ألبانيا

KËRKUES X, VENDIMI NR. 80-2017-2624, DATË 12.06.2017, PËR SHFUQIZIMIN E VENDIMIT TË BORDIT TË APELIMIT TË DPPM-SË.

Objekti i kërkesë-padisë: Shfuqizimin e Vendimit të Bordit të Apelimit të DPPM-së me nr. 369/8 prot., datë 18.10.2016 dhe detyrimin e DPPM-së të bëjë rëgjistrimin e markës të aplikuar me nr. AL/T/2015/369, depozituar më datë 12.06.2015 dhe publikuar më datë 02.11.2015, në buletinin e markave të DPPM-së nr.05/2015.

Gjyqtari: X

Fjalët kyçe: markë, markë e kundërshtuar, markë kundërshtuese, ngjashmëri konceptuale, ngjashmëri vizuale, ngjashmëri fonetike, konfuzion, DPPM, regjistrim, mallra, shërbime.

Ligji dhe dispozitat ligjore përkatëse: Kodi i Procedurave Administrative i Republikës së Shqipërisë, ligji nr. 9947, datë 07.07.2008 “Për pronësinë industriale”, Vendim i Këshillit të Ministrave Nr. 1706, datë 29.12.2008 “Për miratimin e rregullores për regjistrimin e markave tregtare dhe të shërbimit”, i ndryshuar.

Faktet kryesore:

Paditësi “X” sh.p.k, është një shoqëri tregtare me seli në Tiranë, me pronar shoqërinë mëmë “Y” me seli në R.Kosovës. Kjo e fundit ka në pronësi të saj markën tregtare të pijes energjike “Z”, pronësi e fituar nëpërmjet aplikimit në vendin e origjinës, pranë regjistrit të markave tregtare të shtetit të Kosovës. Paditësi ka bërë një aplikim për regjistrim pranë DPMP-së, për të shtrirë efektet e mbrojtjes së markës së tij edhe në Shqipëri. Ndërkohë, një tjetër shoqëri tregtare me origjinë nga Hollanda “A” Internacional, ka regjistruar ndërkombëtarisht, si dhe në vendin tonë markënB.

Shoqëria A Internacional ka pretenduar ngjashmërinë mes dy markave tregtare, duke sjellë cënim të imazhit dhe të interesit të saj tregtar të mbrojtur ndërkombëtarisht. Për këtë i është drejtuar me një kërkesë për kundërshtim regjistrimi Bordit të Apelimit pranë DPMP Tiranë. Nga ana e palës së paditur, me vendimin nr. 369/8, dt.18.10.2006, është rrëzuar kërkesa e paditësit. Kjo e fundit ka arritur në konkluzionin se produkti i palës paditëse, pije energjike , cënon interesat e paditësit duke përmendur ndër të tjera edhe faktin se marka është një markë ndërkombëtare e regjistruar dhe e mbrojtur edhe në RSH. Pavarësisht argumentave të palës së paditur parashtruar në aktin e saj, pala paditëse është paraqitur në gjykatë përmes padisë objekt gjykimi, duke pretenduar se nuk ka asnjë ngjashmëri mes markave pasi marka e paditësit që kërkohet të regjistrohet është pije energjike, ndërsa marka e personit të tretë është markë e një linje supermarketesh.

Vendimi: Rrëzimin e kërkesë-padisë së paditësit X sh.p.k.

Arsyetimi i gjykatës: Lidhur me themelin e pretendimeve të paditësit gjykata konkludon se pretendimet e tij janë të pabazuara përsa i përket thelbit të tyre.

Vlerësohet se vendimi i Bordit të Apelimit duhet të lihet në fuqi, pasi në gjykim u konstatua sa vijon:

Lidhur me ngjashmërinë ndërmjet markave. Për të bërë një analizë të saktë të ngjashmërisë mes markave në diskutim, duhet të merret në konsideratë tërësia e elementëve përbërës të tyre dhe përshtypja e përgjithshme që shkaktojnë ato tek konsumatori, por duke u fokusuar më tepër në elementët që luajnë rolin kryesor në krijimin e karakterit dallues të markave. Gjykata vlerësoi se është e rëndësishme që në rastin objekt gjykimi të përcaktohet karakteri dallues dhe elementët dominues të markave në diskutim. Në lidhje me këtë, konstatohet se markat kundërshtuese janë marka të përbëra nga elementë verbalë dhe figurativë. Elementi dallues dhe dominant i këtyre markave është elementi fjalë. Ky element dominon përshtypjen e përgjithshme, si dhe ka një paraqitje shumë më të dukshme në raport me elementët e tjerë, si sfondi dhe ngjyrat, të cilat kanë qëllim pikërisht evidentimin e elementit fjalë, apo figura pemë e stilizuar e cila ka përmasa shumë të vogla në tërësinë e markës. Për këtë shkak, elementi verbal është elementi dominues. Elementi verbal gjithashtu përmban karakterin dallues në të gjitha markat kundërshtuese, sepse është një fjalë që nuk ka asnjë kuptim të caktuar në shqip, dhe si i tillë gëzon një karakter të theksuar dallues. Ndërsa marka e kundërshtuar është po gjithashtu vetëm fjalë. Në këto kushte krahasimi i markave përqëndrohet në elementët verbalë.

Ngjashmëria vizuale: Në këtë aspekt, me të drejtë nga pala e paditur është konkluduar se në të dyja rastet në konflikt, elementët verbalë kanë të përbashkët një numër të madh shkronjash të shkruara me shkrim shtypi kapital dhë të pozicionuara në të njëjtin rend. Fjalët përbëhen gjithashtu nga e njëjta strukturë dhe gjatësi fjale e si të tilla në pikëpamjen pamore vlerësohen shumë të ngjashme.

Ngjashmëria fonetike: Shenjat janë pothuajse identike nga pikëpamja fonetike, për shkak se markatshqiptohen dhe dëgjohen njëlloj. Diferenca e vetme në shkronja është gërma K, që nuk sjell ndryshim relevant, pasi ajo klasifikohet në gjuhën shqipe si një bashkëtingëllore e pazëshme, dhe si e tillë ka një influencë minimale në tërësinë e fjalës. Si konkluzion edhe gjykata konkludon se ka një ngjashmëri të lartë fonetike.

Ngjashmëria konceptuale: Marka kundërshtuese përbëhet nga një fjale,që nuk përmban asnjë kuptim të caktuar në shqip, ndërsa marka e kundërshtuar, e cila po ashtu nuk ka kuptim në shqip, në fakt ka kuptim në anglisht (shkëndijë/xixëllonjë). Kjo nuk përbën një diferencë thëlbësore dhe për pasojë nuk rezulton që konsumatori shqiptar t’a njohë domosdoshmërisht kuptimin e saj në anglisht. Në këto kushte krahasimi konceptual në rastin konkret nuk ka vlerë.

Ngjashmëria mes mallrave dhe shërbimeve: Lidhur me këtë aspekt, gjykata nisur nga klasa e produkteve që përfaqësojnë secila nga markat konkludon se mallrat dhe shërbimet janë përgjithësisht shumë të ngjashme dhe një pjesë e konsiderueshme e tyre është edhe identike. Gjykata arrin në këtë përfundim bazuar në analizën e mëposhtme:

Pala që përfaqëson markën kundërshtuese ka aplikuar për t’u regjistruar në klasat 32 dhe 35 për mallrat dhe shërbimet si vijon: “Pije freskuese joalkoolike duke përfshirë pijet energjike, pijet me bazë birre dhe pijet izotonike (hipertonike dhe hipotonike) për atletët; birra, ujëra mineral dhe të gazuar; pije frutash dhe lëngje frutash; shurupë, esenca dhe preparate të tjera për përgatitjen e pijeve dhe koktejeve joaloolikë.

Reklamim; menaxhim biznesi; administrim biznesi; funksione te zyrës.”. Markat janë të mbrojtura tashmë për klasat në diskutim (32 dhe 35) përveç shumë të tjerave, konkretisht: “32 Birra; uji mineral dhe të gazuar dhe pije të tjera jo-alkoolike përfshirë pije energjike; pije frutash dhe lëng frutash; shurup dhe përgatitje të tjera për të bërë pije”. Ndërsa në klasën 35 markat kundërshtuese mbulojnë shërbimet si vijon:

- Reklama dhe shërbime në kombinim me shfrytëzimin ose drejtimin e ndërmarrjeve tregtare, shërbim në lidhje me drejtimin e bizneseve ose të funksioneve tregtare të ndërmarrjeve tregtare;
- Studim dhe analizë e tregut; promovim i shitjeve, këshilla në lidhje me hulumtimin e tregut dhe të analizës dhe të blerjes, këshilla në lidhje me strategjitë e koorporatave, strukturimi i personelit dhe menaxhim biznesi; reklama, përfshirë reklamat që shfaqen në radio dhe televizor, po ashtu edhe nëpër kinema, shpërndarja e materialeve reklamuese, marrëdhënie me publikun, përgatitje e raporteve të ekspertëve në lidhje me çështjet tregtare dhe menaxhimin e biznesit veçanërisht për tregun ushqimor; organizimi i panaireve dhe ekspozitave tregtare apo për qëllime reklamimi;
- Shërbimet e shitjes me pakicë në supermarkete dhe hipermarkete edhe nëpërmjet internetit; shërbimet e shitjes me pakicë dhe shërbime me shumicë (përkatësisht për shërbimet komerciale ndërmjetëse) në lidhje me ushqim dhe pije, pije alkoolike, mallrave shtëpiake, artikuj kimiste gjithashtu duke përfshirë produkte farmaceutike, kozmetikë dhe pastrimi, artikuj kopshtarie, artikuj DIY (do it yourself/bëje-vetë) përfshirë mjetet, mobilje dhe artikuj dekorativë në shtëpi, elektronike gjithashtu duke përfshirë aparatet për qëllime shtëpiake, aparate audio dhe video, kamera, aparate e telekomunikacionit, kompjutera, lodra, artikuj sportivë, veshje, kapele dhe këpucë, automjetet duke përfshirë biçikleta, pjesë dhe pajisje për ushqimin e lartpërmëndur; promovimin e shitjes; reklamat; demonstrim i produkteve”.

Sa më sipër, meqenëse marka e kundërshtuar kërkon mbrojtje për të njëjtat mallra dhe shërbime për të cilat tashmë janë mbrojtur markat e mëparshme, për shkak të ngjashmërisë mes markave si dhe përshtypjes së përgjithshme pothuajse të njëjtë që shkaktojnë ato tek publiku/konsumatori, që është e lartë, mundësia e shkaktimit të konfuzionit, përfshirë edhe mundësia e bashkëlidhjes mes markave është evidente. Sa më sipër, gjykata arriti në konkluzionin se aplikimi kombëtar nr. AL/T/2015/369 për regjistrimin e markës (fjalë), cënon të drejtat e mëparshme të markave kundërshtuese , në kuptim të nenit 143, pika 2, gërma “b”, të Ligjit Nr. 9947, datë 07.07.2008 (i ndryshuar).