The Union of Myanmar The State Peace and Development Council
The Seed Law (The State Peace and Development Council Law No. 1/2011)
The 3rd Waxing Day of Pyatho, 1372 M.E.
( 7th , January , 2011 ) The State Peace and Development Council hereby enacts the following law:
Chapter I Title, Enforcement and Definition
1. (a) This Law shall be called the Seed Law. (b) This Law shall come into force commencing from the day of
completion of two years of its promulgation. 2. The expressions contained in this Law shall have the meaning given hereunder:
(a) Seed means seed obtained from a flower or a fruit and propagable and cultivable plant or all parts thereof;
(b) Grain means grain and kernel produced to use by any means other than as a seed;
(c) Pure Seed means seed with varietal purity and that is in conformity with the seed standard;
(d) Plant Variety means the plant which has morphological, physiological and chemical resemblance with the growing plant and reveals distinctly the other specific characters and when propagated in various ways the same genetical characters are distinctly shown;
(e) New Plant Variety means the variety which expresses at least one characteristic and feature from the existing variety, reveals uniformity in characters when it is cultivated and there is no change in characters through propagation;
(f) Seed Standard means facts prescribed as standard by the National Seed Committee in relation to seed quality;
(g) Seed Quality means genetical purity, germination percentage, moisture content and purity of the seed;
-2-
(h) Seed Testing Laboratory means the place and centre for testing to enable to know the seed quality;
(i) Seed Business means the commercial distribution of seed by producing, importing or obtaining it from the producer or importer;
(j) Commercial Distribution means distribution of seed exceeding the weight or volume stipulated by the National Seed Committee within the stipulated period;
(k) Recognition Certificate means the certificate issued under this Law recognizing to produce or to introduce new plant variety;
(l) Registration Certificate means the certificate issued under this Law permitting to open Seed Testing Laboratory;
(m) Licence means a permit issued under this Law to carry out seed business;
(n) Ministry means the Ministry of Agriculture and Irrigation.
Chapter II Objectives
3. The objectives of this Law are as follows: (a) to assist the development of agricultural sector of the State by
cultivating and producing crops using pure seed; (b) to enable to carry out the seed business commercially and to carry
out such business systematically; (c) to encourage for enabling participation in seed production and
carrying out seed research of the Government departments, organizations and individuals;
(d) to enable the Government departments, organizations, international organizations, internal and external organizations and individuals to co-operate for the development of seed business.
-3-
Chapter III Formation of the National Seed Committee
4. The Ministry, with the approval of the Government: (a) shall form the National Seed Committee comprising the Deputy
Minister for the Ministry of Agriculture and Irrigation as chairman, the Managing Director of the Myanmar Agriculture Service as secretary, representatives from the relevant Government departments and organizations, experts and other suitable persons as members.
(b) may determine and assign duties to the Vice-chairman and Joint Secretary in forming the National Seed Committee under sub-section (a).
(c) may reorganize, from time to time, the National Seed Committee formed under sub-section (a).
Chapter IV Functions and Duties of the National Seed Committee
5. The functions and duties of the National Seed Committee are as follows: (a) adopting the seed policy for the development of the agricultural sector
by cultivating and producing crops using pure seed; (b) prescribing weight and volume of seed distributed within the
prescribed period to be able to deem as commercial distribution; (c) carrying out for the development of seed research works of the
Government departments, organizations and individuals; (d) dispatching and receiving necessary seeds to enable to do research
according to the bilateral agreement; (e) assigning duty to the relevant departments and enterprises under the
Ministry to form, as may be necessary, seed quality inspection bodies comprising suitable experts;
(f) cooperating with the Government departments and organizations, international organizations, internal and external organizations and individuals relating to seed business;
(g) prescribing, from time to time, the facts to be mentioned on the material in which seed is packed or put;
-4-
(h) carrying out the functions and duties assigned by the Ministry from time to time.
6. The National Seed Committee: (a) shall form the Technical Seed Committee comprising the Managing
Director of the Myanmar Agriculture Service as chairman, Deputy Director General of the Department of Agricultural Research as secretary, experts from relevant Government departments, organizations and private enterprises as members, with the approval of the Ministry and determine the functions and duties;
(b) may reorganize the Technical Seed Committee formed under sub- section (a) from time to time.
7. The National Seed Committee may form the necessary sub-committees for enabling to assist the Technical Seed Committee for carrying out its functions and duties effectively.
Chapter V The New Plant Variety
8. Any person desirous of producing or introducing the new plant variety for commercial purpose shall apply to the National Seed Committee in accord with the stipulations by submitting complete facts of the new plant variety together with seed sample to obtain the recognition certificate for the new plant variety which he desires to produce or introduce. 9. The National Seed Committee shall assign duty to the Technical Seed Committee to scrutinize the requirements and submit in respect of the application under section 8. 10. The Technical Seed Committee:
(a) shall scrutinize the application under section 9 in accord with the stipulations and scrutinize as to whether or not it is appropriate to produce as new plant variety or to introduce based upon the following facts: ( i ) whether or not adaptable to cultivate in Myanmar; ( ii ) whether or not the new plant variety is better than the existing
plant variety and it has distinct quality;
-5-
( iii ) whether or not the new plant variety may affect the natural environment and biodiversity.
(b) shall submit to the National Seed Committee the finding of scrutiny under sub-section (a) in respect of the new plant variety together with remarks.
11. The National Seed Committee : (a) shall decide on the recognition or refusal to recognize of the new
plant variety applied to produce or introduce after scrutinizing the seed sample and particulars of the new plant variety recommended and submitted by the Technical Seed Committee.
(b) shall issue the recognition certificate to the relevant applicant if it is decided to recognize under sub-section (a).
Chapter VI The Seed Testing Laboratory
12. Any person desirous of establishing the Seed Testing Laboratory shall apply to the National Seed Committee to obtain the registration certificate in accord with the stipulations. 13. The National Seed Committee:
(a) may, after scrutinizing the application under section 12, allow or refuse to issue the registration certificate for enabling to establish the Seed Testing Laboratory;
(b) shall, after causing the prescribed registration certificate fee to be paid if it is allowed to issue the registration certificate under sub- section(a), issue to the relevant applicant the registration certificate containing the terms and conditions;
(c) the term of a registration certificate issued under sub-section (b) shall be three years from the date of issue.
14. (a) The registration certificate holder shall, if he desires to continue to establish the Seed Testing Laboratory when the term of the registration certificate has expired, apply to the National Seed Committee in accord with the stipulations at least 60 days prior to the
-6-
expiry of the term of such certificate in order to renew the term of the registration certificate.
(b) the National Seed Committee may allow or refuse to renew the term of registration certificate after scrutinizing the application under sub- section (a). If it is allowed to renew the term of registration certificate, it shall cause the prescribed renewal fees to be paid and renew the term of the registration certificate.
15. The National Seed Committee may suspend for a limited period or cancel the registration certificate of a registration certificate holder who fails to comply with any terms and conditions contained in it.
Chapter VII Seed Business
16. A person desirous of carrying out the seed business: (a) shall apply to the Technical Seed Committee to obtain a licence in
accord with the stipulations; (b) shall apply for licence separately for each seed category in applying
under sub-section (a). 17. The Technical Seed Committee:
(a) shall assign the relevant Seed Quality Inspection Body to examine and submit as to whether or not it is in conformity with the seed standard relating to the application under section 16;
(b) may allow or refuse to issue licence after scrutinizing the examination and submission of the relevant Seed Quality Inspection Body under sub-section (a);
(c) shall issue the licence containing terms and conditions to the relevant applicant after causing the prescribed licence fee to be paid if it is allowed to issue the licence;
(d) may determine the term of licence for a period not exceeding ten years based on the category and quality of the seed, in issuing the licence under sub-section (c).
-7-
18. A licence holder: (a) shall abide by this Law and the rules, procedures, notifications, orders
and directives issued thereunder; (b) shall abide by the terms and conditions contained in the licence; (c) shall submit to the examination of the Seed Quality Inspection Body
in accord with the stipulations on the seed in the seed growing field or the Seed Testing Laboratory.
(d) shall mention correctly the following facts on the material in which the seed is packed or put: (i) trademark; (ii) variety name; (iii) weight and volume of seed; (iv) quality of seed; (v) instruction for use; (vi) date of expiry; (vii) number and date of licence; (viii) warranty for seed quality; (ix) other facts prescribed by the National Seed Committee from
time to time. 19. The licence holder shall distribute and sell only the seeds which have undergone seed quality testing. 20. A licence holder shall apply to the Technical Seed Committee in accord with the stipulations at least 60 days prior to the expiry of the term of licence to renew the term of licence if he desires to continue to carry out seed business when the licence term has expired. 21. The Technical Seed Committee:
(a) may allow or refuse to renew the term of licence after scrutinizing the application under section 20 in accord with the stipulations.
(b) shall renew the term of licence after causing the prescribed renewal fee to be paid if it is allowed to renew the term of licence under sub- section(a).
-8-
Chapter VIII Taking Administrative Action
22. The Technical Seed Committee may pass any or more of the following administrative orders on the licence-holder who fails to comply with any facts contained in section 18.
(a) temporary suspension of the seed business which has been permitted; (b) permitting to continue to carry out the relevant seed business after
causing fine to be paid and the requirements to be fulfilled; (c) suspending the licence subject to a limited time; (d) cancelling the licence.
Chapter IX Appeal
23. (a) A person dissatisfied with an order or decision passed by the Technical Seed Committee under section 22 may file an appeal to the National Seed Committee in accord with the stipulations within 30 days from the date of the receipt of such order or decision.
(b) The National Seed Committee may approve, cancel or amend the order or decision passed by the Technical Seed committee relating to the appeal under sub-section (a).
(c) The decision of the National Seed Committee passed under sub- section (b) shall be final and conclusive.
Chapter X Prohibitions
24. No person shall produce for commercial purpose the new plant variety for which the recognition certificate is not issued. 25. No person shall carry out seed business without a licence. 26. No licence-holder shall distribute seed that is not in conformity with the seed quality warranty or seed that has not yet undergone seed quality testing. 27. No person shall open Seed Testing Laboratory without a registration certificate.
-9-
Chapter XI Offences and Penalties
28. Whoever violates any prohibition contained in sections 24, 25 or 26 shall, on conviction, be punished with imprisonment for a term not exceeding six months or with fine not exceeding two hundred thousand kyats, or with both. In addition, the exhibits involved in the offence shall also be confiscated. 29. Whoever violates the prohibition contained in section 27 shall, on conviction, be punished with imprisonment for a term not exceeding six months or with fine not exceeding one hundred thousand kyats, or with both. In addition, the exhibits involved in the offence shall also be confiscated. 30. The relevant Court shall transfer the confiscated seeds, packing materials and equipment used in Seed Quality Testing Laboratory to the Myanmar Agriculture Service for disposal.
Chapter XII Miscellaneous
31. The provisions contained in this Law shall not apply to the following facts: (a) distribution and sale of seed produced by any peasant by himself to
another peasant; (b) distribution and sale of fruit, flower, plant and parts of plant not for
multiplication. 32. The peasants and seed researchers who produce seed in co-operation with the departments, services under the Ministry shall be exempted from obtaining licence under this law. 33. The National Seed Committee shall, with the approval of the Ministry, determine the registration certificate fee, registration certificate renewal fee, licence fee, licence renewal fee and other fees. 34. The Technical Seed Committee may, with the approval of the National Seed Committee exempt any Government department and organization from paying the stipulated fee for applying for a licence under this Law to carry out seed business. 35. Any person who is operating the Seed Testing Laboratory on the day of coming into force of this Law and desirous of continuing to operate such testing laboratory shall apply for registration certificate and any person who is carrying
- -10
out any seed business and desirous of continuing to operate such business shall apply for licence within 90 days from the date of coming into force of this Law. 36. In an offence prosecuted under this Law, the report of the Technical Seed Committee on the finding of seed quality in respect of seed shall be conclusive proof for such offence. 37. Any person who is issued recognition certificate and desirous of introducing new plant variety shall, in order to obtain permit or licence, submit recognition certificate together with the application in applying to the Government department or organization which has the authority to issue permit or licence. Such department or organization may issue permit or licence only to a person who is able to submit recognition certificate. 38. Any person desirous to import or export the seed:
(a) shall apply to the Technical Seed Committee in accord with the stipulations to obtain a recommendation.
(b) shall, in order to obtain permit or licence submit the recommendation of the Technical Seed Committee together with the application in applying to the Government department or organization which has the authority to issue permit or licence. Such department or organization may issue permit or licence only to a person who is able to submit the said recommendation.
39. (a) The office works of the National Seed Committee shall be carried out by the Ministry.
(b) The office works of the Technical Seed Committee shall be carried out by the Myanmar Agriculture Service.
(c) The office works of the sub-Committee formed under section 7 shall be carried out by the relevant department and services under the Ministry.
40. The offence under this Law is determined as cognizable offence. 41. If an exhibit involved in any offence prosecuted under this Law is not easily produceable before the Court, such exhibit need not be produced before the Court. However, a report or other relevant documentary evidence as to the manner of custody of the same may be submitted. Such submission shall be deemed as if it
- -11
were a submission of the exhibit before the Court and the relevant Court may dispose of the same in accord with law. 42. The members of the National Seed Committee and the Technical Seed Committee who are not Government employees are entitled to obtain remuneration determined by the Ministry. 43. In implementing the provisions of this Law:
(a) the Ministry may make rules with the approval of the government and may issue procedures, notifications, orders and directives as may be necessary.
(b) the National Seed Committee and the Technical Seed Committee may issue notifications, orders and directives as may be necessary.
Sd / Than Shwe Senior General Chairman
The State Peace and Development Council
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္
ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖံြံံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ
မ်ိဳးေစ့ဥပေဒ
(ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ ဥပေဒအမွတ္၊ ၁/၂၀၁၁)
၁၃၇၂ ခုႏွစ္၊ ျပာသုိလဆန္း ၃ ရက္
( ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၇ ရက္ )
ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီသည္ ေအာက္ပါဥပေဒကို ျပ႒ာန္း လိုက္သည္။
အခန္း(၁)
အမည္၊ စတင္အာဏာတည္ျခင္းႏွင့္ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပခ်က္
၁။ (က) ဤဥပေဒကို မ်ိဳးေစ့ဥပေဒ ဟု ေခၚတြင္ေစရမည္။
(ခ) ဤဥပေဒသည္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္သည့္ေန႔ရက္မွ စတင္၍
အာဏာတည္ေစရမည္။
၂။ ဤဥပေဒတြင္ပါရိွေသာ ေအာက္ပါစကားရပ္မ်ားသည္ ေဖာ္ျပပါအတိုင္းအဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္
ေစရမည္ -
(က) မ်ိဳးေစ့ဆိုသည္မွာ အပြင့္ သို႔မဟုတ္ အသီးမွရရွိေသာ မ်ိဳးေစ့ႏွင့္ မ်ိဳးပြားစိုက္ပ်ိဳးႏုိင္ေသာအပင္
သို႔မဟုတ္ အပင္၏အစိတ္အပုိင္းအားလံုးကို ဆိုသည္။
(ခ) သီးႏံွေစ့ ဆိုသည္မွာ မ်ိဳးေစ့အျဖစ္မွအပ အျခားတစ္နည္းနည္းျဖင့္ အသံုးျပဳရန္ ထုတ္လုပ္သည့္
အေစ့ႏွင့္ အဆံမ်ားကို ဆိုသည္။
(ဂ) မ်ိဳးသန္႔မ်ိဳးေစ့ ဆိုသည္မွာ ဗီဇမွန္ကန္ၿပီး သတ္မွတ္ထားေသာ မ်ိဳးေစ့စံခ်ိန္စံၫႊန္းႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္
မ်ိဳးေစ့ကို ဆိုသည္။
(ဃ) အပင္မ်ိဳး ဆိုသည္မွာ စုိက္ပ်ိဳးထားရိွေသာ အပင္ႏွင့္ ျပင္ပ႐ုပ္သြင္အားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဇီ၀ကမၼ
အားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဗီဇအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဓာတုပစ္ၥည္း ပါ၀င္မႈအားျဖင့္လည္းေကာင္း တူညီ၍
အျခားထူးျခားေသာ အရည္အခ်င္းလကၡဏာတစ္ရပ္ျဖင့္ ထင္ရွားစြာ ေဖာ္ျပႏိုင္ၿပီး တစ္နည္းနည္းျဖင့္
မ်ိဳးဆက္ျပန္႔ပြားသည့္အခါ တူညီေသာမ်ိဳး႐ုိးဗီဇႏွင့္ ထင္ရွားေသာ အရည္အခ်င္း လကၡဏာမ်ားကို ဆက္လက္
ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိေသာ မ်ိဳးေစ့ကို ဆိုသည္။
(င) အပင္မ်ိဳးသစ္ ဆိုသည္မွာ လက္ရွိအပင္မ်ိဳးႏွင့္ အနည္းဆံုး လကၡဏာတစ္ရပ္ရပ္တြင္ ထးူျခားစြာ
ဆန္းသစ္မႈရွိရမည့္အျပင္ စုိက္ပ်ိဳးသည့္အခါ ယင္း၏လကၡဏာရပ္မ်ားမွာ ညီညာမႈရွိၿပီး ထပ္ဆင့္မ်ိဳးပြားရာတြင္
လည္း ယင္း၏လကၡဏာရပ္မ်ား ေျပာင္းလဲမႈမရွိေသာ အပင္မ်ိဳးကို ဆိုသည္။
(စ) မ်ိဳးေစ့စံခ်ိန္စံၫႊန္း ဆိုသည္မွာ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ ေကာ္မတီက
စံအျဖစ္ သတ္မွတ္သည့္အခ်က္မ်ားကို ဆိုသည္။
(ဆ) မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး ဆိုသည္မွာ မ်ိဳးေစ့၏ ဗီဇသန္႔စင္မႈ၊ အပင္ေပါက္ရာခုိင္ႏႈန္း၊ အစုိဓာတ္ႏွင့္ မ်ိဳးေစ့
သန္႔စင္မႈတို႔ကို ဆိုသည္။
(ဇ) မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးခန္းဆိုသည္မွာ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးကို သိရွိႏုိင္ရန္ စစ္ေဆးသည့္
ေနရာဌာနကို ဆိုသည္။
(စ်) မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္း ဆိုသည္မွာ မ်ိဳးေစ့ကို ထုတ္လုပ္၍ျဖစ္ေစ၊ ျပည္တြင္းသို႔ တင္သြင္း၍ ျဖစ္ေစ၊
ထုတ္လုပ္သူ သို႔မဟုတ္ ျပည္တြင္းသို႔ တင္သြင္းသူထံမွ ရယူ၍ျဖစ္ေစ စီးပြားေရးအလို႔ငွာ ျဖန္႔ျဖဴးျခင္းကို
ဆိုသည္။
(ည) စီးပြားေရးအလို႔ငွာ ျဖန္႔ျဖဴးျခင္း ဆိုသည္မွာ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း အမ်ိဳးသား
မ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီက သတ္မွတ္ေသာအေလးခ်ိန္ သို႔မဟုတ္ ပမာဏထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး
မ်ိဳးေစျ့ဖန္႔ျဖဴးျခင္းကို ဆိုသည္။
(ဋ) အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ ဆိုသည္မွာ အပင္မ်ိဳးသစ္ကို ထုတ္လုပ္ရန္ သို႔မဟုတ္ ျပည္တြင္းသို႔
တင္သြင္းရန္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း ဤဥပေဒအရ ထုတ္ေပးေသာ လက္မွတ္ကို ဆိုသည္။
(ဌ) မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ ဆိုသည္မွာ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးခန္း ဖြင့္လွစ္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း
ဤဥပေဒအရထုတ္ေပးေသာ လက္မွတ္ကို ဆိုသည္။
(ဍ) လိုင္စင္ဆိုသည္မွာ မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရန္ ဤဥပေဒအရထုတ္ေပးေသာ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ဆိုသည္။
(ဎ) ၀န္ႀကီးဌာန ဆိုသည္မွာ လယယ္ာစုိက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာနကို ဆိုသည္။
အခန္း (၂)
ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ား
၃။ ဤဥပေဒ၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္ -
(က) မ်ိဳးသန္႔မ်ိဳးေစ့ကို အသံုးျပဳ၍ သီးႏံွစုိက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္၏စုိက္ပ်ိဳးေရးက႑ ဖံြ႔ၿဖဳိး
တိုးတက္ေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္၊
(ခ) မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းကို စီးပြားျဖစ္လုပ္ကိုင္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ယင္းလုပ္ငန္းကို စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္၊
(ဂ) အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႕အစည္းႏွင့္ ပုဂ္ၢလိကမ်ားက မ်ိဳးေစ့ထုတ္လုပ္ျခင္းႏွင့္ မ်ိဳးေစ့သုေတသန
ျပဳလုပ္ျခင္းတို႔တြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရးကို အားေပးရန္၊
(ဃ) မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ အျပည္ျပည္
ဆိုင္ရာအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပအဖဲြ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိကမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္။
အခန္း (၃)
အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီဖဲြ႔စည္းျခင္း
၄။ ၀န္ႀကီးဌာနသည္ အစုိးရအဖဲြ႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ -
(က) လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီးက ဥကၠ႒အျဖစ္လည္းေကာင္း၊
ျမန္မာ့စုိက္ပ်ိဳးးေရးလုပ္ငန္း ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးက အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ
အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ကၽြမ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အျခားသင့္ေလ်ာ္သူမ်ားက
အဖဲြ႔၀င္မ်ားအျဖစ္လည္းေကာင္း ပါ၀င္ေသာ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီကို ဖဲြ႔စည္းရမည္။
(ခ) ပုဒ္မခဲြ(က)အရ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီဖဲြ႔စည္းရာတြင္ ဒုတိယဥကၠ႒ႏွင့္ တဲြဖက္အတြင္းေရးမွဴး
တို႔ကို သတ္မွတ္တာ၀န္ေပးအပ္ႏုိင္သည္။
(ဂ) ပုဒ္မခဲြ(က)အရ ဖဲြ႔စည္းထားေသာ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္း
ႏုိင္သည္။
အခန္း (၄)
အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီ၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ား
၅။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီ၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္ -
(က) မ်ိဳးသန္႔မ်ိဳးေစ့ကို အသံုးျပဳ၍ သီးႏံွစုိက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ျခင္းျဖင့္ စုိက္ပ်ိဳးေရးက႑ဖံြ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေစေရး
အတြက္ မ်ိဳးေစ့ဆိုင္ရာမူ၀ါဒကို ခ်မွတ္ျခင္း၊
(ခ) စီးပြားေရးအလို႔ငွာ ျဖန္႔ျဖဴးျခင္းဟု မွတ္ယူႏုိင္ရန္ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း ျဖန္႔ျဖဴးသည့္ မ်ိဳးေစ့
အေလးခ်န္ိႏွင့္ ပမာဏကို သတ္မွတ္ျခင္း၊
(ဂ) အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းႏွင့္ ပုဂ္ၢလိကမ်ား၏ မ်ိဳးေစ့သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္
ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(ဃ) ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း သေဘာတူညီခ်က္အရ သုေတသနျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္ လိုအပ္ေသာ မ်ိဳးေစ့မ်ားကို
ေပးပို႔ျခင္းႏွင့္ လက္ခံျခင္း၊
(င) သင့္ေလ်ာ္ေသာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားပါ၀င္သည့္ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔မ်ားကုိ
လိုအပ္သလို ဖဲြ႔စည္းရန္ ၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရွိ သက္ဆိုင္ရာဌာန၊ လုပ္ငန္းမ်ားအား တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္း၊
(စ) မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊
ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ ပုဂ္ၢလိကမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ျခင္း၊
(ဆ) မ်ိဳးေစ့ထုပ္ပုိးထားေသာ သို႔မဟုတ္ ထည့္သြင္းထားေသာ ပစ္ၥည္းေပၚတြင္ ေဖာ္ျပရမည့္ အခ်က္မ်ားကို
အခါအားေလ်ာ္စြာ သတ္မွတ္ျခင္း၊
(ဇ) ၀န္ႀကီးဌာနက အခါအားေလ်ာ္စြာ ေပးအပ္သည့္လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
၆။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ -
(က) ျမန္မာ့စုိက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးက ဥကၠ႒အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ စုိက္ပ်ိဳးေရး
သုေတသနဦးစီးဌာန ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္က အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ
အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားမွ ကၽြမ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ားက အဖဲြ႔၀င္မ်ားအျဖစ္
လည္းေကာင္း ပါ၀င္ေသာ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီကို ၀န္ႀကီးဌာန၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္
ဖဲြ႔စည္းၿပီး လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို သတ္မွတ္ေပးရမည္။
(ခ) ပုဒ္မခဲြ(က)အရ ဖဲြ႔စည္းထားေသာ မ်ိဳးေစ့ ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ျပင္ဆင္
ဖြဲ႕စည္းႏုိင္သည္။
၇။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ မိမိ၏လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရး
အတြက္ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာ ေကာ္မတီကို အေထာက္အကူျပဳႏုိင္ရန္ လိုအပ္ေသာေကာ္မတီခဲြမ်ားကို
ဖြဲ႕စည္းၿပီး လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို သတ္မွတ္ေပးႏိုင္သည္။
အခန္း (၅)
အပင္မ်ိဳးသစ္
၈။ အပင္မ်ိဳးသစ္ကို စီးပြားေရးအလို႔ငွာ ထုတ္လုပ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ျပည္ပတြင္းသို႔ တင္သြင္းျခင္း ျပဳလုပ္လို
သူသည္ မိမိထုတ္လုပ္လိုသည့္ သို႔မဟုတ္ ျပည္တြင္းသို႔ တင္သြင္းလိုသည့္ အပင္မ်ိဳးသစ္ အတြက္
အသိအမွတ္ျပဳလကမွ္တ္ရရွိရန္ အပင္မ်ိဳးသစ္၏ မ်ိဳးေစ့နမူနာႏွင့္တကြ အခ်က္အလက္ အျပည့္အစုံကုိ
သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသို႔ တင္ျပ၍ ေလွ်ာက္ထားရမည္။
၉။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ ပုဒ္မ ၈ အရ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ လိုအပ္သည္ မ်ားကို
စိစစ္တင္ျပရန္ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီသို႔ တာ၀န္ေပးအပ္ရမည္။
၁၀။ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီသည္ -
(က) ပုဒ္မ ၉ အရ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီစစ္ေဆးၿပီး ေအာက္ပါ
အခ်က္မ်ားေပၚတြင္ အေျခခံ၍ အပင္မ်ိဳးသစ္အျဖစ္ ထုတ္လုပ္ရန္ သို႔မဟုတ္ ျပည္တြင္းသို႔ တင္သြင္းရန္ သင့္
မသင့္ စိစစ္ရမည္ -
(၁) ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း စုိက္ပ်ိဳးပါက ေကာင္းမြန္စြာ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္ျခင္း ရွိ မရွိ၊
(၂) အပင္မ်ိဳးသစ္သည္ လက္ရွိအပင္မ်ိဳးထက္ သာလြန္ေကာင္းမြန္ျခငး္ ရွိ မရွိ ႏွင့္ ထူးျခားသည့္
အရည္အေသြး ရွိ မရွိ၊
(၃) အပင္မ်ိဳးသစ္သည္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ဇီ၀မ်ိဳးစုံမ်ိဳးကြဲမ်ားကိုထိခုိက္ႏုိင္ျခင္း ရွိ မရွိ။
(ခ) အပင္မ်ိဳးသစ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ပုဒ္မခဲြ(က)အရ စိစစ္ေတြ႔ရွိခ်က္ကို သေဘာထား မွတ္ခ်က္ႏွင့္အတူ
အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသို႔ တင္ျပရမည္။
၁၁။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ -
(က) မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီက ေထာက္ခံတင္ျပေသာ အပင္မ်ိဳးသစ္၏ မ်ိဳးေစ့ နမူနာႏွင့္
အခ်က္အလက္မ်ားကို စိစစ္ၿပီး ထုတ္လုပ္ရန္ သို႔မဟုတ္ ျပည္တြင္းသို႔ တင္သြင္းရန္ ေလွ်ာက္ထားေသာ
အပင္မ်ိဳးသစ္ကို အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း သို႔မဟုတ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ ျငင္းပယ္ေၾကာင္းဆံုးျဖတ္ရမည္။
(ခ) ပုဒ္မခဲြ(က)အရ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ပါက သက္ဆိုင္ရာ ေလွ်ာက္ထားသူအား အသိ
အမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ ထုတ္ေပးရမည္။
အခန္း (၆)
မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးခန္း
၁၂။ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးခန္း ဖြင့္လွစ္လုိသူသည္ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ရရွိရန္ သတ္မွတ္ခ်က္
မ်ားႏွင့္အညီ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသို႔ ေလွ်ာက္ထားရမည္။
၁၃။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ -
(က) ပုဒ္မ ၁၂ အရ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို စိစစ္ၿပီး မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးခန္း
ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ေရးအတြက္ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ ထုတ္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ျငင္းပယ္ျခင္းျပဳႏိုင္သည္။
(ခ) ပုဒ္မခဲြ (က)အရ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ထုတ္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳပါက သတ္မွတ္ထားသည့္
မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ခေပးသြင္းေစၿပီး စည္းကမ္းခ်က္မ်ားပါရိွသည့္ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ကို သက္ဆိုင္ရာ
ေလွ်ာက္ထားသူအား ထုတ္ေပးရမည္။
(ဂ) ပုဒ္မခဲြ(ခ)အရ ထုတ္ေပးသည့္ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္၏ သက္တမ္းသည္ ထုတ္ေပးသည့္ ေန႔မွစ၍
သံုးႏွစ္ျဖစ္သည္။
၁၄။ (က) မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ ရရွိသူသည္ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ သက္တမ္းကုန္ဆံုးသည့္အခါ
မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးခန္းကို ဆက္လက္ဖြင့္လွစ္လိုပါက မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ေပး
ရန္ ယင္းလက္မွတ္ သက္တမ္းမကုန္ဆံုးမီ အနည္းဆံုး ရက္ေပါင္း ၆၀ ႀကိဳတင္၍သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ
အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသို႔ ေလွ်ာက္ထားရမည္။
(ခ) အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ ပုဒ္မခဲြ(က) အရ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို စိစစ္ၿပီး မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္
သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ျငင္းပယ္ျခင္းျပဳႏိုင္သည္။ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ သက္တမ္း
တိုးျမႇင့္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳပါက သတ္မွတ္ထားသည့္ သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ခ ေပးသြင္းေစၿပီး မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္
သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ေပးရမည္။
၁၅။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ပါ စည္းကမ္းခ်က္တစ္ရပ္ရပ္ကို ေဖာက္ဖ်က္
ေသာ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ရရွိသူ၏ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ကို ကာလအကန္႔အသတ္ျဖင့္ ဆိုုင္းင့ံျခင္း သို႔မဟုတ္
ပယ္ဖ်က္ျခင္း ျပဳႏုိင္သည္။
အခန္း (၇)
မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္း
၁၆။ မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ လိုသူသည္ -
(က) လိုင္စင္ရရွိရန္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာ ေကာ္မတီသို႔
ေလွ်ာက္ထားရမည္။
(ခ) ပုဒ္မခဲြ(က)အရ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ မ်ိဳးေစ့အမ်ိဳးအစားတစ္မ်ိဳးခ်င္းအတြက္ လိုင္စင္
သီးျခားေလွ်ာက္ထားရမည္။
၁၇။ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီသည္ -
(က) ပုဒ္မ ၁၆ အရ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ မ်ိဳးေစ့စံခ်ိန္စံၫႊန္းႏွင့္ ညီၫြတ္ျခင္း ရွိ မရွိ
သက္ဆိုင္ရာ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႕အား တာ၀န္ေပး၍ စစ္ေဆး တင္ျပေစရမည္။
(ခ) ပုဒ္မခဲြ(က)အရ သက္ဆိုင္ရာ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔၏ စစ္ေဆး တင္ျပခ်က္ကို
စိစစ္ၿပီး လိုင္စင္ထုတ္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ျငင္းပယ္ျခင္း ျပဳႏိုင္သည္။
(ဂ) လိုင္စင္ထုတ္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳပါက သတ္မွတ္ထားေသာ လိုင္စင္ခေပးသြင္းေစၿပီး စည္းကမ္းခ်က္မ်ား
ပါရွိသည့္ လိုင္စင္ကို သက္ဆိုင္ရာ ေလွ်ာက္ထားသူအား ထုတ္ေပး ရမည္။
(ဃ) ပုဒ္မခဲြ(ဂ)အရ လိုင္စင္ထုတ္ေပးရာတြင္ မ်ိဳးေစ့အမ်ိဳးအစားႏွင့္ အရည္အေသြးေပၚ မူတည္၍ လိုင္စင္
သက္တမ္းကို ၁၀ ႏွစ္ထက္ မပုိေသာကာလ သတ္မွတ္ႏုိင္သည္။
၁၈။ လိုင္စင္ရရွိသူသည္ -
(က) ဤဥပေဒႏွင့္ ဤဥပေဒအရထုတ္ျပန္ေသာ နည္းဥပေဒမ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား၊ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ၊
အမိန္႔ႏွင့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရမည္။
(ခ) လိုင္စင္ပါ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရမည္။
(ဂ) မ်ိဳးေစ့ကို မ်ိဳးေစ့စုိက္ခင္းတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးခန္းတြင္
ေသာ္လည္းေကာင္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔၏ စစ္ေဆးမႈကို
ခံယူရမည္။
(ဃ) မ်ိဳးေစ့ထုပ္ပုိးထားေသာ သို႔မဟုတ္ ထည့္သြင္းထားေသာ ပစ္ၥည္းေပၚတြင္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားကို
မွန္ကန္စြာေဖာ္ျပရမည္ -
(၁) ကုန္အမွတ္တံဆိပ္၊
(၂) မ်ိဳးေစ့အမည္၊
(၃) မ်ိဳးေစ့အေလးခ်ိန္ သို႔မဟုတ္ ပမာဏ၊
(၄) မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး၊
(၅) သံုးစဲြရန္အၫႊန္းစာ၊
(၆) သက္တမ္းကုန္ဆံုးမည့္ရက္စဲြ၊
(၇) လိုင္စင္အမွတ္ႏွင့္ရက္စဲြ၊
(၈) မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အာမခံေၾကာင္းေဖာ္ျပခ်က္၊
(၉) အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီက အခါအားေလ်ာ္စြာသတ္မွတ္သည့္ အျခားအခ်က္ အလက္မ်ား။
၁၉။ လိုင္စင္ရရွိသူသည္ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးမႈခံယူၿပီးေသာ မ်ိဳးေစ့ကိုသာ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်
ရမည္။
၂၀။ လိုင္စင္ရရွိသူသည္ လိုင္စင္သက္တမ္းကုန္ဆံုးသည့္အခါ မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းကို ဆက္လက္လုပ္ကိုင္
လိုပါက လိုင္စင္သက္တမ္း တိုးျမႇင့္ေပးရန္ လိုင္စင္သက္တမ္း မကုန္ဆံုးမီ အနည္းဆံုးရက္ေပါင္း ၆၀ ႀကိဳတင္၍
သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မ်ိဳးေစ့ ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီသို႔ ေလွ်ာက္ထား ရမည္။
၂၁။ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီသည္ -
(က) ပုဒ္မ ၂၀ အရ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ စိစစ္ၿပီး လိုင္စင္
သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ေပးရန္ခြင့္ျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ျငင္းပယ္ျခင္း ျပဳႏိုင္သည္။
(ခ) ပုဒ္မခဲြ(က)အရ လိုင္စင္သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳပါက သတ္မွတ္ထားသည့္ သက္တမ္းတိုးျမႇင့္
ခေပးသြင္းေစၿပီး လိုင္စင္သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ ေပးရမည္။
အခန္း (၈)
စီမံခန္႔ခဲြေရးနည္းလမ္းအရ အေရးယူျခင္း
၂၂။ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီသည္ ပုဒ္မ ၁၈ ပါ အခ်က္တစ္ရပ္ရပ္ကို လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ရန္
ပ်က္ကြက္ေသာ လိုင္စင္ရရွိသူအား ေအာက္ပါစီမံခန္႔ခဲြေရးဆိုင္ရာ အမိန္႔တစ္ရပ္ရပ္ကို ျဖစ္ေစ၊
တစ္ရပ္ထက္ပုိ၍ျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ -
(က) ခြင့္ျပဳထားေသာ မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းကို ယာယီရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
(ခ) ဒဏ္ေၾကးေငြေပးေဆာင္ေစ၍ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျပဳျပင္ေစၿပီး သက္ဆိုင္ရာမ်ိဳးေစ့ လုပ္ငန္းကို
ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳျခင္း၊
(ဂ) လိုင္စင္ကို ကာလအကန္႔အသတ္ျဖင့္ ဆိုင္းင့ံျခင္း၊
(ဃ) လိုင္စင္ကို ပယ္ဖ်က္ျခင္း။
အခန္း (၉)
အယူခံျခင္း
၂၃။ (က) မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီက ပုဒ္မ ၂၂ အရ ခ်မွတ္သည့္အမိန္႔ သို႔မဟုတ္
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မေက်နပ္သူသည္ ယင္းအမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို လက္ခံရရွိသည့္ေန႔မွ ရက္ေပါင္း
၃၀ အတြင္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ႏွင့္အညီအမ်ဳိးသား မ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီထံ အယူခံႏုိင္သည္။
(ခ) အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ ပုဒ္မခြဲ(က)အရအယူခံျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈ
ဆိုင္ရာေကာ္မတီက ခ်မွတ္သည့္အမိန္႔ သို႔မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္း သို႔မဟုတ္
ျပင္ဆင္ျခင္းျပဳႏိုင္သည္။
(ဂ) ပုဒ္မခဲြ(ခ)အရ ခ်မွတ္ေသာ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အၿပီးအျပတ္
ျဖစ္ေစရမည္။
အခန္း (၁၀)
တားျမစ္ခ်က္မ်ား
၂၄။ မည္သူမွ် အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ ထုတ္ေပးထားျခင္းမရွိေသာ အပင္မ်ိဳးသစ္ကို စီးပြားေရး အလို႔ငွာ
ထုတ္လုပ္ျခင္း မျပဳရ။
၂၅။ မည္သူမွ်လုိင္စင္မရွိဘဲ မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ျခင္းမျပဳရ။
၂၆။ လိုင္စင္ရရွိသူ မည္သူမွ် မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး အာမခံခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္းမရိွေသာ မ်ိဳးေစ့ကို
ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးမႈ ခံယူျခင္းမျပဳရေသးေသာ မ်ိဳးေစ့ကိုေသာ္လည္းေကာင္း
ျဖန္႔ျဖဴးျခင္း မျပဳရ။
၂၇။ မည္သူမွ် မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္မရွိဘဲ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးခန္းကို ဖြင့္လွစ္ျခင္းမျပဳရ။
အခန္း (၁၁)
ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္မ်ား
၂၈။ မည္သူမဆို ပုဒ္မ ၂၄၊ ၂၅ သို႔မဟုတ္ ၂၆ ပါ တားျမစ္ခ်က္တစ္ရပ္ရပ္ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း
ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူကို ေျခာက္လထက္မပုိေသာ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ က်ပ္ႏွစ္သိန္း
ထက္မပုိေသာ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္။ ထို႔ျပင္ ျပစ္မႈႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ
သက္ေသခံပစ္ၥည္းမ်ားကိုလည္း ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းရမည္။
၂၉။ မည္သူမဆို ပုဒ္မ ၂၇ ပါ တားျမစ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္း
ခံရလွ်င္ ထိုသူကို ေျခာက္လထက္မပုိေသာ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ က်ပ္ တစ္သိန္းထက္ မပုိေသာ ေငြဒဏ္
ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္။ ထို႔ျပင္ ျပစ္မႈႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ သက္ေသခံပစ္ၥည္းမ်ား ကိုလည္း
ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းရမည္။
၃၀။ သက္ဆိုင္ရာတရား႐ံုးသည္ ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းေသာ မ်ိဳးေစ့ႏွင့္ ထုပ္ပုိးပစၥည္းမ်ား
ကိုလည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စစ္ေဆးခန္းသံုးပစၥည္းမ်ားကိုလည္းေကာင္း စီမံခန္႔ခဲြရန္ ျမန္မာ့
စုိက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ရမည္။
အခန္း (၁၂)
အေထြေထြ
၃၁။ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားသည္ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ျခင္းမရွိေစရ -
(က) ေတာင္သူလယ္သမားတစ္ဦးဦးက မိမိထုတ္လုပ္သည့္ မ်ိဳးေစ့ကိုအျခား ေတာင္သူ
လယ္သမားအား ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ျခင္း၊
(ခ) မ်ိဳးပြားျခင္းမဟုတ္ဘဲ အသီး၊ အပြင့္၊ အပင္ႏွင့္အပင္၏အစိတ္အပုိင္းတို႔ကို ျဖန္္႔ျဖဴး ေရာင္းခ်ျခင္း။
၃၂။ ၀န္ၾကီးဌာနလက္ေအာက္ရိွဌာန၊လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း၍ မ်ိဳးေစ့ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးေသာ
ေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္ မ်ိဳးေစ့ သုေတသနျပဳလုပ္သူတို႔သည္ ဤဥပေဒအရ လိုင္စင္ရယူျခင္းမွ
ကင္းလြတ္ခြင့္ရွိသည္။
၃၃။ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီသည္ ၀န္ႀကီးဌာန၏သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ခ၊
မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ခ၊ လိုင္စင္ခ၊ လိုင္စင္သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ခႏွင့္ အျခားအခေၾကးေငြ တို႔ကို
သတ္မွတ္ရမည္။
၃၄။ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာ ေကာ္မတီသည္ မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရန္ ဤဥပေဒအရ လိုင္စင္
ေလွ်ာက္ထားျခင္းအတြက္ သတ္မွတ္ထားေသာ အခေၾကးေငြေပးေဆာင္ျခင္းမွ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ ေကာ္မတီ၏
သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းတစ္ခုခုအားကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
၃၅။ ဤဥပေဒအာဏာတည္သည့္ေန႔တြင္ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးခန္း ဖြင့္လွစ္ေနသူသည္
ယင္းစစ္ေဆးခန္းဆက္လက္ဖြင့္လွစ္လိုပါက မွတ္ပုံတင္လက္မွတ္ကိုလည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးေစ့လုပ္ငန္း တစ္ခုခုကို
လုပ္ကိုင္ေနသူသည္ ယင္းလုပ္ငန္းဆက္လက္လုပ္ကိုင္လိုပါက လုိုင္စင္ကိုလည္းေကာင္း
ဤဥပေဒအာဏာတည္သည့္ေန႔မွ ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္း ဤဥပေဒပါသက္ဆိုင္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီ
ေလွ်ာက္ထားရမည္။
၃၆။ ဤဥပေဒအရ စဲြဆိုေသာ ျပစ္မႈတြင္ မ်ိဳးေစ့ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ၏
မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြးစစ္ေဆးေတြ႔ရွိခ်က္ အစီရင္ခံစာသည္ ယင္းျပစ္မႈအတြက္ အၿပီးသတ္ သက္ေသခံခ်က္
ျဖစ္ေစရမည္။
၃၇။ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ ထုတ္ေပးျခင္းခံရေသာ အပင္မ်ိဳးသစ္ကို ျပည္တြင္းသုိ႔တင္သြင္းလိုသူ သည္
ပါမစ္ သို႔မဟုတ္ လိုင္စင္ရရွိရန္ ပါမစ္ သို႔မဟုတ္ လိုင္စင္ထုတ္ေပးပိုင္ခြင့္ရွိေသာ အစုိးရဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းသို႔
ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ကို ေလွ်ာက္လႊာႏွင့္အတူ ပူးတဲြ၍ တင္ျပရမည္။ ယင္းဌာန၊
အဖဲြ႔အစည္းသည္ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္တင္ျပႏိုင္သူကိုသာ ပါမစ္ သို႔မဟုတ္ လုိင္စင္ထုတ္ေပးႏိုင္သည္။
၃၈။ မ်ိဳးေစ့ကို ျပည္တြင္းသို႔ တင္သြင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ျပည္ပသို႔တင္ပုိ႔ျခင္း ျပဳလုပ္လိုသူသည္ -
(က) ေထာက္ခံခ်က္ရရွိရန္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ မ်ိဳးေစ႔ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီသို႔
ေလွ်ာက္ထားရမည္။
(ခ) ပါမစ္ သို႔မဟုတ္ လုိင္စင္ရရွိရန္ ပါမစ္ သို႔မဟုတ္ လိုင္စင္ ထုတ္ေပးပိုင္ခြင့္ရွိေသာ အစုိးရဌာန၊
အဖဲြ႔အစည္းသို႔ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈ ဆိုင္ရာေကာ္မတီ၏ ေထာက္ခံခ်က္ကို
ေလွ်ာက္လႊာႏွင့္အတူ ပူးတဲြ၍ တင္ျပရမည္။ ယင္းဌာန၊ အဖဲြ႕အစည္းသည္ အဆိုပါေထာက္ခံခ်က္
တင္ျပႏိုင္သူကိုသာ ပါမစ္ သို႔မဟုတ္ လိုင္စင္ ထုတ္ေပးႏိုင္သည္။
၃၉။ (က) အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီ၏ ႐ုံးလုပ္ငန္းမ်ားကို ၀န္ႀကီးဌာနက ေဆာင္ရြက္ရမည္။
(ခ) မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေကာ္မတီ႐ုံးလုပ္ငန္းမ်ားကို ျမန္မာ့စုိက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းက
ေဆာင္ရြက္ရမည္။
(ဂ) ပုဒ္မ ၇ အရ ဖဲြ႔စည္းေသာ လုပ္ငန္းအဖဲြ႕ခဲြမ်ား၏ ႐ုံးလုပ္ငန္းမ်ားကို ၀န္ႀကီးဌာန
လက္ေအာက္ရွိ သက္ဆိုင္ရာဌာန၊ လုပ္ငန္းက ေဆာင္ရြက္ရမည္။
၄၀။ ဤဥပေဒပါျပစ္မႈကို ရဲအေရးယူပုိင္ခြင့္ရွိေသာ ျပစ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။
၄၁။ ဤဥပေဒအရ တရားစဲြဆိုေသာ ျပစ္မႈႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ သက္ေသခံပစ္ၥည္းကို တရား႐ံုးေရွ႕သို႔
တင္ပုိ႔ရန္ လြယ္ကူျခင္းမရိွပါက ယင္းသက္ေသခံပစ္ၥည္းကို တရား႐ံုးေရွ႕သို႔ တင္ပုိ႔ျခင္းမရွိဘဲ မည္ကဲ့သုိ႔
ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္းကို အစီရင္ခံစာ သို႔မဟုတ္ သက္ဆိုင္ရာ အျခားစာရြက္စာတမ္း အေထာက္
အထားမ်ားျဖင့္ တင္ျပႏိုင္သည္။ ယင္းသို႔ိ တင္ျပျခင္းကို တရား႐ံုးေရွ႕သို႔ သက္ေသခံပစၥည္းတင္ျပဘိ သကဲ့သို႔
မွတ္ယူကာ သက္ဆိုင္ရာ တရား႐ံုးက ဥပေဒႏွင့္အညီ စီမံခန္႔ခဲြျခင္း ျပဳႏိုင္သည္။
၄၂။ အစုိးရ၀န္ထမ္း မဟုတ္ေသာ အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီအဖဲြ႔၀င္မ်ားႏွင့္ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈ ဆိုင္ရာ
ေကာ္မတီအဖဲြ႔၀င္မ်ားသည္ ၀န္ႀကီးဌာနက သတ္မွတ္ထားေသာ ခ်ီးျမႇင့္ေငြကို ခံစားခြင့္ရွိသည္။
၄၃။ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ -
(က) ၀န္ႀကီးဌာနသည္ လိုအပ္ေသာနည္းဥပေဒမ်ားကိုိ အစုိးရအဖဲြ႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္
လည္းေကာင္း၊ လိုအပ္ေသာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား၊ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ၊ အမိန္႔ႏွင့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ား
ကိုလည္းေကာင္း ထုတ္ျပန္ႏုိင္သည္။
(ခ) အမ်ဳိးသားမ်ိဳးေစ့ေကာ္မတီႏွင့္ မ်ိဳးေစ့ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာ ေကာ္မတီတို႔သည္ လိုအပ္ ေသာ
အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ၊ အမိန္႔ႏွင့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ႏုိင္သည္။
(ပုံ) သန္းေရႊ
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး
ဥကၠ႒
ႏုိင္ငံေတာေ္အးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖံြံၿဖိဳးေရးေကာင္စီ