About Intellectual Property IP Training Respect for IP IP Outreach IP for… IP and... IP in... Patent & Technology Information Trademark Information Industrial Design Information Geographical Indication Information Plant Variety Information (UPOV) IP Laws, Treaties & Judgements IP Resources IP Reports Patent Protection Trademark Protection Industrial Design Protection Geographical Indication Protection Plant Variety Protection (UPOV) IP Dispute Resolution IP Office Business Solutions Paying for IP Services Negotiation & Decision-Making Development Cooperation Innovation Support Public-Private Partnerships AI Tools & Services The Organization Working with WIPO Accountability Patents Trademarks Industrial Designs Geographical Indications Copyright Trade Secrets WIPO Academy Workshops & Seminars IP Enforcement WIPO ALERT Raising Awareness World IP Day WIPO Magazine Case Studies & Success Stories IP News WIPO Awards Business Universities Indigenous Peoples Judiciaries Genetic Resources, Traditional Knowledge and Traditional Cultural Expressions Economics Gender Equality Global Health Climate Change Competition Policy Sustainable Development Goals Frontier Technologies Mobile Applications Sports Tourism PATENTSCOPE Patent Analytics International Patent Classification ARDI – Research for Innovation ASPI – Specialized Patent Information Global Brand Database Madrid Monitor Article 6ter Express Database Nice Classification Vienna Classification Global Design Database International Designs Bulletin Hague Express Database Locarno Classification Lisbon Express Database Global Brand Database for GIs PLUTO Plant Variety Database GENIE Database WIPO-Administered Treaties WIPO Lex - IP Laws, Treaties & Judgments WIPO Standards IP Statistics WIPO Pearl (Terminology) WIPO Publications Country IP Profiles WIPO Knowledge Center WIPO Technology Trends Global Innovation Index World Intellectual Property Report PCT – The International Patent System ePCT Budapest – The International Microorganism Deposit System Madrid – The International Trademark System eMadrid Article 6ter (armorial bearings, flags, state emblems) Hague – The International Design System eHague Lisbon – The International System of Appellations of Origin and Geographical Indications eLisbon UPOV PRISMA UPOV e-PVP Administration UPOV e-PVP DUS Exchange Mediation Arbitration Expert Determination Domain Name Disputes Centralized Access to Search and Examination (CASE) Digital Access Service (DAS) WIPO Pay Current Account at WIPO WIPO Assemblies Standing Committees Calendar of Meetings WIPO Webcast WIPO Official Documents Development Agenda Technical Assistance IP Training Institutions COVID-19 Support National IP Strategies Policy & Legislative Advice Cooperation Hub Technology and Innovation Support Centers (TISC) Technology Transfer Inventor Assistance Program WIPO GREEN WIPO's Pat-INFORMED Accessible Books Consortium WIPO for Creators WIPO Translate Speech-to-Text Classification Assistant Member States Observers Director General Activities by Unit External Offices Job Vacancies Procurement Results & Budget Financial Reporting Oversight
Arabic English Spanish French Russian Chinese
Laws Treaties Judgments Browse By Jurisdiction

Law of Turkmenistan No. 755-ХII of September 30, 1992, on Scientific Intellectual Property, Turkmenistan

Back
Superseded Text  Go to latest Version in WIPO Lex
Details Details Year of Version 1992 Dates Entry into force: September 30, 1992 Adopted: September 30, 1992 Type of Text Main IP Laws Subject Matter Copyright and Related Rights (Neighboring Rights), Enforcement of IP and Related Laws, IP Regulatory Body, Industrial Property Notes This Law regulates public relations arising in the area of scientific and technical activities in case of creation and use of objects of scientific intellectual property.
The scientific intellectual property is any work or invention that is the result of research, project, scientific and technological works.
Article 2 of the Law defines forms and objects of scientific intellectual property.

Available Materials

Main Text(s) Related Text(s)
Main text(s) Main text(s) Russian Законодательство Туркменистана № 755-ХII от 30 сентября 1992 г. «О научной интеллектуальной собственности»         Turkmen Türkmenistanyň ylmy intellektual eýeçilik hakyndaky kanunlary         English Law of Turkmenistan No. 755-ХII of September 30, 1992, on Scientific Intellectual Property        

Law of Turkmenistan on Scientific

Intellectual Property

In conformity with the Turkmen Law “On Property in Turkmenistan” this law shall govern social relationships arising in the sphere of science and technology in the course of creation and use of scientific intellectual property as one of the types of intellectual property.

Scientific intellectual property is deemed to be ownership in the results of research, design, exploration, development or experimental-technical works (hereinafter referred to as the “scientific works”).

Article 1. Turkmenistan regulation of scientific intellectual property

1. Relationships arising apropos scientific intellectual property shall be governed by this Statute, other acts of Turkmenistan and the orders of the Cabinet of Ministers issued pursuant to the aforementioned.

2. The provisions of this Statute shall apply to enterprises, organizations, associations or joint ventures with foreign investment established in Turkmenistan, as well as Turkmenistan nationals.

3. The state bodies of Turkmenistan shall within their authority issue acts regulating the relations arising in the exercise of the right to scientific intellectual property pursuant to this law.

4. Should an international treaty of Turkmenistan provide otherwise than the effective Turkmen law governing scientific intellectual property relationships, the provisions of the international treaty shall prevail.

Article 2. Items and forms of scientific intellectual property

1. Scientific intellectual property shall include intermediate, ultimate or incidental results of scientific research embodied in a tangible form.

2. A result achieved in the course of contractual research or pursuant to a service/specific assignment in an attempt to reach the ultimate outcome provided for by the respective contract or assignment shall be deemed intermediate.

3. The result targeted at by the research contract or a service/specific assignment shall be deemed the ultimate research or assignment result.

4. A result achieved in the course of contractual research or pursuant to a service/specific assignment apart from those targeted at by the research contract or a service/specific assignment shall be deemed incidental.

5. An item of scientific intellectual property may be in any form, or on any medium nowadays known or developed in future.

Article 3. Right to scientific intellectual property and its background

1. The right to scientific intellectual property shall mean a recognized and protected by law right of the owner to possess, use or at its discretion dispose of the results of scientific work in any tangible form, no other party being entitled to use such results without the owner’s consent.

2. In exceptional cases the Cabinet of Ministers may permit a limited use of proprietorial scientific intellectual property to another legal entity.

3. Exercise of the right to scientific intellectual property shall serve humane purposes; it shall not violate any rights or legal interests of the state, an individual, enterprise, institution or organization; neither shall it harm the environment.

4. Right to scientific intellectual property arises out of:

 acquiring or making use of intermediate or ultimate results of scientific research embodied in various tangible means of expression and achieved pursuant to a specific agreement of the parties (contract);

 an individual or a group (association) of individuals obtaining a tangible scientific result in the course of independent research, including a business enterprise;

 obtaining an incidental scientific result as provided for by Article 2(4) of this Statute.

Article 4. Right-holders of scientific intellectual property

1. The right to scientific intellectual property may be held by a natural of Turkmenistan or a legal entity established in Turkmenistan, as well as a foreign natural or entity, or an international organization.

2. The right to scientific intellectual property may be owned by the developer (author, creator) of the item of such property, i.e. the individual or association who took immediate part in the creation of the respective item of scientific intellectual property.

3. The right to scientific intellectual property may be owned by the employer (a legal entity: research institution, organization, enterprise, educational institution, a state or government authority) when the item of scientific intellectual property is created (developed) under a contract or specific assignment (scheduled by a research institution or organization) with the help of equipment, materials and/or resources belonging to the employer of the creator (developer) of the item of scientific intellectual property under a labor agreement or contract.

4. An item of scientific intellectual property shall belong to the employer (a legal entity: scientific institution, organization, enterprise, educational institution, state or government authority) having a contract with the developer undertaking to transfer the total of her rights to scientific intellectual property for the whole term of their duration. However, the transfer shall be subject to the employer’s obligation to provide the developer with every necessary for efficient work and in case of success pay the latter a proper fee.

5. Unless otherwise agreed upon by the employer (a research institution, etc.) and the developer (creator) of scientific intellectual property, the right to such property may be jointly held by the creator and her employer on whose assignment the respective item has been created.

In this case both the developer and the employer shall have the right to use the respective scientific intellectual property or to license another party to do so.

6. An item of scientific intellectual property created at a research institution or organization in the course of research and development work, shall belong to the developer (creator) of such item of scientific intellectual property, should the employer internally license or otherwise assign her right to the aforementioned item to the developer under mutually beneficial conditions.

7. An item of scientific intellectual property developed in the course of independent research carried out by an individual or a group of individuals shall belong to such individual/individuals.

8. The right to scientific intellectual property shall belong to the developer (creator) creating (developing) the item of scientific intellectual property without the scope of her employment or any service or specific assignment (research institution schedule), not using any equipment, materials or resources belonging (managed by) to the employer: an enterprise, research institution, organization or educational institution.

9. The result incidentally achieved in the course of development of scientific intellectual property shall belong to an individual or a legal entity, achieving such result.

The owner of an incidental item of scientific intellectual property shall suggest the party contracting her to carry out research or perform a specific assignment make use of this item under a several agreement. In case of decline or a failure to come to terms, the owner may dispose of the aforementioned item at her own discretion.

10. Should a newly created item of scientific intellectual property include as its inherent part a prior item of intellectual property owned by another party, the terms of possession, use and/or disposal of the new object shall be determined by an agreement of the owners.

Article 5. Contract as the ground for legal protection of scientific intellectual

property

1. The right to scientific intellectual property may arise out of a contract (agreement) between the customer and the contractor for research aimed at a particular scientific result.

2. The contract shall determine the legal status of scientific intellectual property for the intermediate, ultimate and incidental results of the work, the sources of funding and supplies, the owner of the work results, the conditions of patentability of these results; confidentiality requirements, creation or use of a single item of scientific intellectual property or a number of such items; terms of assignment (transfer) of the right to scientific intellectual property, liability for infringement of this right, distribution of income derived from the use of this right, etc.

3. Should the owner of the results of scientific work be a public institution, organization or enterprise, provided such results are patentable, the contractor shall, unless the contract provides otherwise, on her own account prepare and properly file an application for a patentability examination.

Article 6. Employment or collective agreement as the ground for legal

protection of scientific intellectual property

1. The right to scientific intellectual property may arise under a labor contract (agreement) in the course of research carried out pursuant to a service or specific assignment (work schedule) of a research institution or organization.

A labor contract to carry out research shall be governed by the provisions of this Statute governing protection of the right to scientific intellectual property and provide for personal or another liability for the infringer.

2. The management of an enterprise, organization or institution may modify a labor agreement silent on protection of scientific intellectual property to supply provisions aimed at such protection as provided for by this Statute, as well as provide for personal or another liability for the infringer.

Should the developer refuse to accept the aforementioned substantial modifications to the labor conditions, the labor agreement with such developer shall be terminated.

3. The right to scientific intellectual property may arise under a collective agreement between a research institution or another customer organization and a group of executors either employed by the customer or having no labor relations with the latter.

A collective agreement shall determine the legal standing of the property in the research results achieved, terms and conditions of their use, conditions of organization and execution of the research.

Article 7. Rights of the developer (creator) of an item of scientific intellectual

property

1. The developer (creator) of an item of scientific intellectual property has a heritable right to remuneration as provided for by the contract, or an employment or collective agreement.

2. The contract, employment or collective agreement may provide for the right of the developer (creator) of an item of scientific intellectual property to a share of profits (income), derived by the owner from the use of such item.

Article 8. Use of scientific intellectual property

1. Income, including currency earnings, derived from the use of the items of scientific intellectual property in economic activity (including business) belongs to the owner, except for the share of the developer stipulated by the contract, employment or another agreement.

2. The right to a specific item of scientific intellectual property may be contributed to the authorized capital of a joint-stock company, joint venture, business partnership or another enterprise, organization, agency or a group of the same.

3. An enterprise, organization or agency may under a contract with the owner mediate in the use or onerous transfer of an item of scientific intellectual property acquired from the owner to its contractor.

4. A legal entity or an individual may be restricted in the right of disposal of an item of scientific intellectual property for reasons of national security or the country’s defense. The list of such objects and the terms of restriction shall be prescribed by the Cabinet of Ministers of Turkmenistan.

5. An individual or a legal entity that independently of the author and owner of the item of scientific intellectual property has created and used a similar object of scientific intellectual property or made the necessary preparations for such use before the registration of the respective item shall retain the right of subsequent gratuitous use without extension of the scope of such right (i. e. “the right of prior use”).

Article 9. Assignment (transfer) of the rights to scientific intellectual property

1. The owner may assign (transfer) her right to scientific intellectual property entirely or in part to another individual or legal entity.

2. Assignment of the right by the owner may be gratuitous or for value or mutually beneficial providing for an appropriate share of income to be received by the owner from the use of the assigned right by the assignee.

3. The assignment contract may provide for the owner’s right to a specific share of profit actually derived by the assignee from the use of the respective right, as well as for the method of such profit and share calculation, assessment and verification.

4. The assignment may be exclusive. In this case the assignee may within the scope of the assignment use the respective rights independently of any other party, including the owner, and unless the contract provides otherwise, grant to another party a non-exclusive license to use the assigned rights.

An assignment may be irrevocable. In this case, the owner may not revoke the permit (license) to use the scientific intellectual property assigned to another party.

An assignment of scientific intellectual property shall be in writing executed in the form of a contract, and in cases provided for by the law, require a proper official permit.

Article 10. Duty of confidentiality

1. A contract, employment or collective agreement for scientific research or the use of any obtained results may include a mutual obligation to keep confidential and not to disclose the results of the research, as well as the information about the techniques of obtaining such results, any marketing, financial, business etc. information concerning the subject and terms of the contract deemed to be confidential (hereafter - “confidential information”).

2. Disclosure of confidential information shall be deemed an infringement of the right to scientific intellectual property and a breach of contract or law resulting in personal or other liability for the infringer.

3. The only exception shall be made for the information:  known to the parties before the contract conclusion;  obtained from a third party not subject to confidentiality obligation;  otherwise as provided for by the contract or applicable law.

4. When provided for by the law of Turkmenistan or the contract (employment contract/ agreement), the duty of confidentiality may for one year survive the termination of the contract or labor relationship, unless the contract provides otherwise.

5. The owner or the assignee of scientific intellectual property may claim damages caused by a breach of confidentiality, as provided for by the applicable law.

6. Both an individual and a legal entity shall keep confidential any and all information concerning an item of scientific intellectual property received for examination or review.

Article 11. Protection of the right to scientific intellectual property

1. The right to scientific intellectual property shall be judicially protected. The court considering the dispute shall also rule on the owner’s indemnification of any and all damages incurred.

2. An infringement shall be enjoined as provided for by the applicable law.

3. The owner may have any infringement of her right to scientific intellectual property enjoined even when the owner has not been deprived of the right of possession, use or disposal of the item of scientific intellectual property.

4. The owner shall be indemnified by the party at fault for any moral harm caused by the infringement even in the absence of any evidence of economic loss. In order to assess the harm and its economic equivalent the court shall consider the circumstances and severity of the infringement, as well as the extent of unauthorized use of the right to scientific intellectual property.

Article 12. Infringement of the right to scientific intellectual property

Any damages, caused by an individual or a legal entity as a result of enactment of an unlawful regulation or performance of an unlawful act infringing on the owner or another party’s right of possession, use or disposal of scientific intellectual property, shall be fully reimbursed on account of the assets of the respective state or municipal authority, or individual causing such damage.

Article 13. Scientific intellectual property of joint ventures, foreign nationals,

entities or states

1. A transnational joint venture participated by a foreign legal entity or national, organized on the territory of Turkmenistan, may possess, use or dispose of scientific intellectual property.

2. The provisions of this Statute shall also apply to scientific intellectual property owned by foreign nationals or stateless persons on the territory of Turkmenistan.

3. A foreign state or an international organization may enjoy the right to scientific intellectual property in Turkmenistan when and as provided for by the applicable international treaties and the law of Turkmenistan.

4. The list of the items of scientific intellectual property created on the territory of Turkmenistan whose export is to be licensed shall be issued by the Cabinet of Ministers of Turkmenistan.

Article 14. Duration of the right to scientific intellectual property

1. Unless the contract or employment agreement (contract) provides otherwise, the duration of the right to scientific intellectual property in a specific item shall be 25 years as of January 1 of the year following that when it was obtained and registered.

2. In case of reorganization or winding up of the owner’s business or death of the individual owner of scientific intellectual property, the respective right shall pass to their successors.

Article 15. Registration and recording of scientific intellectual property

The state body authorized to register and record scientific intellectual property shall collect and process the data on the scientific research in progress or completed in Turkmenistan and shall establish the federal information fund of scientific intellectual property.

President of Turkmenistan S. Niyazov

Ashkhabad September 30, 1992 No. 755-HP

Законодательство Туркменистана о научной интеллектуальной собственности

Настоящий Закон в соответствии с Законом Туркменистана «О собственности в Туркменистане» регламентирует общественные отношения, возникающие в сфере научно-технической деятельности при создании и использовании объектов научной интеллектуальной собственности как одного из видов интеллектуальной собственности.

Научная интеллектуальная собственность — это собственность на результаты научно-исследовательских, проектных, изыскательских, опытно-конструкторских и опытно-технологических работ (в дальнейшем — «научные работы»).

Статья 1. Законодательство Туркменистана о научной интеллектуальной собственности

1. Отношения, возникающие по поводу объектов научной интеллектуальной собственности, регулируются настоящим Законом, другими законодательными актами Туркменистана, издаваемыми в соответствии с ними постановлениями Кабинета министров.

2. Положения настоящего Закона применяются в отношении созданных в Туркменистане предприятий, организаций, объединений, совместных предприятий с иностранными инвестициями, а также граждан Туркменистана.

3. Органы государственного управления Туркменистана в пределах установленной компетенции могут издавать в соответствии с настоящим Законом акты, регулирующие отношения, возникающие при осуществлении права научной интеллектуальной собственности.

4. Если международным договором Туркменистана установлены иные правила, чем те, которые содержатся в действующем законодательстве, регулирующем отношения научной интеллектуальной собственности, то применяются правила международного договора.

Статья 2. Объекты и формы научной интеллектуальной собственности

1. К научной интеллектуальной собственности относятся выраженные в объективированных формах промежуточные, конечные и побочные результаты научных работ.

2. К результатам, имеющим промежуточный характер, относятся объекты, предусмотренные контрактом, служебным или специальным заданием, созданные

или полученные в процессе научных работ, но не являющиеся их итогом.

3. К результатам, имеющим конечный характер, относятся объекты, созданные или полученные, как предусмотрено контрактом, служебным или специальным заданием, как итог научных работ.

4. К результатам, имеющим побочный характер, относятся объекты, созданные или полученные в процессе научных работ, проводимых по контракту, служебному или специальному заданию, но не предусмотренные контрактом, служебным или специальным заданием, и пригодные для использования исключительно в целях, отличающихся от тех, которые являются предметом контракта, служебного или специального задания.

5. Объекты научной интеллектуальной собственности могут быть представлены в любой форме, нанесены на любые носители, известные в настоящее время, или которые будут созданы в будущем.

Статья 3. Право научной интеллектуальной собственности и основания для его возникновения

I. Право научной интеллектуальной собственности состоит в признанной и охраняемой законом возможности собственника по своему усмотрению владеть, пользоваться и распоряжаться объективированными в различной форме результатами научных работ. Никто не может использовать их без разрешения собственника.

2. В исключительных случаях Кабинетом министров может быть разрешено ограниченное использование принадлежащей собственнику научной интеллектуальной собственности другими юридическими лицами.

3. Осуществление права научной интеллектуальной собственности должно служить гуманным целям, не нарушать права и охраняемые законом интересы государства, граждан, предприятий, учреждений, организаций, не причинять ущерба окружающей среде.

4. Право научной интеллектуальной собственности возникает на основе:

 получения и использования объективированных в различных формах промежуточных и конечных результатов научных работ, организация и проведение которых были предметом специального соглашения сторон (контракта, договора);

 получения в объективированных формах результатов научных работ при проведении самостоятельной научной работы отдельными гражданами или их коллективами (объединениями), в том числе при осуществлении ими предпринимательской деятельности;

 получения в объективированных формах побочных результатов научных

работ, предусмотренных частью 4 статьи 2 настоящего Закона.

Статья 4. Субъекты права научной интеллектуальной собственности

1. Субъектами права научной интеллектуальной собственности могут быть физические и юридические лица Туркменистана и иностранных государств, международные организации.

2. Право быть собственником научной интеллектуальной собственности принадлежит разработчику (автору, создателю) объекта собственности, т. е. гражданину или коллективу, непосредственно принимавшему участие в создании объекта научной интеллектуальной собственности.

3. Право быть собственником научной интеллектуальной собственности принадлежит работодателю (юридическое лицо: научное учреждение, организация, предприятие, учебное заведение, государственный орган или орган управления), если создание (разработка) объекта научной интеллектуальной собственности связано с работой по контракту или специальному заданию (по планам научного учреждения, организации) и при создании (разработке) объекта научной интеллектуальной собственности использованы материалы, средства, оборудование и иные ресурсы, находящиеся в собственности (хозяйственное ведение, оперативное управление) работодателя, с которым разработчик (создатель) объекта научной интеллектуальной собственности находится в трудовых отношениях или заключил контракт.

4. Собственником объектов научной интеллектуальной собственности является работодатель (юридическое лицо: научное учреждение, организация, предприятие, учебное заведение, государственный орган или орган управления), если между ним и его подразделением и разработчиком заключен договор или контракт, по которому разработчик представляет работодателю все права на научную интеллектуальную собственность без каких-либо ограничений в полном объеме на весь срок её действия. При этом уступка сопровождается обязанностями работодателя по обеспечению условий, необходимых для эффективной творческой работы разработчика, и выплате ему в случае создания и реализации научной интеллектуальной собственности вознаграждения.

5. Собственником объектов научной интеллектуальной собственности могут быть одновременно разработчик (создатель) научной интеллектуальной собственности и работодатель (научное учреждение или иная организация), с которым разработчик состоит в трудовых отношениях и выполняет научно- исследовательские и иные работы в порядке служебного или специального задания (по плану работ), если между ними не достигнута иная договоренность в отношении владения объектом научной интеллектуальной собственности.

В этом случае наряду с работодателем разработчик сохраняет за собой право самому использовать созданную научную интеллектуальную собственность или

предоставлять лицензии третьим лицам.

6. Собственником объектов научной интеллектуальной собственности, возникшей в научном учреждении, организации при выполнении научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ, является состоящий в трудовых отношениях с работодателем разработчик (создатель) объекта научной интеллектуальной собственности, которому работодатель путем внутреннего лицензионного или иного соглашения на взаимовыгодных условиях уступил свое право владения объектом научной интеллектуальной собственности.

7. Собственником объектов научной интеллектуальной собственности, полученных при самостоятельном инициативном проведении научных работ, являются граждане или их коллективы, осуществивщие эти работы.

8. Право научной интеллектуальной собственности принадлежит разработчику (создателю), если создание (разработка) объекта интеллектуальной собственности не связано с работой по контракту, служебному или специальному заданию (по планам научной организации) и при создании (разработке) объекта научной интеллектуальной собственности не используются материалы, средства, оборудование и иные ресурсы, находящиеся в собственности (хозяйственном ведении, оперативном управлении) предприятия, научного учреждения, организации, учебного заведения, с которыми разработчик (создатель) объекта научной интеллектуальной собственности находится в трудовых отношениях или заключил контракт.

9. Собственником побочных объектов научной интеллектуальной собственности являются граждане или юридические лица, создавшие или получившие эти результаты.

Собственник побочных объектов научной интеллектуальной собственности обязан обратиться к стороне, заключившей контракт или поручившей в порядке служебного или специального задания проведение научных работ, с предложением об использовании этих объектов, которые должны стать предметом отдельного контракта. В случае отказа собственнику или недостижения соглашения, собственник побочных объектов научной интеллектуальной собственности вправе использовать их самостоятельно.

10. Если неотъемлемой частью нового объекта научной интеллектуальной собственности является объект, который принадлежит иному собственнику, порядок владения, пользования и распоряжения новым объектом научной интеллектуальной собственности определяется соглашением собственников.

Статья 5. Контракт как основание для возникновения правовой охраны научной интеллектуальной собственности

1. Право научной интеллектуальной собственности может возникать на основании

контракта (соглашения) заказчика и исполнителя по поводу производства научных работ и получения определенных научных результатов.

2. Контракт должен определять правовой режим научной интеллектуальной собственности для промежуточных, конечных и побочных результатов этих работ, источники финансирования и материально-технического обеспечения, собственника результатов работ, случаи и условия патентования этих результатов, обеспечения конфиденциальности, создание или использование единичного объекта научной интеллектуальной собственности или их совокупности, условия уступки (передачи) права научной интеллектуальной собственности другим лицам, ответственность за нарушения этого права, распределение доходов, полученных от использования этого права, а также другие условия, вытекающие из предмета контракта.

3. В случае если собственником результатов научных работ является государственное учреждение, организация, предприятие и эти результаты пригодны для патентования, сторона, которая является исполнителем по контракту (контрагент), обязана, если иное не предусмотрено контрактом, подготовить и сделать в установленном порядке и за свой счет запрос о проведении патентной экспертизы на их патентоспособность.

Статья 6. Трудовой и коллективный договоры как основания для возникновения правовой охраны научной интеллектуальной собственности

1. Право научной интеллектуальной собственности может возникать на основании трудового договора (соглашения) при проведении научных работ в порядке служебного или специального задания (по планам работ) научного учреждения или организации.

При заключении трудового договора, в соответствии с которым осуществляются научные работы, в него следует включить требования, вытекающие из настоящего Закона и направленные на охрану права научной интеллектуальной собственности, а также предусматривать имущественную или иную ответственность для нарушителя этого права.

2. Администрация предприятия, организации, учреждения во изменение существующих условий труда, определенных трудовым договором, в котором не предусмотрены меры по охране научной интеллектуальной собственности, вправе включить в него требования, вытекающие из настоящего Закона и направленные на охрану научной интеллектуальной собственности, а также предусматривающие ответственность для нарушителя этого права.

В случае отказа разработчика от продолжения работы при указанном существенном изменении условий труда, трудовой договор с ним расторгается

в установленном порядке.

3. Право научной интеллектуальной собственности может возникать на основании коллективного договора между научным учреждением или иной организацией- заказчиком и коллективом исполнителей, как находящихся в трудовых отношениях с заказчиком, так и не находящихся в таких отношениях.

В коллективном договоре определяется правовой режим собственности получаемых научных результатов, условия и порядок их использования, другие существенные условия организации и проведения научных работ.

Статья 7. Права разработчика (создателя) объекта научной интеллектуальной собственности

1. Разработчик (создатель) объекта научной интеллектуальной собственности имеет право на вознаграждение в соответствии с контрактом, трудовым или коллективным договором, которое переходит по наследству.

2. В контракте, трудовом или коллективном договоре может быть предусмотрено право разработчика (создателя) объекта научной интеллектуальной собственности на долю прибыли (дохода), полученной собственником от использования этого объекта.

Статья 8. Использование научной интеллектуальной собственности

1. Доходы, включая валютную выручку, полученные от использования в хозяйственной деятельности, в том числе предпринимательской, объектов научной интеллектуальной собственности, принадлежат собственнику за исключением доли разработчика, оговоренной контрактом, трудовым или иным соглашением.

2. Право научной интеллектуальной собственности на конкретные объекты может быть передано в качестве вклада в образование уставного фонда (капитала) акционерного общества, совместного предприятия, хозяйственного товарищества, иных предприятий, организаций и учреждений или их союзов.

3. Предприятия, организации, учреждения по контракту с собственником вправе осуществлять посреднические операции по использованию или возмездной передаче своим контрагентам полученных от собственника объектов научной интеллектуальной собственности.

4. Юридические лица и граждане могут быть ограничены в праве распоряжаться объектами научной интеллектуальной собственности по соображениям государственной безопасности или обеспечения обороны страны. Перечень таких объектов и порядок ограничения прав устанавливается Кабинетом министров

Туркменистана.

5. Граждане и юридические лица, которые до регистрации объектов научной интеллектуальной собственности независимо от собственника и автора научной интеллектуальной собственности создали и использовали тождественный объект или сделали необходимые приготовления к его использованию, сохраняют право на дальнейшее безвозмездное использование без расширения его объема (т. е. «право преждепользования»).

Статья 9. Уступка (передача) права научной интеллектуальной собственности

1. Собственник вправе уступить (передать) свое право научной интеллектуальной собственности полностью или частично другим гражданам или юридическим лицам.

2. Уступка права может осуществляться собственником безвозмездно или за плату, а также на условиях взаимной выгоды, обеспечивающей соответствующую долю доходов от использования уступленного права контрагентом.

3. В контракте об уступке права может быть оговорено право собственника получить соответствующую долю доходов от прибыли, фактически полученной контрагентом за счет использования уступленного права, а также способ и порядок исчисления этой прибыли и доли доходов, методы учета и проверки расчетов.

4. Уступка права может иметь исключительный характер. В этом случае лицо, которому уступлено право, может в пределах этой уступки использовать переданные ему права без участия иных лиц, включая самого собственника, и если в контракте не оговаривается иное, давать неисключительные разрешения иным лицам на использование уступленного права.

Уступка права может иметь безотзывный характер. В этом случае собственник не может отозвать разрешение (лицензию) на использование научной интеллектуальной собственности, которое он передал другому лицу.

Уступка права научной интеллектуальной собственности должна быть оформлена письменно в виде контракта, а в случаях, определенных законом, на основе разрешения, полученного в установленном порядке.

Статья 10. Обязанность соблюдения конфиденциальности

1. Стороны при заключении контракта, трудового или коллективного договора на проведение научных работ или использование их результатов могут установить взаимное обязательство сохранять в тайне и не разглашать результаты этих работ, сведения о процессах их получения, маркетинговую, финансовую, деловую и другую информацию, связанную с предметом и условиями контракта,

классифицируемую как конфиденциальную (далее — «конфиденциальная информация»).

2. Разглашение конфиденциальной информации является нарушением права научной интеллектуальной собственности и влечет для нарушителя установленную законом или контрактом имущественную или иную ответственность.

3. Исключения из этих правил допускаются лишь в отношении информации, которая:

 была ранее, до заключения контракта, известна сторонам;  была получена от третьей стороны без обязанности соблюдать её

конфиденциальность;  в других установленных законодательством или контрактом случаях.

4. В случаях, предусмотренных законодательством Туркменистана или контрактом (трудовым договором, соглашением), обязанность сохранения конфиденциальности может продолжаться и после прекращения контракта или трудовых отношений в течение одного года, если иное не предусмотрено контрактом.

5. Собственник или лицо, которому уступлено (передано) право научной интеллектуальной собственности, может в установленном законом порядке требовать имущественного возмещения ущерба, причиненного ему нарушением правил сохранения конфиденциальности.

6. Граждане и юридические лица обязаны сохранять конфиденциальность относительно объектов научной интеллектуальной собственности, полученных ими для экспертизы или рецензирования.

Статья 11. Защита права научной интеллектуальной собственности

1. Защита права научной интеллектуальной собственности осуществляется в судебном порядке. При рассмотрении споров решаются также все вопросы возмещения собственнику в полном объеме причиненных убытков.

2. Прекращение деятельности, нарушающей права собственника, осуществляется в установленном законом порядке.

3. Собственник может требовать устранения всяких нарушений его права научной интеллектуальной собственности даже в том случае, если нарушения и не были связаны с лишением собственника права владеть, пользоваться и распоряжаться объектом научной интеллектуальной собственности.

4. При причинении собственнику морального вреда, виновный обязан возместить его, даже если не доказан материальный ущерб. Для оценки вреда и его

имущественного возмещения исследуются обстоятельства и тяжесть нарушения, степень недозволенного использования права научной интеллектуальной собственности.

Статья 12. Нарушение права научной интеллектуальной собственности

Убытки, причиненные гражданами и юридическими лицами в результате издания незаконных актов или совершения незаконных действий, нарушающих права собственника и других лиц по владению, пользованию или распоряжению объектами научной интеллектуальной собственности, подлежат возмещению в полном объеме за счет средств, находящихся в распоряжении соответствующего органа государственного управления, местного органа государственной власти, или гражданина, нанесшего такой ущерб.

Статья 13. Научная интеллектуальная собственность совместных предприятий, иностранных граждан, организаций и государств

1. Совместные предприятия с участием иностранных юридических и физических лиц, созданные на территории Туркменистана, могут владеть, пользоваться и распоряжаться объектами научной интеллектуальной собственности.

2. Положения настоящего Закона применяются также к находящейся на территории Туркменистана научной интеллектуальной собственности иностранных граждан и лиц без гражданства.

3. Иностранные государства и международные организации могут иметь на территории Туркменистана право научной интеллектуальной собственности в случаях и в порядке, установленных международными договорами и законодательными актами Туркменистана.

4. Перечень объектов научной интеллектуальной собственности, созданных на территории Туркменистана и не подлежащих экспорту без лицензии, определяется Кабинетом министров Туркменистана.

Статья 14. Срок действия права научной интеллектуальной собственности

1. Если контрактом, трудовым договором (соглашением) не установлено иное, срок действия права научной интеллектуальной собственности на конкретные объекты составляет 25 лет, начиная с I января года, следующего за годом, в котором она получена и оформлена.

2. В случае реорганизации или ликвидации организации собственника или смерти гражданина, являющегося собственником научной интеллектуальной

собственности, это право переходит их правопреемникам.

Статья 15. Регистрация и учет объектов научной интеллектуальной собственности

Орган, осуществляющий государственную регистрацию и учет объектов научной интеллектуальной собственности, проводит сбор и обработку информации о ведущихся и законченных научных работах в Туркменистане и создает общегосударственный информационный фонд научной интеллектуальной собственности.

Президент Туркменистана С. Ниязов

Город Ашхабад 30 сентября 1992 г. № 755-ХП

Türkmenistanyň ylmy intellektual eýeçilik hakyndaky kanunlary

Şu Kanun «Türkmenistanda eýeçilik hakyndaky» Türkmenistan Kanunyna laýyklykda, intellektual /akyl/ eýeçiligiň bir görnüşi bolup durýan ylmy intellektual eýeçilik obýektlerini döretmek we peýdalanmak maksady bilen alnyp barylýan ylmy-tehniki işde ýüze çykýan jemgyýetçilik gatnaşyklaryny düzgünleşdirýär.

Ylmy intellektual /akyl/ eýeçilik – munuň özi ylmy-barlag, proýektleýiş, gözleg tejribe- konstruktorçylyk we tejribe-tehnologik işleriň /mundan beýläk - «ylmy işler» diýlip alynýar/ netijelerine bolan eýeçilikdir.

1-nji madda. Türkmenistanyň ylmy intellektual eýeçilik hakyndaky kanunlary

1. Ylmy intellektual eýeçiligiň obýektleri babatda ýüze çykýan gatnaşyklar şu kanun bilen, Türkmenistanyň beýleki kanunçylyk aktlary bilen, şolara laýyklykda Ministrler kabinetiniň çykarýan kararlary bilen düzgünleşdirilýär.

2. Şu Kanunyň düzgünleri Türkmenistanda döredilen kärhanalar, guramalar, birleşikler, daşary ýurt maýa goýumlary /inwestisiýalary/ çekilen bileleşikli kärhanalar, şeýle hem Türkmenistanyň grażdanlary barada ulanylýar.

3. Türkmenistanyň döwlet dolandyryş organlary ylmy intellektual eýeçilik hukuklary amala aşyrylanda ýüze çykýan gatnaşyklary düzgünleşdirmek üçin özlerine berlen ygtyýarlaryň çäklerinde şu Kanuna laýyklykda aktlar çykaryp bilerler.

4. Eger Türkmenistanyň halkara şertnamasynda ylmy intellektual eýeçilik gatnaşyklaryny düzgünleşdirmek barada häzirki ulanylyp gelinýän kanunlarda bellenen kadalardan başga hili kadalar bellenen bolsa, onda halkara şertnamasynyň kadalary ulanylýar.

2-nji madda. Ylmy intellektual eýeçiligiň obýektleri we formalary

1. Ylmy intellektual eýeçilige ylmy işleriň obýekt görnüşine getirilen aralyk, ahyrky we goşmaça netijeleri degişlidir.

2. Aralyk häsiýetindäki netijelere kontraktda, gulluk ýa-da ýörite tabşyrykda göz öňünde tutulan, ylmy işiň dowamynda döredilen ýa-da alnan, ýöne welin şol işleriň ahyrky jemi bolup durmaýan obýektler degişli edilýär.

3. Ahyrky hasiýete eýe bolan netijelere kontraktda, gulluk ýa-da ýörite tabşyrykda göz öňünde tutulan ylmy işleriň jemi hökmünde döredilen ýa-da alnan obýektler degişli edilýär.

4. Goşmaça häsiýetdäki netijelere kontrakt, gulluk ýa-da ýörite tabşyryk esasynda geçirilýän ylmy işleriň dowamynda döredilen ýa-da alnan, ýöne şol kontraktda, gulluk

ýa-da ýörite tabşyrykda göz öňünde tutulmadyk, özem kontraktda, gulluk ýa-da ýörite tabşyrykda görkezileninden tapawutlanýan maksatlar üçin diňe şeýle maksatlar üçin ulanmaga ýaraýan obýektler degişlidir.

5. Ylmy intellektual eýeçiligiň obýektleri islendik formada hödürlenip bilner, häzirki wagtda belli bolan ýa-da geljekde dörediljek islendik nusga beriş-göçüriş materialyna geçirilip bilner.

3-nji madda. Ylmy intellektual eýeçilik hukugy

1. Ylmy intellektual eýeçilik hukugy onuň eýesiniň öz işläp taýýarlan ylmy teklipleriniň dürli formadaky obýekt görnüşine getirilen netijelerine öz işleýşine görä eýelik etmäge, ondan peýdalanmaga we oňa erk etmäge kanun arkaly ykrar edilen hem-de goralýan mümkinçiligiň berilmeginden ybaratdyr. Ylmy işleriň netijelerini onuň eýesinden ygtyýarsyz hiç kim peýdalanyp bilmez.

2. Aýratyn halatlarda, Ministrler kabineti ylmy intellektual eýeçiligi onuň eýesinden beýleki ýuridik taraplaryň çäkli derejede peýdalanmagyna rugsat berip biler.

3. Ylmy intellektual eýeçilik hukugy ynsanperwerlik maksatlar üçin amala aşyrylmalydyr, ol döwletiň, grażdanlaryň, kärhanalaryň, edaralaryň, guramalaryň hukuklaryny we kanun arkaly goralýan bähbitlerini bozmaly däldir, töwerekdäki sreda zyýan ýetirmeli däldir.

4. Ylmy intellektual eýeçilik hukugy aşakdakylar esasynda ýüze çykýar:

 -ylmy işleriň dürli formalardaky obýekt görnüşine getirilen aralyk hem ahyrky netijelerini almak hem-de peýdalanmak esasynda, şol ylmy işleri taraplaryň ýörite ylalaşyk /kontrakt, şertnama/ baglaşmagy arkaly guramagy we geçirmegi esasynda;

 ylmy iş aýry-aýry grażdanlar ýa-da olaryň kollektiwleri /birleşikleri/ tarapyndan özbaşdak geçirilende, şol sanda hem olar telekeçilik işi bilen meşgullananda ylmy işleriň obýekte öwrülen formalarda beren netijelerini almak esasynda;

 şu Kanunyň 2-nji maddasynyň 4-nji böleginde göz öňünde tutulan ylmy işleriň obýekt görnüşine getirilen formalarda beren goşmaça netijelerini almak esasynda.

4-nji madda. Ylmy intellektual eýeçilik hukugynyň subýektleri

1.Türkmenistanyň hem-de daşary ýurt döwletleriniň fiziki we ýuridiki taraplary, halkara guramalary ylmy intellektual eýeçilik hukugynyň subýektleri bolup bilerler.

2.Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesi bolmak hukugy eýeçilik obýektini işläp taýýarlaýja /onuň awtoryna, ony döredijä/, ýagny ylmy intellektual eýeçilik obýektini döretmäge gös- göni gatnaşan grażdana ýa-da kollektiwe degişlidir.

3.Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesi bolmak hukugy iş berijä /ýuridik tarap: ylmy edara,

gurama, kärhana, okuw jaýy, döwlet organy ýa-da dolandyryş organy/ degişli bolýar, ýagny eger ylmy intellektual eýeçilik obýektini döretmek /işläp taýýarlamak/ işi kontrakt ýa-da ýörite tabşyryk esasyndaky /ylmy edaranyň, guramanyň planlary esasyndaky/ iş bilen baglanyşykly bolsa hem-de, ylmy intellektual eýeçilik obýektleri döredilende /işlenip taýýarlananda/ iş berijiniň eýeçiliginde durýan /hojalyk ýöretmeginde, operatiw dolandyrmagynda/ materiallar, serişdeler, enjamlar we başga zatlar ulanylan bolsa, özem ylmy intellektual eýeçilik obýektini işläp taýýarlaýjy /dörediji/ iş beriji bilen zähmet gatnaşyklarynda durýan bolsa ýa-da kontrakt baglaşan bolsa degişli bolýar.

4.Iş beriji /ýuridik tarap: ylmy edara, gurama, kärhana, okuw jaýy, döwlet organy ýa-da dolandyryş organy/ ylmy intellektual eýeçilik obýektleriniň eýesi bolýar – munuň özi eger iş berijiniň we onuň bölüminiň hem-de işläp taýýarlaýjynyň arasynda şertnama ýa- da kontrakt baglaşylyp, şonuň esasynda hem işläp taýýarlaýjy ylmy intellektual eýeçilige bolan ähli hukugy iş berijä hiç bir hili çäklendirilmedik derejede, doly möçberde şol eýeçiligiň dowam edýän bütin möhletine laýyk berýän bolsa şeýledir. Özem şeýle hukugyňa berilmegi işläp taýýarlaýjynyň has döredijilikli işlemegi üçin zerur bolan şertleri döretmek hem-de işläp taýýarlaýjy ylmy intellektual eýeçiligini döreden ýa-da durmuşa geçiren mahalynda, oňa hak-heşdegi tölemek borjuny hem iş berijiniň üstüne ýükleýär.

5.Ylmy intellektual eýeçiligi işläp taýýarlaýjy /dörediji/ bilen iş beriji /ylmy edara ýa-da başga gurama/ bir wagtyň özünde ylmy intellektual eýeçilik obýektleriniň eýesi bolup bilerler, munuň üçin işläp taýýarlaýjy iş beriji bilen zähmet gatnaşyklarynda durýan bolmalydyr hem-de ylmy-barlag işini we gaýry işleri gulluk ýa-da ýörite tabşyryk bilen /iş plany esasynda/ ýerine ýetirýän bolmalydyr, ýöne olaryň arasynda ylmy intellektual eýeçilik obýektine eýelik etmek barada başga hili ylalaşygyň gazanylan halatlary muňa girmeýär.

Şeýle halatda iş beriji bilen bir hatarda işläp taýýarlaýjy hem döredilen ylmy intellektual eýeçiligi özüniň ulanmaga bolan hukugyny ýa-da üçinji bir tarapa lisenziýa bermek hukugyny özünde saklap galýar.

6.Ylmy intellektual eýeçilik obýektini işläp taýýarlaýjy /dörediji/ iş beriji bilen zähmet gatnaşyklarynda durýan bolsa hemem iş beriji birek-birege peýdaly şertlerde içerki lisenziýa ylalaşygyny ýa-da başga ylalaşygy baglaşmak arkaly ylmy intellektual eýeçilik obýektine özüniň eýelik hukugyny işläp taýýarlaýja berýän bolsa, şeýle halatda işläp taýýarlaýjy /dörediji/ ylmy-barlag we tejribe - konstruktorçylyk işleri ýerine ýetirilende ylmy edarada, guramada ýüze çykýan ylmy intellektual eýeçilik obýektiniň eýesi bolýar.

7.Grażdanlar ýa-da olaryň kollektiwleri ylmy işleri öz inisiatiwasy bilen özbaşdak geçirmekleri esasynda alan ylmy intellektual eýeçilik obýektleriniň eýesi bolýarlar.

8.Ylmy intellektual eýeçilik hukugy işläp taýýarlaýja /döredijä/ degişli bolýar, ýagny eger ylmy intellektual eýeçilik obýektini döretmek /işläp taýýarlamak/ işi kontrakt, gulluk ýa- da ýörite tabşyryk esasyndaky /ylmy guramanyň iş planlary esasyndaky/ iş bilen baglanyşykly bolmasa hem-de ylmy intellektual eýeçiligi obýekti döredilende /işlenip

taýýarlananda/ kärhananyň, ylmy edaralarynyň, guramanyň, okuw jaýynyň eýeçiliginde /hojalyk ýöretmeginde, operatiw dolandyrmahynda/ durýan materiallar, serişdeler, enjamlar we başga zatlar ulanylmaýan bolsa, özem ylmy intellektual eýeçilik obýektini işläp taýýarlaýjy /dörediji/ şolar bilen zähmet gatnaşyklarynda durýan bolsa ýa-da kontrakt baglaşan bolsa degişli bolýar.

9.Ylmy intellektual eýeçiligiň goşmaça obýektleriniň döreden ýa-da şeýle netijeleri alan grażdanlar we ýuridik taraplar şeýle obýektler eýesi bolup durýarlar.

Ylmy intellektual eýeçiligiň goşmaça eýesi aýratyn kontrakt baglaşmak gerek bolan şol obýektleri peýdalanmak hakyndaky teklip bilen kontrakt baglaşan tarapa ýa-da gulluk ýa ýörite tabşyryk bilen ylmy işleri geçirmek tabşyrylan tarapa ýüz tutmaga borçludyr. Ylma intellektual eýeçiligiň goşmaça obýektleriniň eýesiniň şol teklibi inkär edilen wagtynda ýa-da bir ylalaşyga gelnip bilinmedik wagtynda, şol obýektleriň eýesiniň şolary özbaşdak peýdalanmaga haky bardyr.

10. Eger başga bir eýä degişli obýekt ylmy intellektual eýeçiligiň täze obýektiniň aýrylmaz bir bölegi bolup durýan bolsa, onda ylmy intellektual eýeçiligiň täze obýektine eýelik etmegiň, ony peýdalanmagyň we oňa erk etmegiň tertibi obýekt eýeleriniň ylalaşmaklary esasynda kesgitlenilýär.

5-nji madda. Kontrakt ylmy intellektual eýeçiligi hukuk taýdan goramak halatynyň ýüze çykmagy üçin esasdyr.

I.Ylmy intellektual eýeçilik hukugy ylmy işleri geçirmek we belli bir ylmy netijeleri almak-gazanmak barasynda zakazçy bilen ýerine ýetirijiniň baglaşan kontrakty /ylalaşygy/ esasynda ýüze çykyp biler.

2.Kontraktda şol işleriň aralyk, ahyrky we goşmaça netijeleri üçin ylmy intellektual eýeçiligiň hukuk düzgüni, maliýeleşdirmegiň we maddy-tehniki üpjünçiligiň çeşmeleri, işleriň netijeleriniň eýesi, şol netijeleri patentlemegiň, ýaşyrynlygy üpjün etmegiň, halatlary hem şertleri, ylmy intellektual eýeçiligiň obýektini ýekeleýin ýa-da tutuş döretmek ýa-da ulanmak, ylmy intellektual eýeçilik hukugyny beýleki adamlara geçmegiň /bermegiň/ şertleri, şol hukugyň bozulmagy üçin jogapkärçilik, şol hukugy peýdalanmakdan alnan girdejileri paýlamak, şeýle hem kontrakt baglaşmakdan gelip çykýan beýleki şertler kesgitlenilmelidir.

3.Eger ylmy işleriň netijeleriniň eýesi döwlet edarasy, guramasy, kärhanasy bolup durýan bolsa, şol netijeler hem patentlemäge ýaraýan bolsa, onda kontrakt esasynda ýerine ýetiriji /kontragent/ bolup durýan tarap eger kontraktda başga hili göz öňünde tutulmadyk bolsa, şol netijeleriň patentlenmäge ukyplylygyny kesgitlemek üçin patent ekspertizasyny geçirmek hakynda talap taýýarlamaga we ony bellenen tertipde hem-de öz hasabyna bildirmäge borçludyr.

6-njy madda. Zähmet şertnamalary we kollektiwleýin şertnamalar ylmy- intellektual eýeçiligi hukuk taýdan goramak halatynyň ýüze çykmagy üçin

esasdyr.

1. Ylmy intellektual eýeçilik hukugy ylmy edaranyň ýa-da guramanyň gulluk ýa ýörite tabşyrygy /iş planlary/ boýunça ylmy işler geçirilende zähmet şertmamasy /ylalaşygy/ esasynda ýüze çykyp biler.

Ylmy işler amala aşyrylýan zähmet şertnamasy baglaşylanda oňa şu Kanunda gelip çykýan hem-de ylmy intellektual eýeçilik hukugyny goramaga gönükdirilen talaplary girizmek gerek, şeýle hem şol hukugyň bozulmagyna ýol berlenligi üçin emläk jogapkärçiligini ýa-da jogapkärçiligi göz öňünde tutmak gerek.

2. Zähmet şertleri kesgitlenen zähmet şertnamasynda ylmy intellektual eýeçiligi goramak baradaky çäreler göz öňünde tutulmadyk wagtynda kärhananyň, guramanyň edaranyň administrasiýasy şol şertleri üýtgetmekden ötri oňa şu Kanundan gelip çykýan we ylmy intellektual eýeçiligi goramaga gönükdirilen, şeýle hem şol hukugyň bozulmagyna ýol berlenligi üçin jogapkärçiligi göz öňünde tutýan talaplary girizmäge haklydyr.

Zähmet şertleri ýokardaky ýaly düýpli suratda üýtgedilende işläp taýýarlaýjy işi dowam etdirmekden boýun gaçyran mahalynda, onuň bilen baglaşylan şertnama bellenen tertipde ýatyrylýar.

3. Ylmy intellektual eýeçilik hukugy ylmy edara ýa-da başga bir zakazçy gurama bilen ýerine ýetirijiler kollektiwiniň /zakazçy bilen zähmet gatnaşygynda durýanlar hem, şeýle gatnaşyklarda durmaýanlar hem arasynda baglaşylan kollektiwleýin şertnama esasynda ýüze çykyp biler.

Kollektiwleýin şertnamada: alynýan ylmy netijeleriň eýeçiliginin hukuk düzgüni, şol netijeleri peýdalanmagyň şertleri we tertibi, ylmy işleri guramagyň hem-de geçirmegiň beýleki düýpli şertleri kesgitlenilýär.

7-nji madda. Ylmy intellektual eýeçilik obýektini işläp taýýarlaýjynyň /döredijiniň/ hukuklary

1. Ylmy intellektual eýeçilik obýektini işläp taýýarlaýjynyň /döredijiniň/ kontrakta, zähmet şertnamasyna ýa-da kollektiwleýin şertnama laýyklykda hak-heşdek almaga hukugy bardyr, bu hukuk miras boýunça geçýär.

2. Kontraktda, zähmet şertnamasynda ýa-da kollektiwleýin - şertnamada obýekt eýesiniň şol obýekti peýdalanmakdan alan peýdasynyň /girdejisiniň/ belli bir bölegine ylmy intellektual eýeçilik obýektini işläp taýýarlaýjynyň /döredijiniň/ hukugynyň bardygy göz öňünde tutulyp bilner.

8-nji madda. Ylmy intellektual eýeçiligi peýdalanmak

1. Ylmy intellektual eýeçiligi hojalyk işinde, şol sanda hem telekeçilik işinde peýdalanmakdan alnan girdeji, şol sanda hem walýuta serişdeleri kontraktda, zähmet

şertnamasynda ýa-da gaýry ylalaşykda işläp taýýarlaýjy üçin şertleşilen paýdan özgesi obýektiň eýesine degişlidir.

2. Anyk obýektler baradaky ylmy intellektual eýeçilik hukugy aksioner jemgyýetiň, bileleşikli kärhananyň, hojalyk şereketiniň, beýleki kärhanalaryň, guramalaryň we edaralaryň ýa-da olaryň soýuzlaryň ustaw (dörediş) fonduny (maýasyny) döretmek üçin goýum hökmünde berlip bilner.

3. Kärhanalar, guramalar, edaralar ylmy intellektual eýeçiligiň eýesi bilen kontrakt baglaşmak arkaly ylmy intellektual eýeçiligiň eýesinden alnan obýektleri peýdalanmak ýa-da öz kontragentlerine muzduna bermek baradaky dellalçylyk hereketlerini etmäge haklydyrlar.

4. Döwlet howpsuzlygy ýa-da ýurduň goranmagyny üpjün etmek pähimi bilen ýuridik taraplaryň we grażdanlaryň ylmy intellektual eýeçilik obýektlerine erk etmek hukugy çäklendirilip bilner. Şeýle obýektleriň sanawyny we hukugy çäklendirilip bilner. Şeýle obýektleriň sanawyny we hukugy çäklendirmegiň tertibini Türkmenistanyň Ministrler kabineti belleýär.

5. Eger grażdanlar we ýuridik taraplar ylmy intellektual eýeçilik obýektleri bellige alynmazdan /registrirlenmezden/ ozal ylmy intellektual eýeçiligiň eýesinden we awtoryndan aýratynlykda şoňa meňzeş obýekti döreden hem peýdalanan bolsalar ýa-da ony peýdalanmak üçin zerur taýýarlyk gören bolsalar, onda olar şol obýektiň göwrümini giňeltmän, şondan beýläk hem mugt peýdalanmak hukugyny /ýagny «ozalkysy ýaly peýdalanmak hukugyny»/ özünde saklaýarlar.

9-njy madda. Ylmy intellektual eýeçilik hukugyny başga birine geçirmek /bermek/

1. Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesiniň ylmy intellektual eýeçilik baradaky öz hukugyny beýleki grażdanlara ýa-da ýuridik taraplara doly ýa kem-käsleýin geçirmäge /bermäge/ haky bardyr.

2. Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesi şeýle hukugyny başga birine mugt ýa tölegli geçirip biler, şeýle hem şol geçilen hukugy kontragentiň peýdalanmagy arkaly alnan girdejiniň degişli paýyny üpjün edýän derejede birek-birege peýdaly şertlerde geçip biler.

3. Şeýle hukugy başga birine geçmek hakyndaky kontraktda kontragentiň şol geçilen hukugy peýdalanmak arkaly alnan peýdasyndan degişli girdeji paýyny obýekt eýesiniň almak hukugy, şeýle hem şol peýdany hem-de girdeji paýyny hasaplamagyň usuly we tertibi, hasaplaşyklary ýöretmegiň we barlamagyň usullary şertleşilip bilner.

4. Hukugyň başga birine geçilmegi aýratyn häsiýete eýe bolup biler. Şeýle halatda özüne hukuk geçilen adam özüne berlen hukugy şol eglişigiň çäklerinde başga adam, şol sanda hem ylmy intellektual eýeçiligiň eýesi gatnaşmazdan peýdalanyp biler hem-de eger kontraktda başga hili şertleşilmedik bolsa, şol geçilen hukugy peýdalanar ýaly başga

adamlara aýratyn häsiýete eýe bolmadyk ygtyýarlary berip biler.

Hukugyň başga birine geçilmegi yzyna almasyz häsiýete eýe bolup biler. Şeýle halatda obýekt eýesi ylmy intellektual eýeçiligi peýdalanmak üçin adama beren ygtyýaryny /lisenziýany/ yzyna alyp bilmeýär.

Ylmy intellektual eýeçiligiň başga birine geçilmegi kontrakt görnüşinde, kanunda kesgitlenen halatlarda bolsa bellenen tertipde alnan ygtyýar esasynda ýazmaça resmileşdirilmelidir.

10-njy madda. Ýaşyrynlygy berjaý etmegiň hökmanylygy

1. Taraplar ylmy işleri geçirmek ýa-da onuň netijelerini peýdalanmak üçin kontrakt, zähmet şertnamasyny ýa-da kollektiwleýin şertnama baglaşanda şol işleriň netijelerini, şol netijeleriň alnyşy hakyndaky maglumatlary, marketing, maliýe, iş hakyndaky habarlary hem-de kontraktyň düýp mazmuny we şertleri bilen baglanyşykly başga habarlary, ýagny ýaşyryn diýlip kesgitleme berilýän /mundan beýläk – «ýaşyryn habar» diýlip alynýar/ habarlary-maglumatlary gizlin saklamak we jar etmezlik barada özara borç edinip bilerler.

2. Ýaşyryn habaryň jar edilmegi ylmy intellektual eýeçilik hukugynyň bozulmagy hasaplanýar we ol düzgüni bozujynyň kanunda ýa-da kontraktda bellenen emläk jogapkärçiligini ýa başga jogapkärçiligi çekmegine getirýär.

3. Diňe şu aşakdaky habarlar barada kadadan çykylmagyna ýol berilýär:

 kontrakt baglaşmazdan: ozal taraplara mälim bolan habarlar;  ýaşyrynlygyny berjaý etmek borjy bolmadyk ýagdaýda üçünji bir tarapdan alnan

habarlar;  kanunlarda ýa-da kontraktda bellenen beýleki halatlarda.

4. Türkmenistanyň kanunlarynda ýa-da kontraktda /zähmet şertnamasynda, ylalaşykda/ göz öňünde tutulan halatlarda ýaşyrynlygy saklamak borjy kontrakt ýa-da zähmet gatnaşyklary ýatyrylandan soň hem eger kontraktda başga hili göz öňünde tutulmadyk bolsa, bir ýyllap dowam edip biler.

5. Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesi ýa-da şol eýeçilik hukugy özüne geçilen /berlen/ adam ýaşyrynlyk düzgünini saklamak kadalarynyň bozulmagy arkaly özüne ýetirilen maddy zyýanyň öweziniň tölenilmegini kanunda bellenen tertipde talap edip biler.

6. Grażdanlar we ýuridik taraplar özleriniň ekspertiza geçirmek ýa-da resenziýa etmek üçin alan ylmy intellektual eýeçilik obýektleri baradaky ýaşyrynlygy saklamaga borçludyrlar.

11-nji madda. Ylmy intellektual eýeçilik hukugyny goramak

1. Ylmy intellektual eýeçilik hukugy sud üsti bilen goralýar. Jedellere seredilende şol eýeçiligiň eýesine ýetirilen zyýanyň öwezini doly möçberde tölemek hakyndaky ähli meseleler hem çözülýär.

2. Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesiniň hukuklarynyň bozulmagyna ýol berýän iş kanunda bellenen tertipde ýatyrylýar.

3. Düzgün bozmalar hatda obýekt eýesiniň ylmy intellektual eýeçilik obýektine eýelik etmek, ony peýdalanmak we oňa erk etmek hukugyndan mahrum etmek bilen baglanyşykly bolmadyk halatynda hem, ol özüniň ylmy intellektual eýeçilik hukugynyň başga her hili bozulmagynyň düzedilmegini talap edip biler.

4. Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesine moral taýdan zyýan ýetiren günäkär onuň öwezini tölemäge borçludyr, hatda ýetirilen maddy zyýan subut edilmedik bolsa-da tölemelidir. Ýetirilen zyýany kesgitlemek we maddy zyýanyň öwezini töletdirmek üçin, şol ýol berlen düzgün bozmagyň nähili ýagdaýda edilendigi we onuň agyr-ýeňilligi, ylmy intellektual eýeçilik hukugyny peýdalanmagyň ýol berilmesizlik derejesi derňelýär.

12-nji madda. Ylmy intellektual eýeçilik hukugynyň bozulmagy

Obýekt eýeleriniň we beýleki adamlaryň ylmy intellektual eýeçilik obýektlerine eýelik etmek, olary peýdalanmak ýa-da olara erk etmek baradaky hukugyny bozýan bikanun aktlaryň çykarylmagy ýa-da bikanun hereketleriň edilmegi netijesinde grażdanlara we ýuridik taraplara ýetirilen zyýanyň öwezi doly möçberde tölenilmelidir, özem ol degişli döwlet dolandyryş organynyň, ýerli döwlet häkimiýet organynyň ygtyýaryndaky serişdeleriň ýa-da şeýle zyýan ýetiren grażdanyň serişdeleriniň hasabyna tölenilyar.

13-nji madda. Bilelikdäki kärhanalaryň, daşary ýurt grażdanlarynyň, guramalarynyň we döwletleriniň ylmy intellektual eýeçiligi

1. Daşary ýurt ýuridiki we fiziki taraplarynyň gatnaşmagy bilen Türkmenistanyň territoriýasynda döredilen bilelikdäki kärhanalar ylmy intellektual eýeçilik obýektlerine eýelik edip, olary peýdalanyp we olara erk edip bilerler.

2. Şu Kanunyň düzgünleri daşary ýurt grażdanlarynyň we grażdanlygy bolmadyk adamlaryň Türkmenistanyň territoriýasynda ýerleşýän ylmy intellektual eýeçiligi barada hem ulanylýar.

3. Daşary ýurt döwletleri we halkara guramalary Türkmenistanyň baglaşan halkara şertnamalarynda we kanunçylyk aktlarynda bellenen halatlarda hem tertipde Türkmenistanyň territoriýasynda ylmy intellektual eýeçilik hukugyna eýe bolup bilerler.

4. Türkmenistanyň territoriýasynda döredilen hem-de lisenziýasyz eksport etmek bolmaýan ylmy intellektual eýeçilik obýektleriniň sanawyny Türkmenistanyň Ministrler kabineti kesgitleýär.

14-nji madda. Ylmy intellektual eýeçilik hukugynyň güýjüniň saklanyş möhleti

1. Eger kontraktda, zähmet şertnamasynda /ylalaşykda/ başga hili göz öňünde tutulmadyk bolsa, anyk obýektler baradaky ylmy intellektual eýeçilik hukugynyň güýjüniň saklanyş möhleti ylmy intellektual eýeçiligiň alnan we resmileşdirilen ýylynyň yzyndan gelýän ýylyň 1-nji ýanwaryndan başlap, 25 ýyla barabar bolýar.

2. Ylmy intellektual eýeçiligiň eýesiniň guramasy üýtgedilip guralan ýa-da ýatyrylan, ýa- da şeýle eýeçiligiň eýesi bolan grażdan aradan çykan mahalynda, şol hukuk olaryň oruntutarlaryna geçýär.

15-nji madda. Ylmy intellektual eýeçilik obýektlerini bellige almak /registrirlemek/ we hasaba almak

Ylmy intellektual eýeçilik obýektlerini döwlet belligine alýan /registrirleýän/ we hasaba alýan organ Türkmenistanda alnyp barylýan hem-de tamamlanan ylmy işler hakyndaky habarlary-maglumatlary toplap, işläp taýýarlaýar hem-de ylmy intellektual eýeçilik baradaky umumydöwlet habarlar /informasion/ fonduny döredýär.

Türkmenistanyň Prezidenti S.Nyýazow

Aşgabat şäheri,

1992-nji ýyl, 30-njy sentýabr, № 755-HP


Legislation Relates to (2 text(s)) Relates to (2 text(s)) Is superseded by (1 text(s)) Is superseded by (1 text(s))
No data available.

WIPO Lex No. TM010