À propos de la propriété intellectuelle Formation en propriété intellectuelle Respect de la propriété intellectuelle Sensibilisation à la propriété intellectuelle La propriété intellectuelle pour… Propriété intellectuelle et… Propriété intellectuelle et… Information relative aux brevets et à la technologie Information en matière de marques Information en matière de dessins et modèles industriels Information en matière d’indications géographiques Information en matière de protection des obtentions végétales (UPOV) Lois, traités et jugements dans le domaine de la propriété intellectuelle Ressources relatives à la propriété intellectuelle Rapports sur la propriété intellectuelle Protection des brevets Protection des marques Protection des dessins et modèles industriels Protection des indications géographiques Protection des obtentions végétales (UPOV) Règlement extrajudiciaire des litiges Solutions opérationnelles à l’intention des offices de propriété intellectuelle Paiement de services de propriété intellectuelle Décisions et négociations Coopération en matière de développement Appui à l’innovation Partenariats public-privé Outils et services en matière d’intelligence artificielle L’Organisation Travailler avec nous Responsabilité Brevets Marques Dessins et modèles industriels Indications géographiques Droit d’auteur Secrets d’affaires Académie de l’OMPI Ateliers et séminaires Application des droits de propriété intellectuelle WIPO ALERT Sensibilisation Journée mondiale de la propriété intellectuelle Magazine de l’OMPI Études de cas et exemples de réussite Actualités dans le domaine de la propriété intellectuelle Prix de l’OMPI Entreprises Universités Peuples autochtones Instances judiciaires Ressources génétiques, savoirs traditionnels et expressions culturelles traditionnelles Économie Égalité des genres Santé mondiale Changement climatique Politique en matière de concurrence Objectifs de développement durable Technologies de pointe Applications mobiles Sport Tourisme PATENTSCOPE Analyse de brevets Classification internationale des brevets Programme ARDI – Recherche pour l’innovation Programme ASPI – Information spécialisée en matière de brevets Base de données mondiale sur les marques Madrid Monitor Base de données Article 6ter Express Classification de Nice Classification de Vienne Base de données mondiale sur les dessins et modèles Bulletin des dessins et modèles internationaux Base de données Hague Express Classification de Locarno Base de données Lisbon Express Base de données mondiale sur les marques relative aux indications géographiques Base de données PLUTO sur les variétés végétales Base de données GENIE Traités administrés par l’OMPI WIPO Lex – lois, traités et jugements en matière de propriété intellectuelle Normes de l’OMPI Statistiques de propriété intellectuelle WIPO Pearl (Terminologie) Publications de l’OMPI Profils nationaux Centre de connaissances de l’OMPI Série de rapports de l’OMPI consacrés aux tendances technologiques Indice mondial de l’innovation Rapport sur la propriété intellectuelle dans le monde PCT – Le système international des brevets ePCT Budapest – Le système international de dépôt des micro-organismes Madrid – Le système international des marques eMadrid Article 6ter (armoiries, drapeaux, emblèmes nationaux) La Haye – Le système international des dessins et modèles industriels eHague Lisbonne – Le système d’enregistrement international des indications géographiques eLisbon UPOV PRISMA UPOV e-PVP Administration UPOV e-PVP DUS Exchange Médiation Arbitrage Procédure d’expertise Litiges relatifs aux noms de domaine Accès centralisé aux résultats de la recherche et de l’examen (WIPO CASE) Service d’accès numérique aux documents de priorité (DAS) WIPO Pay Compte courant auprès de l’OMPI Assemblées de l’OMPI Comités permanents Calendrier des réunions WIPO Webcast Documents officiels de l’OMPI Plan d’action de l’OMPI pour le développement Assistance technique Institutions de formation en matière de propriété intellectuelle Mesures d’appui concernant la COVID-19 Stratégies nationales de propriété intellectuelle Assistance en matière d’élaboration des politiques et de formulation de la législation Pôle de coopération Centres d’appui à la technologie et à l’innovation (CATI) Transfert de technologie Programme d’aide aux inventeurs WIPO GREEN Initiative PAT-INFORMED de l’OMPI Consortium pour des livres accessibles L’OMPI pour les créateurs WIPO Translate Speech-to-Text Assistant de classification États membres Observateurs Directeur général Activités par unité administrative Bureaux extérieurs Avis de vacance d’emploi Achats Résultats et budget Rapports financiers Audit et supervision
Arabic English Spanish French Russian Chinese
Lois Traités Jugements Recherche par ressort juridique

Loi du Turkménistan n° 141-V du 8 novembre 2014 sur l'édition, Turkménistan

Retour
Version la plus récente dans WIPO Lex
Détails Détails Année de version 2014 Dates Entrée en vigueur: 17 novembre 2014 Adopté/e: 8 novembre 2014 Type de texte Lois en rapport avec la propriété intellectuelle Sujet Droit d'auteur, Divers Notes Article 3(2)(5) of this Law indicates the protection of intellectual property rights, as one of the main principles of the publishing industry in Turkmenistan.
Article 4(1)(5) ensures the protection of authors’ rights and publishers’ rights, as one of the objectives of State policy in the field of publishing.

Article 8 provides for the rights and obligations of publishers, which include among others:
(i) right to acquire author’s moral and economic rights, including the right to use the works in foreign countries (Article 8(1)(4));
(ii) right to publish or republish a work subject to copyright protection within the period specified in the publishing contract (Article 8(1)(5));
(iii) duty to comply with the copyright rules as defined in the laws and regulations of Turkmenistan on publishing (Article 8(2)(4);
(iv) right to own intellectual property rights created during the process of preparing and producing printed works, which is represented by the copyright symbol © (a circled capital letter “C”), followed by the publisher’s name and the year of publication; and the duty to obtain permission from the authors or right holders in case the publishing activities involve the clean copies of works (Article 8(3)).

Article 11 defines the rights and obligations of customers of publishing products and authors (co-authors), compilers, translators who have the right to submit to the publishers for the editing, processing, producing and publishing the copyrighted works such as literary works, music works, translations, photographs, collections of works, collections of adaptions of folklore, etc. under conditions specified in the contracts according to the law.

Article 22(1) provides that the publishing contract is a written agreement signed between an author/a customer and a publisher, under which a publisher shall acquire the rights to publish and distribute a work in return for a remuneration.
Article 22(2) contains a non-exhaustive list of conditions in a publishing contract.

Documents disponibles

Texte(s) principal(aux) Textes connexe(s)
Texte(s) princip(al)(aux) Texte(s) princip(al)(aux) Russe Закон Туркменистана № 141-V от 8 ноября 2014 года «Об издательском деле»         Turkmène Türkmenistanyň № 141-V Kanuny Neşirýat işi hakynda (2014-nji ýylyň 8-nji noýabry)        

ЗАКОН ТУРКМЕНИСТАНА

 

Об издательском деле

 

Настоящий Закон устанавливает правовые основы регулирования отношений между издателями, изготовителями, распространителями и потребителями печатной продукции.

 

ГЛАВА I. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

 

Статья 1. Основные понятия, применяемые в  настоящем Законе

Для целей настоящего Закона применяются следующие основные понятия:

1) издательское дело – отрасль экономики, охватывающая организационно-творческую и производственно-хозяйственную деятельность юридических и физических лиц, занимающихся подготовкой, изготовлением, выпуском и распространением печатной продукции;

2) печатная продукция – предназначенные для потребителей издания независимо от тиража и способа их изготовления, за исключением периодических печатных изданий, правовое регулирование которых осуществляется в соответствии с законодательством Туркменистана о средствах массовой информации;

3) издание – совокупность экземпляров одного и того же изделия полиграфического производства (книги, брошюры, альбомы, плакаты, буклеты, открытки и иные изделия), которое прошло редакционно-издательскую подготовку и содержит предназначенную для распространения информацию, отпечатанных с одного и того же типографского набора и изготовленных печатанием,  тиснением  или  другим  способом  в соответствии с государственными стандартами и другими нормативными правовыми актами Туркменистана относительно издательского оформления, полиграфического и технического выполнения;

4) издатель – физическое или юридическое (издательство) лицо, осуществляющее издательскую деятельность.

К издателю может быть приравнено физическое или  юридическое (издательская организация) лицо, для которого издательская деятельность не является основной либо не служит главным источником доходов;

5) издательство – специализированное предприятие, основным видом деятельности которого является издательская деятельность;

6) издательская организация – предприятие, учреждение или организация, уставами которых наряду с другими видами деятельности предусмотрена издательская деятельность;

7) издательская деятельность – деятельность по редакционно-издательской подготовке и выпуску в свет печатной продукции;

8) редакционно-издательская подготовка печатной продукции – редакционная обработка авторского материала, его техническое и художественное редактирование, оформление и создание оригинал-макета издания;

9) выпуск в свет печатной продукции – выпуск в обращение тиража печатной продукции;

10) редакция издательства – структурное подразделение либо сотрудник (сотрудники) издательства (или издательской организации), осуществляющие редактирование и иную подготовку печатной продукции к выпуску;

11) редактирование – усовершенствование издателем авторского материала, поступившего к издателю на основании сделанного автору (составителю) заказа или по представлению самого автора (составителя), с согласия автора (составителя) с научной, литературной, технической точки зрения и подготовка его к изданию с внесением сокращений, изменений, дополнений и поправок;

12) изготовитель печатной продукции – физическое или юридическое (полиграфическое предприятие) лицо, осуществляющее полиграфическую деятельность;

13) полиграфическая деятельность – деятельность по изготовлению печатной продукции;

14) изготовление печатной продукции – производственно-технологический процесс воспроизведения определённым тиражом издательского оригинала печатной продукции полиграфическими или другими техническими средствами;

15) тираж – количество изготовленных экземпляров издания;

16) распространитель печатной продукции – физическое или юридическое лицо, занимающееся распространением печатной продукции с заключением договора с издателем или на других основаниях, предусмотренных законодательством Туркменистана;

17) распространение печатной продукции – доведение печатной продукции до потребителя как через торговую сеть, так и другими способами путём применения различных форм её отчуждения (продажа, подписка, раздача);

18) книготорговое предприятие – специализированное предприятие торговой сети, осуществляющее реализацию печатной продукции;

19) потребитель печатной продукции – физические лица и юридические лица независимо от форм собственности;

20) заказчик печатной продукции – физическое или юридическое лицо, которое заказывает печатную продукцию, принимая на себя финансовые обязательства;

21) хранение печатной продукции – сохранность фондохранителем бесплатных обязательных экземпляров изданий, вышедших на территории Туркменистана;

22) фондохранитель – Государственная книжная палата Туркменистана;

23) УДК (универсальная десятичная классификация) – система классификации информации для систематизации произведений науки, литературы и искусства, периодической печати, различных видов документов и организации картотек;

24) CIP (каталогизация в издании) – стандартное библиографическое описание издания, расположенное на обороте титульного листа;

25) ISBN – международный стандартный номер книги или брошюры, который на международном уровне идентифицирует любую книгу или брошюру определённого издателя;

26) ISMN – международный стандартный номер печатной музыки;

27) ISSN – международный стандартный номер сериальных изданий.

 

Статья 2. Законодательство Туркменистана  об издательском деле

1. Законодательство Туркменистана об издательском деле основывается на Конституции Туркменистана, состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Туркменистана, регулирующих отношения в области издательского дела.

2. Если международным договором Туркменистана установлены иные правила, чем предусмотренные настоящим Законом, то применяются правила международного договора.

 

Статья 3. Основные цели и принципы издательского дела в Туркменистане

1. Основными целями издательского дела являются:

1) удовлетворение потребностей личности, общества, государства в печатной продукции;

2) содействие культурному развитию туркменского народа путём увеличения тиражей и объёмов печатной продукции, а также расширения тематики книжной продукции;

3) повышение культурного уровня граждан Туркменистана, приобщение их к общечеловеческим ценностям через доступность зарубежной печатной продукции путём издания в переводе выдающихся произведений мировой литературы, искусства, науки и других популярных изданий;

4) создание гражданам возможностей для самовыражения в качестве авторов независимо от национальности, расы, пола, происхождения, имущественного и должностного положения, места жительства, языка, отношения к религии, политических убеждений, партийной принадлежности либо отсутствия принадлежности к какой-либо партии.

2. Основными принципами издательского дела являются:

1) гуманизм и ориентация на общечеловеческие ценности, утверждение и популяризация национальных ценностей;

2) самостоятельность издателей, изготовителей и распространителей печатной продукции;

3) популяризация чтения и поддержка чтения;

4) конкурентоспособность печатной продукции;

5) защита интеллектуальной собственности;

6) обеспечение информационной безопасности.

 

Статья 4. Государственная политика в области издательского дела

1. Государственная политика в области издательского дела направлена на:

1) реализацию конституционного права граждан на получение информации;

2) регулирование и развитие издательского дела;

3) развитие и поддержку национального книгоиздания, расширение рынков сбыта печатной продукции;

4) укрепление материально-технической базы, правовой и научной основы издательского дела;

5) обеспечение соблюдения прав издателей и авторов и выполнения ими своих обязательств;

6) развитие государственно-частного партнёрства в области издательского дела, создание конкурентных рыночных условий для развития предпринимательства в области издательского дела;

7) содействие развитию международного сотрудничества в области издательского дела.

Государственная политика в области издательского дела в соответствии с указанными направлениями осуществляется путём налогового, таможенного, валютного, а также других видов регулирования.

2. Государственная поддержка в области издательского дела осуществляется по следующим направлениям:

1) издание произведений, считающихся классическим историко-культурным наследием туркменского народа и национальным культурным достоянием Туркменистана;

2) пополнение рынка и библиотечных фондов изданиями на государственном языке, обеспечение необходимой литературой на государственном языке органов государственной власти и управления, учреждений образования, культуры, науки, а также хозяйственных организаций;

3) перевод на наиболее широко употребляемые в мире языки, издание и стимулирование распространения книг и иной печатной продукции, отражающих национально-духовные и историко-культурные ценности туркменского народа, в целях их пропаганды в мировом масштабе и формирования позитивного международного имиджа Туркменистана;

4) издание в переводе на государственный язык произведений, относящихся к мировой классической литературе, и иной зарубежной печатной продукции, приобщающей граждан Туркменистана к общечеловеческим ценностям;

5) укрепление и модернизация материально-технической базы издательств, типографий и сети распространения печатной продукции;

6) образование фондов поддержки издательского дела для финансирования мероприятий, направленных на развитие материально-технической и научной базы субъектов издательского дела;

7) установление связей с издательствами других стран, присоединение к международным конвенциям и заключение международных соглашений в области издательского дела.

Государственная поддержка в области издательского дела осуществляется на основе государственного заказа на выпуск печатной продукции, порядок формирования и осуществления которого утверждается Кабинетом Министров Туркменистана.

 

Статья 5. Свобода издательского дела

1. Субъекты издательского дела имеют творческую и (или) производственную самостоятельность в определении тематики, специализации, производственной кооперации, выборе авторов печатной продукции, определении тиражей, цен и торговых скидок (наценок) на печатную продукцию, установлении форм связей между собой, с производителями и поставщиками бумаги, а также другими организациями, осуществляющими материально-техническое обеспечение составных частей издательского дела.

2. Не допускаются требования от издателей предварительного согласования материалов, изъятия или исправления отдельных частей текста со стороны должностных лиц государственных органов или общественных объединений, если они не являются авторами этих материалов.

Цензура подготовленных к изданию рукописей и материалов не допускается.

 



 

Статья 6. Недопустимость злоупотребления свободой издательского дела

Не допускается изготовление и распространение изданий, в которых содержатся сведения, составляющие государственную или иную охраняемую законом тайну, призыв к насильственному изменению конституционного строя, пропаганда войны, насилия и порнографии, расовой, национальной, религиозной исключительности или нетерпимости, ущемление чести и достоинства человека, клеветничество, призывы к совершению других уголовно наказуемых деяний.

Не допускается в издательском деле:

1) производство или распространение печатной продукции, содержащей информацию, отнесённую к недобросовестной рекламе, а также рекламы с использованием шаржирования государственных символов Туркменистана (Государственный герб, Государственный флаг, Государственный гимн) в любом виде;

2) обнародование информации, сведений, а также реклама товаров, услуг, которые могут нанести ущерб гражданам,

предприятиям, учреждениям, организациям или государству;

3) изготовление и распространение печатной продукции, содержащей идеи религиозного экстремизма, сепаратизма и фундаментализма, способствующей разжиганию религиозной, национальной и межнациональной и расовой розни;

4) реализация печатной продукции без разрешения её собственника (совладельцев), а также в случаях выявления нарушения законодательства Туркменистана в области интеллектуальной собственности.

 

ГЛАВА II. СУБЪЕКТЫ И ОБЪЕКТ
ИЗДАТЕЛЬСКОГО ДЕЛА

 

Статья 7. Субъекты издательского дела

1. Субъектами издательского дела являются авторы, издатели, изготовители, заказчики и распространители печатной продукции.

2. Субъекты издательского дела вступают в отношения собственности и производственные отношения с субъектами других видов деятельности, которые регулируются договорами, заключёнными в соответствии с законодательством Туркменистана.

 

Статья 8. Статус издателя

1. Издатель имеет право:

1) принимать от государственных органов, общественных объединений и граждан заказы на подготовку и выпуск печатной продукции, предоставлять им редакционно-издательские и другие услуги по профилю своей деятельности;

2) самостоятельно формировать и утверждать тематические планы выпуска печатной продукции;

3) устанавливать своей редакции издательства и иным структурным подразделениям показатели, обеспечивающие выполнение тематического плана и договорных обязательств;

4) приобретать имущественные и неимущественные права автора, в том числе на использование его произведения в других странах;

5) издавать и переиздавать произведения, защищённые авторским правом, в течение срока, установленного в издательском договоре;

6) использовать выпускаемую им печатную продукцию для обеспечения уставной деятельности, самостоятельно распространять печатную продукцию или пользоваться услугами распространителей печатной продукции;

7) осуществлять операции по купле-продаже печатной продукции в целях получения прибыли;

8) оказывать посреднические услуги при заключении договоров с иностранными юридическими лицами и иностранными гражданами об использовании произведений авторов из Туркменистана в других странах и иностранных авторов в Туркменистане;

9) вносить предложения о выдвижении изданных произведений науки, литературы и искусства на получение государственных, общественных, международных премий;

10) принимать участие в работе международных организаций издателей, представлять свою печатную продукцию на национальных и международных конкурсах, выставках и ярмарках;

11) осуществлять иные права, предусмотренные настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Туркменистана.

2. Издатель обязан:

1) стремиться к удовлетворению потребительского спроса на печатную продукцию;

2) оформлять печатную продукцию в соответствии с требованиями нормативных документов;

3) способствовать утверждению общечеловеческих гуманистических ценностей, развитию науки и культуры, удовлетворению духовных потребностей туркменского общества;

4) соблюдать авторские права, требования нормативных документов и нормативных правовых актов Туркменистана, регламентирующих издательское дело;

5) контролировать своевременную рассылку изготовителем обязательных экземпляров изданий;

6) представлять в установленном порядке государственную статистическую отчётность, информацию о выпущенных в свет изданиях;

7) нести ответственность за выпуск своей печатной продукции и возмещать причинённые убытки, если издательским договором не предусмотрено иное;

8) соблюдать нормы Закона Туркменистана «О средствах массовой информации» при выступлении в качестве учредителя органа периодического печатного издания;

9) нести другие обязанности, предусмотренные настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Туркменистана.

3. Издателю принадлежит право на интеллектуальную собственность, созданную в процессе подготовки и выпуска печатной продукции, которое обозначается знаком издателя (латинская буква «С» в окружности) с указанием имени или названия издателя, а также года выпуска.

Издатель обязан получить разрешение автора или обладателя прав на объект интеллектуальной собственности в случае, когда издательская деятельность предполагает воспроизведение издательского оригинала, содержащего объект интеллектуальной собственности.

4. Издателям, специализирующимся на выпуске продукции рекламного характера, поддержка со стороны государства не предоставляется.

5. Издатель может также осуществлять права изготовителя и (или) распространителя печатной продукции.

 

Статья 9. Статус изготовителя печатной продукции

1. Изготовитель печатной продукции осуществляет свои права и несёт обязанности в соответствии с законодательством Туркменистана.

2. Изготовитель печатной продукции может осуществлять её производство на основании заказов, поступающих от издателей.

Изготовитель печатной продукции принимает заказ на изготовление печатной продукции только от заказчика, имеющего индекс УДК, номера ISBN, ISMN или ISSN, присвоенные Государственной книжной палатой Туркменистана.

Условия и сроки выполнения заказов устанавливаются договором между сторонами.

3. Изготовитель печатной продукции несёт ответственность

согласно законодательству Туркменистана перед заказчиком за точное воспроизведение издательского оригинала, соблюдение требований к качеству выполнения каждого экземпляра издания заказанного тиража, государственных и межгосударственных стандартов, технических условий и других нормативных документов в области полиграфии.

4. Изготовитель печатной продукции не может без разрешения заказчика передавать другому лицу изготовленный тираж издания или его часть, оригинальный экземпляр издания, макет, фотоформы или печатные формы, а также печатать дополнительный или повторный тираж издания, за исключением случаев, предусмотренных законодательством Туркменистана.

5. Изготовитель печатной продукции имеет право печатать и размножать собственные работы.

6. Изготовитель печатной продукции имеет право осуществлять издательскую деятельность при наличии у него всех прав и обязанностей, предусмотренных настоящим Законом для издателей.

 

Статья 10. Статус распространителя печатной продукции

1. Распространитель печатной продукции имеет право:

1) осуществлять розничную и оптовую куплю-продажу печатной продукции;

2) самостоятельно формировать свои производственные планы, определять масштабы своей деятельности, подбирать печатную продукцию по тематической направленности;

3) принимать от физических и юридических лиц заказ на распространение печатной продукции, согласовывать заказ с издателями и изготовителями печатной продукции;

4) устанавливать производственные отношения с иностранными издателями, изготовителями или распространителями печатной продукции в целях её ввоза или вывоза.

2. Распространитель печатной продукции обязан:

1) осуществлять свою деятельность в соответствии с законодательством Туркменистана;

2) представлять в установленном порядке государственную статистическую отчётность о вывозе за пределы Туркменистана и ввозе в Туркменистан печатной продукции.

 

Статья 11. Заказчик печатной продукции

1. Заказчиками любой печатной продукции могут быть физические и юридические лица Туркменистана.

2. Авторы (соавторы), составители и переводчики могут представить издателю для редакционно-издательской подготовки и выпуска в свет следующие материалы:

1) произведения беллетристики, общественно-политического, рекламного, информационного, учебного, научного, прикладного и технического характера;

2) выступления, лекции, речи, доклады, проповеди;

3) музыкальные произведения с текстом и без текста;

4) драматические, музыкально-драматические произведения;

5) произведения прикладного искусства;

6) фотографии, иллюстрации, карты и атласы, планы, эскизы;

7) переводы, аннотации, обзоры, краткие содержания, другие разработки произведений и не наносящие ущерба содержанию оригинала фольклорные разработки без причинения ущерба охране произведений, подвергшихся переводу, адаптации или иной переработке;

8) сборники произведений, сборники обработок фольклора, энциклопедии и антологии, сборники обычных данных, другие составные произведения при условии, что они являются результатом творческой работы по подбору, координации или упорядочению содержания без нарушения авторских прав на произведения, входящие в них как составные части;

9) другие произведения (произведения, изданные на собственные средства, средства спонсоров, благотворительных и иных фондов).

3. Заказчик определяет язык, объём, тираж издания, самостоятельно решает вопрос о его использовании или распространении.

4. Издатель имеет право быть заказчиком перед изготовителем и распространителем печатной продукции.

5. Условия выполнения заказа на печатную продукцию, права и обязанности сторон определяются договором, заключённым в соответствии с законодательством Туркменистана автором (соавторами), их наследниками или лицами, которым авторы или их наследники передали свои авторские имущественные права на объект заказа, или иным заказчиком с издателем, изготовителем и распространителем печатной продукции.

 

Статья 12. Особые условия взаимоотношений между издателем, автором, изготовителем и  распространителем печатной продукции

Издатель, автор, изготовитель и распространитель печатной продукции вправе оговаривать особые условия своих взаимоотношений, если это не противоречит законодательству Туркменистана об издательском деле.

 

Статья 13. Права потребителя печатной продукции

Потребитель печатной продукции имеет право на:

1) замену печатной продукции, в которой обнаружен полиграфический и иной технологический брак;

2) гарантию выполнения соответственно оформленных подписных обязательств.

 

Статья 14. Объект издательского дела

Объектом издательского дела является печатная продукция, которую по типам изданий классифицируют по следующим признакам:

1) целевому назначению – официальные, научные, научно-популярные, научно-производственные, научно-методические, нормативные производственно-практические, производственно-практические для любителей, учебные, учебно-методические, общественно-политические, справочные, информационные, духовно-просветительные, рекламные, литературно-художественные издания, издания для организации досуга и отдыха;

2) аналитико-синтетической переработке информации – информационные, библиографические, реферативные, обзорные издания, дайджесты;

3) информационным знакам – текстовые, нотные, картографические, изобразительные издания;

4) материальной конструкции – книжные, листовые, комплектные, карточные издания, буклеты, плакаты, почтовые карточки, книжки-игрушки;

5) объёму –  книги, брошюры, открытки;

6) составу основного текста – монографии, сборники;

7) периодичности – непериодические, сериальные, периодические, продолжающиеся издания;

8) структуре – серии изданий, однотомные, многотомные издания, собрания сочинений, избранных произведений.

Объектом издательского дела могут быть другие типы изданий, отнесённые к печатной продукции.

 

ГЛАВА III. ОРГАНИЗАЦИЯ ИЗДАТЕЛЬСКОГО ДЕЛА

 

Статья 15. Учредители издательств, полиграфических и книготорговых предприятий и их статус

1. Учредителями (соучредителями) издательств, полиграфических и книготорговых предприятий могут выступать органы государственной власти и управления, общественные объединения, иные юридические лица и граждане Туркменистана.

Иностранные юридические лица могут быть учредителями (соучредителями) издательств, полиграфических и книготорговых предприятий в соответствии с международными договорами Туркменистана.

Не может выступать учредителем (соучредителео( �

1) гражданин, не достигший восемнадцатилетнего возраста либо отбывающий наказание в местах лишения свободы по приговору суда, либо признанный судом недееспособным;

2) общественное объединение, предприятие, учреждение, организация, деятельность которых запрещена в порядке, установленном законодательством Туркменистана;

3) иностранный гражданин или лицо без гражданства, не проживающее постоянно в Туркменистане.

Соучредители выступают в качестве учредителя совместно.

2. Взаимоотношения между учредителем и учреждаемым им издательством, полиграфическим или книготорговым предприятием регулируются уставом, учредительным договором и законодательством Туркменистана.

3. Учредитель является собственником учреждаемого объекта, определяет его тематику и (или) специализацию, создаёт уставный фонд,  утверждает устав, а также осуществляет иные права и несёт обязанности, установленные законодательством Туркменистана и учредительным договором.

4. Учредитель может быть издателем, изготовителем и распространителем печатной продукции в одном лице.

 

Статья 16. Формы собственности и  организационно-правовые формы в области издательского дела

Издательства (издательские организации), полиграфические и книготорговые предприятия создаются на основе различных форм собственности, предусмотренных законодательством Туркменистана.

В издательском деле на основе различных форм собственности используются любые организационно-правовые формы, предусмотренные законодательством Туркменистана.

 

Статья 17. Государственная регистрация субъектов издательского дела

Издатель, изготовитель и распространитель печатной продукции проходят государственную регистрацию в соответствии с законодательством Туркменистана.

 

Статья 18. Лицензирование издательской и полиграфической деятельности

Издательская и полиграфическая деятельность подлежит лицензированию в соответствии с Законом Туркменистана «О лицензировании отдельных видов деятельности» и иными нормативными правовыми актами Туркменистана.

 

Статья 19. Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана

1. Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана является единой базой данных, содержащей сведения об издателях и изготовителях печатной продукции, в отношении которых принято решение о выдаче соответствующих лицензий.

2. Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана ведёт уполномоченный государственный орган в области издательского дела в соответствии с Законом Туркменистана «О лицензировании отдельных видов деятельности» на основании решений о выдаче лицензий на издательскую и полиграфическую деятельность.  

3. При изменении сведений, которые подлежат включению в Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана, издатель и изготовитель печатной продукции или их полномочный представитель в месячный срок со дня изменения сведений письменно сообщают об этом в уполномоченный государственный орган в области издательского дела с предоставлением документов, подтверждающих соответствующие изменения.

4. В случае если лица, указанные в части 3 данной статьи, представили неточные или недействительные сведения, которые подлежат включению в Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана, или представили подложные, поддельные или недействительные документы, подтверждающие изменение этих сведений, уполномоченный государственный орган в области издательского дела в течение трёх рабочих дней со дня получения письменного уведомления возвращает предоставленные документы, которые считаются непредставленными.

5. Издатели и изготовители печатной продукции подлежат исключению из Государственного реестра издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана в случае прекращения действия соответствующей лицензии.

6. Информация об издателях и изготовителях печатной продукции, включённых в Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана, размещается на официальном сайте уполномоченного государственного органа в области издательского дела в сети Интернет.

 

Статья 20. Прекращение деятельности субъектов издательского дела

Прекращение деятельности субъектов издательского дела возможно по следующим основаниям:

1) по решению учредителя;

2) в связи с ликвидацией или реорганизацией издателя, изготовителя, распространителя печатной продукции в порядке, установленном законодательством Туркменистана;

3) по решению суда, установившего нарушение статьи 6 настоящего Закона либо несоответствие действительности сведений, представленных для внесения в Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана.

 



 

Статья 21. Финансирование издательского дела

Субъекты издательского дела могут финансироваться за счёт:

1) средств учредителя;

2) средств спонсоров;

3) пожертвований физических и юридических лиц;

4) грантов, выделенных государственными и общественными организациями;

5) доходов субъектов издательского дела, полученных от предпринимательской деятельности;

6) других средств, не запрещённых законодательством Туркменистана.

 

Статья 22. Издательский договор

1. Издательский договор представляет собой соглашение, заключённое между обладателем авторского права или заказчиком печатной продукции и издателем, на основании которого издателю в обмен на вознаграждение передаётся право на издание и распространение произведения. Издательский договор оформляется в письменном виде.

2. Издательский договор должен предусматривать:

1) исключительный или неисключительный характер переданных прав;

2) тираж издания;

3) срок, на который передаются права;

4) переданные права, технологию воспроизведения;

5) вознаграждение, которое издатель должен выплатить обладателю авторского права, его размер, срок и порядок выплаты;

6) срок сдачи издателю рукописи и других материалов;

7) срок выпуска произведения;

8) количество экземпляров, передаваемых издателем бесплатно в качестве авторских экземпляров обладателю авторского права;

9) финансовые средства, используемые для опубликования произведения, и количество экземпляров книг, издаваемых на эти средства;

10) формы и порядок распределения и реализации тиража издания;

11) другие условия, предусмотренные законодательством Туркменистана.

 

Статья 23. Обязательные экземпляры изданий

В целях создания государственного архива печати, организации учёта и статистики печати, библиографического описания всех выпущенных на территории Туркменистана изданий полиграфическое предприятие, тиражирующее печатную продукцию, по поручению издателя и за его счёт по изготовлении тиража направляет на бесплатной основе обязательные экземпляры каждого издания в Государственную книжную палату Туркменистана, а также в учреждения и организации, перечень которых устанавливается Кабинетом Министров Туркменистана.

 

Статья 24. Выпуск в свет печатной продукции

Распространение печатной продукции допускается только после того, как издателем либо лицом, действующим по его доверенности, дано разрешение на выпуск в свет печатной продукции.

 

Статья 25. Порядок распространения печатной продукции

1. Распространение печатной продукции может осуществляться учредителем, издателем, изготовителем, автором по соглашению между ними либо на договорных или иных законных основаниях предприятиями торговли, другими юридическими лицами и гражданами.

2. Распространение печатной продукции считается коммерческим, если за эту продукцию взимается плата как по фиксированным, так и по свободным ценам. Печатная продукция, предназначенная для некоммерческого распространения, должна иметь пометку «Бесплатно» или «Продаже не подлежит» и не может быть предметом коммерческого распространения.

3. Не допускается создание препятствий законному распространению печатной продукции со стороны государственных органов, общественных объединений, предприятий, учреждений и организаций, должностных лиц и граждан.

 

Статья 26. Выходные данные печатной продукции

Каждый экземпляр выпускаемой печатной продукции должен содержать следующие данные:

1) наименование и адрес издателя;

2) дата сдачи материала в набор (число, месяц, год);

3) дата подписания материала в печать (число, месяц, год);

4) объём материала в условных печатных листах, приведённых к формату бумажного листа 60х90;

5) объём материала в учётно-издательских листах;

6) формат бумаги и доля листа;

7) тираж;

8) номер заказа полиграфического предприятия;

9) наименование и адрес полиграфического предприятия;

10) цена, либо пометка «Свободная цена», «Бесплатно» или «Продаже не подлежит».

Выпуск в свет печатной продукции без обязательных для неё выходных данных не допускается.

 

ГЛАВА IV. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В ОБЛАСТИ ИЗДАТЕЛЬСКОГО ДЕЛА

 

Статья 27. Компетенция Кабинета Министров Туркменистана в области издательского дела

Кабинет Министров Туркменистана:

1) определяет государственную политику в области издательского дела;

2) определяет условия и порядок оказания государственной поддержки издателям, изготовителям и распространителям печатной продукции;

3) утверждает государственные программы развития издательского дела в Туркменистане;

4) осуществляет иные полномочия в соответствии с настоящим Законом и другими нормативными правовыми актами Туркменистана.

 

Статья 28. Уполномоченные органы государственного   регулирования в области издательского дела

Уполномоченными органами государственного регулирования в области издательского дела являются:

1) уполномоченный государственный орган в области издательского дела;

2) Государственная книжная палата Туркменистана.

 

Статья 29. Компетенция уполномоченного государственного органа в области  издательского дела

Уполномоченный государственный орган в области издательского дела:

1) проводит единую государственную политику в области издательского дела;

2) разрабатывает, реализует государственные программы развития издательского дела в Туркменистане и координирует их исполнение;

3) осуществляет подготовку предложений по совершенствованию законодательства и о заключении международных договоров в области издательского дела;

4) принимает нормативные правовые акты в области издательского дела;

5) осуществляет государственный контроль за выполнением установленного порядка рассылки обязательных экземпляров изданий, а также за исполнением решений по вопросам приобретения печатного оборудования;

6) осуществляет лицензирование издательской и полиграфической деятельности в Туркменистане;

7) ведёт Государственный реестр издателей и изготовителей печатной продукции Туркменистана;

8) осуществляет международное сотрудничество в области издательского дела;

9) осуществляет другие полномочия в соответствии с настоящим Законом и другими нормативными правовыми актами Туркменистана в области издательского дела.

 

Статья 30. Компетенция Государственной книжной палаты Туркменистана в области издательского дела

1. Государственная книжная палата Туркменистана обеспечивает в области издательского дела функционирование системы государственной библиографии.

2. Государственная книжная палата Туркменистана действует в соответствии с законодательством Туркменистана и со своим уставом, утверждаемым  уполномоченным государственным органом в области издательского дела.

3. Государственная книжная палата Туркменистана является:

1) центром государственной библиографии и учёта печатной продукции, выпущенной в свет на территории Туркменистана;

2) центром информационной системы государственной библиографической информации;

3) государственным фондохранилищем бесплатных обязательных экземпляров изданий.

4. Государственная книжная палата Туркменистана выполняет следующие основные функции:

1) осуществляет библиографическую обработку печатной продукции, в том числе присваивает каждому изданию (группе изданий) номер государственной библиографической регистрации;

2) ведёт учёт печатной продукции, выпущенной в свет на территории Туркменистана, формирует систему количественных показателей издательской деятельности;

3) осуществляет организационно-методическое обеспечение функционирования и развития системы государственной библиографии;

4) формирует и ведёт информационную систему государственной библиографической информации, формирует  другие информационно-библиографические ресурсы в области издательского дела;

5) осуществляет распространение государственной библиографической информации;

6) составляет и выпускает в свет государственные библиографические указатели;

7) формирует и постоянно пополняет государственный фонд обязательных экземпляров изданий;

8) присваивает изданиям индекс УДК и международные стандартные номера (ISBN, ISMN и ISSN) для изданий, выпущенных в свет на территории Туркменистана;

9) принимает участие в реализации государственной политики в области издательского дела, в том числе в области технического нормирования и стандартизации в издательском деле;

10) оказывает информационные услуги, осуществляет  консультационное и методическое обеспечение по вопросам издательского дела в пределах своей компетенции;

11) принимает участие в организации и осуществлении межгосударственного обмена государственной библиографической информацией.

5. Источником финансирования Государственной книжной палаты Туркменистана являются собственные средства.

6. Имущество Государственной книжной палаты Туркменистана является собственностью её учредителя – уполномоченного государственного органа в области издательского дела.

7. Государственная книжная палата Туркменистана в соответствии с законодательством Туркменистана взыскивает плату за услуги при систематизации и присвоении изданиям индекса УДК, осуществлении каталогизации в издании (CIP), присвоении международных стандартных номеров (ISBN, ISMN и ISSN), архивировании изданий и за другие услуги, относящиеся к сфере её деятельности.

8. Средства, полученные от деятельности, которая приносит доходы, используются Государственной книжной палатой Туркменистана на обеспечение её функционирования и развитие материально-технической базы в соответствии с законодательством Туркменистана.

 

ГЛАВА V. ОТНОШЕНИЯ ИЗДАТЕЛЕЙ
С ГРАЖДАНАМИ И ОРГАНИЗАЦИЯМИ

 

Статья 31. Отказ в издании

Никто не может обязать издателя опубликовать рукопись или иные материалы, которые им были отклонены, за исключением случаев, когда судом установлен факт нарушения договорных обязательств.

 

Статья 32. Авторские издания

Физические и юридические лица вправе издавать свои рукописи и иные материалы за счёт собственных средств и распространять их, если они не противоречат требованиям, установленным законодательством Туркменистана.

 



 

Статья 33. Льготные издания

Детская, учебная, нормативно-справочная, справочно-энциклопедическая печатная продукция, а также печатная продукция для слепых и инвалидов могут издаваться на льготных условиях в соответствии с законодательством Туркменистана.

 

Статья 34. Реклама в печатной продукции

Порядок публикации рекламы в печатной продукции устанавливается законодательством Туркменистана.

Детская литература, учебники, необходимые издания государственного значения, энциклопедии могут рекламироваться в печатной продукции бесплатно или на льготных условиях, определяемых законодательством Туркменистана.

 

ГЛАВА VI. ОТВЕТСТВЕННОСТЬ ЗА НАРУШЕНИЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА ТУРКМЕНИСТАНА ОБ ИЗДАТЕЛЬСКОМ ДЕЛЕ

 

Статья 35. Ответственность субъектов издательского дела   за нарушение настоящего Закона

Нарушение настоящего Закона субъектами издательского дела влечёт за собой ответственность в порядке, установленном законодательством Туркменистана.

 

Статья 36. Ответственность за ущемление свободы   издательского дела

Ущемление свободы издательского дела, то есть воспрепятствование законной деятельности издателей, изготовителей и распространителей печатной продукции, в том числе путём осуществления цензуры, влечёт за собой  ответственность в соответствии с законодательством Туркменистана.

 

Статья 37. Ответственность за нарушение издательских прав

Незаконное воспроизведение печатной продукции, защищённой знаком издателя (латинская буква «С» в окружности), или иное нарушение прав на интеллектуальную собственность издателя влечёт за собой возмещение лицом, нарушившим издательские права, всех убытков, понесённых издателем, включая неполученные доходы.

Нарушение прав на произведение путём производства печатной продукции без приобретения этих прав в порядке, установленном настоящим Законом, влечёт за собой ответственность в соответствии с законодательством Туркменистана.

 

ГЛАВА VII. МЕЖДУНАРОДНОЕ СОТРУДНИЧЕСТВО В ОБЛАСТИ ИЗДАТЕЛЬСКОГО ДЕЛА

 

Статья 38. Международное сотрудничество

1. Международное сотрудничество в области издательского дела осуществляется в соответствии с законодательством Туркменистана и международными договорами Туркменистана.

2. Международное сотрудничество в области издательского дела направлено на:

1) усиление культурного и научного обмена с другими государствами, активное участие в международных книжных выставках и ярмарках;

2) укрепление материально-технической базы издательско-полиграфической деятельности путём применения инновационных технологий и привлечения в этих целях иностранных инвестиций;

3) создание сети распространения печатной продукции Туркменистана за рубежом и зарубежной продукции в Туркменистане;

4) удовлетворение культурных, научных и образовательных потребностей соотечественников, проживающих за рубежом.

 

Статья 39. Участие во внешнеэкономической   деятельности

Субъекты издательского дела могут участвовать во внешнеэкономической деятельности в соответствии с законодательством Туркменистана.

 

Статья 40. Сотрудничество с иностранными инвесторами

Субъекты издательского дела совместно с иностранными инвесторами могут организовать издательско-полиграфические и книготорговые предприятия в соответствии с законодательством Туркменистана и международными договорами Туркменистана.

 

Статья 41. Вывоз и ввоз печатной продукции

Вывоз за пределы Туркменистана, а также ввоз в Туркменистан из других государств печатной продукции осуществляются в соответствии с законодательством Туркменистана, законами, действующими на территории иностранного государства, и международными договорами Туркменистана.

 



 

ГЛАВА VIII. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

 

Статья 42. Вступление в силу настоящего Закона

Настоящий Закон вступает в силу со дня его официального опубликования.

 

    Президент           Гурбангулы

Туркменистана        Бердымухамедов

 

гор. Ашхабад

8 ноября 2014 года

№ 141-V.

TÜRKMENISTANYŇ KANUNY

 

Neşirýat işi hakynda

 

Şu Kanun çap önümini neşir edijileriň, taýýarlaýjylaryň, ýaýradyjylaryň we sarp edijileriň arasyndaky gatnaşyklary düzgünleşdirmegiň hukuk esaslaryny kesgitleýär.

 

I BAP. UMUMY DÜZGÜNLER

 

1-nji madda. Şu Kanunda ulanylýan esasy düşünjeler

Şu Kanunyň maksatlary üçin aşakdaky esasy düşünjeler ulanylýar:

1) neşirýat işi – çap önümini taýýarlamak, taýýar etmek, çykarmak we ýaýratmak bilen meşgullanýan, ýuridik we fiziki şahslaryň guramaçylyk-döredijilik we önümçilik-hojalyk işini gurşap alýan ykdysadyýetiň pudagy;

2) çap önümi – hukuk taýdan düzgünleşdirilmegi Türkmenistanyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri hakyndaky kanunçylygyna laýyklykda amala aşyrylýan döwürleýin çap önümlerinden başga tiražyna we olary taýýarlamagyň usulyna garamazdan, sarp edijiler üçin niýetlenen neşir;

3) neşir – neşirýat taýdan bezemäge, poligrafiýa we tehniki taýdan ýerine ýetirmäge degişli Türkmenistanyň döwlet standartlaryna we beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryna laýyklykda şol bir çaphana toplumyndan çap edilen we çap etmek, şekilini almak ýa-da başga usul bilen taýýarlanylan redaksion-neşirýat taýýarlygyny geçen we ýaýratmak üçin niýetlenen maglumaty özünde saklaýan, şol bir poligrafiýa önümçiliginiň önüminiň nusgalyklarynyň jemi (kitaplar, broşýuralar, albomlar, plakatlar, bukletler, otkrytkalar we beýleki önümler);

4) neşir ediji – neşirýat işini amala aşyrýan fiziki ýa-da ýuridik (neşirýat) şahs.

Neşirýat işi girdejileriniň esasy çeşmesi bolup durmaýan fiziki ýa-da ýuridik (neşirýat guramasy) şahs hem neşir edijä deňleşdirilip bilner.

5) neşirýat – işiniň esasy görnüşi neşirýat işi bolup durýan ýöriteleşdirilen kärhana;

6) neşirýat guramasy – tertipnamalarynda işiň beýleki görnüşleri bilen bir hatarda neşirýat işi göz öňünde tutulan kärhana, edara ýa-da gurama;

7) neşirýat bilen bagly iş – çap önümini redaksion-neşirýat taýdan taýýarlamak we goýberilişe çykarmak boýunça iş;

8) çap önümini redaksion-neşirýat taýdan taýýarlamak – awtorlyk materialyny redaksion taýdan işläp taýýarlamak, ony tehniki we çeperçilik taýdan redaktirlemek, bezemek we neşiriň asyl nusga-maketini döretmek;

9) çap önümini goýberilişe çykarmak – çap önüminiň tiražyny dolanyşyga çykarmak;

10) neşirýatyň redaksiýasy – goýberilişe niýetlenen çap önümini redaktirleýän we beýleki taýýarlyk işlerini amala aşyrýan gurluş düzüm birligi ýa-da neşirýatyň (ýa-da neşirýat guramasynyň) işgäri (işgärleri);

11) redaktirlemek – ylmy, edebiýat, tehniki nukdaýnazardan awtoryň (düzüjiniň) razylygy bilen awtora (düzüjä) edilen buýurmanyň esasynda ýa-da awtoryň özüniň (düzüjiniň) hödürnamasy boýunça neşir edijä gelip gowşan awtorlyk materialynyň neşir ediji tarapyndan kämilleşdirilmegi hem-de gysgaltmalary, üýtgetmeleri, goşmaçalary we düzedişleri girizmek bilen ony neşir etmäge taýýarlamak;

12) çap önümini taýýarlaýjy – poligrafiýa işini amala aşyrýan fiziki ýa-da ýuridik (poligrafiýa kärhanasy) şahs;

13) poligrafiýa işi – çap önümini taýýarlamak boýunça iş;

14) çap önümini taýýarlamak – poligrafiýa ýa-da beýleki tehniki serişdeler bilen çap önüminiň (neşiriň) asyl nusgasyny belli bir tiraž bilen gaýtadan işläp çykarmagyň önümçilik-tehnologik prosesi;

15) tiraž – neşiriň taýýarlanan nusgalyklarynyň mukdary;

16) çap önümini ýaýradyjy – neşir ediji bilen şertnama baglaşmak arkaly ýa-da Türkmenistanyň kanunçylygynda göz öňünde tutulan beýleki esaslarda çap önümini ýaýratmak bilen meşgullanýan fiziki ýa-da ýuridik şahs;

17) çap önümini ýaýratmak – söwda ulgamynyň üsti bilen, şeýle hem beýleki usullar bilen çap önümini ony aýrybaşgalamagyň dürli görnüşlerini (satmak, ýazylmak, paýlamak) ulanmak arkaly sarp edijä çenli ýetirmek;

18) kitap söwdasy kärhanasy – söwda ulgamynyň çap önümini ýerlemegi amala aşyrýan ýöriteleşdirilen kärhanasy;

19) çap önümini sarp ediji – fiziki şahslar we eýeçiligiň görnüşine garamazdan ýuridik şahslar;

20) çap önümini buýrujy – öz üstüne maliýe borçnamalaryny alyp, çap önümini buýurýan fiziki ýa-da ýuridik şahs;

21) çap önümini saklamak – Türkmenistanyň çäginde çykan neşirleriň mugt hökmany nusgalyklarynyň gazna saklaýjysy tarapyndan abat saklanylmagy;

22) gazna saklaýjy – Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy;

23) UOK (uniwersal onluk klassifikasiýa) – ylmy, edebiýat we sungat eserlerini, döwürleýin metbugaty, resminamalaryň dürli görnüşlerini we kartotekalary guramagy ulgamlaşdyrmak üçin maglumatyň klassifikasiýa ulgamy;

24) CIP (neşirdäki kataloglaşdyrmak) – baş sahypanyň arka tarapynda ýerleşen, neşiriň standart bibliografik beýany;

25) ISBN – kitabyň ýa-da broşýuranyň halkara standart belgisi, ol islendik kitaby ýa-da belli bir neşir edijiniň broşýurasyny halkara derejesinde anyklaýar;

26) ISMN – çap edilen notalaryň halkara standart belgisi;

27) ISSN – tapgyrlaýyn neşirleriň halkara standart belgisi.

 

2-nji madda. Neşirýat işi hakynda Türkmenistanyň kanunçylygy

1. Neşirýat işi hakynda Türkmenistanyň kanunçylygy Türkmenistanyň Konstitusiýasyna esaslanýar, şu Kanundan we neşirýat işi babatda gatnaşyklary düzgünleşdirýän Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryndan durýar.

2. Eger Türkmenistanyň halkara şertnamasy bilen şu Kanunda göz öňünde tutulandakylardan başga kadalar bellenilse, onda halkara şertnamasynyň kadalary ulanylýar.

 

3-nji madda. Türkmenistanda neşirýat işiniň esasy maksatlary we ýörelgeleri

1. Şu aşakdakylar neşirýat işiniň esasy maksatlarydyr:

1) şahsyýetiň, jemgyýetiň, döwletiň çap önümine bolan isleglerini kanagatlandyrmak;

2) çap önüminiň tiražyny we möçberlerini artdyrmak, şeýle hem kitap önüminiň tematikasyny giňeltmek arkaly türkmen halkynyň medeni ösüşine ýardam etmek;

3) Türkmenistanyň raýatlarynyň medeni derejesini ýokarlandyrmak, dünýä edebiýatynyň, sungatynyň, ylmynyň we beýleki meşhur neşirleriniň ajaýyp eserlerini terjimede neşir etmek arkaly daşary ýurt çap önümine elýeterliligiň üsti bilen olary umumadamzat gymmatlyklaryna çekmek;

4) milletine, teniniň reňkine, jynsyna, gelip çykyşyna, emläk we wezipe ýagdaýyna, ýaşaýan ýerine, diline, dine garaýşyna, syýasy ygtykadyna, haýsy partiýa degişlidigine ýa-da hiç bir partiýa degişli däldigine garamazdan, awtorlar hökmünde öz-özüňi aňlatmak üçin raýatlara mümkinçilikler döretmek.

2. Şu aşakdakylar neşirýat işiniň esasy ýörelgeleridir:

1) ynsanperwerlik we umumadamzat gymmatlyklaryna ugrukmak, milli gymmatlyklary tassyklamak we ýaýbaňlandyrmak;

2) çap önümini neşir edijileriň, taýýarlaýjylaryň we ýaýradyjylaryň özbaşdaklygy;

3) okamagy ýaýbaňlandyrmak we okamagy goldamak;

4) çap önüminiň bäsdeşlige ukyplylygy;

5) intellektual eýeçiligiň goragy;

6) maglumat howpsuzlygyny üpjün etmek.

 

4-nji madda. Neşirýat işi babatda döwlet syýasaty

1. Neşirýat işi babatda döwlet syýasaty aşakdakylara gönükdirilendir:

1) raýatlaryň maglumat almaga bolan konstitusion hukuklaryny durmuşa geçirmäge;

2) neşirýat işini düzgünleşdirmäge we ösdürmäge;

3) milli kitap neşirini ösdürmäge we goldamaga, çap önümini ýerlemek bazarlaryny giňeltmäge;

4) neşirýat işiniň maddy-enjamlaýyn binýadyny, hukuk we ylmy esaslaryny pugtalandyrmaga;

5) neşir edijileriň we awtorlaryň hukuklarynyň berjaý edilmegini we olaryň öz borçnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmäge;

6) neşirýat işi babatda döwlet-hususy hyzmatdaşlygyny ösdürmäge, neşirýat işi babatda telekeçiligi ösdürmek üçin bäsdeşli bazar şertlerini döretmäge;

7) neşirýat işi babatda halkara hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegine ýardam etmäge.

Neşirýat işi babatda döwlet syýasaty görkezilen ugurlara laýyklykda salgyt, gümrük, walýuta, şeýle hem düzgünleşdirmegiň beýleki görnüşleri arkaly amala aşyrylýar.

2. Neşirýat işi babatda döwlet goldawy şu aşakdaky ugurlar boýunça amala aşyrylýar:

1) türkmen halkynyň nusgawy taryhy-medeni mirasy we Türkmenistanyň milli medeni baýlygy hasap edilýän eserleri neşir etmek;

2) bazaryň we kitaphana gaznalarynyň üstüni döwlet dilindäki neşirler bilen ýetirmek, döwlet häkimiýet we dolandyryş edaralaryny, bilim, medeniýet, ylmy edaralaryny, şeýle hem hojalyk guramalaryny döwlet dilindäki zerur edebiýat bilen üpjün etmek;

3) türkmen halkynyň milli ruhy we taryhy-medeni gymmatlyklaryny görkezýän kitaplary we beýleki çap önümini, şol gymmatlyklary dünýä möçberinde wagyz etmek we Türkmenistanyň halkara abraýyny pugtalandyrmak maksady bilen, dünýäde has giňden ulanylýan dillere terjime etmek, neşir etmek we olaryň ýaýradylmagyna höwes döretmek;

4) Türkmenistanyň raýatlaryny umumadamzat gymmatlyklaryna utgaşdyrýan dünýä nusgawy edebiýatyna degişli bolan eserleri we beýleki daşary ýurt çap önümlerini döwlet diline terjime edilen görnüşinde neşir etmek;

5) neşirýatlaryň, çaphanalaryň we çap önümini ýaýratmak ulgamlarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak we döwrebaplaşdyrmak;

6) neşirýat işiniň subýektleriniň maddy-enjamlaýyn we ylmy binýadyny ösdürmäge gönükdirilen çäreleri maliýeleşdirmek üçin neşirýat işini goldamak gaznalaryny döretmek;

7) beýleki ýurtlaryň neşirýatlary bilen aragatnaşyklary ýola goýmak, halkara konwensiýalaryna goşulmak we neşirýat işi babatda halkara ylalaşyklaryny baglaşmak.

Neşirýat işi babatda döwlet goldawy çap önümini çykarmaga döwlet buýurmasynyň esasynda amala aşyrylýar, ony döretmegiň we amala aşyrmagyň tertibi Türkmenistanyň Ministrler Kabineti tarapyndan tassyklanylýar.

 



 

5-nji madda. Neşirýat işiniň erkinligi

1. Neşirýat işiniň subýektleri tematikany, ýöriteleşmegi, önümçilik kooperasiýasyny kesgitlemekde, çap önümleriniň awtorlaryny saýlamakda, tiražlary, çap önümine bolan bahalary we söwda indirimlerini (nyrhynyň peseldilmegi) kesgitlemekde, özaralarynda, öndürijiler we kagyzy getirijiler bilen, şeýle hem neşirýat işiniň düzüm bölekleriniň maddy-enjamlaýyn üpjünçiligini amala aşyrýan beýleki guramalar bilen aragatnaşyklaryň görnüşlerini ýola goýmakda döredijilik we (ýa-da) önümçilik özbaşdaklygyna eýedirler.

2. Döwlet edaralarynyň ýa-da jemgyýetçilik birleşikleriniň wezipeli adamlary tarapyndan, eger-de olar bu materiallaryň awtorlary däl bolsalar, deslapky ylalaşylan materiallardan ýazgynyň aýry-aýry bölekleriniň alynmagynyň ýa-da düzedilmeginiň neşir edijilerden talap edilmegine ýol berilmeýär.

Neşir etmäge taýýarlanan golýazmalaryň we materiallaryň senzurasyna ýol berilmeýär.

 

6-njy madda. Neşirýat işiniň erkinliginiň hyýanatçylykly  peýdalanylmagyna ýol bermezlik

Döwlet ýa-da kanun bilen beýleki goralýan syry, konstitusion gurluşy zorlukly üýtgetmäge çagyryşy, urşy, zorlugy we pornografiýany, teniniň reňki boýunça, milli, dini aýratynlygy ýa-da barlyşyksyzlygy wagyz etmek, adamyň namysyny we mertebesini kemsitmek, töhmet atmak, jenaýat taýdan beýleki temmi berilýän etmişleri amala aşyrmaga çagyryşlary düzýän maglumatlary özünde saklaýan neşirleriň taýýarlanylmagyna we ýaýradylmagyna ýol berilmeýär.

Neşirýat işinde şu aşakdakylara ýol berilmeýär:

1) ýaramaz hilli mahabata degişli edilen maglumaty özünde saklaýan çap önümini, şeýle hem  Türkmenistanyň döwlet nyşanlaryny (Döwlet Tugrasy, Döwlet Baýdagy, Döwlet Senasy) dürli hilli gelşiksiz görnüşde suratlandyrýan mahabaty öndürmäge ýa-da ýaýratmaga;

2) raýatlara, kärhanalara, edaralara, guramalara ýa-da döwlete zyýan ýetirip biljek maglumatlary, habarlary halka ýetirmeklige, şeýle hem şunuň ýaly harytlaryň, hyzmatlaryň mahabatyna;

3) dini, milli we milletara aýratynlygy hem-de teniniň reňki boýunça döreýän agzalalygy öjükdirmäge ýardam edýän, dini ekstremizmiň, separatizmiň we fundamentalizmiň taglymlaryny özünde saklaýan çap önümini taýýarlamaga we ýaýratmaga;

4) eýesiniň (şärikli eýeleriniň) rugsady bolmazdan, şeýle hem intellektual eýeçilik babatda Türkmenistanyň kanunçylygyny bozmak bilen çap önümini ýerlemäge.

 



 

II BAP. NEŞIRÝAT IŞINIŇ SUBÝEKTLERI WE OBÝEKTI

 

7-nji madda. Neşirýat işiniň subýektleri

1. Neşirýat işiniň subýektleri awtorlar, çap önümini neşir edijiler, taýýarlaýjylar, buýrujylar we ýaýradyjylar bolup durýarlar.

2. Neşirýat işiniň subýektleri işiň beýleki görnüşleriniň subýektleri bilen eýeçilik gatnaşygynda we önümçilik gatnaşyklarynda çykyş edýärler, olar Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda baglaşylan şertnamalar bilen düzgünleşdirilýär.

 

8-nji madda. Neşir edijiniň statusy

1. Neşir ediji şu aşakdaky hukuklara eýedir:

1) döwlet edaralaryndan, jemgyýetçilik birleşiklerinden we raýatlardan çap önümini taýýarlamak we çykarmak üçin buýurmalary kabul etmek, olara öz işiniň ugry boýunça redaksion-neşirýat we beýleki hyzmatlary etmek;

2) çap önümini çykarmagyň tematik meýilnamalaryny özbaşdak döretmek we tassyklamak;

3) öz redaksiýasyna we beýleki gurluş düzüm birliklerine tematik meýilnamanyň we şertnamalaýyn borçnamalaryň ýerine ýetirilmegini üpjün edýän görkezijileri bellemek;

4) awtoryň emläk we emläkleýin däl şahsy hukuklaryny, şol sanda beýleki ýurtlarda onuň eserlerini peýdalanmak hukuklaryny edinmek;

5) neşirýat şertnamasynda bellenilen möhletiň dowamynda awtorlyk hukugy bilen goralan eserleri neşir etmek we gaýtadan neşir etmek;

6) tertipnamalaýyn işi üpjün etmek üçin öz çykarýan çap önümini peýdalanmak, çap önümini özbaşdak ýaýratmak ýa-da çap önümini ýaýradyjylaryň hyzmatlaryndan peýdalanmak;

7) girdeji almak maksady bilen çap önümini satyn almak-satmak boýunça amallary amala aşyrmak;

8) daşary ýurtlarda Türkmenistanly awtorlaryň we Türkmenistanda daşary ýurtly awtorlaryň eserlerini peýdalanmak hakynda daşary ýurtly ýuridik şahslar we daşary ýurt raýatlary bilen şertnamalar baglaşylanda dellalçylyk hyzmatlaryny etmek;

9) döwlet, jemgyýetçilik, halkara baýraklaryny almak üçin neşir edilen ylmy, edebiýat we sungat eserlerini hödürlemek hakynda teklipler girizmek;

10) neşir edijileriň halkara guramalarynyň işine gatnaşmak, öz çap önümini milli we halkara bäsleşiklerine, sergilerine we ýarmarkalaryna çykarmak;

11) şu Kanunda we Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalarynda göz öňünde tutulan beýleki hukuklary amala aşyrmak.

2. Neşir ediji şu aşakdakylara borçludyr:

1) çap önümine bolan sarp edijilik islegini kanagatlandyrmaga çalyşmaga;

2) çap önümini kadalaşdyryjy resminamalaryň talaplaryna laýyklykda bezemäge;

3) umumadamzat ynsanperwer gymmatlyklarynyň ykrar edilmegine, ylmyň we medeniýetiň ösdürilmegine, türkmen jemgyýetiniň ruhy islegleriniň kanagatlandyrylmagyna ýardam etmäge;

4) awtorlyk hukuklaryny, kadalaşdyryjy resminamalaryň talaplaryny, neşirýat işini kadalaşdyrýan Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryny berjaý etmäge;

5) taýýarlaýjy tarapyndan neşirleriň hökmany nusgalarynyň öz wagtynda iberilmegine gözegçilik etmäge;

6) bellenilen tertipde döwlet statistik hasabatlylygyny ýöretmäge, çap bolup goýberilişe çykan neşirler hakynda maglumaty bermäge;

7) eger neşirýat şertnamasynda başga kada göz öňünde tutulmadyk bolsa, öz çap önüminiň çykyşy we ýetirilen zyýanyň öweziniň dolunmagy üçin jogapkärçilik çekmäge;

8) döwürleýin çap neşiriniň edarasynyň esaslandyryjysy hökmünde çykyş edilende «Köpçülikleýin habar beriş serişdeleri hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kadalaryny berjaý etmäge;

9) şu Kanunda we Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalarynda göz öňünde tutulan beýleki borçlary berjaý etmäge.

3. Neşir edijä çap önümini taýýarlamagyň we çykarmagyň barşynda döredilen intellektual eýeçilige bolan hukuk degişlidir, ol neşir edijiniň adyny, şeýle hem çykan ýylyny görkezmek bilen neşir edijiniň nyşany (töweregiň içindäki latyn «C» harpy) bilen bellenilýär.

Neşir ediji haçanda neşirýat işi intellektual eýeçiligiň obýektini özünde saklaýan neşiriň asyl nusgasyny gaýtadan öndürmegi niýet eden mahalynda, awtoryň ýa-da intellektual eýeçilik obýektine bolan hukuga eýelik edijiniň rugsadyny almaga borçludyr.

4. Mahabat häsiýetli önümi çykarmaga ýöriteleşdirilen neşir edijilere döwlet tarapyndan goldaw berilmeýär.

5. Neşir ediji çap önümini taýýarlaýjynyň we (ýa-da) ýaýradyjynyň hukuklaryny hem amala aşyryp biler.

 

9-njy madda. Çap önümini taýýarlaýjynyň statusy

1. Çap önümini taýýarlaýjy Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda borçlaryny ýerine ýetirýär we öz hukuklaryny amala aşyrýar.

2. Çap önümini taýýarlaýjy onuň önümçiligini neşir edijilerden gelip gowuşýan buýurmalaryň esasynda amala aşyryp biler.

Çap önümini taýýarlaýjy diňe Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy tarapyndan berlen, UOK indeksi, ISBN, ISMN ýa-da ISSN belgileri bolan buýrujydan çap önümini taýýarlamak üçin buýurma kabul edýär.

Buýurmalary ýerine ýetirmegiň şertleri we möhletleri taraplaryň arasyndaky şertnama bilen bellenilýär.

3. Çap önümini taýýarlaýjy neşiriň asyl nusgasynyň takyk gaýtadan öndürilmegi, buýurma tiražynyň neşiriniň her bir nusgalygyny ýerine ýetirmegiň hili boýunça talaplaryň, döwlet we döwletara standartlarynyň, tehniki şertleriň we poligrafiýa babatda beýleki kadalaşdyryjy resminamalaryň berjaý edilmegi üçin buýrujynyň öňünde Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda jogapkärçilik çekýär.

4. Çap önümini taýýarlaýjy neşiriň taýýarlanan tiražyny ýa-da onuň bir bölegini, neşiriň asyl nusgadaky nusgalygyny, maket we surat görnüşini ýa-da çap görnüşlerini buýrujynyň rugsady bolmazdan başga adama berip bilmez, şeýle hem Türkmenistanyň kanunçylygynda göz öňünde tutulan halatlardan başga neşiriň goşmaça ýa-da täze neşirini çap edip bilmez.

5. Çap önümini taýýarlaýjy öz işlerini çap etmek we köpeltmek hukugyna eýedir.

6. Çap önümini taýýarlaýjy özünde neşir edijiler üçin şu Kanunda göz öňünde tutulan ähli hukuklar we borçlar bolan mahalynda neşirýat işini amala aşyrmak hukugyna eýedir.

 

10-njy madda. Çap önümini ýaýradyjynyň statusy

1. Çap önümini ýaýradyjy aşakdaky hukuklara eýedir:

1) çap önüminiň bölek we lomaý satuw söwdasyny amala aşyrmak;

2) öz önümçilik meýilnamalaryny özbaşdak döretmek, öz işiniň möçberlerini kesgitlemek, tematik ugur boýunça çap önümini seçip almak;

3) fiziki we ýuridik şahslardan çap önümini ýaýratmak üçin buýurmany kabul etmek, çap önümini neşir edijiler we taýýarlaýjylar bilen buýurmany ylalaşmak;

4) getirmek ýa-da äkitmek maksady bilen daşary ýurtly çap önümini neşir edijiler, taýýarlaýjylar we ýaýradyjylar bilen önümçilik gatnaşyklaryny ýola goýmak.

2. Çap önümini ýaýradyjy şu aşakdakylara borçludyr:

1) öz işini Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda amala aşyrmaga;

2) çap önümini Türkmenistanyň çäklerinden daşyna çykarmak we Türkmenistana getirmek hakynda döwlet statistik hasabatlylygyny bellenilen tertipde bermäge.

 

11-nji madda. Çap önümini buýrujy

1. Türkmenistanyň fiziki we ýuridik şahslary islendik çap önüminiň buýrujylary bolup bilerler.

2. Awtorlar (şärikli awtorlar), düzüjiler we terjimeçiler aşakdaky materiallary redaksion-neşirýat taýdan taýýarlamak we onuň çap edilip çykarylmagy üçin neşir edijä berip bilerler:

1) belletristika, jemgyýetçilik-syýasy, mahabat, maglumat, okuw, ylmy, amaly we tehniki häsiýetli eserleri;

2) çykyşlary, umumy okuwlaryň ýygyndylaryny, sözleri, nutuklary, wagyzlary;

3) sözli we sözsüz saz eserlerini;

4) drama, sazly-drama eserlerini;

5) amaly sungatyň eserlerini;

6) fotosuratlary, şekilleri, kartalary we atlaslary, meýilnamalary, eskizleri;

7) terjimeleri, annotasiýalary, synlary, gysgaça mazmunlary, eserleriň beýleki işläp taýýarlamalaryny we terjime edilýän eserleriň goragyna, uýgunlaşmagyna ýa-da beýleki gaýtadan işläp taýýarlamaga zyýan ýetirmezden, asyl nusganyň mazmunyna zyýan ýetirmeýän folklor işläp taýýarlamalary;

8) eserleriň ýygyndylaryny, folklor işläp taýýarlamalarynyň ýygyndylaryny, ensiklopediýalar we antologiýalary, adaty maglumatlaryň ýygyndylaryny, beýleki düzümli eserleri, şunda olara düzüm bölekleri bolup girýän eserlere bolan awtorlyk hukugy bozmazdan seçip almak, utgaşdyrmak ýa-da mazmunyny tertipleşdirmek boýunça döredijilik işiniň netijesi bolmalydyr;

9) beýleki eserleri (öz serişdelerine, hemaýatçylaryň, haýyr-sahawat we beýleki gaznalaryň serişdelerine neşir edilen eserler).

3. Buýrujy neşiriň dilini, möçberini, tiražyny kesgitleýär, ony peýdalanmak ýa-da ýaýratmak hakyndaky meseläni özbaşdak çözýär.

4. Neşir ediji çap önümini taýýarlaýjynyň we ýaýradyjynyň öňünde buýrujy bolmak hukugyna eýedir.

5. Çap önümi üçin buýurmany ýerine ýetirmegiň şertleri, taraplaryň hukuklary we borçlary Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda awtoryň (şärikli awtorlaryň), olaryň mirasdarlarynyň ýa-da awtorlaryň ýa-da olaryň mirasdarlarynyň buýurmanyň obýektine bolan öz awtorlyk emläk hukuklaryny beren olaryň mirasdarlary ýa-da beýleki buýrujynyň çap önümini neşir edijiniň, taýýarlaýjynyň we ýaýradyjynyň arasynda baglaşylan şertnama bilen kesgitlenilýär.

 

12-nji madda. Çap önümini neşir edijiniň, awtoryň, taýýarlaýjynyň we ýaýradyjynyň arasynda  özara gatnaşyklaryň aýratyn şertleri

Çap önümini neşir ediji, awtor, taýýarlaýjy we ýaýradyjy, eger munuň özi neşirýat işi hakynda Türkmenistanyň kanunçylygyna ters gelmese, özara gatnaşyklarynyň aýratyn şertlerini ylalaşmaga haklydyrlar.

 

13-nji madda. Çap önümini sarp edijiniň hukuklary

Çap önümini sarp ediji şu aşakdaky hukuklara eýedir:

1) poligrafiýa ýa-da beýleki tehnologik kemçiligi ýüze çykarylan çap önümini çalyşmaga;

2) degişlilikde gol çekilip resmileşdirilen borçnamalary ýerine ýetirmegiň kepilligine.

 



 

14-nji madda. Neşirýat işiniň obýekti

Neşirýat işiniň obýekti çap önümidir, ony neşirleriň görnüşlerine görä aşakdaky alamatlary boýunça bölýärler:

1) maksatlaýyn niýetlenilişi boýunça – resmi, ylmy, ylmy-populýar, ylmy-önümçilik, ylmy-usulyýet, önümçilik-amaly kadalaşdyrmalar, höwesjeňler üçin önümçilik-amaly, okuw, ylmy-usulyýet, jemgyýetçilik-syýasy, maglumatnama, maglumat, ruhy-aň bilim, mahabat, edebi-çeper neşirler, boş wagty we dynç alşy guramak üçin neşirler;

2) maglumaty analitik-sintetik taýdan gaýtadan işlemek boýunça – maglumat, bibliografik, referatiw, syn we gysga beýanly neşirler (daýjestler);

3) maglumat beriş nyşanlary boýunça – ýazgy, nota, kartografik, şekillendiriş neşirleri;

4) maddy konstruksiýa boýunça – kitap, list, toplumlaýyn, kartoçka neşirleri, bukletler, plakatlar, poçta kartoçkalary, oýnawaç- kitaplar;

5) göwrümi boýunça – kitaplar, broşýuralar, otkrytkalar;

6) esasy ýazgynyň düzümi boýunça – monografiýalar, ýygyndylar;

7) döwürleýinligi boýunça – döwürleýin däl, tapgyrlaýyn, döwürleýin, dowam edýän neşirler;

8) gurluşy boýunça – neşirleriň bölümleri, bir jiltli, köp jiltli neşirler, eserleriň ýygyndylary, saýlanan eserler.

Çap önümine degişli edilen neşirleriň beýleki görnüşleri hem neşirýat işiniň obýekti bolup biler.

 

III BAP. NEŞIRÝAT IŞINI GURAMAK

 

15-nji madda. Neşirýatlary, poligrafiýa we kitap söwdasy kärhanalaryny esaslandyryjylar we olaryň statusy

1. Neşirýatlaryň, poligrafiýa we kitap söwdasy kärhanalarynyň esaslandyryjylary (şärikli esaslandyryjylary) bolup döwlet häkimiýet we dolandyryş edaralary, jemgyýetçilik birleşikleri, Türkmenistanyň beýleki ýuridik şahslary we raýatlary çykyş edip bilerler.

Daşary ýurtly ýuridik şahslar Türkmenistan tarapyndan baglaşylan halkara şertnamalarynda bellenilen halatlarda neşirýatlaryň, poligrafiýa we kitap söwdasy kärhanalarynyň esaslandyryjylary (şärikli esaslandyryjylary) bolup bilerler.

Şu aşakdakylar esaslandyryjy (şärikli esaslandyryjy) bolup bilmezler:

1) on sekiz ýaşyna ýetmedik ýa-da kazyýetiň hökümi boýunça azatlykdan mahrum ediş ýerlerinde jezasyny çekýän ýa-da kazyýet tarapyndan kämillik ukyby ýok diýlip ykrar edilen raýat;

2) işi Türkmenistanyň kanunçylygy bilen bellenilen tertipde gadagan edilen jemgyýetçilik birleşigi, kärhana, edara, gurama;

3) daşary ýurt raýaty ýa-da Türkmenistanda hemişelik ýaşamaýan, raýatlygy bolmadyk adam.

Şärikli esaslandyryjylar esaslandyryjy hökmünde bilelikde çykyş edýärler.

2. Esaslandyryjy bilen onuň esaslandyran neşirýatynyň, poligrafiýa ýa-da kitap söwdasy kärhanasynyň arasyndaky özara gatnaşyklar tertipnama, esaslandyryjy şertnama we Türkmenistanyň kanunçylygy bilen düzgünleşdirilýär.

3. Esaslandyryjy esaslandyrylýan obýektiň hususyýetçisidir, onuň tematikasyny we (ýa-da) ýöriteleşmesini kesgitleýär, esaslyk maýasyny döredýär, tertipnamasyny tassyklaýar, şeýle hem beýleki hukuklaryny amala aşyrýar we Türkmenistanyň kanunçylygynda hem-de esaslandyryjy şertnamada bellenilen borçlary ýerine ýetirýär.

4. Esaslandyryjy şol bir wagtda çap önümini neşir ediji, taýýarlaýjy we ýaýradyjy bolup biler.

 

16-njy madda. Neşirýat işi babatda eýeçiligiň görnüşleri we  guramaçylyk-hukuk görnüşleri

Neşirýatlar (neşirýat guramalary), poligrafiýa we kitap söwdasy kärhanalary Türkmenistanyň kanunçylygynda göz öňünde tutulan eýeçiligiň dürli görnüşleriniň esasynda döredilýär.

Neşirýat işinde eýeçiligiň dürli görnüşleriniň esasynda Türkmenistanyň kanunçylygynda göz öňünde tutulan islendik guramaçylyk-hukuk görnüşleri ulanylýar.

 

17-nji madda. Neşirýat işiniň subýektlerini döwlet tarapyndan hasaba almak

Çap önümini neşir ediji, taýýarlaýjy we ýaýradyjy Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda döwlet tarapyndan hasaba alynýar.

 

18-nji madda. Neşirýat we poligrafiýa işini ygtyýarlylandyrmak

Neşirýat we poligrafiýa işi «Işiň aýry-aýry görnüşlerini ygtyýarlylandyrmak hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna we Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryna laýyklykda ygtyýarlylandyrylmaga degişlidir.

 

19-njy madda. Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň döwlet sanawy

1. Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň döwlet sanawy, çap önümini neşir edijiler we taýýarlaýjylar hakynda maglumatlary saklaýan, degişli ygtyýarnamalary bermek hakynda çözgüdi bolan ýeke-täk maglumat binýadydyr.

2. Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň döwlet sanawyny neşirýat we poligrafiýa işi üçin ygtyýarnamalary bermek hakynda kararlaryň esasynda «Işiň aýry-aýry görnüşlerini ygtyýarlylandyrmak hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasy alyp barýar.

3. Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň döwlet sanawyna goşulmaga degişli maglumatlar üýtgän mahalynda çap önümini neşir ediji we taýýarlaýjy ýa-da olaryň ygtyýarly wekili maglumatlaryň üýtgän gününden bir aý möhletde degişli üýtgetmeleri tassyklaýan resminamalary bermek bilen bu hakda neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasyna ýazmaça habar berýärler.

4. Eger şu maddanyň 3-nji böleginde görkezilen şahslar Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň döwlet sanawyna goşulmaga degişli nätakyk ýa-da hakyky däl maglumatlary berseler ýa-da bu maglumatlaryň üýtgemegini tassyklaýan galp, ýasama ýa-da hakyky däl resminamalary berseler, neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasy ýazmaça habary alan gününden üç iş gününiň dowamynda berlen resminamalary gaýtarýar, olar berilmedik diýlip hasap edilýär.

5. Çap önümini neşir edijiler we taýýarlaýjylar degişli ygtyýarnamanyň hereketi bes edilen mahalynda Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň döwlet sanawyndan çykarylmaga degişlidir.

6. Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň döwlet sanawyna goşulan çap önümini neşir edijiler we taýýarlaýjylar hakyndaky maglumat neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasynyň Internet ulgamyndaky resmi saýtynda ýerleşdirilýär.

 

20-nji madda. Neşirýat işiniň subýektleriniň işini bes etmek

Neşirýat işiniň subýektleriniň işini bes etmek aşakdaky esaslar boýunça mümkindir:

1) esaslandyryjynyň çözgüdi boýunça;

2) Türkmenistanyň kanunçylygynda bellenilen tertipde çap önümini neşir edijiniň, taýýarlaýjynyň, ýaýradyjynyň ýatyrylmagy ýa-da üýtgedilip guralmagy bilen baglanyşykly;

3) şu Kanunyň 6-njy maddasynyň bozulmagyny ýa-da Türkmenistanyň çap önümini neşir edijileriniň we taýýarlaýjylarynyň Döwlet sanawyna girizmek üçin beren maglumatlarynyň hakykata laýyk gelmezligini bellän kazyýetiň çözgüdi boýunça.

 

21-nji madda. Neşirýat işini maliýeleşdirmek

Neşirýat işiniň subýektleri aşakdakylaryň hasabyna maliýeleşdirilip bilner:

1) esaslandyryjynyň serişdeleriniň;

2) hemaýatçylaryň serişdeleriniň;

3) fiziki we ýuridik şahslaryň haýyr-sahawatlarynyň;

4) döwlet we jemgyýetçilik guramalary tarapyndan bölünip berlen grantlaryň;

5) neşirýat işiniň subýektleriniň telekeçilik işinden alan girdejileriniň;

6) Türkmenistanyň kanunçylygynda gadagan edilmedik beýleki serişdeleriň.

 

22-nji madda. Neşirýat şertnamasy

1. Neşirýat şertnamasy awtorlyk hukugyna eýelik ediji ýa-da çap önümini buýrujy bilen neşir edijiniň arasynda baglaşylan ylalaşykdyr, onuň esasynda neşir edijä hak-heşdegiň ýerine eseri çap etmäge we ýaýratmaga bolan hukuk berilýär. Neşirýat şertnamasy ýazmaça görnüşde resmileşdirilýär.

2. Neşirýat şertnamasy şu aşakdakylary göz öňünde tutmalydyr:

1) berlen hukuklaryň aýratyn ýa-da aýratyn bolmadyk häsiýetini;

2) neşiriň tiražyny;

3) hukugyň berilýän möhletini;

4) berlen hukuklary, täzeden işläp çykarmak tehnologiýasyny;

5) neşir edijiniň awtorlyk hukugyna eýelik edijä tölemeli hak-heşdegini, onuň möçberini, tölegiň möhletini we tertibini;

6) golýazmanyň we beýleki materiallaryň neşir edijä tabşyrylmaly möhletini;

7) eseri çykarmagyň möhletini;

8) awtorlyk hukugyna eýelik edijä awtorlyk nusgalyklary hökmünde neşir ediji tarapyndan mugtuna berilýän nusgalyklaryň sanyny;

9) eseri çap etmek üçin ulanylýan maliýe serişdelerini we bu serişdelerden neşir edilýän kitaplaryň nusgalyklarynyň sanyny;

10) neşiriň tiražyny paýlamagyň we ýerlemegiň görnüşlerini we tertibini;

11) Türkmenistanyň kanunçylygynda göz öňünde tutulan beýleki şertleri.

 

23-nji madda. Neşiriň hökmany nusgalyklary

Metbugatyň döwlet arhiwini döretmek, metbugatyň hasaba alnyşyny we statistikasyny, Türkmenistanyň çäginde ähli çykarylan neşirleriň bibliografik beýanyny guramak maksady bilen çap önümini köpeldip ýaýradyjy poligrafiýa kärhanasy neşir edijiniň tabşyrmagy boýunça ýa-da tiražy taýýarlamak boýunça onuň hasabyna her bir neşiriň hökmany nusgalyklaryny muzdsuz tertipde Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasyna, şeýle hem sanawy Türkmenistanyň Ministrler Kabineti tarapyndan bellenilýän edaralara we guramalara iberýär.

 

24-nji madda. Çap önümini goýberilişe çykarmak

Çap önüminiň ýaýradylmagyna diňe neşir ediji ýa-da onuň ynanç haty boýunça hereket edýän adam tarapyndan çap önüminiň goýberilmegine rugsat berleninden soň ýol berilýär.

 

25-nji madda. Çap önümini ýaýratmagyň tertibi

1. Çap önümini ýaýratmak esaslandyryjy, neşir ediji, taýýarlaýjy, awtor tarapyndan olaryň arasyndaky ylalaşyk boýunça ýa-da şertnamalaýyn ýa-da beýleki kanuny esaslarda söwda kärhanalary, beýleki ýuridik şahslar we raýatlar tarapyndan amala aşyrylyp bilner.

2. Eger bu önüm üçin hem bellenilen, hem erkin bahalar boýunça töleg alynsa, onda ol çap önümi täjirçilik ýoly bilen ýaýradylan hasap edilýär. Täjirçilik däl ýol bilen ýaýratmak üçin niýetlenen çap önüminiň «Mugt» ýa-da «Satuwa degişli däl» diýen belligi bolmalydyr we ol täjirçilik ýoly bilen ýaýradylmaga degişli bolup bilmez.

3. Döwlet edaralary, jemgyýetçilik birleşikleri, kärhanalar, edaralar we guramalar, wezipeli adamlar we raýatlar tarapyndan çap önüminiň kanuny taýdan ýaýradylmagyna päsgelçilikleriň döredilmegine ýol berilmeýär.

 

26-njy madda. Çap önüminiň çykyş maglumatlary

Çykarylýan çap önüminiň her bir nusgalygynda şu aşakdaky maglumatlar bolmalydyr:

1) neşir edijiniň ady we salgysy;

2) materialyň ýygnamaga berlen senesi (güni, aýy, ýyly);

3) materialyň çap etmäge gol çekilen senesi (güni, aýy, ýyly);

4) materialyň 60x90 kagyz listiniň ölçegine getirilen şertli çap listlerindäki göwrümi;

5) materialyň hasap-çap listlerindäki göwrümi;

6) kagyzyň ölçegi we listiň paýy;

7) tiražy;

8) poligrafiýa kärhanasynyň buýurmasynyň belgisi;

9) poligrafiýa kärhanasynyň ady we salgysy;

10) bahasy ýa-da «Erkin baha», «Mugt» ýa-da «Satuwa degişli däl» belligi.

Çap önüminiň hökmany çykyş maglumatlary bolmazdan ony goýberilişe çykarmaga ýol berilmeýär.

 

IV BAP. NEŞIRÝAT IŞI BABATDA DÖWLET
TARAPYNDAN DÜZGÜNLEŞDIRMEK

 

27-nji madda. Neşirýat işi babatda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ygtyýarlylygy

Türkmenistanyň Ministrler Kabineti:

1) neşirýat işi babatda döwlet syýasatyny kesgitleýär;

2) çap önümini neşir edijilere, taýýarlaýjylara we ýaýradyjylara döwlet goldawyny bermegiň şertlerini we tertibini kesgitleýär;

3) Türkmenistanda neşirýat işini ösdürmegiň döwlet maksatnamalaryny tassyklaýar;

4) şu Kanuna we Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryna laýyklykda beýleki ygtyýarlyklary amala aşyrýar.

 



 

28-nji madda. Neşirýat işi babatda döwlet tarapyndan düzgünleşdirýän ygtyýarly edaralar

Neşirýat işi babatda döwlet tarapyndan düzgünleşdirýän ygtyýarly edaralar:

1) neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasy;

2) Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy bolup durýar.

 

29-njy madda. Neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet    edarasynyň ygtyýarlylygy

Neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasy:

1) neşirýat işi babatda ýeke-täk döwlet syýasatyny geçirýär;

2) Türkmenistanda neşirýat işini ösdürmegiň döwlet maksatnamalaryny işläp taýýarlaýar, durmuşa geçirýär we olaryň ýerine ýetirilmegini utgaşdyrýar;

3) neşirýat işi babatda kanunçylygy kämilleşdirmek we halkara şertnamalaryny baglaşmak boýunça teklipleri taýýarlaýar;

4) neşirýat işi babatda kadalaşdyryjy hukuk namalaryny kabul edýär;

5) neşirleriň hökmany nusgalaryny ibermegiň bellenilen tertibiniň ýerine ýetirilişine, şeýle hem çap enjamyny edinmegiň meseleleri boýunça kararyň ýerine ýetirilişine döwlet gözegçiligini amala aşyrýar;

6) Türkmenistanda neşirýat we poligrafiýa işiniň ygtyýarlylandyrylmagyny amala aşyrýar;

7) Türkmenistanda çap önümini neşir edijileriň we taýýarlaýjylaryň döwlet sanawyny ýöredýär;

8) neşirýat işi babatda halkara hyzmatdaşlygyny amala aşyrýar;

9) neşirýat işi babatda şu Kanuna we Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryna laýyklykda beýleki ygtyýarlyklary amala aşyrýar.

 

30-njy madda. Neşirýat işi babatda Türkmenistanyň Döwlet    kitap palatasynyň ygtyýarlylygy

1. Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy neşirýat işi babatda döwlet bibliografiýa ulgamynyň işlemegini üpjün edýär.

2. Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy Türkmenistanyň kanunçylygyna we neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasy tarapyndan tassyklanýan öz tertipnamasyna laýyklykda hereket edýär.

3. Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy:

1) döwlet bibliografiýasynyň we Türkmenistanyň çäginde  goýberilişe çykarylan çap önümini hasaba alýan merkezidir;

2) döwlet bibliografik maglumatyň maglumat ulgamynyň merkezidir;

3) neşirleriň mugt hökmany nusgalyklarynyň döwlet gazna saklaýjysydyr.

4. Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy aşakdaky esasy wezipeleri ýerine ýetirýär:

1) çap önüminiň bibliografik taýdan işlenip taýýarlanylmagyny amala aşyrýar, şol sanda her bir neşire (neşirleriň toparyna) döwlet bibliografik hasaba alynmagyň belgisini berýär;

2) Türkmenistanyň çäginde goýberilişe çykarylan çap önüminiň hasaba alnyşyny ýöredýär, neşirýat işiniň san görkezijileriniň ulgamyny döredýär;

3) döwlet bibliografiýa ulgamynyň işlemegini we ösmegini guramaçylyk-usulyýet taýdan üpjün edýär;

4) neşirýat işi babatda döwlet bibliografik maglumatyň maglumat ulgamyny döredýär we ýöredýär, beýleki maglumat-bibliografik serişdeleri döredýär;

5) döwlet bibliografik maglumaty ýaýratmagy amala aşyrýar;

6) döwlet bibliografik görkezijileri düzýär we goýberilişe çykarýar;

7) neşirleriň hökmany nusgalyklarynyň döwlet gaznasyny emele getirýär we hemişe üstüni ýetirýär;

8) Türkmenistanyň çäginde çykarylan neşirlere UOK indeksini we halkara standart belgilerini (ISBN, ISMN we ISSN) berýär;

9) neşirýat işi babatda, şol sanda neşirýat işinde tehniki kadalaşdyrmak we standartlaşdyrmak babatda döwlet syýasatynyň durmuşa geçirilmegine gatnaşýar;

10) öz ygtyýarlyklarynyň çäklerinde neşirýat işiniň meseleleri boýunça maglumat hyzmatlaryny, maslahat beriş we usulyýet üpjünçiligini amala aşyrýar;

11) döwlet bibliografik maglumatyň döwletara alyş-çalşygynyň guralmagyna we amala aşyrylmagyna gatnaşýar.

5. Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasyny maliýeleşdirmegiň çeşmesi onuň öz serişdeleri bolup durýar.

6. Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasynyň emlägi onuň esaslandyryjysynyň – neşirýat işi babatda ygtyýarly döwlet edarasynyň eýeçiligi bolup durýar.

7. Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda UOK indeksi ulgamlaşdyrylanda we neşirlere berlende, neşirinde (CIP) kataloglaşdyrmak amala aşyrylanda, halkara standart belgileri (ISBN, ISMN we ISSN) berlende, neşir önümlerini arhiwleşdirmek we onuň işiniň çygryna degişli beýleki hyzmatlar üçin töleg alýar.

8. Girdeji getirýän işden alnan serişdeler Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda Türkmenistanyň Döwlet kitap palatasy tarapyndan onuň işlemegini we maddy-enjamlaýyn binýadynyň ösdürilmegini üpjün etmek üçin ulanylýar.

 



 

V BAP. NEŞIR EDIJILERIŇ RAÝATLAR WE

GURAMALAR BILEN GATNAŞYKLARY

 

31-nji madda. Neşir etmekden ýüz döndermek

Hiç kim neşir edijiniň çap etmekden ýüz dönderen golýazmasyny we beýleki materiallaryny çap etmäge ony borçly edip bilmez, kazyýet tarapyndan şertnamalaýyn borçnamalarynyň bozulmak fakty anyklanan halatlary muňa degişli däldir.

 

32-nji madda. Awtorlyk neşirleri

Fiziki we ýuridik şahslar öz golýazmalaryny, eger olar Türkmenistanyň kanunçylygynda bellenilen talaplara ters gelmese, öz serişdeleriniň hasabyna neşir etmäge we olary ýaýratmaga haklydyrlar.

 

33-nji madda. Ýeňillikli neşirler

Çagalar, okuw, kadalaşdyryjy-maglumat, maglumat-ensiklopedik çap önümi, şeýle hem körler we maýyplar üçin çap önümi Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda ýeňillikli şertlerde neşir edilip bilner.

 

34-nji madda. Çap önüminde mahabat

Çap önüminde mahabaty çap etmegiň tertibi Türkmenistanyň kanunçylygy bilen bellenilýär.

Çagalar edebiýaty, okuw kitaplary, döwlet ähmiýetli zerur neşirler, ensiklopediýalar çap önüminde mugtuna ýa-da Türkmenistanyň kanunçylygynda kesgitlenilýän ýeňillikli şertlerde mahabatlandyrylyp bilner.

 

VI BAP. NEŞIRÝAT IŞI HAKYNDA TÜRKMENISTANYŇ
KANUNÇYLYGYNYŇ BOZULANDYGY ÜÇIN JOGAPKÄRÇILIK

 

35-nji madda. Şu Kanunyň bozulandygy üçin neşirýat  işiniň subýektleriniň jogapkärçiligi

Neşirýat işiniň subýektleri tarapyndan şu Kanunyň bozulmagy Türkmenistanyň kanunçylygynda bellenilen tertipde jogapkärçilige eltýär.

 

36-njy madda. Neşirýat işiniň erkinliginiň kemsidilmegi üçin jogapkärçilik

Neşirýat işiniň erkinliginiň kemsidilmegi, ýagny çap önümini neşir edijileriň, taýýarlaýjylaryň we ýaýradyjylaryň kanuny işine päsgel berilmegi, şol sanda senzurany amala aşyrmak arkaly päsgel berilmegi Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda jogapkärçilige eltýär.

 



 

37-nji madda. Neşirýat hukuklarynyň bozulandygy üçin jogapkärçilik

Neşir edijiniň nyşany bilen (töweregiň içindäki latyn «C» harpy) goralan çap önüminiň bikanun gaýtadan işlenip çykarylmagy ýa-da neşir edijiniň intellektual eýeçiligine bolan hukuklarynyň beýleki bozulmalary alynmadyk girdejileri goşup, neşir edijiniň çeken ähli ýitgileriniň neşirýat hukuklaryny bozan adam tarapyndan öweziniň dolunmagyna eltýär.

Esere bolan hukuklaryň şu Kanunda bellenilen tertipde bu hukuklary edinmezden çap önümini çykarmak arkaly bozulmagy Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda jogapkärçilige eltýär.

 

VII BAP. NEŞIRÝAT IŞI BABATDA HALKARA
HYZMATDAŞLYGY

 

38-nji madda. Halkara hyzmatdaşlygy

1. Neşirýat işi babatda halkara hyzmatdaşlygy Türkmenistanyň kanunçylygyna we Türkmenistanyň halkara şertnamalaryna laýyklykda amala aşyrylýar.

2. Neşirýat işi babatda halkara hyzmatdaşlygy aşakdakylara gönükdirilendir:

1) beýleki döwletler bilen medeni we ylmy alyş-çalşy güýçlendirmäge, halkara kitap sergilerine we ýarmarkalaryna işjeň gatnaşmaga;

2) innowasiýa tehnologiýalaryny ulanmak we bu maksatlar bilen daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek arkaly neşirýat-poligrafiýa işiniň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmaga;

3) Türkmenistanyň çap önümini daşary ýurtlarda, daşary ýurt önümini Türkmenistanda ýaýratmak ulgamyny döretmäge;

4) daşary ýurtda ýaşaýan watandaşlarymyzyň medeni, ylmy we bilim isleglerini kanagatlandyrmaga.

 

39-njy madda. Daşary ykdysady işe gatnaşmak

Neşirýat işiniň subýektleri Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda daşary ykdysady işe gatnaşyp bilerler.

 

40-njy madda. Daşary ýurtly maýa goýujylar bilen hyzmatdaşlyk

Neşirýat işiniň subýektleri daşary ýurtly maýa goýujylar bilen bilelikde Türkmenistanyň kanunçylygyna we Türkmenistanyň halkara şertnamalaryna laýyklykda neşirýat-poligrafiýa we kitap söwdasy kärhanalaryny gurap bilerler.

 

41-nji madda. Çap önümini äkitmek we getirmek

Çap önümini Türkmenistanyň çäklerinden daşyna äkitmek, şeýle hem beýleki döwletlerden Türkmenistana getirmek Türkmenistanyň kanunçylygyna, daşary ýurt döwletiniň çäginde hereket edýän kanunlara we Türkmenistanyň baglaşan halkara şertnamalaryna laýyklykda amala aşyrylýar.

 

VIII BAP. JEMLEÝJI DÜZGÜNLER

 

42-nji madda. Şu Kanunyň güýje girmegi

Şu Kanun onuň resmi taýdan çap edilen gününden güýje girýär.

 

Türkmenistanyň         Gurbanguly

 Prezidenti         Berdimuhamedow

 

Aşgabat şäheri.

2014-nji ýylyň 8-nji noýabry.

№ 141-V.

 


Législation Se rapporte à (1 texte(s)) Se rapporte à (1 texte(s))
Aucune donnée disponible

N° WIPO Lex TM053