud, te laten vervallen.

De rechter kan, in die gevallen, en naar gelang der omstandigheden, hetzij de gehele vernietiging van het vruchtgebruik uitspreken, hetzij de goederen onder het beheer van een derde stellen, of wel deze aan de eigenaar doen overgeven, met last om jaarlijks aan de vruchtgebruiker een bepaalde som te betalen, tot op het ogenblik toe, waarop het vruchtgebruik zou hebben moeten ophouden.

Indien evenwel de vruchtgebruiker of deszelfs schuldeisers aanbieden om het gepleegde misbruik dadelijk te herstellen, en voor het vervolg voldoende zekerheid te geven, zal de rechter de vruchtgebruiker in het genot van zijn rechten kunnen handhaven.

Artikel 846

Het te niet gaan van het vruchtgebruik doet de huurcontracten, volgens artikel 799 aangegaan, niet ophouden.

TIENDE TITEL

VAN HET GEBRUIK EN DE BEWONING

Het recht van gebruik en dat van bewoning zijn zakelijke rechten, welke verkregen worden en te niet gaan op dezelfde wijze als het vruchtgebruik.

Artikel 848

De verplichting aan de vruchtgebruiker opgelegd om zekerheid te stellen, staat en beschrijving te maken, als een goed huisvader te genieten, en de zaak terug te geven, is ook op hem, die het recht van gebruik of bewoning heeft, toepasselijk.

Artikel 849

Het recht van gebruik en dat van bewoning worden geregeld naar de titel, waarbij deze zijn daargesteld; indien bij de titel geen bepalingen omtrent de uitgestrektheid dier rechten gemaakt zijn, worden deze overeenkomstig de volgende artikelen geregeld.

Artikel 850

Hij, die het recht van gebruik op een erf heeft, mag daarvan slechts zoveel vruchten trekken, als hij voor zich en zijn huisgezin nodig heeft.

Artikel 851

Zaken, welke door het gebruik verloren gaan, kunnen geen onderwerp uitmaken van het recht van gebruik; doch indien dat recht op soortelijke zaken is toegestaan, wordt hetzelve als vruchtgebruik beschouwd.

Artikel 852

De gebruiker mag zijn recht aan geen ander afstaan of verhuren.

Artikel 853

174

Ten aanzien van beesten, heeft de gebruiker het recht om daarmede zijn werk te doen, en de melk, voor zover de behoefte van hem en zijn huisgezin vordert, alsmede de mest, te gebruiken; doch hij heeft geenszins het genot van de wol of de jongen der beesten.

Artikel 854

Het recht van gebruik, op een erf gevestigd, bevat de jacht en visserij, alsook het genot der erfdienstbaarheden.

Artikel 855

Ten opzichte van een huis, bestaat er geen onderscheid tussen het recht van gebruik en dat van bewoning.

Hij, die het recht van bewoning in een huis heeft, mag daarin met zijn huisgezin wonen, zelfs indien hij op het tijdstip, waarop hem dat recht werd toegestaan, mocht zijn ongehuwd geweest.

Dat recht bepaalt zich tot hetgeen noodzakelijk is ter bewoning van de gebruiker en van zijn huisgezin. Artikel 856

Het recht van bewoning mag niet worden afgestaan noch verhuurd.

Artikel 857

Indien de gebruiker al de vruchten van het erf geniet, of het gehele huis bewoont, is hij evenals een vruchtgebruiker verplicht de kosten van bebouwing en de herstellingen tot onderhoud, mitsgaders de belastingen en andere lasten, te dragen.

Indien hij slechts een gedeelte der vruchten geniet, of een deel van het huis bewoont, moet hij tot die kosten en lasten bijdragen, naar evenredigheid van zijn genot.

Artikel 858

Het gebruik van bossen en beplantingen, aan een bijzondere persoon toegestaan, geeft aan de gebruiker alleen het recht om zich van het dode hout te bedienen, en om van het hakhout te nemen hetgeen voor hem en zijn huisgezin nodig is.

ELFDE TITEL

VAN ERFOPVOLGING BIJ VERSTERF

ALGEMENE BEPALINGEN

Erfopvolging heeft alleen door de dood plaats.

Artikel 860

Indien verscheidene personen, van welke de een tot van de andere erfenis geroepen is, door een en hetzelfde ongeval, of op dezelfde dag, omkomen, zonder dat men weten kan wie het eerst overleden is, worden zij vermoed op hetzelfde ogenblik gestorven te zijn, en er heeft geen overgang van erfenis van de een ten behoeve van de andere plaats.

Artikel 861⁴²²

Tot de erfenis worden door de wet geroepen, zij die tot de overledene in familierechtelijke betrekking stonden, en de langstlevende echtgenoot, volgens de hierna vastgestelde regelen;

Bij gebreke van zodanige personen als bedoeld in het eerste lid, vervallen de goederen aan het land, onder de last om de schulden te voldoen, voor zover de waarde van die goederen toereikend is.

Artikel 862

De erfgenamen treden van rechtswege in het bezit der goederen, rechten en rechtsvorderingen van de overledene.

Indien er geschil ontstaat wie erfgenaam, en alzo tot dat bezit bevoegd is, kan de rechter bevelen, dat de goederen onder gerechtelijke bewaring zullen worden gesteld.

Het land moet zich door de rechter doen in het bezit stellen, en is, op straffe van vergoeding van kosten, schade en interesten, gehouden de nalatenschap te laten verzegelen, en een boedelbeschrijving te doen opmaken, in de vorm voor de aanvaarding van nalatenschappen onder het voorrecht van boedelbeschrijving vastgesteld.

Artikel 863

De erfgenaam heeft een rechtsvordering tot verkrijging van de erfenis tegen al degenen, die, hetzij onder die titel, of zonder titel, in het bezit zijn van de gehele nalatenschap, of van een gedeelte daarvan, mitsgaders tegen degenen, die met arglist hebben opgehouden te bezitten.

Hij kan deze rechtsvordering instellen voor het geheel, indien hij alleen erfgenaam is, en voor zijn aandeel, zo er meerdere erfgenamen zijn.

Die rechtsvordering strekt tot afgifte van al hetgeen zich, onder welke titel ook, in de nalatenschap bevindt, met de vruchten, inkomsten en schadeloosstelling, volgens de regelen, welke in de derde titel van dit boek ten aanzien van de opvordering van eigendom zijn voorgeschreven.

Artikel 864

Die rechtsvordering verjaart door een tijdsverloop van dertig jaren, te rekenen van de dag waarop de erfenis is opengevallen.

Artikel 865

Teneinde als erfgenamen te kunnen optreden, moet men bestaan op het ogenblik dat de erfenis is opengevallen, met inachtneming van de regel bij artikel 3 vastgesteld.

⁴²² Gew. bij G.B. 1934 no. 30, S.B. 2000 no. 6.

Artikel 866⁴²³

Als onwaardig om erfgenamen te zijn worden beschouwd, en als zodanig van de erfenis uitgesloten:

1°. Hij, die veroordeeld is, terzake dat hij de overledene heeft omgebracht of getracht heeft om te brengen;

2°. Hij, die bij rechterlijke uitspraak overtuigd is tegen de erflater lasterlijk te hebben ingebracht een beschuldiging van een misdrijf, waartegen een vrijheidsstraf met een maximum van ten minste vier jaren is bedreigd;

3°. Hij, die de overledene door geweld of feitelijkheid belet heeft zijn uiterste wil te maken of te herroepen;

4°. Hij, die de uiterste wil van de overledene heeft verduisterd, vernietigd of vervalst.

Artikel 867

De erfgenaam, die uithoofde van onwaardigheid van de erfenis is uitgesloten, is gehouden tot de teruggave van alle vruchten en inkomsten, waarvan hij sedert het openvallen van de erfenis genot heeft gehad.

Artikel 868

Kinderen van een onwaardig verklaarde persoon, uit eigen hoofde tot de erfenis komende,zijn niet uitgesloten door de schuld van hun ouders; doch deze zijn in geen geval bevoegd om van de goederen van die nalatenschap het vruchtgenot te vorderen, hetwelk de wet aan ouders op de goederen van hun kinderen toekent.

Artikel 869

Plaatsvervulling geeft aan de vertegenwoordigende persoon het recht om te treden in de plaats, in de graad en in de rechten van degene, die vertegenwoordigd wordt.

⁴²³ Gew. bij G.B. 1911 no. 4.

Artikel 870424

Plaatsvervulling heeft in de rechte neergaande linie in het oneindige plaats.

Deze wordt in alle gevallen toegelaten, hetzij de kinderen van de overledene tezamen tot de erfenis komen met de nakomelingen van een vooroverleden kind, hetzij, al de kinderen van de overledene vóór hem gestorven zijnde, de nakomelingen van die vooroverleden kinderen zich onderling in gelijke of ongelijke graden bestaan.

Artikel 871

Er bestaat geen plaatsvervulling ten opzichte van nabestaanden in de opgaande linie. De naaste in ieder der beide liniën sluit te allen tijde degene uit, die in een verdere graad is.

Artikel 872

In de zijdlinie wordt de plaatsvervulling toegelaten ten voordele van kinderen en nakomelingen van de overledene zijn broeders en zusters, hetzij die gezamenlijk met hun ooms ofmoeijen tot de nalatenschap komen, hetzij dat, na het vooroverlijden der broeders en zusters van de overledene, de erfenis overgaat tot dezelver nakomelingen, aan elkander in gelijke of in ongelijke graden bestaande.

Artikel 873⁴²⁵

Plaatsvervulling wordt ook toegelaten in de erfopvolging van zijdmagen, wanneer nevensdegene, die de erflater het naast in den bloede bestaat, er nog kinderen of afkomelingen aanwezig zijn van vooroverleden broeders of zusters van eerstgemelden.

Artikel 874

In al de gevallen, waarin plaatsvervulling wordt toegelaten, heeft de verdeling bij staken plaats; indien dezelfde staak verscheidene takken heeft voortgebracht, geschiedt de onderverdeling in iedere tak wederom bij staken, en onder de personen in dezelfde tak geschiedt de verdeling bij hoofden.

Artikel 875

Niemand kan voor een levende persoon bij plaatsvervulling optreden.

Artikel 876

Een kind ontleent niet van zijn ouders het recht om hen te vertegenwoordigen, en men kanzelfs degene vertegenwoordigen, wiens boedel men niet heeft willen aanvaarden.

Artikel 877

De wet slaat geen acht, noch op de aard, noch op de oorsprong der goederen, om de erfopvolging in deze te regelen.

Artikel 878

Alle erfenissen, welke, hetzij geheel, hetzij voor een gedeelte, aan bloedverwanten in de opgaande of zijdlinie tebeurtvallen, worden in twee gelijke delen gekloofd, waarvan het ene aan

424 Gew. bij S.B. 2000 no. 6. ⁴²⁵ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

de nabestaanden in de vaderlijke, en het andere aan die in de moederlijke linie, tebeurtvalt, behoudens de bepalingen in de artikelen 882, 883 en 887 voorkomende.

De erfenis kan nimmer uit de ene linie tot de andere overgaan, dan wanneer er in één der beide liniën, noch bloedverwant in de opgaande linie, noch zijdmaag gevonden wordt.

Artikel 879

Deze eerste verdeling tussen de vaderlijke en de moederlijke liniën daargesteld zijnde, heeft er geen verdere kloving tussen de onderscheidene takken plaats; maar de helft, aan iedere linie tebeurtgevallen, behoort aan de erfgenaam, of de erfgenamen, welke de overledene het naast in graad bestaan, behoudens het geval van plaatsvervulling.

TWEEDE AFDELING⁴²⁶

VAN DE ORDE DER ERFOPVOLGING

De kinderen of hun afstammelingen erven van hun ouders, grootouders, of verdere bloedverwanten in de opgaande linie, zonder onderscheid van kunne of eerstgeboorte.

Zij erven voor gelijke delen bij hoofden, wanneer zij allen in de eersten graad zijn, en uit eigen hoofde geroepen worden; zij erven bij staken, wanneer zij allen, of een gedeelte van hen, bij plaatsvervulling opkomen.

Artikel 880a⁴²⁸

Voor zoveel betreft de nalatenschap van de vooroverleden echtgenoot wordt de langstlevende echtgenoot voor de toepassing der bepalingen van deze titel met een kind van de overledene gelijkgesteld.

Artikel 880b⁴²⁹

Wanneer de langstlevende echtgenoot tezamen met anderen dan de nakomelingen van deerflater die niet de nakomelingen van de langstlevende echtgenoot zijn erft, is hij bevoegd de inboedel geheel of gedeeltelijk tot zich te nemen.

Artikel 881⁴³⁰

Indien de overledene noch nakomelingen, noch echtgenoot, noch broeders of zusters achtergelaten heeft, wordt de nalatenschap in twee gelijke delen tussen de bloedverwanten in de vaderlijke, en die in de moederlijke opgaande linie verdeeld, behoudens de bepaling van artikel

887. De naaste in graad in de opgaande linie bekomt de helft aan zijn linie behorende, met

uitsluiting van alle anderen. Bloedverwanten in de opgaande linie, van dezelfde graad, erven bij hoofde.

Artikel 882⁴³¹

⁴²⁶ Gew. bij G.B. 1934 no. 30, S.B. 2000 no. 6. 427 Gew. bij S.B. 2000 no. 6.

⁴²⁸ Ingev. bij G.B. 1934 no. 30; Gew. bij S.B. 1981 no. 23, S.B. 2000 no. 6.

⁴²⁹ Ingev. bij G.B. 1934 no. 30; Gew. bij S.B. 2000 no. 6.

⁴³⁰ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

⁴³¹ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

Wanneer de vader en de moeder van een persoon, welke overleden is zonder nakomelingen en zonder echtgenoot na te laten, hem overleven, bekomt ieder van hen een derde gedeelte van de nalatenschap, indien de verstorvene slechts één broeder of één zuster heeft achtergelaten, welke het overige derde gedeelte bekomt.

De vader en de moeder erven ieder voor een vierde gedeelte, indien de overledene meerdere broeders of zusters heeft achtergelaten, en in dat geval vallen aan deze laatstgemelden de twee overige vierde gedeelten te beurt.

Artikel 883⁴³²

Wanneer de vader of de moeder van iemand, overleden zonder nakomelingen en zonder echtgenoot na te laten, vóór hem gestorven is, zal de langstlevende de helft van de nalatenschap bekomen, indien de overledene slechts één broeder of één zuster achterlaat; één derde, indien hij er twee achtergelaten heeft; en één vierde gedeelte, indien er meerdere broeders of zusters achtergebleven zijn. De overige delen vallen aan de broeders en zusters te beurt.

Artikel 884⁴³³

Indien vader en moeder van een persoon, welke gestorven is zonder nakomelingen en zonder echtgenoot na te laten, vooroverleden zijn, worden de broeders en zusters tot de gehele erfenis geroepen.

Artikel 885⁴³⁴

De verdeling van al hetgeen, volgens de bepalingen der hierbovenstaande artikelen, aan de broeders en de zusters toekomt, geschiedt onder hen in gelijke delen, indien zij allen van hetzelfde bed zijn; doch indien zij uit verschillende huwelijken zijn voortgesproten, wordt hetgeen zij erven in twee gelijke delen tussen de vaderlijke en de moederlijke liniën van de overledene verdeeld; de volle broeders en zusters bekomen hun deel in beide de liniën, en die van halve bedde slechts in de linie, tot welke zij behoren. Indien er niet dan halve broeders of zusters, van één kant slechts, zijn achtergebleven, bekomen zij de gehele nalatenschap, met uitsluiting vanalle andere bloedverwanten in de andere linie.

Artikel 886

Bij gebreke van broeders en zusters, en tevens van nabestaanden in een der beide opgaande liniën, komt de nalatenschap voor de ene helft aan de in leven zijnde bloedverwanten inde opgaande linie, en voor de wederhelft aan de zijdmagen in de andere linie, met uitzondering van het geval bij het volgende artikel vermeld.

Bij gebreke van broeders en zusters en van nabestaanden in de beide opgaande liniën, worden in iedere zijdlinie de naaste bloedverwanten, ieder voor de helft, tot de erfenis geroepen.

Indien er in dezelfde zijdlinie bloedverwanten van dezelfde graad gevonden worden, delen zij onder elkaar bij hoofden, behoudens de bepaling van artikel 873.

Artikel 887⁴³⁵

De langstlevende vader of moeder erft alleen de gehele nalatenschap van zijn kind, hetwelk zonder nakomelingen, echtgenoot, broeders of zusters na te laten overleden is.

⁴³² Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

⁴³³ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

⁴³⁴ Zie Verbeterblad G.B.1918 no. 108.

⁴³⁵ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

Artikel 888436

Onder de benaming van broeders en zusters, in deze afdeling voorkomende, worden steeds de afstammelingen van ieder van hen begrepen.

Artikel 889⁴³⁷

Bloedverwanten, welke de overledene verder dan in de zesde graad in de zijdlinie bestaan, erven niet.

Indien in de ene linie geen bloedverwanten van de graad, waarin men erven kan, gevonden worden, bekomen de bloedverwanten in de andere linie de gehele erfenis.

DERDE AFDELING438

VAN ERFOPVOLGING, WANNEER ER NATUURLIJKE KINDEREN AANWEZIG ZIJN

VAN UITERSTE WILLEN

ALGEMENE BEPALINGEN

De goederen, welke iemand bij zijn overlijden nalaat, behoren aan zijn wettelijke erfgenamen, voor zover hij daarover niet bij uiterste wil wettelijk mocht hebben beschikt.

Artikel 903

Een testament of uiterste wil is een akte, houdende de verklaring van hetgeen iemand wil dat na zijn dood zal geschieden, en welke akte door hem kan worden herroepen.

Artikel 904

Uiterste wilsbeschikkingen ten aanzien van goederen zijn, of algemeen, of onder een algemene titel, of onder een bijzondere titel.

Elke van deze beschikkingen, hetzij deze gedaan is onder de benaming van erfstelling, hetzij onder de benaming van legaat, of onder elke andere benaming, zal kracht hebben, volgensde regelen bij deze titel voorgeschreven.

Artikel 905

Een uiterste wilsbeschikking ten voordele van de naaste bloedverwanten, of het naaste bloed van de erflater, zonder verdere aanduiding, wordt geacht te zijn gemaakt ten voordele van

436 Gew. bij S.B. 2000 no. 6.

⁴³⁷ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

438 Vervallen bij S.B. 2000 no. 6. 439 Vervallen bij S.B. 2000 no. 6.

zijn door de wet geroepen erfgenamen.

Artikel 906

De uiterste wilsbeschikking ten voordele van de armen, zonder andere aanduiding, wordt geacht gemaakt te zijn ten behoeve van al de noodlijdenden, zonder onderscheid van godsdienst,welke in de plaats, alwaar de erfenis is opengevallen, door armeninrichtingen bedeeld worden.

Artikel 907

De erfstellingen over de hand of fidei-commissaire substitutiën zijn verboden.

Dienvolgens is, zelfs ten aanzien van de benoemde erfgenaam of legataris, nietig en van onwaarde elke beschikking, waarbij deze belast wordt de erfenis of het legaat te bewaren, en aan een derde, voor het geheel of voor een gedeelte, uit te keren.

Artikel 908

Van de bij het vorige artikel verboden erfstellingen over de hand zijn uitgezonderd die, welke bij de zevende en achtste afdeling van deze titel zijn toegelaten.

Artikel 909440

De bepaling, waarbij een derde, of, bij diens vooroverlijden, al zijn kinderen, reeds geboren of die nog zullen worden geboren, zijn geroepen tot het geheel of tot een gedeelte van hetgeen de erfgenaam of legataris, bij zijn overlijden, van de erfenis of van het legaatonvervreemd of onverteerd zal overlaten, is geen verboden erfstelling over de hand.

Door zodanige erfstelling of legaat mag de erflater zijn erfgenamen, aan welke een wettelijk erfdeel toekomt, niet benadelen.

Artikel 910

De beschikking, waardoor een derde tot een erfenis of een legaat geroepen wordt, in het geval dat de geroepen erfgenaam of legataris deze niet geniet, is van waarde.

Artikel 911

Hetzelfde heeft plaats omtrent een uiterste wilsbeschikking, waarbij het vruchtgebruik aan de ene, en de blote eigendom aan de andere gegeven wordt.

Artikel 912

De bepaling, waarbij de nalatenschap of het legaat, of wel een gedeelte van deze, onvervreemdbaar is verklaard, wordt voor niet geschreven gehouden. Artikel 913

Indien de bewoordingen van een uiterste wilsbeschikking duidelijk zijn, mag men daarvan door uitlegging niet afwijken.

Artikel 914

Indien daarentegen de bewoordingen van een uiterste wilsbeschikking vooronderscheidene opvattingen vatbaar zijn, moet men veeleer nagaan, welke de bedoeling van de

440 Gew. bij S.B. 2000 no. 6.

erflater geweest is, dan zich, tegen die bedoeling, aan de letterlijke zin der woorden houden.

Artikel 915

In zodanig geval moeten ook de bewoordingen worden opgevat in de zin, die met de aardvan de beschikking en derzelver onderwerp het meest overeenkomt, en bij voorkeur in dier voege, dat de beschikking enige uitwerking of gevolg heeft.

Artikel 916

In alle uiterste wilsbeschikkingen worden de voorwaarden, die onverstaanbaar of onmogelijk zijn, of die met de wetten en goede zeden strijden, voor niet geschreven gehouden.

Artikel 917

De voorwaarden wordt gehouden voor vervuld, wanneer hij, die bij de niet-vervulling daarvan belang mocht hebben, de vervulling heeft belet.

Artikel 918

De vermelding van een valse beweegreden wordt voor niet geschreven gehouden, tenzij uit de uiterste wil blijken mocht, dat de erflater de beschikking niet zou hebben gemaakt, indien hij van de valsheid van de beweegreden kennis had gedragen.

Artikel 919

De vermelding van een, hetzij ware, hetzij valse, beweegreden, die echter met de wetten of de goede zeden strijdt, maakt de erfstelling of het legaat nietig.

Artikel 920

Indien een ondeelbare last aan verscheidene erfgenamen of legatarissen is opgelegd geworden, en een of meer van hen van de erfenis of het legaat afzien, of wel onbekwaam zijn omhet gemaakte te beuren, zal hij, die zich voor het geheel van de last wil kwijten, het hemnagelaten gedeelte kunnen vorderen, en zijn verhaal hebben op de nalatenschap, voor hetgeen hij voor de andere mocht hebben betaald.

Artikel 921

Uiterste willen, gemaakt tengevolge van dwang, bedrog of arglist, zijn nietig.

Artikel 922

Indien door een en hetzelfde ongeval, of op dezelfde dag, mochten omkomen de erflater en de erfgenaam of de legataris of degene, die bij een geoorloofde ondererfstelling in plaats van deze laatste zou zijn opgetreden, zonder dat men weten kan, wie van de alzo omgekomenen het eerst overleden zij, worden zij vermoed op hetzelfde ogenblik gestorven te zijn, en er heeft geen overgang van rechten tengevolge van de uiterste wil plaats.

TWEEDE AFDELING

VAN DE BEKWAAMHEID OM BIJ UITERSTE WIL TE BESCHIKKEN OF DAARVAN VOORDEEL TE GENIETEN

183

Tot het maken of herroepen van een uiterste wil moet men zijn verstandelijke vermogens bezitten.

Artikel 924

Alle personen kunnen bij uiterste wil beschikken, en daaruit voordeel genieten, uitgezonderd de zodanige, die, daartoe volgens de bepalingen van deze afdeling, zijn onbekwaamverklaard.

Artikel 925

Minderjarigen, die de volle ouderdom van achttien jaren niet hebben bereikt, mogen geen uiterste wil maken. Artikel 926

De bekwaamheid van de erflater wordt beoordeeld naar de staat, waarin hij zich bevond op het ogenblik dat de uiterste wil gemaakt is.

Artikel 927

Om uit kracht van een uiterste wil iets te kunnen genieten, moet men bestaan op het ogenblik van de dood van de erflater, met inachtneming van de regel bij artikel 3 vastgesteld.

Deze bepaling is niet toepasselijk op personen, die geroepen zijn om uit stichtingen genot te trekken.

Artikel 928⁴⁴¹ Vervallen.

Artikel 929

Een echtgenoot kan geen voordeel genieten door de uiterste wilsbeschikkingen van zijn mede-echtgenoot, indien het huwelijk zonder behoorlijke toestemming mocht zijn aangegaan, en de erflater gestorven is op een tijdstip, waarop de wettigheid van dit huwelijk te dier oorzaak nog in rechten kon worden betwist.

Artikel 930⁴⁴² Vervallen.

Artikel 930a⁴⁴³ Vervallen. Artikel 931

Echtgenoten kunnen, ten opzichte van de goederen welke in gemeenschap zijn, niet verder beschikken dan over het aandeel, dat ieder van hen in de gemeenschap heeft. Indien echter enig goed uit de gemeenschap is gemaakt, kan de legataris hetzelve niet in natura vorderen, indien dat goed niet aan de erfgenamen van de erflater is aanbedeeld. In dat geval wordt de legataris schadeloos gesteld uit het aandeel in de gemeenschap, aan de erfgenamen van de erflater aangekomen, en, bij ongenoegzaamheid, uit de goederen aan die erfgenamen persoonlijk toebehorende.

⁴⁴¹ Vervallen bij G.B. 1944 no. 75.

⁴⁴² Vervallen bij S.B. 1981 no. 23.

⁴⁴³ Vervallen bij S.B. 1981 no. 23.

Artikel 932⁴⁴⁴

Een minderjarige, ofschoon de ouderdom van achttien jaren bereikt hebbende, kan bij uiterste wil ten voordele van zijn voogd geen beschikking maken.

Meerderjarig geworden zijnde, kan hij zijn gewezen voogd niet bij uiterste wil bevoordelen, dan na het afleggen en sluiten van de voogdijrekening.

Van de twee hierboven gemelde gevallen zijn uitgezonderd bloedverwanten van de minderjarige in de opgaande linie, die zijn voogden zijn of geweest zijn.

Artikel 933

Minderjarigen kunnen niet bij uiterste wil beschikken ten voordele van hun leermeesters,gouverneurs of gouvernanten, welke met hen tezamen wonen, noch ten voordele van hun onderwijzers of onderwijzeressen, bij welke de minderjarigen in de kost besteed zijn.

Hiervan zijn uitgezonderd de beschikkingen tot vergelding van gedane diensten, bij wijze van legaat gemaakt, met inachtneming echter zowel van de gegoedheid van de maker, als van de diensten die aan denzelven zijn bewezen.

Artikel 934⁴⁴⁵

De geneesheren, heelmeesters, apothekers en andere personen de geneeskunde uitoefenende, welke iemand, gedurende de ziekte waaraan hij overleden is, bediend hebben, alsmede de bedienaars van de godsdienst, welke hem gedurende die ziekte hebben bijgestaan, kunnen geen voordeel trekken uit de uiterste wilsbeschikkingen, welke zodanige persoon gedurende de loop van de ziekte, te hunnen behoeve mocht hebben gemaakt.

Hiervan zijn uitgezonderd:

1°. De beschikkingen tot vergelding van gedane diensten, bij wijze van legaat gemaakt, evenals bij het vorige artikel is vastgesteld;

2°. De beschikkingen ten voordele van de echtgenoot van de erflater;

3°. De beschikkingen, zelfs algemene, gemaakt ten voordele van bloedverwanten tot de vierde graad ingesloten, indien de overledene geen erfgenamen in de rechte linie mocht hebben nagelaten; tenzij degene, te wiens voordele de beschikking gemaakt is, zelf onder het getal van die erfgenamen mocht behoren.

Artikel 935

De notaris, die een uiterste wil bij openbare akte heeft verleden, en de getuigen, die daarbij zijn tegenwoordig geweest, kunnen niets genieten van hetgeen aan hen bij die uiterste wil mocht zijn gemaakt.

Artikel 936⁴⁴⁶ Vervallen.

Artikel 937⁴⁴⁷ Vervallen.

Artikel 938

⁴⁴⁴ Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108.

⁴⁴⁵ Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108.

⁴⁴⁶ Gew. bij G.B. 1963 no. 24; Vervallen bij S.B. 2000 no. 6.

⁴⁴⁷ Vervallen bij G.B. 1972 no. 62.

Een uiterste wilsbeschikking, gemaakt ten voordele van iemand, die onbekwaam is om te erven, is nietig, zelfs wanneer de beschikking mocht zijn gemaakt op de naam van een tussen beiden komende persoon.

Voor tussen beiden komende personen worden gehouden de vader en de moeder, de kinderen en afstammelingen, en de echtgenoot van degene, die onbekwaam is om te erven.

Artikel 939

Hij, die veroordeeld is omdat hij de erflater heeft omgebracht; hij, die de uiterste wil van de erflater heeft verdonkerd, vernietigd of vervalst, of die de erflater door geweld of dadelijkheden heeft belet zijn uiterste wil te herroepen of te veranderen, zal, evenmin als zijn mede-echtgenoot en zijn kinderen, uit de uiterste wil enig voordeel kunnen genieten.

DERDE AFDELING

VAN DE LEGITIEME PORTIE OF HET WETTELIJK ERFDEEL, EN VAN DE INKORTING DER GIFTEN, WELKE DIE PORTIE ZOUDEN VERMINDEREN

De legitieme portie of het wettelijk erfdeel is een gedeelte der goederen, hetwelk aan de bij de wet geroepen erfgenamen in de rechte linie wordt toegekend, en waarover de overledene, noch bij gifte onder de levenden, noch bij uiterste wil, heeft mogen beschikken.

Artikel 941448

In de neerdalende linie, indien de erflater slechts één kind nalaat, bestaat dat wettelijk erfdeel in de helft van de goederen, welke het kind bij versterf zou hebben geërfd.

Indien er twee kinderen overblijven, is het wettelijk erfdeel voor ieder kind twee derde gedeelte van hetgeen hetzelve bij versterf zou erven.

Ingeval de overledene drie of meer kinderen nalaat, zal het wettelijk erfdeel drie vierde gedeelte bedragen van hetgeen elk kind bij versterf zou gehad hebben.

Onder de naam van kinderen worden begrepen de afstammelingen, in welke graad zij ook zijn; echter worden deze alleen gerekend in plaats van het kind, hetwelk zij in de nalatenschap van de erflater vertegenwoordigen.

Artikel 942

In de opgaande linie bedraagt het wettelijk erfdeel altijd de helft van hetgeen, volgens de wet, aan elke bloedverwant in die linie bij versterf toekomt.

Artikel 943⁴⁴⁹ Vervallen.

Artikel 943a⁴⁵⁰

In de gevallen, waarin voor het berekenen van de legitieme portie rekening moet worden gehouden met erfgenamen, die wel zijn erfgenamen bij versterf, doch niet zijn legitimarissen, zal,wanneer aan anderen dan bedoelde erfgenamen, hetzij bij akte onder de levenden, hetzij bij

448 Gew. bij S.B. 2000 no. 6. ⁴⁴⁹ Gew. bij G.B. 1963 no. 24; Vervallen bij S.B. 2000 no. 6.

⁴⁵⁰ Ingev. bij G.B. 1934 no. 30.

uiterste wil, meer is geschonken dan het aandeel bedraagt, waarover men zou mogen beschikken, indien zodanige erfgenamen niet aanwezig waren, bedoelde giften of schenkingen kunnen worden verminderd tot genoemd bedrag, zulks op de vordering en ten bate van de legitimarissen en van derzelver erfgenamen of rechthebbenden.

De artikelen 947-956 vinden overeenkomstige toepassing.

Artikel 944⁴⁵¹

Bij gebreke van legitimarissen mogen de giften, bij akte onder de levenden of bij uiterste wil gedaan, het gehele beloop der goederen van de nalatenschap bevatten.

Artikel 945

Wanneer de beschikking, bij akte onder de levenden of bij uiterste wil gedaan, bestaat in een vruchtgebruik of in een lijfrente, waarvan het beloop het wettelijk erfdeel benadeelt, hebben de erfgenamen, aan welke dat erfdeel is toegekend, de keus, of om deze beschikking uit te voeren, of wel om aan de begiftigden of legatarissen de eigendom van het beschikbaar gedeelte af te staan.

Artikel 946

Het aandeel, waarover men beschikken mag, kan, hetzij in het geheel of gedeeltelijk, bij akte onder de levenden of bij uiterste wil, aan vreemden, of wel aan kinderen of andere personen,die tot een erfenis gerechtigd zijn, worden weggeschonken, behoudens de gevallen, waarin deze laatste, naar aanleiding van de zestiende titel van dit boek, tot inbreng gehouden zijn.

Artikel 947

De giften of schenkingen, hetzij onder de levenden, hetzij bij uiterste wil, gemaakt, welke aan het wettelijk erfdeel mochten te kort doen, zullen bij het openvallen van de nalatenschap kunnen worden verminderd, doch alleen op de vordering van de legitimarissen, en van zijn erfgenamen of rechthebbenden.

Desniettegenstaande zullen de legitimarissen van die vermindering niets kunnen genietenten nadele van de schuldeisers van de overledene.

Artikel 948

Om de hoegrootheid van het wettelijk erfdeel te bepalen, maakt men een opsomming van al de goederen, die op het tijdstip van het overlijden van de gever of erflater aanwezig waren; men voegt daarbij het beloop der goederen, waarover bij giften onder de levenden beschikt is, berekend naar de staat, waarin zij zich op het tijdstip van de gift bevonden hebben, en hun waarde op het ogenblik van het overlijden van de gever; men berekent over al die goederen, na de schulden daarvan te hebben afgetrokken, hoeveel, naarmate van de betrekking der legitimarissen,het erfdeel is, hetwelk zij kunnen vorderen, en men trekt daarvan af hetgeen deze, zelfs met vrijstelling van inbreng, van de overledene hebben ontvangen.

Artikel 949

Alle vervreemding van enig goed, hetzij onder de last van een lijfrente, hetzij met voorbehoud van vruchtgebruik, aan een der erfgenamen in de rechte linie gedaan, wordt beschouwd als een gift.

Artikel 950

⁴⁵¹ Gew. bij G.B. 1963 no. 24.

Indien de gegeven zaak vóór het overlijden van de schenker, buiten schuld van de begiftigde, is verloren gegaan, zal zij niet worden begrepen onder de massa der goederen, over welke het wettelijk erfdeel moet worden berekend.

De gegeven zaak zal onder de massa worden begrepen, indien zij ter oorzaak van het onvermogen van de begiftigde niet kan worden terugverkregen.

Artikel 951

De giften onder de levenden zullen nimmer mogen worden verminderd, dan nadat al de goederen, welke bij uiterste wil zijn weggemaakt, zullen bevonden worden niet genoegzaam te zijn om het wettelijk aandeel te verzekeren. Wanneer alsdan een vermindering van de giften onder de levenden moet plaats hebben, zal men deze aanvangen met de gift, welke het laatst gedaan is, en alzo verder van deze tot de vroegere opklimmen.

Artikel 952

De teruggave van de onroerende goederen, welke naar aanleiding van het voorgaande artikel moet plaats hebben, geschiedt in natura, niettegenstaande alle tegenstrijdige bepalingen.

Indien echter de vermindering moet worden toegepast op een erf, hetwelk niet gevoegelijk kan worden verdeeld, zal de begiftigde, zelfs wanneer het een vreemde is, de bevoegdheid hebben om in gereed geld op te leggen, hetgeen de legitimaris toekomt.

Artikel 953

De vermindering der bij uiterste wil gedane makingen zal geschieden zonder onderscheid te maken tussen de erfstellingen en legaten, tenzij de erflater uitdrukkelijk mocht hebben bevolen, dat deze of gene erfstelling of legaat bij voorkeur moest worden voldaan; in welk geval zodanigeerfstelling of legaat niet zal worden verminderd, dan ingeval de waarde van de andere makingen niet mocht toereikend zijn om het wettelijk erfdeel op te leveren.

Artikel 954

De begiftigde zal de vruchten van hetgeen de gift meer bedraagt dan het gedeelte, waarover beschikt kan worden, teruggeven, te rekenen van de dag dat de gever overleden is, indien de eis tot vermindering is gedaan binnen het jaar, en anderszins van de dag dat die eis gedaan is.

Artikel 955

De onroerende goederen, die uit kracht van vermindering in de boedel moeten terugkeren,worden daardoor vrij van de schulden of hypotheken, door de begiftigde daarop gelegd.

Artikel 956⁴⁵²

De rechtsvordering tot vermindering of teruggave kan door de erfgenamen vervolgd worden tegen derde bezitters van de onroerende goederen, welke een gedeelte van het gegeven uitmaken, en door de begiftigde vervreemd zijn, op dezelfde wijze en in dezelfde rangschikking als tegen de begiftigde zelf.

Deze rechtsvordering moet aangelegd worden volgens de orde van de dagtekeningen van die vervreemdingen, te beginnen met die vervreemdingen welke het laatst gedaan is.

Desniettemin zal de rechtsvordering tot vermindering of teruggave tegen derde verkrijgers geen plaats hebben, dan voor zover de begiftigde geen andere goederen mocht hebben

⁴⁵² Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108.

overgehouden, welke in de gift begrepen waren, en deze niet genoegzaam zijn om het wettelijk erfdeel in zijn geheel te voldoen, en indien de waarde der vervreemde goederen niet op zijn persoonlijke goederen mocht kunnen worden verhaald.

Die rechtsvordering zal, in alle gevallen, verloren gaan door het tijdsverloop van drie jaren, te rekenen van de dag waarop de legitmaris de erfenis heeft aanvaard.

VIERDE AFDELING

VAN DE VORM DER UITERSTE WILLEN

Geen uiterste wil kan bij dezelfde akte door twee of meer personen gemaakt worden, hetzij ten voordele van een derde, hetzij onder de titel van een wederkerige of onderlinge beschikking.

Artikel 958

Een uiterste wil kan alleen worden gemaakt, of bij een olographiesche of eigenhandig geschreven akte of bij een openbare akte, of bij een geheime of gesloten beschikking.

Artikel 959

Een olographiesche uiterste wil moet met de hand van de erflater geheel geschreven en getekend zijn.

Deze moet door de erflater bij een notaris in bewaring worden gesteld.

De notaris, bijgestaan door twee getuigen, zal daarvan onmiddellijk een door hem met deerflater en de getuigen getekende akte van bewaargeving opmaken, hetzij aan de voet van de uiterste wil, indien deze open aan hem is terhandgesteld, hetzij afzonderlijk, indien het stuk verzegeld aan hem mocht zijn aangeboden; in welk laatste geval de erflater, in tegenwoordigheid van de notaris en de getuigen, op de omslag moet aantekenen, en door zijn ondertekening bekrachtigen, dat hetzelve zijn uiterste wil bevat.

Ingeval de erflater door enige verhindering, die na de ondertekening van de uiterste wil of van de omslag is opgekomen, de omslag of de akte van bewaargeving, of wel beiden, niet kan tekenen, moet de notaris daarvan, evenals van de oorzaak van het beletsel, melding maken.

Artikel 960

Zodanige olographiesche uiterste wil, overeenkomstig het voorgaande artikel, door de notaris zijnde in bewaring genomen, heeft dezelfde kracht als een bij openbare akte gemaakte uiterste wil, en wordt gerekend gemaakt te zijn op de dag der akte van bewaargeving, zonder aanzien van de dagtekening, welke zich in de uiterste wil zelf mocht bevinden.

Artikel 961

De erflater kan te allen tijde zijn olographiesch testament terugvorderen, mits hij, ter verantwoording van de notaris, van de teruggave bij een authentieke akte doet blijken.

Door de teruggave wordt het olographiesch testament als herroepen beschouwd.

Artikel 962

Bij een enkel onderhands, door de erflater geheel geschreven, gedagtekend en ondertekend stuk, kunnen, zonder verdere formaliteiten, beschikkingen na dode worden gemaakt, doch alleen en bij uitsluiting ter aanstelling van executeuren, ter bestelling van begrafenis, tot het maken van legaten van klederen, van lijfstoebehoren, van bepaalde lijfsieraden en van bijzondere meubelen.

De herroeping van zodanig stuk kan op dezelfde wijze onder de hand geschieden. Artikel 963

Indien zodanig stuk, als waarvan in het vorige artikel is gesproken, na het overlijden van de erflater gevonden wordt, moet dit worden aangeboden aan de rechter van het kanton, alwaar de erfenis is opengevallen; deze zal, indien het stuk verzegeld is, dit openen, en in alle gevallen een proces-verbaal van de aanbieding, alsmede van de staat waarin het zich bevindt, opmaken; hij zal eindelijk dat stuk aan een notaris terhandstellen, teneinde hetzelf onder zijn minuten te bewaren.

Artikel 964

Een olographiesche uiterste wil, welke gesloten aan de notaris is terhandgesteld, zal, na de dood van de erflater, aan de kantonrechter worden aangeboden welke zal handelen zoals bij artikel 969, ten aanzien van besloten uiterste willen is voorgeschreven.

Artikel 965

Een uiterste wil bij openbare akte moet ten overstaan van een notaris, en in tegenwoordigheid van twee getuigen, worden verleden.

Artikel 966

De notaris moet de wil van de erflater, zoals die zakelijk aan hem door de erflater is opgegeven, in duidelijke bewoordingen schrijven of doen schrijven.

Indien de opgave buiten de tegenwoordigheid der getuigen is gedaan, en het opstel door de notaris is gereed gemaakt, moet de erflater, alvorens de voorlezing daarvan geschiedt, zijn wil nader zakelijk, in tegenwoordigheid der getuigen, opgeven.

Daarna zal, in tegenwoordigheid der getuigen, de uiterste wil door de notaris worden voorgelezen, en na die voorlezing door hem aan de erflater worden afgevraagd, of het voorgelezene zijn uiterste wil bevat.

Indien de uiterste wil in tegenwoordigheid der getuigen is opgegeven, en terstond is in geschrift gebracht, zal gelijke voorlezing en afvraging in tegenwoordigheid der getuigen geschieden.

De akte moet vervolgens door de erflater, de notaris en de getuigen worden ondertekend.

Indien de erflater verklaart, dat hij niet kan ondertekenen, of indien hij daarin verhinderdwordt, moet ook die verklaring en de oorzaak van de verhindering in de akte worden vermeld.

Van de nakoming van al deze formaliteiten moet uitdrukkelijk worden melding gemaakt in de akte van uiterste wil.

Artikel 967

Wanneer de erflater een besloten of geheim testament wil maken, zal hij verplicht zijn zijn beschikkingen te ondertekenen, hetzij hij die zelf geschreven heeft, hetzij hij die door een ander heeft laten schrijven; het papier hetwelk zijn beschikkingen bevat, of het papier hetwelk tot een omslag dient, indien er een omslag gebruikt wordt, zal gesloten en verzegeld worden.

De erflater zal dit alzo gesloten en verzegeld aan de notaris, in tegenwoordigheid van vier getuigen, aanbieden, of hij zal het in hun tegenwoordigheid moeten doen sluiten en verzegelen, en moeten verklaren, dat in het gemelde papier zijn uiterste wil begrepen is, en dat die uiterste wil, hetzij door hem zelf geschreven en door hem getekend is, of door een ander geschreven en door hem getekend is. De notaris zal daarvan een akte van superscriptie opmaken, die op dat papier, of op het papier tot omslag dienende, zal geschreven worden; deze akte zal zowel door de erflater, als door de notaris, benevens de getuigen, ondertekend worden, en, ingeval de erflater door enige verhindering, die na de ondertekening van de uiterste wil is opgekomen, de akte van superscriptie niet kan ondertekenen, zal van de oorzaak van het beletsel melding gemaakt worden.

Al de in tegenwoordigheid van de notaris en de getuigen in acht te nemen formaliteiten moeten worden vervuld, zonder intussen tot enige ander akte over te gaan.

De besloten of geheime uiterste wil moet onder de minuten van de notaris blijven berusten, die dat stuk ontvangen heeft.

Artikel 968

Ingeval de erflater niet kan spreken, maar wel schrijven, zal hij een besloten uiterste wil kunnen maken, mits deze met zijn hand geheel geschreven, gedagtekend en ondertekend wordt, hij deze zelf aan de notaris en de getuigen aanbiedt, en boven de akte van superscriptie in hun tegenwoordigheid schrijft en ondertekent, dat het papier hetwelk hij hun aanbiedt zijn uiterste wil is; waarna de notaris de akte van superscriptie zal schrijven en daarin melding maken, dat de erflater die verklaring, in tegenwoordigheid van de notaris en de getuigen, geschreven heeft, en zal bovendien worden in acht genomen al hetgeen bij het voorgaande artikel is bepaald.

Artikel 969

Na de dood van de erflater moet de besloten of geheime uiterste wil worden aangeboden aan de rechter van het kanton, alwaar de erfenis is opengevallen; deze rechter zal die uiterste wil openen, en proces-verbaal opmaken van de aanbieding en de opening van de uiterste wil, alsmede van de staat, waarin zich deze bevindt, en dit stuk daarna aan de notaris, die de aanbieding heeft gedaan, teruggeven.

Artikel 970

De notaris, die onder zijn minuten een uiterste wil, van welke aard ook, heeft, moet daarvan, na de dood van de erflater, aan de belanghebbende personen kennis geven.

Artikel 971⁴⁵³

De getuigen, die bij het maken van uiterste willen tegenwoordig zijn, moeten zijn meerderjarig, en ingezetenen van Suriname. Zij moeten de taal verstaan waarin de uiterste wil is opgesteld, of die waarin de akte van superscriptie of bewaargeving is geschreven.

Tot getuigen van een uiterste wil, bij openbare akte op te maken, kunnen niet genomen worden de erfgenamen of de legatarissen, noch derzelver bloedverwanten of aangehuwden, tot in de vierde graad ingesloten, noch de kinderen of kleinkinderen, of bloedverwanten in dezelfde graad, noch de huisbedienden der notarissen, voor welke de uiterste wil verleden wordt.

Artikel 972

Een ingezetene van Suriname, die zich in een vreemd land bevindt, zal geen andere uiterste wil kunnen maken dan bij authentieke akte, en met inachtneming van de formaliteiten, welke in het land, alwaar de akte verleden wordt, gebruikelijk zijn.

Hij is echter bevoegd om bij een onderhands stuk te beschikken, op de voet en de wijze als bij artikel 962 is omschreven.

Artikel 973

⁴⁵³ Gew. bij G.B. 1911 no. 4, G.B. 1929 no. 24.

In tijd van oorlog kunnen de krijgslieden en andere personen tot de legers behorende, en zich in het veld of wel in een belegerde plaats bevindende, hun uiterste wil maken ten overstaan van een officier, of, zo er geen officier aanwezig is, van de persoon, die op de plaats het hoogste militaire gezag uitoefent, en in tegenwoordigheid van twee getuigen.

Artikel 974

De uiterste wil van personen, die zich, gedurende de loop van een reis, op zee bevinden, kan verleden worden ten overstaan van de kapitein of de stuurman van het vaartuig, of, bij gebreke van deze, voor degene, die hun plaats vervult, in tegenwoordigheid van twee getuigen.

Artikel 975

In plaatsen, met welke alle gemeenschap, uithoofde van de pest of andere besmettelijke ziekte, verboden is, of waar geen mogelijkheid bestaat om zich van het ministerie van een notaris te bedienen, kunnen de uiterste willen gemaakt worden voor elk openbaar ambtenaar, in tegenwoordigheid van twee getuigen.

Artikel 976

De uiterste willen, in de drie voorafgaande artikelen vermeld, zullen door de erflaters, alsmede door degenen voor wie zij verleden zijn, en ten minste door een der getuigen, ondertekend moeten worden.

Indien de erflater of een der getuigen verklaart, dat hij niet schrijven kan of belet wordt te tekenen, zal van die verklaring, alsmede van de oorzaak van het beletsel, in de akte uitdrukkelijkworden melding gemaakt.

Artikel 977

Deze uiterste willen zullen krachteloos zijn, indien de erflater komt te sterven zes maanden nadat de oorzaak, waarom deze in die vorm zijn gemaakt, heeft opgehouden.

Artikel 978

In de gevallen, bij de artikelen 973, 974 en 975 voorzien, kunnen de daarbij vermelde personen beschikken bij een onderhands stuk, mits dit geheel door de hand van de erflater is geschreven, gedagtekend en ondertekend.

Artikel 979

Zodanige uiterste wil zal krachteloos zijn, indien de erflater is overleden drie maanden nadat de oorzaak, in voorzeide drie artikelen vermeld, heeft opgehouden, tenzij dat stuk bij een notaris mocht zijn in bewaring gegeven, op de wijze als bij artikel 959 is voorgeschreven.

Artikel 980

De formaliteiten, waaraan de onderscheidene uiterste willen, volgens de bepalingen van deze afdeling, onderworpen zijn, moeten worden inachtgenomen, op straffe van nietigheid.

VIJFDE AFDELING

VAN DE ERFSTELLINGEN

Erfstelling is een uiterste wilsbeschikking, waarbij de erflater aan een of meer personen de goederen geeft, welke hij bij zijn overlijden zal nalaten, hetzij in het geheel, hetzij voor een gedeelte, zoals de helft, een derde.

Artikel 982

Bij het overlijden van de erflater, treden van rechtswege in het bezit van de nagelaten goederen, zowel de bij uiterste wil benoemde erfgenamen, als degenen aan wie de wet een gedeelte in de nalatenschap toekent.

De artikelen 863 en 864 zijn op hen toepasselijk.

Artikel 983

Indien er geschil ontstaat, wie erfgenaam en alzo tot het bezit bevoegd is, kan de rechter bevelen dat de goederen onder gerechtelijke bewaring zullen worden gesteld.

ZESDE AFDELING

VAN LEGATEN

Een legaat is een bijzondere beschikking, waarbij de erflater aan een of meer personen zekere bepaalde goederen geeft, of wel al zijn goederen van een zekere soort, als, bij voorbeeld, al zijn roerende of onroerende goederen, of het vruchtgebruik van alle of van een gedeelte van zijn goederen.

Artikel 985

Alle zuivere en onvoorwaardelijke legaten geven, van de dag van het overlijden van de erflater af, aan de legataris het recht om de gelegateerde zaak te vorderen, welk recht op zijn erfgenamen of rechtsverkrijgenden overgaat.

Artikel 986

De legataris zal de afgifte van de gelegateerde zaak aan de erfgenamen of legatarissen, diedaarmede belast zijn, moeten vragen.

Hij heeft recht op de vruchten of interesten, van de dag van het overlijden van de erflater af, indien de eis tot afgifte binnen het jaar is gedaan, of indien die afgifte binnen hetzelfde tijdvak vrijwillig heeft plaats gehad. Indien die eis later geschiedt, heeft hij slechts recht op de vruchten en de interesten, te rekenen van de dag dat de eis gedaan is.

Artikel 987

De interesten of vruchten van de gelegateerde zaak lopen ten voordele van de legataris van de dag van het overlijden, welk ook het tijdstip zij waarop hij de afgifte heeft geëist:

1�. Wanneer de erflater zijn begeerte daaromtrent in de uiterste wil verklaard heeft;

2�. Wanneer een lijfrente of een jaar-, maand- of weekgeld, onder de titel van levensonderhoud, is gelegateerd.

Artikel 988

De belastingen, welke, onder welke benaming ook, op legaten ten behoeve van het land gelegd zijn, komen ten laste van de legataris, tenzij de erflater het tegendeel heeft bevolen.

Indien de erflater aan onderscheidene legatarissen de voldoening van een last heeft opgelegd, zijn zij daartoe gehouden, elk in evenredigheid van de hoegrootheid van zijn legaat, tenzij de erflater daaromtrent anders mocht hebben beschikt.

Artikel 990

De gelegateerde zaak zal worden uitgekeerd met al hetgeen daartoe behoort, en in de staat, waarin zij zich op de dag van het overlijden van de erflater bevindt.

Artikel 991

Hetgeen echter de erflater, na het legateren van enig onroerend goed, tot vergroting van hetzelve aangekocht of verkregen heeft, is, al was het ook daaraan grenzende, niet in het legaat begrepen, tenzij de erflater anders had bevolen.

De verbeteringen, verfraaiingen of nieuwe opbouwingen, op de gelegateerde grond door de erflater gemaakt, of de vergroting van de omtrek van een ingesloten grond, zullen zonder nieuwe beschikking gerekend worden een gedeelte van het legaat uit te maken.

Artikel 992

Indien, vóór of na het maken van de uiterste wil, de gelegateerde zaak voor een schuld van de nalatenschap, of ook voor de schuld van een derde, bij hypotheek verbonden of met een vruchtgebruik belast is, is degene, die het legaat moet uitkeren, niet gehouden om het goed van dat verband te ontheffen, tenzij hij bij een uitdrukkelijke beschikking van de erflater belast is zulks te doen.

Indien echter de legataris de gehypothekeerde schuld mocht hebben voldaan, zal hij deswege een verhaal hebben op de erfgenamen, overeenkomstig artikel 1133.

Artikel 993

Wanneer de erflater enig bepaald goed van een ander gelegateerd heeft, zal dit legaat nietig zijn, hetzij de erflater al dan niet geweten heeft, dat dit goed hem niet toebehoorde.

Artikel 994

De bepaling van het vorige artikel belet echter niet dat aan de erfgenaam of legataris, als voorwaarde de verplichting kan worden opgelegd, om aan derden zekere uitkeringen uit zijn eigen goederen te doen, of schulden kwijt te schelden.

Artikel 995

Legaten van onbepaalde zaken, doch van een zeker geslacht, zijn bestaanbaar, hetzij de erflater zodanige zaken heeft nagelaten of niet.

Artikel 996

Wanneer het legaat in een onbepaalde zaak bestaat, is de erfgenaam niet verplicht de beste soort te geven, maar hij kan ook met het afgeven van de slechtste niet volstaan.

Artikel 997

Indien blotelijk de vruchten of inkomsten zijn gelegateerd, zonder dat de erflater het woord vruchtgebruik of gebruik heeft gebezigd, blijft het goed onder het beheer van de erfgenaam, die verplicht is de vruchten en inkomsten aan de legataris uit te keren.

Artikel 998

Een legaat, aan een schuldeiser gemaakt, wordt niet gerekend tot afdoening van de schuld te zijn nagelaten, zomin als een legaat, aan dienstboden gemaakt, kan geacht worden tot betalingvan verdiend loon gegeven te zijn.

Artikel 999

Wanneer de nalatenschap niet voor het geheel of een gedeelte is aanvaard, of wanneer deze is aanvaard onder het voorrecht van boedelbeschrijving, en de nagelaten goederen niet voldoende zijn om de legaten in hun geheel te voldoen, zullen al de legaten, in evenredigheid vanhun hoegrootheid, worden verminderd, tenzij de erflater daaromtrent anders mocht hebben beschikt.

ZEVENDE AFDELING

VAN DE GEOORLOOFDE ERFSTELLINGEN OVER

VAN DE ERFSTELLINGEN OVER DE HAND IN HETGEEN DE ERFGENAAM OF LEGATARIS ONVERVREEMD EN ONVERTEERD ZAL NALATEN

⁴⁵⁶ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

Artikel 1016

Ingeval van erfstelling of van legaat, op de voet als bij artikel 909 is vermeld, is de bezwaarde erfgenaam of legataris bevoegd om het aan hem gemaakte te vervreemden en te verteren, en zelfs bij schenking onder de levenden daarover te beschikken, tenzij dit laatste door de erflater, voor het geheel of ten dele, mocht zijn verboden.

Artikel 1017

De verplichting tot het maken van een boedelbeschrijving of lijst, na het overlijden van deerflater, en tot het overbrengen van die stukken ter griffie van het kantongerecht, bij de artikelen 1007 en 1008 voorgeschreven, is ook toepasselijk op de bezwaarde erfgenaam of legataris, van welke bij deze afdeling wordt gehandeld, doch hij is niet gehouden om enige zekerheid te stellen.

Artikel 1018

Na het overlijden van de bezwaarde erfgenaam of legataris heeft de verwachter het recht om de dadelijke afgifte te vorderen van hetgeen van de erfenis of van het legaat in natura mocht zijn overgebleven.

Ten aanzien van de gerede penningen of van de opbrengst der vervreemde voorwerpen, kan uit aantekeningen van de bezwaarde erfgenaam of legataris, uit huiselijke papieren of door alle andere bewijsmiddelen worden opgemaakt, of, en in hoeverre, er iets van de erfenis of van het legaat is overgebleven.

NEGENDE AFDELING

VAN HET HERROEPEN VAN UITERSTE WILSBESCHIKKINGEN EN HET VERVALLEN VAN DEZE

Een uiterste wil kan, noch in zijn geheel, noch ten dele herroepen worden, dan bij een latere uiterste wilsbeschikking, of bij een bijzondere notariële akte, waarbij de erflater de gehele of gedeeltelijke intrekking van zijn vroegere uiterste wil te kennen geeft, onverminderd de bepaling van artikel 961.

Artikel 1020

Indien een latere uiterste wil, welke de uitdrukkelijke herroeping van de vorige bevat, niet is voorzien van de formaliteiten, welke tot de deugdelijkheid van een uiterste wil worden vereist,maar wel van die, welke gevorderd worden tot de deugdelijkheid van een notariële akte, zullen devroegere beschikkingen, welke in de latere akte mochten zijn herhaald, niet als herroepen wordenbeschouwd.

Artikel 1021

Een latere uiterste wil, waarbij de voorgaande niet op een uitdrukkelijke wijze herroepenwordt, vernietigt alleen de beschikkingen, in die vroegere uiterste wil vervat, welke met de nieuwe beschikkingen niet zijn overeen te brengen, of daarmede strijden.

De bepaling van dit artikel is niet toepasselijk, wanneer de latere uiterste wil nietig is uithoofde van gebrek in de vorm, al was deze ook geldig als notariële akte.

De herroeping, hetzij uitdrukkelijk, hetzij stilzwijgend, bij een latere uiterste wil gedaan,zal volkomen van kracht zijn, ofschoon die nieuwe akte buiten gevolg blijft door de onbevoegdheid van de gestelde erfgenaam of legataris, of door hun weigering om de erfenis te aanvaarden.

Artikel 1023

Alle vervreemding, zelfs bij verkoop met vermogen van wederinkoop, of bij verruiling, welke de erflater van het gelegateerde goed, geheel of gedeeltelijk, doet, zal de herroeping van het legaat, ten aanzien van al wat vervreemd of verruild is, met zich brengen, tenzij het vervreemde goed in de erflaters boedel mocht zijn teruggekeerd.

Artikel 1024

Alle beschikkingen bij uiterste wil gedaan, onder een voorwaarde, van een onzekere gebeurtenis afhangende, en van zodanige aard, dat de erflater gerekend moet worden aan het al ofniet voorvallen van die gebeurtenis de uitvoering van zijn beschikking verbonden te hebben, zal vervallen, indien de gestelde erfgenaam of legataris vóór de vervulling van de voorwaarde komt te overlijden.

Artikel 1025⁴⁵⁷

Wanneer de voorwaarde, volgens de bedoeling van de erflater, alleen de uitvoering van debeschikking opschort, belet zulks niet, dat de gestelde erfgenaam of legataris een verkregen recht heeft, hetwelk hij aan zijn erfgenamen overdraagt.

Artikel 1026⁴⁵⁸

Een legaat vervalt, wanneer het gelegateerde goed, bij het leven van de erflater, geheel is te niet gegaan.

Hetzelfde heeft ook plaats, indien het goed, na zijn dood, zonder toedoen of schuld van de erfgenaam of van andere personen, door welke het legaat verschuldigd is, te niet is gegaan, ofschoon deze mochten hebben verzuimd dat goed op zijn tijd uit te keren, wanneer het in handenvan de legataris geweest zijnde, eveneens zou zijn te niet gegaan.

Artikel 1027

Een legaat van een rente, inschuld of andere schuldvordering op een derde, vervalt ten aanzien van hetgeen gedurende het leven van de erflater daarop mocht zijn betaald.

Artikel 1028

Een beschikking, bij uiterste wil gedaan, vervalt, wanneer de gestelde erfgenaam oflegataris de erfenis of het legaat verwerpt, of onbekwaam bevonden wordt om deze te genieten.

Indien bij de beschikking voordelen aan derden waren gemaakt, zullen deze, in dat geval, niet vervallen, maar zal degene, aan wie de erfenis of het legaat opkomt, daarmede belast blijven, behoudens echter de bevoegdheid van deze, om van de erfenis of van het legaat gaaf en onvoorwaardelijk afstand te doen, ten behoeve van degene, aan wie de voordelen waren besproken.

Artikel 1029

⁴⁵⁷ Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108.

⁴⁵⁸ Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108.

Er zal aanwas plaats hebben ten voordele van de gestelde erfgenamen of legatarissen, ingeval de erfstelling of het legaat aan verscheidene personen gezamenlijk gemaakt is, en de beschikking ten opzichte van enige der mede-erfgenamen of mede-legatarissen geen gevolg kan hebben.

De erfstelling of het legaat zal geacht worden gezamenlijk gemaakt te zijn, wanneer het gemaakt is bij een en dezelfde beschikking, en de erflater niet aan elk der mede-erfgenamen of mede-legatarissen zijn bepaald aandeel in het goed heeft aangewezen, zoals de helft, een derde deel, enz.

De uitdrukking voor gelijke aandelen of gedeelten wordt niet geacht een aanwijzing te zijn van een zodanig bepaald aandeel, als waarvan in dit artikel gesproken wordt.

Artikel 1030

Voorts zal de erflater mede geacht worden gezamenlijk gelegateerd te hebben, wanneer een zaak, die zonder schade te lijden niet voor verdeling vatbaar is, bij dezelfde akte aan onderscheidene personen, al was het ook afzonderlijk, is gemaakt geworden.

Artikel 1031

De vervallenverklaring van uiterste wilsbeschikkingen kan, na de dood van de erflater, worden gevraagd, terzake van het niet tenuitvoerbrengen der voorwaarden.

In dit geval zullen zij, te wier behoeve de vervallen-verklaring zal zijn gedaan, de goederen terugnemen, vrij van alle lasten en hypotheken, welke de vervallen verklaarde erfgenaam of legataris daarop mocht hebben gelegd.

Zij zullen zelfs tegen derde houders der onroerende goederen dezelfde rechten als tegen de benoemde erfgenaam of legataris kunnen uitoefenen.

DERTIENDE TITEL

VAN UITVOERDERS VAN UITERSTE WILSBESCHIKKINGEN EN VAN BEWINDVOERDERS

Artikel 1032

Een erflater mag, hetzij bij uiterste wil, hetzij bij zodanige onderhandse akte als bij artikel 962 vermeld is, hetzij bij een bijzondere notariële akte, een of meer uitvoerders van zijn uiterste wilsbeschikkingen aanstellen.

Hij kan ook verscheidene personen benoemen, teneinde bij ontstentenis elkaar als uitvoerders op te volgen.

Artikel 1033⁴⁵⁹

Minderjarigen, zelfs wanneer deze handlichting hebben bekomen, onder curatele gesteldepersonen, en al degenen die onbevoegd zijn om verbintenissen aan te gaan, mogen geen uitvoerders van uiterste wilsbeschikkingen zijn.

Artikel 1034

Aan de uitvoerders van uiterste wilsbeschikkingen kan door de erflater de bezitneming van al de goederen van de nalatenschap, of van een bepaald gedeelte daarvan, worden gegeven.

In het eerste geval strekt zich die bezitneming uit zowel tot de onroerende als tot de roerende zaken.

Het bezit zal van rechtswege niet langer duren dan één jaar, te rekenen van de dag waarop

⁴⁵⁹ Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

de uitvoerders zich in het bezit hebben kunnen stellen. Artikel 1035

Indien al de erfgenamen het daaromtrent eens zijn, kunnen zij het bezit doen ophouden, mits zij de uitvoerders van de uiterste wilsbeschikking in staat stellen tot de betaling of afgifte der zuivere en onvoorwaardelijke legaten, of doen blijken dat die legaten reeds zijn voldaan.

Artikel 1036

De uitvoerders van een uiterste wilsbeschikking moeten de nalatenschap doen verzegelen, indien er minderjarige of onder curatele gestelde erfgenamen zijn, welke op het overlijden van de erflater van geen voogden of curators zijn voorzien, of zodanige erfgenamen, welke noch in persoon noch bij gemachtigden tegenwoordig zijn.

Artikel 1037

Zij moeten een boedelbeschrijving doen opmaken van de goederen van de nalatenschap, in tegenwoordigheid, of na bij behoorlijk exploit gedane oproeping der erfgenamen, welke zich binnen Suriname bevinden.

Artikel 1038

Zij dragen zorg dat van de overledene zijn uiterste wil wordt ten uitvoer gelegd, en zij kunnen, ingeval van geschil, in rechte optreden om de geldigheid van de uiterste wil staande te houden.

Artikel 1039⁴⁶⁰

Indien de vereiste penningen niet voorhanden zijn tot het uitkeren der legaten, hebben deuitvoerders de bevoegdheid om de roerende goederen van de boedel, en desnoods, ook een of meer der vaste goederen, doch de laatstgemelde niet anders dan met toestemming der erfgenamen, of, bij gebreke daarvan, met verlof van de kantonrechter, in het openbaar, en volgensde gebruiken van de plaats, te doen verkopen; alles tenzij de erfgenamen mochten goedvinden omhet nodige voorschot van penningen te doen.

Die verkoop zal ook onder de hand kunnen geschieden, indien al de erfgenamen het daaromtrent zijn eens geworden, behoudens de bepalingen ten opzichte van minderjarigen en onder curatele gestelde personen.

Artikel 1040

De uitvoerders zijn bevoegd, in het openbaar en met inachtneming der plaatselijke gebruiken, zodanige roerende goederen te verkopen, die aan bederf onderhevig zijn, of uit andere hoofde niet zonder schade voor de boedel kunnen worden aangehouden.

De onderhandse verkoop van die goederen kan alleen geschieden in het geval bij het tweede lid van het vorige artikel omschreven.

Artikel 1041

De uitvoerders, die het bezit van de nalatenschap hebben, zijn bevoegd om, zelfs in rechte, de schulden in te vorderen, welke gedurende dat bezit, vervallen en opeisbaar zijn.

⁴⁶⁰ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

Artikel 1042

Zij hebben geen bevoegdheid om de goederen van de nalatenschap te verkopen, teneindedeze in staat van scheiding en deling te brengen, maar zijn verplicht om, bij het eindigen van hunbeheer, aan de belanghebbenden rekening en verantwoording te doen, met uitkering van al de goederen en effecten van de boedel, benevens het slot der rekening, teneinde tussen de erfgenamen gescheiden en gedeeld te worden. In het maken van de scheiding moeten zij de erfgenamen behulpzaam zijn, indien deze zulks vorderen.

Artikel 1043

De macht van de uitvoerder van een uiterste wil gaat niet tot zijn erfgenamen over.

Artikel 1044

Indien er verscheidene uitvoerders van een uiterste wilsbeschikking zijn, die deze last aangenomen hebben, kan één van hen, bij gebreke van de andere, alleen werkzaam zijn, en zij zijn ieder voor het geheel terzake van hun beheer aansprakelijk, tenzij de erflater hun werkzaamheden mocht verdeeld hebben, en dat ieder van hen zich binnen de kring der hemopgedragen bemoeienissen heeft gehouden.

Artikel 1045

De onkosten, door de uitvoerder van een uiterste wilsbeschikking gemaakt, voor de verzegeling, de boedelbeschrijving, de rekening en verantwoording, en de overige tot zijn werkzaamheden betrekkelijke zaken, komen ten laste van de nalatenschap.

Artikel 1046

Elke bepaling, waarbij de erflater bevolen heeft dat de uitvoerder van zijn uiterste wil van het opmaken van een boedelbeschrijving, of van het afleggen van rekening en verantwoording, zal zijn ontheven, is van rechtswege nietig.

Artikel 1047

Onverminderd het reeds bepaalde voor het geval van vruchtgebruik, van erfstellingen over de hand, en van minderjarigen en onder curatele gestelden, mag de erflater bij uiterste wil, of bij een bijzondere notariële akte, een of meer bewindvoerders aanstellen, teneinde de goederen, aanzijn erfgenamen of legatarissen nagelaten, gedurende derzelver leven, of gedurende een bepaalde tijd, te beheren, mits hierdoor geen inbreuk wordt gemaakt op de vrije uitkering van het wettelijkaandeel der erfgenamen.

De bepalingen van artikel 1044 zijn op dit geval toepasselijk.

Artikel 1048⁴⁶¹

Indien de erflater geen personen heeft aangewezen, welke in de plaats van de ontbrekendebewindvoerders zullen optreden, wordt daarin door de kantonrechter, voorzien.

Artikel 1049

Niemand is gehouden de last van uitvoerder van een uiterste wilsbeschikking, of van bewindvoerder van een erfenis of eens legaat, aan te nemen, doch hij, die zodanige last heeft

⁴⁶¹ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

aanvaard, is verplicht deze te voleindigen.

Indien de erflater aan de uitvoerder voor de waarneming van zijn werkzaamheden geen bepaalde beloning heeft toegekend, of geen bijzonder legaat daarvoor aan denzelven gemaakt heeft, is laatstgemelde voor zich, of, meer dan één uitvoerder benoemd zijn, zijn zij bevoegd voor hen tezamen het loon in rekening te brengen, hetwelk bij artikel 468 aan voogden is toegestaan.

Artikel 1050

De uitvoerders van uiterste wilsbeschikkingen, mitsgaders de bewindvoerders bij artikel 1047 vermeld, kunnen om dezelfde redenen als de voogden worden afgezet.

VEERTIENDE TITEL

VAN HET RECHT VAN BERAAD EN HET VOORRECHT VAN BOEDELBESCHRIJVING

Artikel 1051⁴⁶²

Alle personen, aan welke een erfenis is opgekomen, en die verkiezen mochten om de gesteldheid van de nalatenschap te onderzoeken, teneinde te kunnen beoordelen, of het van hun belang is deze, hetzij zuiver, hetzij onder het voorrecht van boedelbeschrijving, te aanvaarden, of wel te verwerpen, zullen het recht hebben om zich te beraden, en daarvan een verklaring moeten afleggen ter griffie van het kantongerecht, binnen welk rechtsgebied de erfenis is opengevallen; zullende die verklaring in het daartoe bestemde register worden ingeschreven.

Artikel 1052⁴⁶³

Aan de erfgenaam wordt, te rekenen van de dag van de afgelegde verklaring, een tijdvak van twee maanden vergund, teneinde de boedel te doen beschrijven en zich te beraden.Niettemin is de kantonrechter bevoegd om, wanneer de erfgenaam in rechte vervolgd wordt, uit hoofde van dringende redenen, de hierboven bepaalde termijn te verlengen.Artikel 1053

Gedurende de voorschreven termijn kan de erfgenaam, die zich beraadt, niet worden genoodzaakt de hoedanigheid van erfgenaam aan te nemen. Geen rechterlijke veroordeling kan tegen hem worden verkregen en de uitvoering van de vonnissen, die ten laste van de overledene zijn uitgesproken, blijft opgeschort.

Hij is verplicht, evenals een goed huisvader, voor het behoud der goederen van de nalatenschap zorg te dragen.

Artikel 1054⁴⁶⁴

De erfgenaam, die zich beraadt, is bevoegd om aan de kantonrechter verlof te vragen, teneinde alle zodanige voorwerpen te verkopen, welke niet behoeven of niet kunnen worden bewaard, mitsgaders om alle zulke daden te verrichten, die geen uitstel dulden.

De wijze van verkoop zal bij het rechterlijk verlof worden bepaald.

Artikel 1055⁴⁶⁵

⁴⁶² Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108; Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

⁴⁶³ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁴⁶⁴ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁴⁶⁵ Gew. bij G.B. 1935 no. 55.

De kantonrechter kan, op verzoek der belanghebbende partijen, alle zodanige maatregelen voorschrijven, welke hij mocht nodig achten, zowel tot behoud van de goederen van de nalatenschap, als van de belangen van derden.

Artikel 1056

Na verloop van de termijn bij artikel 1052 bepaald, kan de erfgenaam worden genoodzaakt de nalatenschap te verwerpen of deze te aanvaarden, hetzij zuiver, hetzij onder het voorrecht van boedelbeschrijving. In het laatste geval moet daarvan een verklaring worden afgelegd, op dezelfde wijze als bij artikel 1051 is vastgesteld.

Het bepaalde bij het tweede lid van artikel 1051 is in dit geval mede van toepassing.

Artikel 1057

Zelfs na verloop van de termijn, behoudt de erfgenaam het vermogen om de boedel te doen beschrijven, en deze onder het voorrecht van boedelbeschrijving te aanvaarden, tenzij hij zich als zuiver erfgenaam heeft gedragen.

Artikel 1058

De erfgenaam verliest het voorrecht van boedelbeschrijving, en wordt als zuiver erfgenaam beschouwd:

1°. Indien hij willens en wetens, en te kwader trouw, enige goederen, tot de nalatenschap behorende, niet op de boedelbeschrijving heeft gebracht;

2°. Indien hij zich aan verduistering van goederen, tot de erfenis behorende, heeft schuldig gemaakt.

Artikel 1059

Het voorrecht van boedelbeschrijving heeft ten gevolge:

1°. Dat de erfgenaam niet verder tot de betaling der schulden en lasten van de nalatenschap gehouden is, dan ten belope van de waarde van de goederen, welke deze bevat, en zelfs, dat hij zich van die betaling kan ontslaan, door al de goederen, tot de nalatenschap behorende, aan de beschikking der schuldeisers en legatarissen over te laten;

2°. Dat de eigen goederen van de erfgenaam niet met die van de nalatenschap worden vermengd, en dat hij het recht behoudt om zijn eigen inschulden tegen de nalatenschap te doen gelden.

Artikel 1060

De erfgenaam, die de nalatenschap onder het voorrecht van boedelbeschrijving heeft aanvaard, is verplicht de daartoe behorende goederen als een goed huisvader te besturen, en de nalatenschap, zodra mogelijk, tot effenheid te brengen; hij is aan de schuldeisers en legatarissenverantwoording verschuldigd.

Artikel 1061

Hij vermag de roerende en onroerende goederen van de nalatenschap op geen andere wijze te verkopen dan in het openbaar, en volgens de gebruiken van de plaats.

Hij is gehouden om, in geval van verkoop van onroerende goederen, welke met hypotheek belast zijn, de opgekomen hypothecaire schuldeisers te voldoen, door middel van een overwijzingop de koper van het onroerend goed, ten bedrage van hetgeen die schuldeisers te vorderen hebben.

Artikel 1062⁴⁶⁶

Hij is verplicht, indien de schuldeisers of andere belanghebbenden zulks vorderen, voldoende zekerheid te stellen voor de waarde der roerende goederen in de boedelbeschrijving begrepen, en voor dat gedeelte van de waarde der onroerende goederen, hetwelk niet aan de hypothecaire schuldeisers is overgewezen.

Indien hij in gebreke blijft deze zekerheid te stellen, zullen de roerende goederen wordente gelde gemaakt, en zowel de opbrengst daarvan, als het niet overgewezen gedeelte der onroerende goederen, in handen van een daartoe door de kantonrechter te benoemen persoon worden gesteld, om daaruit de schulden en lasten van de nalatenschap te voldoen, voor zover het bedrag derzelve nalatenschap toereikend zal zijn.

Artikel 1063⁴⁶⁷

Binnen de tijd van drie maanden, te rekenen van het verloop van de termijn bij artikel 1052 bepaald, zal de erfgenaam verplicht zijn om, door middel van een aankondiging in het Gouvernements-Advertentieblad, alsmede door aanplakking aan het gebouw van het kantongerecht, de onbekende schuldeisers op te roepen, teneinde zowel aan deze, als aan degenedie bekend zijn, en aan de legatarissen, dadelijk rekening en verantwoording van zijn beheer af te leggen, en hun schuldvorderingen en legaten te voldoen, voor zover het bedrag van de nalatenschap toereikend zal zijn.

Artikel 1064

Na het aanzuiveren van de rekening en verantwoording, zal de erfgenaam aan de schuldeisers, welke op dat tijdstip mochten bekend zijn, hun vorderingen, hetzij in het geheel, hetzij in evenredigheid van het beloop van de nalatenschap, moeten voldoen.

De schuldeisers, die na de uitdeling opkomen, zullen, naarmate dat zij zich aanmelden, alleen uit de onverkochte goederen en het overschot worden betaald. Artikel 1065

Indien er enig verzet plaats heeft, kunnen de schuldeisers niet worden voldaan, dan tengevolge van een rangschikking door de rechter te regelen.

Artikel 1066

De legatarissen kunnen de voldoening van hun legaten niet eisen, dan na verloop van de bij artikel 1063 bepaalde termijn, en na de uitbetaling, waarvan bij artikel 1064 gesproken wordt.

De schuldeisers, die na de voldoening der legaten opkomen, hebben alleen hun verhaal tegen de legatarissen.

Dat verhaal verjaart door een verloop van drie jaren na de dag, op welke de uitbetaling aan de legataris heeft plaats gehad.

Artikel 1067

De erfgenaam, die de nalatenschap onder het voorrecht van boedelbeschrijving heeft aanvaard, kan niet vroeger in zijn eigen goederen worden aangesproken, dan nadat hij, tot het afleggen van zijn rekening zijnde aangemaand, mocht zijn in gebreke gebleven aan die verplichting te voldoen.

Na het aanzuiveren van de rekening zijn zijn eigen goederen alleen aansprakelijk voor de voldoening der geldsommen, welke, van de nalatenschap afkomstig, in zijn handen zijn gekomen.

⁴⁶⁶ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁴⁶⁷ Gew. bij G.B. 1925 no. 17.

Artikel 1068

De kosten van verzegeling, van boedelbeschrijving, van het opmaken van de rekening, mitsgaders alle andere, die op een wettige wijze gemaakt zijn, komen ten laste van de nalatenschap.

Artikel 1069

De bepalingen van de artikelen 1052, 1058 en volgende zijn insgelijks toepasselijk op erfgenamen, die, zonder zich van het recht van beraad bediend te hebben, een erfenis onder het voorrecht van boedelbeschrijving aanvaard hebben, door de verklaring af te leggen bij het slot van artikel 1056 vermeld.

Artikel 1070

Een bepaling, waarbij de erflater zou hebben verboden om van het recht van beraad en van het voorrecht van boedelbeschrijving gebruik te maken, is nietig en van onwaarde.

VIJFTIENDE TITEL

VAN HET AANVAARDEN EN VERWERPEN VAN ERFENISSEN

EERSTE AFDELING

VAN HET AANVAARDEN VAN ERFENISSEN

Artikel 1071

Een erfenis kan, of zuiver, of onder het voorrecht van boedelbeschrijving, worden aanvaard.

Artikel 1072

Niemand is gehouden een hem opgekomen erfenis te aanvaarden.

Artikel 1073⁴⁶⁸

Erfenissen, minderjarige en onder curatele gestelde personen opgekomen, kunnen niet wettelijk worden aanvaard, dan met inachtneming der wetsbepalingen, welke die personen betreffen.

Artikel 1074 Het aanvaarden van een erfenis heeft een terugwerkende kracht tot op de dag, waarop deze is opengevallen.

Artikel 1075

De aanvaarding van een erfenis geschiedt uitdrukkelijk of stilzwijgend; deze geschiedt uitdrukkelijk, wanneer men in een authentiek of onderhands geschrift de titel of de hoedanigheidvan erfgenaam aanneemt; de aanvaarding geschiedt stilzwijgend, wanneer de erfgenaam een daad verricht, welke zijn mening om de erfenis te aanvaarden noodzakelijk aan de dag legt, en waartoe hij slechts in zijn hoedanigheid als erfgenaam zou zijn bevoegd geweest.

⁴⁶⁸ Gew. bij G.B. 1944 no. 75, S.B. 1981 no. 23.

Artikel 1076

Al hetgeen tot de begrafenis betrekking heeft, de daden dienende alleen tot bewaring, alsook die, welke strekken om op de nalatenschap toezicht te hebben, of deze bij voorraad te beheren, worden niet gerekend daden te zijn, welke de stilzwijgende aanvaarding van een erfenis kenschetsen.

Artikel 1077

Indien erfgenamen verschillen omtrent het al of niet aanvaarden van een erfenis, kan de een deze aanvaarden, en de andere die verwerpen.

Indien erfgenamen verschillen omtrent de wijze van aanvaarding van een erfenis, wordt deze onder voorrecht van boedelbeschrijving aanvaard.

Artikel 1078

Wanneer iemand, aan wie een erfenis is opgekomen, overleden is zonder die verworpen ofaanvaard te hebben, zijn deze erfgenamen bevoegd de erfenis in zijn plaats te aanvaarden of te verwerpen, en de bepaling van het voorgaande artikel is op hen toepasselijk.

Artikel 1079

Hij, die voor zijn erfdeel een erfenis heeft aanvaard, vermag het aandeel niet te verwerpen, hetwelk hem door recht van aanwas is opgekomen, behalve in het geval bij artikel 1081 voorzien.

Artikel 1080

Een meerderjarige kan tegen een door hem gedane aanvaarding van een erfenis niet in zijn geheel worden hersteld, dan alleen in het geval dat die aanvaarding mocht geschied zijn tengevolge van dwang of van een te zijnen opzichte gepleegd bedrog.

Hij kan niet tegen zijn aanvaarding opkomen, onder voorgeven van daardoor benadeeld te zijn, dan alleen ingeval de erfenis meer dan de helft is verminderd, tengevolge van de ontdekking van een op het ogenblik van de aanvaarding onbekende uiterste wilsbeschikking.

Artikel 1081

Het aandeel van een erfgenaam, die tegen zijn aanvaarding is in zijn geheel hersteld, behoort niet door aanwas aan zijn mede-erfgenamen, dan voor zover zij hetzelf aanvaarden.

Artikel 1082

De bevoegdheid om een erfenis te aanvaarden verjaart door het verloop van dertig jaren, te rekenen van de dag waarop deze is opengevallen, mits vóór of na het verloop van dat tijdvak de nalatenschap aanvaard is door een van degenen, die door de wet, of door een uiterste wil, daartoe geroepen zijn, onverminderd echter de rechten van derden op de nalatenschap, door enige wettige titel verkregen.

Artikel 1083

De erfgenaam, die de erfenis verworpen heeft, kan deze nog aanvaarden, zolang zij nog niet door degenen, welke door de wet of door een uiterste wil geroepen worden, aanvaard is, behoudens de rechten van derden, zoals bij het voorgaande artikel gezegd is.

TWEEDE AFDELING

VAN HET VERWERPEN VAN ERFENISSEN

Artikel 1084⁴⁶⁹

Het verwerpen van een erfenis moet uitdrukkelijk geschieden, en moet plaats hebben door middel van een verklaring, afgelegd ter griffie van het kantongerecht, onder welk ressort de erfenis opengevallen is.

Artikel 1085⁴⁷⁰

De erfgenaam, die de erfenis verwerpt, wordt geacht nooit erfgenaam geweest te zijn.

Artikel 1086⁴⁷¹

Het erfdeel van degene, die de erfenis verwerpt, vervalt aan degenen, die tot hetzelve zouden zijn geroepen, indien degene, die verwerpt bij het overlijden van de erflater niet in leven was geweest.

Artikel 1087

Hij die een erfenis verworpen heeft, kan nimmer bij plaatsvervulling vertegenwoordigd worden; indien hij de enige erfgenaam in zijn graad is, of indien al de erfgenamen de erfenis verwerpen, komen de kinderen uit eigen hoofde, en erven bij gelijke delen.

Artikel 1088

De schuldeisers van degene, die ten nadele van hun rechten een erfenis heeft verworpen, kunnen zich door het hof van justitie doen machtigen om de nalatenschap in naam van hun schuldenaar, in zijn plaats en voor hem te aanvaarden.

In dat geval, wordt de verwerping van de erfenis niet verder dan ten voordele der schuldeisers, en ten belope van hun schuldvorderingen, vernietigd; deze is geenszins nietig ten voordele van de erfgenaam, die de erfenis heeft verworpen.

Artikel 1089

De bevoegdheid om een erfenis te verwerpen kan door geen verjaring verloren gaan.

Artikel 1090

Men kan, zelfs bij huwelijkse voorwaarden, geen afstand doen van de erfenis van iemand, die nog in leven is, noch de rechten vervreemden, welke men bij vervolg van tijd op zodanige erfenis mocht kunnen verkrijgen.

Artikel 1091

Erfgenamen, welke goederen, tot een nalatenschap behorende, hebben te zoek gemaakt ofverborgen gehouden, verliezen de bevoegdheid om de erfenis te verwerpen; zij blijven zuivere

⁴⁶⁹ Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

⁴⁷⁰ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

⁴⁷¹ Gew. bij G.B. 1934 no. 30.

erfgenamen, niettegenstaande hun verwerping, zonder dat zij enig deel in het te zoek gemaakte ofverborgene mogen vorderen.

Artikel 1092

Niemand kan tegen de verwerping van een nalatenschap worden in zijn geheel hersteld, dan ingeval die verwerping heeft plaats gehad tengevolge van bedrog of dwang.

ZESTIENDE TITEL

VAN BOEDELSCHEIDING

EERSTE AFDELING

VAN BOEDELSCHEIDING EN HAAR GEVOLGEN

Artikel 1093

Niemand is genoodzaakt in een onverdeelde boedel te blijven.

De boedelscheiding kan, niettegenstaande enig daarmede strijdig verbod, te allen tijde worden gevorderd.

Er mag echter overeengekomen worden, om de boedelscheiding gedurende een bepaalde tijd niet te doen plaats grijpen.

Zodanige overeenkomst is slechts voor vijf jaren verbindend, maar kan telkens na afloopvan de termijn vernieuwd worden.

Artikel 1094

De schuldeisers van en erflater, mitsgaders de legatarissen, zijn bevoegd om zich tegen deboedelscheiding te verzetten.

De akte van boedelscheiding, verleden na zodanig verzet, en voordat voldaan is hetgeen tijdens het verzet ten behoeve van de schuldeisers of legataris verschenen en opvorderbaar was, isnietig ten opzichte van zodanige schuldeisers of legataris.

Artikel 1095

Tegen de rechtsvordering tot de boedelscheiding kan de verjaring alleen worden ingeroepen door de erfgenaam of de mede-erfgenaam, die afzonderlijk, gedurende de tijd tot de verjaring gevorderd, het bezit heeft gehad van goederen tot de boedel behorende, doch niet verderdan ten aanzien van die goederen.

Artikel 1096

Indien al de erfgenamen het vrije beheer over hun goederen hebben, en tegenwoordig zijn, kan de boedelscheiding plaats hebben op de wijze en door middel van zodanige akte als zij goedvinden, behoudens het bepaalde in het tweede lid van artikel 670.

Artikel 1097⁴⁷²

Namens hen, die het vrije beheer over hun goederen niet bezitten, kan de boedelscheiding niet gevorderd worden, dan met inachtneming der omtrent zodanige personen bij de wet vastgestelde voorschriften.

Artikel 1098⁴⁷³

⁴⁷² Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

Indien een of meer der belanghebbenden weigeren of nalatig blijven tot deboedelscheiding mede te werken, nadat die bij rechterlijk vonnis bevolen is geworden, benoemt de kantonrechter, indien deze benoeming niet reeds bij het vonnis heeft plaats gehad, op het verzoekschrift der meest gerede belanghebbenden, voor de weigerachtigen of nalatigen, of, voorzover zij tegenstrijdige belangen hebben, voor ieder van hen, een onzijdig persoon, teneinde als bewindvoerder, op de voet van de artikelen 517 tot 520, zodanige erfgenamen bij de boedelscheiding te vertegenwoordigen, en hetgeen zij ontvangen te beheren.

In dat geval, gelijk mede indien zich onder de erfgenamen personen bevinden, welke het vrije beheer over hun goederen niet bezitten, kan de boedelscheiding niet plaats hebben, dan met inachtneming der bepalingen, vervat in de volgende artikelen, en zulks op straffe van nietigheid ingeval van overtreding van enige der voorschriften, vervat in de artikelen 1099, eerste lid, en 1101.

Artikel 1099

Bij de boedelscheiding moeten de toeziende voogden en toeziende curators tegenwoordig zijn.

Indien de kantonrechter van oordeel is, dat de voogd en de toeziende voogd beiden, of de curator en de toeziende curator beiden, of de bewindvoerder, een met de door hen vertegenwoordigde erfgenamen tegenstrijdig belang hebben, worden door hem ambtshalve een of meer deelvoogden benoemd, om bij de scheiding te waken voor het belang van die erfgenamen.

Artikel 1100

Indien er nog geen boedelbeschrijving bestaat, zal die, hetzij vooraf bij een afzonderlijke,hetzij tegelijk met de boedelscheiding, en bij een en dezelfde akte, worden opgemaakt, overeenkomstig de voorschriften van de wet.

Indien echter al de erfgenamen, tijdens het overlijden van de erflater tegenwoordig zijn, en het vrije beheer over hun goederen hebben, geen boedelbeschrijving hebben opgemaakt, en later voorgevallen veranderingen in de staat van de boedel de naleving der wetsbepalingen omtrent de boedelbeschrijving onmogelijk maken, vangt de boedelscheiding aan met een zo nauwkeurig mogelijke opgave van de boedel, zodanig als die door de erflater is nagelaten, van dedaarin sedert voorgevallen veranderingen, en van zijn tegenwoordige staat. De deugdelijkheid van die opgave wordt daarbij beëdigd door degene of door diegenen, die in het bezit van de onverdeelde nalatenschap is of zijn gebleven.

Artikel 1101⁴⁷⁴

De boedelscheiding wordt verleden bij akte, ten overstaan van een door partijen verkozen, of, ingeval van verschil, door de kantonrechter, op het verzoekschrift van de meest gerede belanghebbende benoemde notaris, in tegenwoordigheid en onder goedkeuring van de kantonrechter, die, tot bewijs daarvan de akte mede ondertekend, zonder daarvan echter een proces-verbaal op te maken.

Artikel 1102⁴⁷⁵

Indien de kantonrechter zijn goedkeuring aan de ontworpen boedelscheiding weigert, en de gezamenlijke erfgenamen en hun vertegenwoordigers mochten vermenen, dat die weigering niet gegrond is, geeft de kantonrechter de redenen van zijn weigering op, en worden deze opgenomen in een door de notaris op te maken proces-verbaal.

⁴⁷³ Gew. bij G.B. 1935 no. 80. ⁴⁷⁴ Gew. Bij G.B. 1935 no. 80. ⁴⁷⁵ Gew. bij G.B. 1944 no. 75.

210

De ontworpen boedelscheiding, door de kantonrechter en de notaris gewaarmerkt, wordt, met een afschrift van dit proces-verbaal, door de notaris ter griffie gebracht.

Het proces-verbaal van de notaris en de ontworpen boedelscheiding zijn vrij van zegel.

De erfgenamen, of de meest gerede van hen, kunnen hun bezwaren, bij een met redenen bekleed verzoekschrift, inbrengen bij het hof van justitie. Het hof doet daarop, desnoods na verhoor van de kantonrechter en van partijen, uitspraak in het hoogste ressort.

Ingeval van goedkeuring wordt daarna de boedelscheiding, ten overstaan van de notaris, verleden, overeenkomstig het ontwerp, hetwelk, na door de president en griffier gewaarmerkt te zijn, wordt teruggeven aan de notaris, en door deze aan de minute vastgehecht.

Artikel 1103⁴⁷⁶

Indien de erfgenamen, of een of meer van hen, van oordeel zijn, dat de onroerende goederen van de boedel, of sommige daarvan, hetzij in het belang van den boedel, tot betaling van schulden als anderszins, hetzij om een behoorlijke verdeling te kunnen daarstellen, verkochtbehoren te worden, kan de kantonrechter, na verhoor der andere belanghebbenden, of deze behoorlijk opgeroepen zijn, de verkoop bevelen, overeenkomstig de voorschriften van de artikelen 567 tot 571 van het Surinaamsch Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, des echter, dat, indien de verkoop in het openbaar geschiedt, de tegenwoordigheid, immers de behoorlijke oproeping, van toeziende voogden en toeziende curators wordt gevorderd.

Indien een der mede-erfgenamen een stuk onroerend goed koopt, heeft zulks te zijnen opzichte hetzelfde gevolg, alsof hij het bij scheiding verkregen had.

Artikel 1104

De waardering der op het tijdstip van de boedelscheiding in de boedel aanwezige goederen geschiedt als volgt:

Schuldvorderingen en aandelen in maatschappijen, welke in prijscouranten, op openbaar gezag daargesteld en uitgegeven, vermeld zijn, worden volgens die prijscouranten gewaardeerd;

Andere roerende goederen, tegen de waarden op welke zij bij de boedelbeschrijving geschat zijn, tenzij een of meer erfgenamen een nadere schatting door een deskundige mochten verlangen;

Onroerende goederen, tegen de prijs door drie deskundigen te bepalen.

Artikel 1105

De deskundigen worden benoemd door de belanghebbenden, of, ingeval van verschil, door de kantonrechter, binnen wiens kanton de erfenis is opengevallen, of, voor zover het de waardering van onroerende goederen betreft, door de kantonrechter, binnen wiens kanton die goederen gelegen zijn.

De deskundigen worden vóór de waardering beëdigd door de kantonrechter, binnen wiens kanton de erfenis is opengevallen, of, voor zover het de waardering van onroerende goederen betreft, door de kantonrechter, binnen wiens kanton die goederen gelegen zijn.

Indien partijen, ten aanzien van onroerende goederen, buiten Suriname gelegen, omtrent de deskundigen niet kunnen overeenkomen, bepaalt de kantonrechter van het kanton, waar de erfenis is opengevallen, hoe die deskundigen benoemd en beëdigd worden, en is ook zelf tot die benoeming en beëdiging bevoegd.

Artikel 1106

Na de regeling van de inbreng en van hetgeen door de boedel aan een of meer der erfgenamen, uit welke hoofde ook, verschuldigd is, wordt het overschot van de boedel en het

⁴⁷⁶ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

aandeel van iedere erfgenaam of staak bepaald.

Vervolgens wordt, met onderling goedvinden der belanghebbenden, bij toescheiding aangewezen, welke goederen in ieders aandeel vallen, en, zo daartoe gronden zijn, welke geldsom wegens een of meer aandelen ter gelijkmaking moet uitbetaald worden. Zo de belanghebbenden zich wegens zodanige toescheiding niet kunnen verstaan, worden er zovele kavelingen gemaakt als er erfgenamen of staken zijn, en bepaalt het lot de toedeling der kavelingen.

De onderverdeling van de aan een staak toebedeelde goederen geschiedt op gelijke wijze.

Artikel 1107

Na de loting zijn de erfgenamen bevoegd tot de ruiling van de hun bij het lot toebedeelde kavelingen, mits zulks geschiedt vóór het sluiten van de akte van scheiding, en daarin wordt opgenomen.

Deze ruiling heeft hetzelfde gevolg, alsof de over en weer geruilde goederen waren toegescheiden.

Een dergelijke ruiling kan, op dezelfde wijze en met hetzelfde gevolg, ook omtrent een gedeelte der toegescheiden goederen plaats hebben tussen erfgenamen, welke het vrije beheer over hun goederen bezitten.

Artikel 1108

De papieren en bewijzen van eigendom, tot de toebedeelde goederen behorende, worden overgegeven aan hem, aan wie de goederen zijn toebedeeld.

Indien die stukken betrekking hebben op een aan meer dan één erfgenaam toebedeeld goed, verblijven zij bij degene, aan wie het voornaamste gedeelte van zodanig goed is toegescheiden, onder verplichting om daarvan aan de medeerfgenamen inzage, en, zo iemand van hen zulks begeert, afschriften of uittreksels te diens koste te geven.

Artikel 1109

De algemene boedelpapieren blijven in bewaring van hem, die de meerderheid der erfgenamen, of, ingeval van verschil, de kantonrechter daartoe benoemd heeft, onder gelijke verplichting om inzage en uittreksels of afschriften te geven, als bij het vorige artikel is bepaald.

Artikel 1110

Ieder erfgenaam wordt geacht onmiddellijk te zijn opgevolgd in de hem toebedeelde, of inde door hem bij aankoop krachtens artikel 1103 verkregen goederen.

Geen der erfgenamen wordt alzo gerekend immer de eigendom van de andere goederen der nalatenschap gehad te hebben.

Artikel 1111

De mede-erfgenamen zijn verplicht, ieder in evenredigheid van zijn aandeel, elkaar over en weer te vrijwaren tegen alle stoornis en uitwinning, welke uit een oorzaak, vóór de verdeling ontstaan, voortkomen, mitsgaders voor de gegoedheid van schuldenaren van renten of andere schuldvorderingen.

De vrijwaring heeft geen plaats, wanneer die bepaaldelijk bij een bijzonder en uitdrukkelijk beding in de akte van boedelscheiding is uitgesloten. Zij houdt op, wanneer de mede-erfgenaam door zijn schuld de uitwinning ondergaat.

De vrijwaring voor gegoedheid van schuldenaren van een rente of andere schuldvorderingvan de boedel, is alleen dan verschuldigd, wanneer de schuldvordering aan een der erfgenamen voor het volle bedrag is toebedeeld, en indien door zodanige erfgenaam wordt bewezen, dat de schuldenaar reeds tijdens het verlijden van de akte van boedelscheiding onvermogend was.

De vordering tot vrijwaring in het voorgaande lid bedoeld kan niet worden ingesteld na verloop van drie jaren sedert de boedelscheiding.

Artikel 1112

Indien een of meer der erfgenamen zich buiten staat bevinden om hun aandeel in de, terzake van enige vrijwaring, aan hun mede-erfgenaam verschuldigde schadeloosstelling te voldoen, wordt het door hem of hen verschuldigde aandeel, naar evenredigheid van iederserfdeel, omgeslagen over de gewaarborgde en de mede-erfgenamen, die in staat zijn te betalen.

TWEEDE AFDELING

VAN INBRENG

Artikel 1113477

Onverminderd de verplichting van alle erfgenamen tot voldoening aan, of verrekening met hun mede-erfgenamen, van alles wat zij aan de nalatenschap schuldig zijn, moeten alle schenkingen onder de levenden, welke zij van de erflater hebben genoten, worden ingebracht:

1°. Door de erfgenamen in de neerdalende linie, hetzij deze de nalatenschap zuiver, ofonder het voorrecht van boedelbeschrijving hebben aanvaard, en hetzij deze slechts tot het wettelijk erfdeel of tot meer zijn geroepen; tenzij de giften met uitdrukkelijke vrijstelling van inbreng zijn gedaan, of de begiftigde bij een authentieke akte, of bij uiterste wil, van de verplichting tot inbreng zijn ontheven;

2°. Door alle andere erfgenamen, hetzij bij versterf, hetzij bij uiterste wil, doch alleen in het geval dat de erflater of schenker de inbreng uitdrukkelijk heeft bevolen of bedongen. Artikel 1114

De erfgenaam, die de erfenis verwerpt, is niet gehouden in te brengen hetgeen aan hemgeschonken is, dan ter aanvulling van zodanig gedeelte als waardoor het wettelijk erfdeel van zijnmede-erfgenamen mocht verkort zijn.

Artikel 1115

Indien de inbreng meer bedraagt dan het erfdeel, behoeft dat meerdere niet te worden ingebracht, onverminderd het bepaalde bij het vorige artikel.

Artikel 1116

De ouders behoeven de giften niet in te brengen, die aan hun kind door zijn grootoudersgedaan zijn.

Op gelijke wijze behoeft een kind, dat uit eigen hoofde de erfenis van zijn grootouders beurt, niet in te brengen de door deze aan zijn ouders gedane gift.

Daarentegen moet het kind, dat slechts bij plaatsvervulling die erfenis beurt, de giften inbrengen, welke aan zijn ouders gedaan zijn, zelfs indien het kind de nalatenschap van zijn ouders mocht hebben verworpen.

Het kind is echter, ingeval van zodanige verwerping, niet jegens zijn mede-erfgenamen inde grootouderlijke nalatenschap aansprakelijk voor de schulden van zijn ouders.

Artikel 1117

477 Gew. bij S.B. 2000 no. 6.

Giften, welke aan de ene echtgenoot door een der ouders van de andere echtgenoot gedaan zijn, zijn zelfs voor de helft niet aan inbreng onderworpen, al was het ook, dat de geschonken voorwerpen in de gemeenschap vielen.

Indien de giften gezamenlijk aan de beide echtgenoten door de vader of de moeder van een van hen gedaan zijn, moet de inbreng voor de helft plaats hebben.

Wanneer de giften aan de echtgenoot door zijn eigen vader of zijn eigen moeder gedaan zijn, moet hij deze voor het geheel inbrengen.

Artikel 1118

De inbreng geschiedt alleen in de nalatenschap van de schenker; deze is slechts door de ene erfgenaam ten behoeve van de andere verschuldigd.

Ten behoeve van legatarissen of van schuldeisers van de boedel heeft geen inbreng plaats.

Artikel 1119

Inbreng geschiedt, hetzij door het genotene in natura in de boedel terug te brengen, hetzij door zoveel minder dan de andere deelgenoten te ontvangen.

Artikel 1120

De inbreng van onroerende goederen kan geschieden ter keuze van de inbrenger, hetzij door deze in natura terug te geven, zoals zij zich op het ogenblik van de inbreng bevonden, hetzij door het inbrengen van de waarde, welke zij ten tijde van de gift hadden.

In het eerste geval is de inbrenger verantwoordelijk voor de vermindering, welke de goederen door zijn schuld hebben ondergaan, en verplicht om deze te zuiveren van de lasten en de hypotheken, daarop door hem gelegd.

Alle noodzakelijke uitgaven, tot behoud van het goed gedaan, en de kosten van onderhoudmoeten, in hetzelfde geval, aan de inbrenger worden vergoed, met inachtneming der regelen, bij de titel van vruchtgebruik voorgeschreven.

Artikel 1121

De inbreng van gereed geld geschiedt ter keuze van de inbrenger door de betaling van deszelfs bedrag, of door zich dat bedrag in mindering van zijn erfdeel te doen aanbedelen.

Artikel 1122

De inbreng van roerende goederen geschiedt ter keuze van de inbrenger door de teruggave van de waarde, zoals die ten tijde van de schenking geweest is, of door de goederen in natura terug te geven.

Artikel 1123

Behalve de schenkingen, in artikel 1113 aan inbreng onderworpen, moet ook worden ingebracht al hetgeen is verstrekt om aan de erfgenaam een stand, een beroep of bedrijf te verschaffen, of ter betaling van deszelfs schulden, en al hetgeen ten huwelijk is gegeven.

Artikel 1124

Aan inbreng zijn niet onderworpen

VAN ONBEHEERDE NALATENSCHAPPEN

Wanneer, bij het openvallen van een nalatenschap, zich niemand opdoet, die daarop aanspraak maakt, of wanneer de bekende erfgenamen deze verwerpen, wordt de nalatenschap als onbeheerd beschouwd.

Artikel 1154⁴⁸²

De kantonrechter, onder wiens ressort de nalatenschap opengevallen is, moet, op verzoekder belanghebbende personen, of op de voordracht van het openbaar ministerie, een curator benoemen.

⁴⁷⁹ Gew. bij G.B. 1934 no. 30. ⁴⁸⁰ Gew. bij G.B. 1934 no. 30. ⁴⁸¹ Gew. bij G.B. 1934 no. 30. ⁴⁸² Gew. bij G.B. 1925 no. 17, G.B. 1935 no. 80.

218

Indien de curatele verleend wordt terzake dat zich niemand opdoet, die als erfgenaamaanspraak op de nalatenschap maakt, benoemt de rechter bij voorkeur tot curator de gestelde uitvoerder van de uiterste wil, tenzij deze mocht verlangen door een ander vervangen te worden.

Van de benoeming van de curator wordt, vanwege de kantonrechter, aankondiging gedaan in het Gouvernements-Advertentieblad, terwijl de kosten daarvan komen ten laste der nalatenschap.

Artikel 1155⁴⁸³

De curator is gehouden de nalatenschap te doen verzegelen, en door een notaris een boedelbeschrijving te doen opmaken, mitsgaders de nalatenschap, te beheren en tot effenheid te brengen.

Hij is verplicht, door oproepingen in het Gouvernements-Advertentieblad of andere, naar het oordeel van de kantonrechter doelmatige middelen, de erfgenamen op te sporen.

Hij moet in rechte optreden ten aanzien van de rechtsvorderingen, die tegen denalatenschap zijn aangevangen, en moet alle rechten, die de overledene toebehoorden, uitoefenenen voortzetten. Hij is verplicht het gerede geld, hetwelk zich in de nalatenschap bevindt, de opbrengst der verkochte roerende en onroerende goederen, alsook het bedrag der schuldvorderingen, die door hem worden geïnd, in de kas der gerechtelijke consignatiën te storten, teneinde te strekken tot behoud der rechten van de belanghebbende partijen, en daarvan, aan wie zulks zal behoren, rekening te doen.

Artikel 1156⁴⁸⁴

Van de in het vorige artikel vermelde geldsommen zal, onder goedkeuring van de kantonrechter, een matige som in handen van de curator mogen blijven, tot bestrijding van de nodige kosten ter beredding van de nalatenschap.

Tot het bedoelde einde mogen ook geldsommen, tot de nalatenschap behorende, uit de consignatiekas gelicht worden, mits onder goedkeuring als boven.

Artikel 1157⁴⁸⁵

De curator is verplicht aan de kantonrechter jaarlijks, en daarenboven zo dikwijls deze zulks vordert, summiere rekening en verantwoording te doen van zijn gehouden beheer, met vertoning van alle voorwerpen en bescheiden, die tot de nalatenschap behoren of daartoe betrekkelijk zijn.

De kantonrechter tekent deze rekening en verantwoording, na de bladzijden te hebben gewaarmerkt, telkenmale voor gezien.

Het tweede lid van artikel 519 is ten deze toepasselijk.

Artikel 1158⁴⁸⁶

Bij verschil tussen de curator en de kantonrechter beslist, op het rapport van laatstgenoemde, het hof van justitie, na eerstgenoemde te hebben gehoord.

De rechter, die de curator heeft aangesteld, is te allen tijde bevoegd, hem weer te ontslaan,en een ander in zijn plaats te benoemen.

De bepaling van het derde lid van artikel 1154 is ten deze van toepassing.

⁴⁸³ Gew. bij G.B. 1925 no. 17, G.B. 1935 no. 80.

⁴⁸⁴ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁴⁸⁵ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁴⁸⁶ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

Artikel 1159

Indien zich, na verloop van drie jaren, te rekenen van het openvallen van de nalatenschap, geen erfgenaam opdoet, zal de slotrekening moeten worden gedaan aan het land, hetwelk bevoegd zal zijn om zich bij voorraad in het bezit der nagelaten goederen te doen stellen.

Artikel 1160

De bepalingen voorkomende in artikel 468, mitsgaders in de artikelen 1063, 1064, 1065, 1066 en 1068, zijn ook op de curators van onbeheerde nalatenschappen toepasselijk.

ACHTTIENDE TITEL

VAN BEVOORRECHTE SCHULDEN

VAN BEVOORRECHTE SCHULDEN IN HET ALGEMEEN

Al de roerende en onroerende goederen van de schuldenaar, zowel tegenwoordige als toekomstige, zijn voor deszelfs persoonlijke verbintenissen aansprakelijk.

Artikel 1162

Die goederen strekken tot gemeenschappelijke waarborg voor zijn schuldeisers; derzelver opbrengst wordt onder hen ponds-ponds-gelijke, naar evenredigheid van eens ieders inschuld, verdeeld, tenzij er tussen de schuldeisers wettige redenen van voorrang mochten bestaan.

Artikel 1163De voorrang tussen schuldeisers spruit voort uit privilegie, uit pand, en uit onderzetting of hypotheek.

Van pand en onderzetting wordt bij de negentiende en twintigste titel van dit boek gehandeld.

Artikel 1164

Privilegie is een recht door de wet toegekend aan de ene schuldeiser boven de andere, alleen uit hoofde van de aard van de schuld.

Pand en hypotheek gaan boven privilegie, behalve in de gevallen, waarin de wet uitdrukkelijk het tegendeel bepaalt.

Artikel 1165

Tussen bevoorrechte schuldeisers wordt de rang geregeld naar de verschillende aard der voorrechten.

Artikel 1166

Bevoorrechte schuldeisers, die in dezelfde rang zijn, worden ponds-ponds-gelijke betaald.

Artikel 1167

De voorrang van de openbare schatkist, de orde waarin deze wordt uitgeoefend, en de tijdvan deszelfs duur, worden geregeld door de wetten daartoe betrekkelijk.

Die van gemeenschappen of zedelijke lichamen, welke tot het heffen van lasten gerechtigd zijn, worden almede geregeld door de daartoe betrekkelijke wetten.

Artikel 1168

De privilegiën hebben tot onderwerp, of zekere bepaalde goederen, of al de roerende en onroerende goederen in het algemeen. De eerste hebben de voorrang boven laatstgemelde. TWEEDE AFDELING

VAN DE VOORRECHTEN GEVESTIGD OP ZEKERE BEPAALDE GOEDEREN

De bevoorrechte schulden op zekere bepaalde goederen zijn:

1°. De gerechtskosten uitsluitend veroorzaakt door de uitwinning van een roerende of onroerende zaak. Deze worden uit de opbrengst van het uitgewonnen goed boven alle andere bevoorrechte schulden, en zelfs boven pand en hypotheek, gekweten;

2°. De huurpenningen van onroerende goederen, de kosten van reparatie waartoe de huurder verplicht is, mitsgaders alles wat tot de nakoming van de huurovereenkomst betrekking heeft;

3°. De nog onbetaalde koopprijs van roerende goederen;

4°. De kosten tot behoud van een zaak gemaakt;

5°. De kosten tot bearbeiding van een zaak aan de werkman verschuldigd;

6°. Hetgeen door een herbergier, als zodanig, aan een reiziger is geleverd;

7°. De vrachtlonen en bijkomende onkosten;

8°. Hetgeen aan metselaars, timmerlieden en andere werkbazen is verschuldigd wegens de opbouw, aanbouw en de reparaties van onroerende goederen, mits de schuldvordering niet ouder is dan drie jaren, en de eigendom van het perceel aan de schuldenaar is verbleven;

9�. De vergoedingen en betalingen, waartoe openbare ambtenaren, uit hoofde van verzuim, misslagen en misdrijven, in de uitoefening van hun bediening gepleegd, gehouden zijn.

Artikel 1170⁴⁸⁷

De verhuurder kan zijn voorrecht doen gelden op de vruchten, welk door takken aan de bomen, of door wortels aan de grond, nog zijn vastgehecht; voorts op de ingeoogste en nog niet ingeoogste vruchten, die zich op de bodem bevinden, en op al hetgeen op de bodem is, zo tot stoffering van het gehuurde huis of van de landhoeve, als tot bebouwing of gebruik van het land, zoals het vee, de bouwgereedschappen en dergelijken; onverschillig of de hierboven gemelde voorwerpen al dan niet aan de huurder toebehoren.

Zo echter de huurder goederen onder zich heeft krachtens huurkoop, zal de verhuurder tegenover de verkoper zijn voorrecht daarop niet kunnen doen gelden, indien de huurkoop betreft zaden of gereedschappen, dan wel indien bewezen wordt, dat de verhuurder van de huurkoop kennis droeg.

Indien de huurder een gedeelte van het verhuurde goed aan een ander wettig in huur heeft afgestaan, kan de verhuurder zijn voorrecht op de voorwerpen, die zich in of op dat gedeelte bevinden, niet verder doen gelden, dan alleen in evenredigheid van het door de tweede huurder overgenomen gedeelte, en voor zover de laatstgemelde niet mocht kunnen aantonen zijn huurpenningen, volgens de overeenkomst, te hebben voldaan.

Artikel 1171

Niettemin worden de nog verschuldigde koopprijs van gekochte zaden, en de nog verschuldigde kosten van de oogst van het lopende jaar, bij voorrang boven de verhuurder betaald

⁴⁸⁷ Gew. bij G.B. 1944 no. 42.

uit de opbrengst van de oogst, en de nog niet betaalde koopprijs van gereedschappen uit de opbrengst van die gereedschappen.

Artikel 1172

De verhuurder kan de roerende goederen, waarop hem bij artikel 1170 voorrecht is toegestaan, inbeslagnemen, indien deze buiten zijn toestemming vervoerd zijn; en hij behoudt daarop zijn voorrecht, al waren deze ook aan een derde, door inpandgeving of op een andere wijze, verbonden, mits hij die voorwerpen gerechtelijk heeft opgeëist, binnen de tijd van veertig dagen, na het vervoeren der roerende goederen tot een landhoeve behorende, en binnen de tijd van veertien dagen, indien het zaken betreft, welke tot stoffering van een huis hebben verstrekt.

Artikel 1173

Het voorrecht van de verhuurder strekt zich uit tot de vervallen huur- en pachtpenningen, gedurende de laatste drie jaren en het lopende jaar.

Artikel 1174

De verkoper van roerende en nog onbetaalde goederen kan zijn voorrecht doen gelden opde koopprijs van die goederen, indien zij zich nog in handen van de schuldenaar bevinden, zonder onderscheid of hij die goederen op tijd of zonder tijdsbepaling verkocht heeft.

Artikel 1175⁴⁸⁸

Indien de verkoop zonder tijdsbepaling gedaan is, heeft de verkoper zelfs de bevoegdheid om de goederen terug te eisen, zolang deze zich in handen van de koper bevinden, en het wederverkopen daarvan te beletten, mits de terugeising geschiedt binnen dertig dagen na de aflevering.

De artikelen 300, 302, 303, 305 en 306 van het Surinaams Wetboek van Koophandel vinden overeenkomstige toepassing.

Artikel 1176

De verkoper kan evenwel zijn recht niet uitoefenen dan na de verhuurder van het huis of van de landhoeve, tenzij bewezen is, dat de verhuurder kennis droeg, dat de meubelen en verdere goederen, voor het huis of de landhoeve dienende, door de huurder niet waren betaald.

Artikel 1176a⁴⁸⁹

Het recht van de verkoper vervalt, indien de goederen, na zich in het bezit van de oorspronkelijke koper of van iemand van zijnentwege te hebben bevonden, door een derde te goeder trouw zijn gekocht en aan deze zijn afgeleverd.

Ingeval echter die derde de koopprijs nog niet heeft betaald, is de oorspronkelijke verkoper bevoegd, de gelden tot aan het beloop van zijn rekening voor zich te vorderen, mits de vordering geschiedt binnen de tijd van dertig dagen na de oorspronkelijke aflevering.

Artikel 1177

De voorrechten vermeld bij artikel 1169 no. 4, 5, 6, 7, 8 en 9, worden uitgeoefend als volgt:

⁴⁸⁸ Gew. bij G.B. 1936 no. 115.

⁴⁸⁹ Ingev. bij G.B. 1936 no. 115.

Die van no. 4, op de zaak tot welker behoud de kosten zijn gemaakt;

Die van no. 5, op de zaak die bearbeid is;

Die van no. 6, op de goederen die door de reiziger in de herberg zijn gebracht;

Die van no. 7, op het vervoerde goed;

Die van no. 8, op de opbrengst van het opgebouwde, aangebouwde of herstelde perceel;

Die van no. 9, op het bedrag van de door de ambtenaren gestelde zekerheid, en de daaropverschuldigde renten.

Artikel 1178

Indien onderscheidene bevoorrechte schuldeisers, van welke in deze afdeling wordt melding gemaakt, mochten tezamen lopen, hebben de onkosten, die gemaakt zijn tot behoud vanhet goed, de voorrang, indien deze gemaakt zijn na het tijdstip, waarop de overige bevoorrechte schulden zijn geboren.

DERDE AFDELING

VAN DE VOORRECHTEN OP AL DE ROERENDE EN ONROERENDE GOEDEREN IN HET ALGEMEEN

De bevoorrechte inschulden op al de roerende en onroerende goederen in het algemeen zijn de hierna vermelde, en worden in de volgende orde verhaald:

1°. De gerechtskosten uitsluitend veroorzaakt door uitwinning en boedelredding; deze hebben voorrang boven pand en hypotheek;

2°. De begrafeniskosten, behoudens de bevoegdheid van de rechter om deze te verminderen, indien zij bovenmatig zijn;

3°. Alle kosten van de laatste ziekte;

4°. Het loon van werknemers ingevolge dit Wetboek over het verschenen jaar, en hetgeenover het lopende jaar verschuldigd is, benevens het bedrag van de verhoging van dat loon ingevolge artikel 1614q; het bedrag der uitgaven door de werknemer voor de werkgever gedaan,mitsgaders het bedrag door de werkgever bij het einde van de dienstbetrekking krachtens artikel 1615t of 1615u, aan de werknemer verschuldigd.

5�. De schuldvorderingen wegens levering van levensmiddelen, gedaan aan de schuldenaar en deszelfs huisgezin, gedurende de laatste zes maanden;

6�. De schuldvorderingen van kostschoolhouders voor het laatste jaar;

7�. De schuldvordering van minderjarigen of onder curatele gestelden ten laste van hun voogden en curators ter zake van derzelver beheer, voor zover deze niet kunnen worden verhaalduit de hypotheken of andere zekerheid, welke, naar aanleiding van de vijftiende titel van het eerste boek van dit wetboek, mocht gesteld zijn, alsmede de door de ouders krachtens het Eerste Boek verschuldigde uitkeringen tot onderhoud en opvoeding van hun minderjarige wettige kinderen.

NEGENTIENDE TITEL

VAN PAND

Pand is een recht, hetwelk de schuldeiser verkrijgt op een roerende zaak, die hem door deschuldenaar, of door een ander in deszelfs naam, tot zekerheid van de schuld is ter hand gesteld, en aan de schuldeiser de bevoegdheid geeft om zich bij voorkeur boven de andere schuldeisers uit die zaak te doen betalen, met uitzondering van de kosten van uitwinning en van de onkosten, die,

⁴⁹⁰ Gew. bij G.B. 1906 no. 50, G.B. 1914 no. 35, G.B. 1935 no. 80, G.B. 1947 no. 140.

na de inpandgeving, tot behoud van de zaak gemaakt zijn, en welke de voorrang zullen hebben.

Artikel 1181⁴⁹¹

Pandovereenkomst wordt bewezen door alle middelen, die voor het bewijs van de hoofdverbintenis zijn toegelaten.

Artikel 1182⁴⁹²

Pandrecht op lichamelijke roerende zaken en op inschulden aan toonder wordt gevestigd door het brengen van het pand onder de macht van de schuldeiser of van een derde, omtrent wienpartijen zijn overeengekomen.

Het is niet bestaanbaar op zaken, die in de macht van de schuldenaar of de pandgever worden gelaten of met de wil van de schuldeiser terugkeren.

Het gaat te niet, wanneer het pand uit de macht van de pandhouder geraakt.

Is het echter door deze verloren of aan hem ontvreemd, dan heeft hij het recht van terugvordering bij art.1998, tweede lid, bedoeld, en wordt, bij terugbekoming van het pand, het pandrecht geacht nooit verloren te zijn geweest.

De onbevoegdheid van de pandgever om over de zaak te beschikken kan aan de schuldeiser, die haar in pand heeft genomen, niet worden tegengeworpen, onverminderd het recht tot terugvordering van hem, die de zaak verloren heeft, of aan wie zij is ontvreemd.

Artikel 1182bis⁴⁹³

Tot vestiging van pandrecht op papier aan order wordt behalve het endossement de overgave van het papier gevorderd.

Artikel 1183⁴⁹⁴

Pandrecht op onlichamelijke roerende zaken, met uitzondering van papier aan order of aan toonder, wordt gevestigd door kennisgeving van de verpanding aan hem, tegen wie het in pand gegeven recht moet worden uitgeoefend.

Door deze kan van die kennisgeving en van de toestemming van de pandgever een schriftelijk bewijs worden gevorderd.

Artikel 1184⁴⁹⁵

De schuldeiser mag, ingeval de schuldenaar of de pandgever niet aan zijn verplichtingen voldoet, zich het pand niet toeëigenen. Alle hiermee strijdende bedingen zijn nietig.

Artikel 1185⁴⁹⁶

Wanneer door partijen niet anders is overeengekomen, is de schuldeiser, ingeval de

⁴⁹¹ Gew. bij G.B. 1886 no. 36.

⁴⁹² Gew. bij G.B. 1886 no. 36, G.B. 1911 no. 4.

⁴⁹³ Ingev. bij G.B. 1886 no. 36.

⁴⁹⁴ Gew. bij G.B. 1886 no. 36.

⁴⁹⁵ Gew. bij G.B. 1886 no. 36.

⁴⁹⁶ Gew. bij G.B. 1886 no. 36.

schuldenaar of de pandgever niet aan zijn verplichtingen voldoet, gerechtigd om na het verstrijken van de bepaalde termijn, of, indien geen vaste termijn is bepaald, na een sommatie tot voldoening, het pand in het openbaar, naar plaatselijke gewoonten en op de gebruikelijke voorwaarden, te doen verkopen, teneinde uit de opbrengst het beloop van de schuld met de rentenen kosten te verhalen.

Artikel 1186⁴⁹⁷

In alle gevallen kan, wanneer de schuldenaar of de pandgever in gebreke is aan zijn verplichtingen te voldoen, de schuldeiser in rechte te vorderen, dat het pand tot verhaal van de schuld met de renten en de kosten zal worden verkocht op de wijze door de rechter te bepalen, of wel de rechter op de schuldeisers vordering toestaan, dat het pand aan deze, voor een bedrag bij het vonnis te bepalen, tot het beloop van de schuld met de renten en kosten in betaling zal verblijven.

Van de vervreemding van het pand in de gevallen, bij dit en het vorig artikel bedoeld, is de schuldeiser verplicht de pandgever uiterlijk de volgende dag kennis te geven. Bericht per telegraaf of bij aangetekende brief geldt voor behoorlijke kennisgeving.

Artikel 1187

De schuldeiser is verantwoordelijk voor het verlies of de vermindering van het pand, voorzover zulks door zijn nalatigheid mocht hebben plaats gehad.

De schuldenaar is van zijn zijde verplicht aan de schuldeiser te vergoeden de nuttige en noodzakelijke onkosten, die de laatstgenoemde tot het behoud van het pand gemaakt heeft.

Artikel 1188

Indien een inschuld in pand gegeven is, en deze inschuld interesten opbrengt, verrekent de schuldeiser die interesten met degene, welke hem mochten verschuldigd zijn.

Indien de schuld, tot welke zekerheid een inschuld in pand gegeven is, geen interesten opbrengt, worden de interesten, die de pandhouder ontvangt, op de hoofdsom gekort.

Artikel 1189

Zolang de houder het in pand gegeven goed niet misbruikt, is de schuldenaar onbevoegd om daarvan de teruggave te vorderen, vóórdat hij ten volle betaald heeft, zowel de hoofdsom, als de interesten en onkosten van de schuld, voor welker zekerheid het pand gegeven is, alsmede de onkosten, die tot behoud van het pand gedaan zijn.

Indien er tussen dezelfde schuldenaar en dezelfde schuldeiser een tweede schuld mocht bestaan, tussen hen zelf aangegaan na het tijdstip van de pandgeving, en opeisbaar vóór de betaling, of op de dag zelf van de betaling van de eerste schuld, is de schuldeiser niet gehouden zich van het pand te ontdoen, vóórdat hem beide schulden ten volle zijn voldaan, al mocht er zelfs geen beding gemaakt zijn om het pand voor de betaling van de tweede schuld te verbinden.

Artikel 1190

Het pand is ondeelbaar, niettegenstaande de schuld onder de erfgenamen van de schuldenaar, of onder die van de schuldeiser mocht deelbaar zijn.

De erfgenaam van de schuldenaar, die zijn gedeelte in de schuld betaald heeft, kan de teruggave van zijn aandeel in het pand niet vorderen, zolang de schuld niet ten volle is gekweten.

Wederkerig mag de erfgenaam van de schuldeiser, die zijn aandeel in de schuld ontvangen heeft, het pand niet teruggeven ten nadele van diegenen van zijn mede-erfgenamen, die niet betaald zijn.

⁴⁹⁷ Gew. bij G.B. 1886 no. 36.

Artikel 1191⁴⁹⁸

Vervallen.

TWINTIGSTE TITEL

VAN ONDERZETTING OF HYPOTHEEK

ALGEMENE BEPALINGEN

Onderzetting of hypotheek is een zakelijk recht op onroerende goederen, strekkende omdaaraan de voldoening van een verbintenis te verhalen.

Artikel 1193

Dat recht is uit deszelfs aard ondeelbaar, en gevestigd op al de verbonden onroerende goederen in hun geheel, op elk van die goederen en op ieder gedeelte van deze.

De goederen blijven daarmede belast, in welke handen deze ook overgaan.

Artikel 1194

Voor hypotheek zijn alleen vatbaar:

1°. Onroerende goederen, welke in de handel zijn, met derzelver toebehoren, voor zover dat laatste als onroerend goed beschouwd wordt;

2°. Het vruchtgebruik derzelve goederen en hun toebehoren;

3°. De rechten van opstal en erfpacht;

4°. De grondrenten, hetzij in geld, hetzij in natura verschuldigd.

Artikel 1195

De hypotheken strekken zich uit tot al de latere verbeteringen van het bezwaarde goed, ook tot hetgeen, door aanwas of opbouw, met hetzelve verenigd is.

Artikel 1196

Het onverdeeld aandeel in een gemeen onroerend goed kan met hypotheek worden bezwaard. Na de verdeling van hetzelve, blijft de hypotheek alleen gevestigd op het deel, dat aande schuldenaar, die de onderzetting heeft verleend, is toebedeeld, behoudens de bepaling van artikel 1362.

Artikel 1197

Roerende goederen zijn voor geen hypotheek vatbaar.

Artikel 1198

Hypotheek kan niet worden gevestigd dan door hem, die de bevoegdheid heeft het bezwaarde goed te vervreemden.

Artikel 1199

Vervallen bij G.B. 1936 no. 115.

Zij, die op een onroerend goed slechts een zodanig recht hebben, hetwelk door een voorwaarde is opgeschort, of in zekere gevallen kan worden ontbonden of tenietgedaan, kunnen geen hypotheek toestaan, dan die aan dezelfde voorwaarden, ontbinding of tenietdoening onderworpen is.

Artikel 1200

Goederen van minderjarigen, van degenen die onder curatele staan, en van afwezigen, zolang derzelver bezit slechts bij voorraad verleend is, kunnen niet anders met hypotheek worden bezwaard, dan om de redenen, en overeenkomstig de formaliteiten, welke bij de wet zijn vastgesteld.

Artikel 1201⁴⁹⁹

Hypotheek kan alleen bij notariële akte worden verleend, uitgezonderd in de gevallen bij de wet uitdrukkelijk aangewezen.

De volmacht tot het verlenen van hypotheek moet bij authentieke akte worden verleden.

De voogd, de curator, de getrouwde man, of elk ander, die, uit kracht van de wet of van een overeenkomst, verplicht is hypotheek te geven, kan daartoe bij vonnis worden genoodzaakt, hetwelk dezelfde kracht zal hebben alsof hij in de hypotheek had toegestemd, en bepaaldelijk zal aanduiden de goederen, op welke de inschrijving zal geschieden.

Artikel 1202

Uit kracht van een overeenkomst, in een vreemd land verleden, kan geen hypotheek worden ingeschreven op goederen binnen Suriname gelegen, tenzij het tegendeel bij traktaten mocht zijn bepaald.

Artikel 1203

De akte, waarbij hypotheek wordt gevestigd, moet bevatten een bijzondere opgave van het bezwaarde goed, en van deszelfs aard en ligging.

Ten aanzien van grondrenten, waaromtrent niet bepaaldelijk kan worden opgegeven welke bijzondere percelen daarmede belast zijn, zal men met de juiste omschrijving en aanwijzing van de schuldplichtige streek in de akte kunnen volstaan.

Artikel 1204

Hypotheek kan alleen op tegenwoordige goederen worden gevestigd. Een hypotheek op toekomstige goederen is nietig.

Indien echter de vrouw bij huwelijkse voorwaarden het vestigen van hypotheek heeft bedongen, of, in het algemeen, een schuldenaar zich heeft verplicht aan de schuldeiser hypotheekte geven, kan de man of de schuldenaar worden genoodzaakt aan zijn verplichting te voldoen door aanwijzing ook van goederen, welke hij, na het ontstaan van de verbintenis, mocht hebben verkregen.

Artikel 1205

Een hypotheek is slechts van waarde, in zoverre de som, waarvoor deze is toegestaan, zeker en bij de akte bepaald is.

Indien de schuld voorwaardelijk of derzelver hoegrootheid onbepaald is, zal de vestigingvan de hypotheek slechts kracht hebben tot het beloop van de geschatte waarde, welke partijen gehouden zijn in de akte op te geven.

Artikel 1206

⁴⁹⁹ Gew. bij S.B. 1981 no. 23.

De schuldeiser kan, in geen geval, een vermeerdering van hypotheek vorderen, tenzij het tegendeel bedongen of bij de wet bepaald is.

Artikel 1207⁵⁰⁰

Alle bedingen, bij welke de schuldeiser gemachtigd zou worden om zich het gehypothekeerde goed toe te eigenen, zijn nietig.

Het staat echter de eerste hypothecaire schuldeiser vrij om, bij het vestigen van de hypotheek, uitdrukkelijk te bedingen, dat, bij gebreke van behoorlijke voldoening van de hoofdsom, of van de betaling der verschuldigde renten, hij onherroepelijk zal zijn gemachtigd hetverbonden perceel in het openbaar te doen verkopen, teneinde uit de opbrengst te verhalen zowel de hoofdsom als de renten en de kosten. Dat beding zal op de openbare registers moeten worden aangetekend, en zal de veiling moeten plaats hebben op de wijze als bij artikel 1239 is voorgeschreven.

TWEEDE AFDELING

VAN DE INSCHRIJVING DER HYPOTHEKEN, EN VAN DE VORM VAN INSCHRIJVING

De inschrijving der hypothecaire verbanden moet geschieden in de daartoe bestemde openbare registers.

Bij gebreke van die inschrijving heeft de hypotheek geen kracht hoegenaamd, zelfs niet ten opzichte van schuldeisers, die geen hypothecair verband hebben.

Artikel 1209

De inschrijving van een hypotheek is van onwaarde, indien deze gedaan is op een tijd, waarop de eigendom van het goed aan een derde zijnde overgegaan, de schuldenaar daarop zijn eigendomsrecht reeds verloren had.

Artikel 1210

De rang der hypothecaire schuldeisers wordt bepaald naar de dagtekening van hun inschrijving, behoudens de uitzonderingen bij de twee volgende artikelen vermeld.

Zij, die op dezelfde dag zijn ingeschreven, hebben gezamenlijk een hypotheek van dezelfde dagtekening, zonder onderscheid op welk uur de inschrijving gedaan is, al was het ook dat het uur door de bewaarder mocht zijn aangetekend.

Artikel 1211

Indien bij de koopakte, tot waarborg van onbetaalde kooppenningen, hypotheek op het verkochte goed is bedongen, en de inschrijving is geschied binnen acht vrije dagen na de overschrijving van die koopakte op de daartoe bestemde openbare registers, zal deze hypotheek de voorrang hebben boven de hypotheken, welke de koper, binnen dat tijdsverloop, op het goed mocht hebben toegestaan.

Artikel 1212

Dezelfde bepaling is toepasselijk, indien bij akte van scheiding hypotheek is bedongen tot

⁵⁰⁰ Gew. bij G.B. 1944 no. 75.

⁵⁰¹ Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108.

waarborg van hetgeen de ene deelgenoot aan de andere, tengevolge van een scheiding, schuldig blijft, of tot vrijwaring van het aanbedeelde goed. Ook in dat geval geven de inschrijvingen, binnen acht vrije dagen na de overschrijving van de akte van scheiding, voor zoveel dit beding betreft, door de deelgenoot bewerkstelligd, de voorrang boven de hypotheken, welke de verkrijger, binnen dat tijdsverloop, op het goed mocht hebben toegestaan.

Artikel 1213⁵⁰²

De schuldeiser, die ingeschreven is voor een hoofdsom welke interesten of renten voortbrengt, is gerechtigd om, uiterlijk voor twee jaren en voor het lopende jaar, wegensinteresten of renten in dezelfde rang van hypotheek geplaatst te worden als voor zijn hoofdsom; onverminderd zijn recht om, ten aanzien van andere renten dan bij de eerste inschrijving verzekerd waren, bijzondere inschrijvingen te nemen, welke sedert derzelver dagtekening hypotheek zullen teweeg brengen.

Artikel 1214

Indien de akte, waarbij de hypotheek is gevestigd, een uitdrukkelijk beding bevat, waarbij de schuldenaar in zijn bevoegdheid is beperkt, hetzij om het bezwaarde goed buiten toestemming van de schuldeiser te mogen verhuren, hetzij ten aanzien van de wijze waarop, of van de tijd gedurende welke hetzelve zal kunnen worden verhuurd, hetzij ten aanzien van de vooruitbetaling der huurpenningen, zal zodanig beding niet alleen verbindend zijn tussen de partijen, maar ook tegen de huurder kunnen worden ingeroepen door de schuldeiser, die zodanig beding op de openbare registers zal hebben doen aantekenen.

Alles onverminderd de bepalingen van artikel 1362, welke, zo daartoe gronden zijn, door al de schuldeisers zullen kunnen worden ingeroepen, om het even of er al dan niet enig beperkend beding op het stuk van de verhuring of vooruitbetaling gemaakt is.

Artikel 1215

Om de inschrijving te bewerkstelligen stelt de schuldeiser, hetzij in persoon, hetzij door een derde, aan de bewaarder der hypotheken van de kring, waarin de goederen gelegen zijn, ter hand twee, door de schuldeiser of de derde ondertekende, borderellen, waarvan het ene op het uitgegeven afschrift van de titel kan gesteld worden.

Die borderellen bevatten:

1°. Een bepaalde aanduiding van de schuldeiser en van de schuldenaar, en de opgave vande woonplaats, door eerstgemelde gekozen binnen de kring van het kantoor van de bewaarder. De inschrijving op de goederen van een overledene kan gedaan worden ten name van de overledene;

2°. De dagtekening en de aard van de rechtstitel, met opgave van de ambtenaar, door of ten overstaan van welke de akte is verleden, of van de rechter, die de te bezwaren goederen, naar aanleiding van het voorlaatste lid van artikel 1201, heeft aangeduid;

3°. Het beloop van de inschuld, of de begroting der voorwaardelijke en onbepaalde rechten, welke verzekerd moeten worden, mitsgaders de tijd waarop de schuld opeisbaar is;

4°. De aanduiding van de aard en de ligging der goederen, waarop de hypotheek is gevestigd, onverminderd het bepaalde bij het tweede lid van artikel 1203 ten aanzien van grondrenten;

5°. De bedingen, welke, naar aanleiding van het vorige artikel, mitsgaders van het tweede lid van artikel 1207 en van het tweede lid van artikel 1238, tussen de schuldeiser en de schuldenaar mochten gemaakt zijn.

⁵⁰² Zie Verbeterblad G.B. 1918 no. 108.

Artikel 1216

De bewaarder behoudt een der borderellen, teneinde hetzelve in zijn register in te schrijven onder de dagtekening van de overgave. Hij geeft onmiddellijk aan degene, die de inschrijving verzocht heeft, het andere borderel terug, aan de voet van hetwelk hij de dag van de overgave vermeld. Hij is eindelijk verplicht, indien zulks gevoerd wordt, uiterlijk binnen vierentwintig uren, op dat borderel naderhand bij te voegen het nummer, waaronder de inschrijving in zijn registers heeft plaats gehad. Beide deze verklaringen zullen door hem worden ondertekend.

Artikel 1217

Bij het vorderen van de aantekening, waarvan in artikel 1135 gesproken wordt, zijn de schuldeisers of de legatarissen verplicht aan de bewaarder der hypotheken ter hand te stellen:

1°. Een authentiek afschrift van de eis tot afscheiding der goederen;

2°. De doodakte van de overledene, of een ander deugdelijk bewijs dat de rechtsvorderingis aangevangen binnen de zes maanden na het openvallen van de nalatenschap;

3°. Twee borderellen, houdende, naar het voorschrift van artikel 1215, no. 4, de aanduiding van de aard en de ligging der goederen, terzijde van welke de aantekening wordt gevorderd; en zijn de bepalingen van artikel 1216 op deze borderellen toepasselijk.

Artikel 1218

Het is aan degene, die een inschrijving heeft laten doen, alsmede aan zijn vertegenwoordigers, of die uit kracht van een authentieke akte deszelfs recht verkregen hebben, geoorloofd om in het register der hypotheken de door hem gekozen woonplaats te veranderen, mits hij een andere in dezelfde kring kiest en aanwijst.

Artikel 1219

De inschrijving kan, terzake van verzuim der hierboven voorgeschreven formaliteiten, niet worden vernietigd, dan alleen ingeval zij de schuldeiser, de schuldenaar, de schuld, of het bezwaarde goed, niet op een voldoende wijze kenbaar maken.

Artikel 1220

De inschrijving doet de hypotheek standhouden gedurende vijftien jaren na haar dagtekening. Zij houdt op van kracht te wezen, zo zij niet vóór het verstrijken van die termijn is vernieuwd.

De bovenstaande bepalingen zijn mede van toepassing op de vernieuwing van inschrijvingen. Artikel 1221

De kosten van de inschrijving zijn voor rekening van de schuldenaar, indien het tegendeelniet bedongen is.

Artikel 1222⁵⁰³

De rechtsvorderingen tegen de schuldeisers, waartoe de inschrijvingen kunnen aanleiding geven, moeten aangelegd worden door middel van verzoekschriften, gericht aan de bevoegde rechter.

⁵⁰³ Gew. bij G.B. 1944 no. 76.

Alle oproepingen, aanzeggingen, betekeningen en in het algemeen alle exploiten zullen worden gedaan aan hun persoon, of aan de laatste woonplaats, die blijkens het register gekozen is; en zulks niettegenstaande het overlijden, hetzij van de schuldeisers, hetzij van degenen, bij wie zij domicilie hebben gekozen.

DERDE AFDELING

VAN DE DOORHALING DER INSCHRIJVINGEN

De inschrijvingen worden ten koste van de schuldenaar doorgehaald, of met toestemming der daartoe bevoegde belanghebbende partijen, of tengevolge van een vonnis, hetzij in het hoogste ressort gewezen, hetzij in kracht van gewijsde gegaan.

Artikel 1224⁵⁰⁴

In beide gevallen leggen degenen, die de doorhaling verzoeken, ten kantore van de bewaarder over een authentieke akte, waarbij tot de doorhaling wordt gemachtigd, of een authentiek afschrift van zodanige akte, of van het vonnis daartoe strekkende.

De last om in de doorhaling van een hypothecaire inschrijving toe te stemmen kan alleen bij authentieke akte worden gegeven.

Ingeval van geschil over de bevoegdheid van hen, die in de doorhaling hebben toegestemd, of over de geldigheid der aangeboden bewijsstukken, zal de kantonrechter daarover uitspraak doen op een eenvoudig, onder overlegging van die stukken, ingediend verzoekschrift.

Artikel 1225⁵⁰⁵

Indien in een doorhaling niet wordt toegestemd, moet deze gevraagd worden aan de kantonrechter, onder wiens rechtsgebied de inschrijving gedaan is, tenzij die vordering ondergeschikt is aan een geschil, hangende voor een andere kantonrechter, in welk geval de eis tot doorhaling verwezen wordt naar de kantonrechter, voor wie het hoofdgeschil aanhangig is.

Echter moet de overeenkomst tussen de schuldeiser en de schuldenaar aangegaan omingeval van geschil, de vordering voor een door hen aangewezen kantonrechter te brengen, tussenhen nagekomen worden.

VIERDE AFDELING

VAN DE GEVOLGEN DER HYPOTHEKEN TEGEN DERDE BEZITTERS

De schuldeiser, die een ingeschreven hypotheek heeft, vervolgt zijn recht op het verbonden onroerend goed, in welke handen zich dat ook bevindt, om gerangschikt en betaald te worden volgens de orde van inschrijving.

Artikel 1227⁵⁰⁶

De schuldeiser heeft het recht om, na gedaan bevel aan de schuldenaar, het verbonden onroerend goed onder de derde bezitter in beslag te nemen en te doen verkopen. Hierbij en bij de

⁵⁰⁴ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁵⁰⁵ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

⁵⁰⁶ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

rangschikking op de opbrengst daarvan tussen de onderscheidene schuldeisers, moeten de formaliteiten worden inachtgenomen, ten opzichte van gerechtelijke uitwinningen en rangschikking in het Surinaams Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering voorgeschreven.

Artikel 1228

De derde bezitter kan zich tegen de verkoop verzetten, indien hij kan aanwijzen, dat zich alsnog in het bezit van de oorspronkelijke schuldenaar bevinden een of meer onroerende goederen, mede hypothecair voor dezelfde schuld verbonden, en klaarblijkelijk voldoende omdaaraan die schuld te verhalen. In zodanig geval kan hij, met schorsing der uitwinning van zijn eigendom, de voorafgaande uitwinning van het medeverbonden goed onder de oorspronkelijke schuldenaar vorderen.

Artikel 1229

In geval een hypotheek is gevestigd op één onroerend goed, en een of meer gedeelten daarvan tot derde bezitters mochten zijn overgegaan, behoudt de schuldeiser de bevoegdheid omzijn recht op het verbonden goed, of op zodanig gedeelte daarvan als hij raadzaam of voldoende acht, voor het geheel te doen gelden, even als of het verbondene zich nog onverdeeld in het bezit van de schuldenaar bevond.

Artikel 1230

De derde bezitter, die, hetzij bij uitwinning, hetzij vrijwillig, de schuld heeft gekweten, isbevoegd, als daardoor, uit kracht van de wet, in de rechten van de schuldeiser zijn getreden, om, na aftrek van zijn aandeel in evenredigheid tot de gezamenlijke waarde van de verbonden goederen, de verdere hypothecaire rechten voor deze inschuld op de mede-verbonden goederen, of gedeelten van deze, te doen gelden.

Artikel 1231

In de gevallen, bij de twee vorige artikelen vermeld, zal de inschrijving van de hypotheekalleen op dat goed of gedeelte van hetzelve worden doorgehaald, waarop de schuldvordering is verhaald, of waarvan de derde bezitter de schuld heeft gekweten, en op het verder verbonden niet eerder dan nadat de betaald hebbende of uitgewonnen derde bezitter zijn recht, volgens het laatstvoorgaande artikel, zal hebben doen gelden, of in de doorhaling zal hebben toegestemd. Tot verzekering van zijn recht, is de gesubrogeerde schuldeiser verplicht daarvan aantekening te laten doen op de gewone registers.

Artikel 1232

De derde bezitter heeft altijd het recht, tot op het tijdstip van de toewijzing toe, om de uitwinning van het bij hem bezeten verbonden goed te doen ophouden, door de kwijting van de ingeschreven schuld met de renten overeenkomstig artikel 1213, mitsgaders de kosten.

Artikel 1233

Hetgeen het verbonden goed bij uitwinning meer opbrengt, dan de hypothecaire lasten enkosten bedragen, wordt uitgekeerd aan de derde bezitter.

Artikel 1234

De erfdienstbaarheden en andere zakelijke rechten, zowel ten laste als ten bate van het uitgewonnen goed, die door de overgang aan de derde bezitter waren teniet gegaan, herleven,

nadat hetzelve aan een ander is toegewezen. Artikel 1235

De verminderingen, welke, door schuld of onachtzaamheid van de derde bezitter, ten nadele der hypothecaire schuldeisers, aan het goed zijn veroorzaakt, leveren tegen deze een rechtsvordering tot schadeloosstelling op; hij kan de door hem gemaakte onkosten en verbeteringen niet terugvorderen, dan ten belope van hetgeen het goed, door de verbeteringen, inwaarde vermeerderd is.

Artikel 1236

De derde bezitter, die de hypothecaire schuld betaald, of de gerechtelijke uitwinning daarvoor heeft ondergaan, heeft zijn verhaal tot vrijwaring tegen de schuldenaar.

VIJFDE AFDELING

VAN HET TE NIET GAAN DER HYPOTHEKEN

De hypotheken gaan te niet:

1°. Door het te niet gaan van de hoofdverbintenis;

2°. Door de schuldeisers afstand van de hypotheek;

3°. Door gerechtelijke rangschikking.

Artikel 1238

Degene, die het bezwaarde goed heeft gekocht, hetzij bij gerechtelijke uitwinning, hetzij tengevolge van een willige verkoping voor een in geld bepaalde prijs, kan vorderen, dat het gekochte perceel wordt ontlast van alle hypothecaire lasten, die de koopprijs te boven gaan, met inachtneming der voorschriften bij de volgende artikelen gegeven.

De zuivering zal echter bij willige verkoping geen plaats hebben, indien de partijen bij hetvestigen van de hypotheek zulks uitdrukkelijk zijn overeengekomen, en dat beding op de openbare registers is aangetekend.

Zodanige beding kan slechts door de eerste hypothecaire schuldeiser gemaakt worden.

Artikel 1239⁵⁰⁷

Ingeval van willige verkoping zal de vordering tot ontlasting niet kunnen worden gedaan, tenzij de verkoping heeft plaats gehad in het openbaar, volgens plaatselijke gebruiken, ten overstaan van een openbare ambtenaar; en voorst de ingeschreven schuldeisers daarvan zijn verwittigd geworden, tenminste dertig dagen vóór de toewijzing, bij een exploit, hetwelk zal moeten worden betekend aan de woonsteden, die de schuldeisers bij de inschrijving hebben gekozen.

Artikel 1240⁵⁰⁸

De koper, die het genot wil hebben van het voorrecht, bij artikel 1238 vermeld, is gehouden om, binnen een maand na de toewijzing, een gerechtelijke rangschikking tot verdelingvan de koopprijs te doen openen, overeenkomstig de regelen bij het Surinaams Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering voorgeschreven.

⁵⁰⁷ Gew. bij G.B. 1873 no. 13, G.B. 1879 no. 12, G.B. 1944 no. 75.

⁵⁰⁸ Gew. bij G.B. 1935 no. 80.

Artikel 1241

Bij de rangschikking zal de doorhaling worden bevolen van de inschrijvingen, die niet batig zijn gerangschikt.

Zodanige inschrijvingen, die slechts voor een gedeelte batig in aanmerking komen, zullenslechts voor dat gedeelte in stand blijven, tot op de betaling toe, welke de schuldeiser dadelijk zal kunnen vorderen, zonder aanzien of de inschulden opeisbaar of niet opeisbaar zijn.

Ten opzichte van inschulden, welker geheel bedrag batig is gerangschikt, zullen de inschrijvingen gehandhaafd blijven, en de koper tot dezelfde verplichtingen zijn verbonden, en dezelfde tijdsbepalingen en uitstellen genieten, als de oorspronkelijke schuldenaar.

Artikel 1242

Bij het opmaken van de hoegrootheid van hypothecaire inschrijvingen, zal de altijddurende rente worden berekend tegen de hoofdsom, in de akte vermeld, en, bij gebreke daarvan, tegen hetgeen verkregen wordt door het bedrag van de rente met twaalf en een half te vermenigvuldigen; en zullen lijfrenten of levenslange pensioenen worden berekend en tot hoofdsom gebracht, naar gelang van de ouderdom van de genieter, of van degene op wiens lijf delijfrente is gevestigd, of naar de tijd gedurende welke het genot moet duren; alles overeenkomstig de gewone waarde der lijfrenten, naar begroting van deskundigen.

Artikel 1243

Inschrijvingen op goederen van voogden, curators en mans, ten behoeve van minderjarigen, onder curatele gestelden, of getrouwde vrouwen, en, in het algemeen, alle inschrijvingen voor schulden, voortspruitende uit verbintenissen, die voorwaardelijk zijn, of welker hoegrootheid onbepaald is, blijven, in zoverre zij voor het geheel, of voor een gedeelte, batig zijn gerangschikt, ten laste van het verkochte perceel gehandhaafd, tot op het tijdstip waarop, na het vervallen van de voogdij of van de curatele, de ontbinding van het huwelijk, of deuitkomst van de voorwaardelijke of onbepaalde verbintenis, zal blijken of, en tot welk beloop, de hypothecaire schuldeisers op de kooppenningen gerechtigd zijn.

Artikel 1244

De koper houdt de kooppenningen onder zich tot het beloop van de som, waarmee het perceel, naar aanleiding van het vorig artikel, belast blijft; indien daaromtrent bij de veilconditiën niets anders is bepaald, is hij verplicht aan de verkoper of andere gerechtigden de wettelijke rente van die som uit te keren, tot op het tijdstip van de eindelijke uitbetaling van de koopschat.

Artikel 1245

Indien echter de koper, of zijn opvolgers, het perceel zodanig verslimmeren of verwaarlozen, dat daardoor de zekerheid der gerechtigden zouden kunnen verminderen of verloren gaan, hebben deze de bevoegdheid om in rechten te eisen, dat de onbetaalde kooppenningen dadelijk zullen worden afgelost, en belegd, hetzij in hypothecaire inschrijvingen op andere onroerende goederen, hetzij in inschrijvingen op het grootboek van de nationale schuld; in beide gevallen onder hetzelfde verband, en onder dezelfde bepalingen, alsof de kooppenningen onder de koper, of diens opvolgers, waren verbleven; alles onverminderd de vergoeding van kosten, schade en interesten, zo daartoe gronden zijn.

Ingeval de eis tot dadelijke aflossing, bij het vorige lid bedoeld, wordt toegewezen, zal de rechter tevens een bekwame persoon benoemen, die met de ontvangst der kooppenningen en de belegging zal belast zijn.

Artikel 1246

Indien, in het geval van artikel 1243, bij uitkomst blijkt, dat degene, te wiens behoeve de inschrijving is geschied, niets te vorderen heeft, of minder dan de oorspronkelijke ingeschreven som, wordt het verband opgeheven, en worden de onvoldane kooppenningen uitgekeerd, hetzij ten behoeve van de hypothecaire schuldeisers, wier inschrijvingen geheel of gedeeltelijk niet batig waren gerangschikt, en zulks met in achtneming van de rang waarin zij waren geplaatst, hetzij ten behoeve van de oorspronkelijke eigenaar van het perceel, of andere rechthebbenden.

Artikel 1247

Indien terzake van inschrijvingen, bij hetzelfde artikel 1243 vermeld, later geheel of gedeeltelijk niet batig zijn gerangschikt, en alzo moeten worden doorgehaald, zal de rechter bij het vonnis van rangschikking bevelen dat door de hypotheekbewaarder, ambtshalve, nevens de doorhaling, op de registers wordt aangetekend, dat de schuldeisers hun recht behouden op hetgeen bij uitkomst van de onbetaalde kooppenningen mocht overschieten.

Artikel 1248

Ingeval, bij rechterlijke uitwinning, één perceel, bevattende onderscheidene onroerende goederen, waarvan een of meer onbelast, en andere met hypotheek bezwaard zijn, in zijn geheel voor één prijs is verkocht, zal de prijs van elk onroerend goed, naar evenredigheid van de gehele koopprijs, ten behoeve van de op elk stuk goed ingeschreven schuldeisers, door de rechter, na verhoor van deskundigen, worden bepaald.

ZESDE AFDELING

VAN DE OPENBARE BEKENDHEID DER REGISTERS, EN VAN DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE BEWAARDERS DER HYPOTHEKEN

De bewaarders der hypotheken zijn gehouden om aan al degenen, die zulks verlangen, inzage te geven van hun registers, en een afschrift uit te leveren van de akten, welke op hun registers zijn overgeschreven, en van de bestaande inschrijvingen en aantekeningen, of wel een getuigschrift dat er geen bestaan.

In alle gevallen zijn zij verplicht, bijaldien bevorens inschrijvingen op het goed hebben bestaan, die naderhand zijn doorgehaald, van die daadzaak, zonder verdere bijzondere aanduiding, melding te maken op het door hen te geven afschrift of getuigschrift.

Artikel 1250⁵⁰⁹

Zij zijn verantwoordelijk voor de nadelen spruitende:

1°. Uit hun nalatigheid in het doen van tijdige en nauwkeurige overschrijvingen, inschrijvingen, melding van beperkende bedingen, en van aantekeningen, welke te hun kantoor gevorderd zijn;

2°. Uit het verzuim om in hun getuigschriften melding te maken van een of meer bestaande inschrijvingen, tenzij, in het laatste geval, de misslag voortkwam uit onvoldoende opgave, die hun niet zou kunnen worden ten laste gelegd;

3°. Uit doorhalingen gedaan zonder dat de stukken, bij artikel 1224 vermeld, aan hen zijnovergelegd;

4°. Uit het verzuim van de opgave, bij het tweede lid van het vorige artikel vermeld.

⁵⁰⁹ Gew. bij G.B. 1924 no. 30.

Artikel 1251⁵¹⁰

Burgerlijk Wetboek