ألبانيا

SHOQËRIA “R.B” GmbH KUNDËR DPPI DHE “F” SH.P.K., VENDIMI NR. 00-2017-121 (67), DATË 21.02.2017, PËR SHPALLJEN E PAVLEFSHMËRISË RELATIVE TË AKTIT ADMINISTRATIV, VENDIM I BORDIT TË APELIT TË DPPI.

Objekti i padisë: 1. Shpallje e pavlefshmërisë relative të aktit administrativ, Vendimi nr. 326/11, datë 23.07.2010 të Bordit të Apelimeve të Drejtorisë së Përgjithshme të Patentave dhe Markave, për shkak se është marrë në zbatim të gabuar të ligjit material. 2. Ndryshimin e këtij vendimi, duke vendosur refuzimin e regjistrimit të aplikimit nr. Al/T/2009/326 që i përket markës së publikuar “Turbo Energy Drink”, (& figura e demit e vijëzuar me të kuqe). 3. Sigurimin e padisë, në formën e pezullimit të procedurës së regjistrimit të markës së publikuar “TURBO ENERGY DRINK”, (& figura e demit e vijëzuar me të kuqe), deri në përfundim të gjykimit.

Gjyqtari: A.D; A.F; E.Q; A.Ç; M.B.

Fjalët kyçe: markë tregtare, markë e mirënjohur, mundësia për konfuzion, analizë e kritereve për ngjashmërinë e markave tregtare, ulja e shitjeve dhe përfitimeve.

Ligji dhe dispozitat ligjore përkatëse: Nenet 324/a e vijues dhe 348 të K.Pr.Civile; nenet 143 paragrafi 2, pika b dhe c si dhe 153, paragrafi 4 i Ligjit nr. 9947, datë 07.07.2008 “Për Pronësinë Industriale”, neni 115, paragrafi 1, pika b) e K.Pr.Administrative.

Faktet kryesore:

Shoqëria “ F” sh.p.k ka regjistruar aplikimin nr. Al/T/2009/326, për markën TURBO ENERGY DRINK, pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Patentave dhe Markave.
Shoqëria “R.B” GmbH ka kundërshtuar në rrugë administrative, pranë Bordit të Apelimit të D.P.P.M, regjistrimin e aplikimit të mësipërm, duke u mbështetur në statusin si pronar i markave të mëparshme dhe të mirënjohura në Shqipëri.
Me vendimin nr. 326/11, datë 23.07.2010, Bordi i Apelimeve të D.P.P.M, vendosi të rrëzojë kundërshtimin e Shoqërisë “R.B” GbmH, me argumentin se nuk egziston një ngjashmëri e tillë midis markës që kundërshtohet dhe markave R.B, që të shkaktojë konfuzion tek konsumatori lidhur me origjinën e mallrave apo mundësinë e bashkëlidhjes së markës që kundërshtohet me këto marka.
Pala paditëse, duke mos qenë dakord me vendimin e sipërcituar, e ka kundërshtuar atë në gjykatë, duke thirrur si të paditur, Drejtorinë e Përgjithshme të Patentave dhe Markave dhe Shoqërinë “ F” sh.p.k.
Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr. 2308, datë 25.03.2011, ka rrëzuar padinë e palës paditëse. Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr. 584, datë 16.03.2012.
Në vendimet e tyre gjykatat e faktit argumentojnë se “...markat në diskutim nuk krijojnë mundësinë për konfuzion tek publiku i gjerë pasi:- figura e demit në markat kundërshtuese është në pozicion sulmi, kurse në markën e kontestuar në pozicion statik, - figura e demit në markën e kontestuar është dukshëm më e vogël se sa fjala TURBO, e cila nuk ndodhet në markat kundërshtuese, - elementi dallues dhe shumë i dallueshëm i cili nuk gjendet në markat e palës paditëse është fjala TURBO, - ngjyrat e përdorura nga të dy markat janë të ndryshme. Në lidhje me marrjen e përfitimeve të padrejta nga karakteri dallues i markës së paditësit apo reputacionit të saj, kjo situatë nuk u provua gjatë gjykimit, për shkak se paditësi nuk depozitoi asnjë provë për të vërtetuar uljen e shitjeve apo fitimeve si rezultat i tregtimit të pijeve energjike nën markën TURBO Energy Drink”.
Kundër vendimeve të mësipërme të gjykatave të faktit, ka paraqitur rekurs në Gjykatën e Larte, pala paditëse, Shoqëria “R.B” GmbH, duke parashtruar shkaqet përkatëse.

Paditësi pretendon se Bordi i Apelimit nuk ka zbatuar parashikimet te nenit 143, pg. 2, pika c) duke patur një qëndrim të paqartë. Në rekursin drejtuar Gjykatës së Lartë kjo palë ka pretenduar se pavarësisht se gjykata e ka pranuar statusin e saj si markë e mirënjohur, ajo ka gabuar duke konkluduar se paditësi nuk ishte në gjendje të provonte se Bordi i Apelimit nuk e ka zbatuar procedurën e kërkuar nga ligji. Sipas paditësit, gjykata ka gabuar kur ka analizuar se paditësi nuk provoi situatën e marrjes së përfitimeve të padrejta për të provuar uljen e fitimeve të tij si pasojë e futjes në treg të markës së kundërshtuar. Paditësi pretendon se ky qëndrim është i gabuar sepse përfitimi i padrejtë nuk provohet në këtë mënyrë, pasi situata paraqitet më komplekse se kaq, sidomos duke patur parasysh se vetë pala e paditur ka pretenduar se marka e kontestuar nuk është hedhur akoma në treg. Duke qenë se marka e kontestuar përmban figurën e demit te një pije energjike, është mëse e mjaftueshme që të konsiderohet se dëmton karakterin dallues të markës R.B. Gjithashtu, paditësi pretendon se gjykata nuk ka analizuar të gjithë treguesit, por ka kryer analizë të përgjithshme.
Paditësi ka pretenduar në rekurs se ka paraqitur përpara gjykatave prova sipas të cilave rezulton statusi i tij si markë e mirënjohur. Paditësi ka pretenduar se Bordi i Apelit ka mbajtur qëndrim të paqarta, pasi nga njëra anë ka konkluduar se nuk është e nevojshme që markat e kundërshtuesit të jenë të mirënjohura, pasi ato janë marka të mëparshme dhe nga ana tjetër pranon se nuk ekziston mundësia që regjistrimi apo përdorimi i markës së kundërshtuar të sjellë si pasojë shfrytëzimin e padrejtë të reputacionit të markave të mëparshme.
Paditësi pretendon se ky arsyetim i Bordit të Apelit bie ndesh me ligjin, pasi mbrojtja që u ofrohet markave të mirënjohura të regjistruara në RSH është e dallueshme nga mbrojtja e markave të mirënjohura të paregjistruara në RSH. Konkretisht, paditësi pretendon se sipas Ligjit “Për Pronësinë Industriale”, një markë e mirënjohur jo e regjistruar në Shqipëri mund të kundërshtojë një markë të regjistruar vetëm për shkaqe të mundësisë direkte për konfuzion (kur konsumatori ngatërron me njëra-tjetrën markat në diskutim - nenet 156/4 dhe 167), kurse një markë e mirënjohur e regjistruar në Shqipëri, siç është dhe rasti në diskutim, ka të drejtë të kundërshtojë një markë edhe nëse marka që kundërshtohet nuk është e ngjashme me markën e mirënjohur, por gjithsesi, ajo çon konsumatorin të besojë se, për shkak të disa ngjashmërive, ka një lidhje midis markave (mundësia indirekte për konfuzion).
Gjithashtu, paditësi ka pretenduar se pala e paditur nuk ka paraqitur asnjë argument për arsyen që e përligj atë që të përdorë figurën e demit, duke qënë se ajo nuk ka lidhje me pijet energjike, shkak ky që rrit karakterin dallues të markës “R.B”. Po ashtu, pretendohet nga paditësi se nuk është mbajtur parasysh se mallrat janë identike dhe ngjashmëria mes tyre. Nga ana tjetër, pretendohet se elementi “TURBO”, duke qenë i përgjithshëm, nuk mund të pretendohet se ai duhet të merret në konsideratë për krahësimin e markave.
Për arsyet e mësipërme, pala paditëse ka kërkuar shfuqizimin e të dy vendimeve dhe pranimin e padisë.

Pala e paditur DPPI nuk ka paraqitur kundërrekurs apo pretendime.

Vendimi i Kolegjit Administrativ të Gjykatës së Lartë: Kolegji Administrativ i Gjykatës së Lartë, vlerësoi se vendimet e gjykatave të faktit janë marrë në interpretim të gabuar të ligjit dhe njëkohësisht janë rrjedhojë e një hetimi të mangët dhe të pjesshëm gjyqësor.
Kjo gjykatë ka konkluduar se vendimet gjyqësore, ndaj të cilave është paraqitur rekurs, janë marrë në interpretim të gabuar të nenit 143/2 të ligjit “Për Pronësinë Industriale”. Sipas kësaj dispozite “Një markë nuk duhet të regjistrohet, ose nëse është regjistruar, ajo duhet të çregjistrohet, nëse: (c) marka e mëvonshme është identike apo e ngjashme me markën e mëparshme, edhe kur ajo kërkon të regjistrohet apo është regjistruar për mallra apo shërbime të cilat nuk janë të ngjashme me ato të markës së mëparshme, kur marka e mëparshme gëzon reputacion në Shqipëri dhe përdorimi apo rregjistrimi i markës së mëvonshme, pa shkak të arsyeshëm, fiton prioritet të padrejtë ose dëmton natyrën dallues apo emrin e mire të markës së mëparshme”.
Kolegji Administrativ i Gjykatës së Lartë, në referim edhe të kësaj dispozite, çmoi se egzistonin të dhëna të mjaftueshme, të mbështetura në aktet e administruara në gjykim, në lidhje me ngjashmërinë e të dy markave si dhe reputacionin në Shqipëri të markës së mëparshme (R.B).
Në të tilla kushte hetimi gjyqësor duhej të ishte përqëndruar dhe thelluar në verifikimin e egzistencës së tre pasojave, që sipas dispozitës mund të sjellë regjistrimi i markës së mëvonshme TURBO Energy Drink, (1) fitimi i prioritetit të padrejtë; (2) dëmtimi i natyrës dalluese; dhe (3) dëmtim i emrit të mirë të markës së mëparshme. Siç është hartuar dispozita e mësipërme është i mjaftueshëm vërtetimi qoftë dhe vetëm i njërës prej pasojave të renditura më lart, që marka e mëvonshme të mos regjistrohet apo nëse është regjistruar të çregjistrohet.
Nga përmbajtja dhe arsyetimi i vendimeve të gjykatave të faktit, nuk rezulton që të jetë bërë një analizë e hollësishme e tre elementeve të cituar më lart, pjesë e dispozitës përkatëse (nenit 143/2) të ligjit “Për Pronësinë Industriale”, duke mos iu dhënë përgjigje pretendimeve të palës paditëse në lidhje me ketë pjesë të hetimit gjyqësor.
Nga ana tjetër, arsyetimin e gjykatave të faktit, se “....nuk u provua marrja e përfitimeve të padrejta, nga i padituri Shoqëria “F” sh.p.k, për shkak se paditësi nuk depozitoi prova në lidhje me uljen e shitjeve apo fitimeve si rezultat i tregtimit të pijeve energjike nën markën TURBO Energy Drink....”, Kolegji Administrativ i Gjykatës së Lartë e konsideroi jo vetëm në interpretim të gabuar të nenit 143/2 të ligjit “Për Pronësinë Industriale”, por dhe të pabazuar në aktet e administruara në dosjen gjyqësore. Parashtrimet dhe pretendimet e ngritura në ankimet e mëparshme e të përsëritura në rekurs nga pala paditëse, përbënin një detyrim ligjor për t’u dhënë përgjigje e për të arsyetuar ne lidhje me to, nga ana e gjykatave te faktit.
Po kështu, ndonëse në dosjen gjyqësore janë të administruara një mori praktikash, si ato të Gjykatës së Drejtësisë së Bashkimit Europian, Zyrës së Pronësisë Intelektuale të BE dhe gjykatave shqiptare, vendimet e gjykatave të faktit, ndaj të cilave është paraqitur rekurs, nuk bëjnë një analizë të tyre për të konkluduar në një vendimmarrje në përputhje me frymën dhe qëndrimet e konsoliduara që përfaqësojnë ato praktika.
Në këto kushte, Kolegji Administrativ i Gjykatës së Lartë, vlerësoi se duhet të vendoset prishja e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe çështja të dërgohet për rigjykim në Gjykatën Administrative të Apelit.
Në rishqyrtimin e çështjes, ajo gjykatë, të marrë në analizë dhe kthejë përgjigje të gjitha pretendimeve të palës paditëse si dhe të bëjë verifikimin e ekzistencës ose jo të kushteve të kërkuara nga neni 143/2 i ligjit “Për Pronësinë Industriale”, duke arritur në një konkluzion të drejtë për zgjidhjen e këtij konflikti gjyqësor, në përputhje edhe me praktikën e deritanishme gjyqësore.