SHOQËRIA “AIBA KOMPANI” SH.A KUNDËR SHOQËRIA “ALBA COMPANY” SH.P.K, VENDIMI NR. 3484, DATË 26.04.2016, PËR KONSTATIMIN E KONKURRENCËS SË PANDERSHME SI PASOJË E PËRDORIMIT TË PAAUTORIZUAR TË MARKËS TREGTARE.
Persona të tretë: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E MARKAVE DHE PATENTAVE, AVOKATURA E SHTETIT ZYRA VENDORE TIRANË, QENDRA KOMBËTARE E REGJISTRIMIT.
Objekti i padisë: Konstatimin e konkurrencës së pandershme si pasojë e përdorimit të paautorizuar të markës tregtare; Ndalimin e subjektit tregtar “Y” të përdorë markën tregtare AIBA; Shpërblimin e dëmit të shkaktuar nga shkelësi i të drejtave të pronësisë industriale në masën 500.000 lekë; Detyrimin e QKR për ç'regjistrimin nga regjistri tregtar të emrit të subjektit tregtar “Y” si dhe regjistrimin e tij me një emër jo të ngjashëm me emrin e shoqërisë “X”.
Gjyqtari: R.T
Fjalet kyç:
Logo, vezë, aiba, alba, kompani, konsumator, marketing, markë e regjistruar, pronësi industriale, përdorim i markës tregtare, faj, dashje direkte, qëllim i drejtpërdrejtë për të ulur fitimet, konkurrencë e pandershme, shpërblim dëmi, vizualisht, fonetikisht.
Ligji dhe dispozitat ligjore përkatëse:
Neni 348 i Kodit të Procedurës Civile; Neni 638 dhe 639 i Kodit Civil; Ligji Nr. 9947, datë 07.07.2008 “Për pronësinë industriale” i ndryshuar.
Faktet kryesore:
Paditësi Shoqëria “X”, është krijuar më datë 10.03.1994 dhe ka fushë të veprimtarisë së saj prodhimin dhe tregtimin e vezëve, mbarështim e tregtim të zogjve, ushqime blegtorale, pleh organik, ushqime, me territor të veprimtarisë në Durrës, Tiranë, Kamëz, Burrel, Elbasan, Kavajë, etj. Me aplikimin e datës 23.03.2012 rezulton se paditësi ka regjistuar markën me Nr. 14627, me emrin “AIBA”. Në logo është edhe fjala “Kompani” e përjashtuar nga mbrojtja. I padituri Shoqëria “Y”, është krijuar më datë 14.01.2005 dhe ka veprimtari të saj pulari, mbarështim e prodhim vezësh, tregtim të artikujve ushqimor, etj., me territor të veprimtarisë në Shkodër dhe Tiranë. Në mbikalimin e Kamzës në Tiranë, rezulton të jetë konstatuar një shitës me ambalazhin e kutive të vezëve të stampuar “X”, ndërsa në brendësi të saj kishte vezë me stampim “Y”. Në këto kushte paditësi i është drejtuar gjykatës me padinë me objektin e mësipërm. Për këtë fakt është bërë edhe një kallëzim penal në Prokurorinë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë. Sipas paditësit veprimet e palës së paditur i kanë sjellë humbje ne aktivitetin e tij për shkak të
konkurrencës së pandershme. Për këtë arsye paditësi kërkon të ndalohet përdorimi i emrit “AIBA” nga i padituri në vezë, logo, etj., si dhe të shpërblehet me 500.000 lekë për dëmin pasuror dhe jopasuror.
Pala e paditur pretendon se ka krijuar shoqërinë dhe i ka vënë emrin e bashkëshortes së tij e cila quhet “Albana”, për rrjedhojë shkurt “ALBA Company” dhe jo për të kopjuar “AIBA Kompani”. Ai pranon se tregton vezë dhe ka logon sipas etiketës së miratuar nga AKU Shkodër, me një pulë me shënimin “Alba, provoje që ta shijosh”. Gjithashtu i padituri prapëson se është regjistruar pranë QKR-së dhe nuk i është bërë me dije se është një emër që nuk duhet të përdoret për shoqërinë. I padituri u shpreh se që nga data kur është ngritur kjo padi, nuk ka tregtuar asnjë vezë dhe është në pritje të vendimmarrjes së Gjykatës.
Paditësi pretendon pranimin e padisë sipas objektit.
I padituri pretendon rrëzimin e padisë si të pabazuar në ligj dhe prova.
Vendimi:
Gjykata ka pranuar pjesërisht padinë duke konstatuar konkurrencën e pandershme në formën e tregtimit të vezëve me logon “ALBA”. Detyrimin e palës së paditur që në të ardhmen të mos tregtojë, shesë, eksportojë apo përdorë në çdo veprimtari tregtare vezë me logon “ALBA”. Brenda 30 ditëve nga marrja formë e prerë e vendimit, pala e paditur duhet të ndryshojë emrin tregtar “ALBA Company” në një emër tjetër jo të ngjashëm. Për pjesën tjetër të kërkimit Gjykata ka vendosur rrëzimin e padisë.
Kundër këtij vendimi është ushtruar ankim nga paditësi dhe Gjykata e Apelit Tiranë me Vendimin Nr. 360, datë 10.02.2017 ka vendosur lënien në fuqi të vendimit me këtë ndryshim: “Detyrimin e palës së paditur “Y” të dëmshpërblejë paditësin “X”, në vlerën 100.000 (njëqind mijë) lekë”.
Arsyetimi i gjykatës:
Neni 639 i K.Civil parashikon: “Vendimi që vërteton veprime të konkurrencës së pandershme ndalon vazhdimin e tyre dhe përcakton masat e nevojshme me qëllim që të zhduken pasojat. Në qoftë se këto veprime janë kryer me faj, personi që i ka kryer detyrohet të shpërblejë dëmin.” Gjykata ka krijuar bindjen e plotë se ka konkurrencë të pandershme nga pala e paditur mbi tregtimin e vezëve si dhe ka gjetur të drejtë pretendimin e paditësit sipas nenit 639 të Kodit Civil. Sipas kësaj dispozite, gjykata vendos të ndalojë palën e paditur të përdorë logon dhe emrin tregtar “ALBA” dhe “ALBA Company” në tregtimin e vezëve, pasi konfondon konsumatorin. Gjykata ka vlerësuar se edhe një klient me intelekt mesatar do të konfondodet kur në treg të shikojë vezët e tregtuara nga pala paditëse “AIBA Kompani” me ato të palës së paditur “ALBA Company”. Kjo për faktin se të dy shoqëritë vizualisht në shkrim përdorin ngjyrën rozë me shkronja kapitale në lëvozhgat e vezëve me emërtimet përkatëse “AIBA” dhe “ALBA”. Në logon e pikerinave apo paketimit të vezëve të palës së paditur është e shkruar me shkronja të vogla shtypi, ku shkronja “l” konfondohet dukshëm me shkronjën “i”, prashfaqet në ambalazhim veza “Alba”, që lehtësisht nga çdo konsumator mund të lexohet si veza “Aiba”. Këto shkronja janë ¾ identike, ndërsa shkoronjat “i” dhe “l” janë tepër të ngjashme, madje për personat që mund të kenë probleme me shikimin duken edhe të njëjta për shkak të madhësisë së vogël dhe ngjyrës rozë të njëjtë. Nga pikëpamja fonetike shqiptimi i logos “AIBA” është shumë i ngjashëm me “ALBA”, aq më tepër që të dyja shoqërohen me një emërtim të përgjithshëm “Kompani”, duke konfonduar konsumatorin vizualisht dhe fonetikisht se kemi të bëjmë me të njëjtin produkt. Plotësohet edhe kushti i tretë i konkurrencës së pandershme se malli është i njëjtë, vezë dhe përgjithësisht me lëvozhgë të bardhë dhe me logon rozë. Për shkak të reklamimeve të shpeshta të vezës “AIBA” në emisione të ndryshme në televizione kombëtare shqiptare, është evidente se pala e paditur ka përfituar nga marka me reputacion të njohur në Republikën e Shqipërisë dhe ka zgjedhur pikërisht këtë emërtim për të vendosur tek veza që tregton. Prapësimin e palës së paditur që ka zgjedhur shkurtimin e emrit të bashkëshortes Gjykata e ka gjetur të pambështetur pasi ai nuk ka vënë emrin e plotë të saj, “Albana” dhe as shkurtimin e zakonshëm për këtë emër “Bana”. Për të konfonduar konsumatorin me një markë të mëparshme të mirënjohur i padituri posaçërisht ka zgjedhur emrin “ALBA”. Konkurrenca e pandershme kërkon dashje direkte, qëllim të drejtpërdrejtë për të ulur fitimet e palës konkurrente dhe për të shtuar fitimet e tij. Veprimi i palës së paditur i cili ka hequr menjëherë vezët nga tregu edhe pse kishte tre muaj që i kishte nxjerrë në treg për herë të parë, tregon se ai nuk ka vepruar me keqdashje. Ky element është i domosdoshëm në shpërblimin e dëmit për konkurrencën e pandershme sipas nenit 639 të K.Civil, pasi termi “faj” nuk duhet interpretuar gjerësisht por vetëm në rastin kur kemi dashje direkte. Pretendimin e paditësit për shpërblimin e dëmit në masën 500.000 lekë Gjykata nuk e ka gjetur të drejtë pasi paditësi dështoi të provonte se çfarë dëmi pasuror dhe jopasuror ka pësuar. Në lidhje me kërkimet e tjera në gjykim, duke qënë se palët ndërgjyqëse kanë të njëjtën fushë veprimtarie dhe emri tregtar përdoret gjërësisht në shitje, marketing apo lidhje kontratash, pala e paditur detyrohet të ndryshojë emrin tregtar të shoqërisë për shkak se është regjistruar më mbrapa dhe konfondon konsumatorin.