Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы
Мұрағаттық версия
Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 7 қаңтар N 370-ІІ Заңы
МАЗМҰНЫ
Осы Заң электрондық цифрлық қолтаңбалар арқылы куәландырылған, құқықтық
қатынастардың орнатылуын, өзгертiлуiн немесе тоқтатылуын көздейтiн электрондық
құжаттарды жасау және пайдалану кезiнде туындайтын қатынастарды, сондай-ақ
азаматтық-құқықтық мәмiлелер жасауды қоса алғанда, құқықтық қатынастарға
қатысушылардың электрондық құжаттар айналымы саласында туындайтын құқықтары мен
мiндеттерiн реттеуге бағытталған.
1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар
Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) куәландырушы орталық – электрондық цифрлық қолтаңбаның ашық кілтінің
электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтіне сәйкестігін куәландыратын, сондай-ақ
тіркеу куәлігінің дұрыстығын растайтын заңды тұлға;
2) куәландырушы орталықты аккредиттеу – куәландырушы орталықтың қызметтер
көрсету құзыретін уәкілетті органның ресми тануы;
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарын куәландырушы орталық –
Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының электрондық құжат айналымының
бірыңғай жүйесіне қатысушыларға қызмет көрсететін куәландырушы орталық;
4) Қазақстан Республикасының негізгі куәландырушы орталығы – куәландырушы
орталықтардың электрондық цифрлық қолтаңбасының ашық кілттерінің тиесілігін және
жарамдылығын растауды жүзеге асыратын куәландырушы орталық;
5) Қазақстан Республикасының ұлттық куәландырушы орталығы – «электрондық
үкіметтің», мемлекеттік және мемлекеттік емес ақпараттық жүйелердің қатысушыларына
қызмет көрсететін куәландырушы орталық;
6) қол қоюшы тұлға – электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтін заңды түрде
иеленетін және оны электрондық құжатта пайдалану құқығы бар жеке немесе заңды
тұлға;
7) тіркеу куәлігі – куәландырушы орталық электрондық цифрлық қолтаңбаның осы
Заңда белгіленген талаптарға сәйкестігін растау үшін беретін қағаз жеткізгіштегі
құжат немесе электрондық құжат;
8) тіркеу куәлігінің иесі – өз атына тіркеу куәлігі берілген, тіркеу
куәлігінде көрсетілген ашық кілтке сәйкес келетін жабық кілтті заңды түрде
иеленетін жеке немесе заңды тұлға;
9) уәкілетті орган – ақпараттандыру саласында басшылықты жүзеге асыратын
мемлекеттік орган;
10) электрондық құжат – өзіндегі ақпарат электрондық-цифрлық нысанда
ұсынылған және электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылған құжат;
11) электрондық құжат айналымы жүйесі – қатысушылары арасындағы қатынастар
осы Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерімен
реттелетін электрондық құжаттар алмасу жүйесі;
12) электрондық құжат айналымы жүйесіне қатысушы – электрондық құжаттарды
жинау, өңдеу, сақтау, беру, іздестіру және тарату процестеріне қатысатын жеке
немесе заңды тұлға, мемлекеттік орган немесе лауазымды адам;
13) электрондық цифрлық қолтаңба – электрондық цифрлық қолтаңба құралдарымен
жасалған және электрондық құжаттың дұрыстығын, оның тиесілігін және мазмұнының
өзгермейтіндігін растайтын электрондық цифрлық нышандар терімі;
14) электрондық цифрлық қолтаңба құралдары – электрондық цифрлық қолтаңбаны
жасау және оның түпнұсқалығын тексеру үшін пайдаланылатын бағдарламалық және
техникалық құралдардың жиынтығы;
15) электрондық цифрлық қолтаңбаның ашық кілті – кез келген тұлғаның қолы
жететін және электрондық құжаттағы электрондық цифрлық қолтаңбаның түпнұсқалығын
растауға арналған электрондық цифрлық нышандар дәйектілігі;
16) электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілті – тіркеу куәлігінің иесіне
белгілі және электрондық цифрлық қолтаңба құралдарын пайдалана отырып электрондық
цифрлық қолтаңбаны жасауға арналған электрондық цифрлық нышандар дәйектілігі.
Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 N 337-IV (қолданысқа енгізілу
тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
2-бап. Қазақстан Республикасының электрондық құжат және
электрондық цифрлық қолтаңба туралы заңдары
1. Қазақстан Республикасының электрондық құжат және электрондық цифрлық
қолтаңба туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы
Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен
тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан
өзгеше ережелер белгiленсе, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.
3-бап. Шетелдiк тiркеу куәлiгiн пайдалану мен шетелдiк
жеке және заңды тұлғалар қатысатын электрондық
құжаттарды алмасу
1. Егер тараптардың келiсiмiнде өзгеше белгiленбесе, куәландырушы орталық пен
шетелдiк тiркеу куәлiгi иесiнiң арасында туындайтын құқықтық қатынастарды реттеу
кезiнде тiркеу куәлiгi берiлген мемлекеттiң құқығы қолданылады.
2. Егер тараптардың келiсiмiнде өзгеше белгiленбесе, шетелдiк жеке және
заңды тұлғалар қатысатын электрондық құжаттарды алмасу кезiнде Қазақстан
Республикасының заңдары қолданылады.
4-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті
Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба саласында бағдарламаны
әзірлеуді және орындауды ұйымдастырады;
2) электрондық құжат айналымының тәртібі мен шарттарын айқындайды;
3) уәкілетті органның өкілеттіктерін айқындайды;
4) куәландырушы орталықтарды аккредиттеуден өткізу ережелерін бекітеді;
5) Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңында, Қазақстан
Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің
актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 N 337-IV (қолданысқа енгізілу
тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
5-бап. Уәкілетті органның құзыреті
Ескерту. 5-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 N 337-IV
(қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
Уәкілетті орган:
1) электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба саласындағы
мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын іске асырады;
2) Қазақстан Республикасының электрондық құжат және электрондық цифрлық
қолтаңба саласындағы нормативтік құқықтық актілерін әзірлейді;
3) мемлекеттік органдар мен ұйымдарға электрондық құжат және электрондық
цифрлық қолтаңба мәселелері бойынша практикалық және әдістемелік көмек көрсетеді;
4) электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба саласындағы Қазақстан
Республикасы заңдарының және Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулыларының
талаптарын сақтау тұрғысынан электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба
саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
РҚАО-ның ескертпесі!
5) тармақшаны алып тастау көзделген - ҚР 2011.07.15 N 461-IV (2012.01.30
бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
5) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес лицензиялануға жататын қызмет
түріне өз құзыреті шегінде лицензия береді;
6) куәландырушы орталықтың үлгі ережесін әзірлеп, бекітеді;
7) "Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы"
Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес ведомстволық есептіліктің, тексеру
парақтарының нысандарын, тәуекел дәрежесін бағалау критерийлерін, жыл сайынғы
тексерулер жоспарларын әзірлейді және бекітеді;
8) Қазақстан Республикасының негізгі куәландырушы орталығы, Қазақстан
Республикасының мемлекеттік органдарын куәландырушы орталық және Қазақстан
Республикасының ұлттық куәландырушы орталығы қызметінің қағидаларын бекітеді;
9) Қазақстан Республикасының негізгі куәландырушы орталығын, Қазақстан
Республикасының мемлекеттік органдарын куәландырушы орталықты және Қазақстан
Республикасының ұлттық куәландырушы орталығын айқындайды;
10) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан
Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде
көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады..
Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.17 N 188-IV (қолданысқа енгізілу
тәртібін 2-баптан қараңыз), өзгерту енгізілді - ҚР 2010.03.19 № 258-IV, 2010.07.15
N 337-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.06 N 378-IV
(алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа
енгізіледі) Заңдарымен.
5-1-бап. Электрондық құжат және электрондық цифрлық
қолтаңба саласындағы мемлекеттік бақылау
1. Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба саласындағы
мемлекеттік бақылау тексеру нысанында және өзге де нысандарда жүзеге асырылады.
2. Тексеру "Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау
туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады. Мемлекеттік
бақылаудың өзге де нысандары осы Заңға сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту. 5-1-баппен толықтырылды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV (қолданысқа
енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгерту енгізілді - ҚР 2011.01.06 N
378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа
енгізіледі) Заңымен.
2-тарау. ЭЛЕКТРОНДЫҚ ҚҰЖАТ
6-бап. Электрондық құжат айналымының принциптерi
Электрондық құжат айналымы:
1) электрондық құжат айналымының әр түрлi жүйелерiнiң жұмыс iстеуi;
2) деректер жасау, өңдеу, сақтау және беру үшiн ақпараттық технологиялар
қолданылатын қызметтiң кез келген салаларында электрондық құжаттарды пайдалану;
3) кез келген ақпараттық жүйелердi пайдалана отырып, электрондық құжаттарды
беру принциптерi негiзiнде мемлекеттiк және мемлекеттiк емес ақпараттық жүйелерде
жүзеге асырылады.
7-бап. Электрондық құжат айналымына қойылатын талаптар
1. Электрондық құжат электрондық құралдармен жасалуы, жіберілуі, сақталуы
және берілуі мүмкін. Осы Заңның талаптарына сәйкес келетін электрондық құжат қағаз
жеткізгіштегі құжатпен бірдей.
2. Электрондық құжат оны ақпараттық-коммуникациялық желі бойынша берген
кезден бастап жіберілген болып есептеледі.
3. Кірген электрондық құжат жолданым иесінің ақпараттық жүйесінде оны
тіркегеннен кейін түскен болып есептеледі.
4. Алғаны туралы хабарламада электрондық құжатты алу фактісі мен уақыты
туралы және оның жөнелтушісі туралы деректер болуға тиіс. Ол авторға түспеген
жағдайда, жолданым иесі құжатты алмаған болып есептеледі.
5. Электрондық құжат айналымының тәртібін Қазақстан Республикасының
Үкіметі айқындайды.
6. Мемлекеттік құпияны құрайтын мәліметтері бар электрондық құжаттарды
пайдалану, қорғау, тіркеу тәртібі Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар
туралы заңнамасымен белгіленеді.
Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда - ҚР-ың 2009.06.04. N 162-IV (қолданысқа
енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
8-бап. Электрондық құжаттарды сақтау
Электрондық құжаттар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген
тәртiппен мемлекеттiк және (немесе) мемлекеттiк емес ақпараттық жүйелерде
сақталады.
9-бап. Электрондық құжат айналымы жүйесiне қатысушының
құқықтары мен мiндеттерi
1. Электрондық құжат айналымы жүйесiне қатысушы:
1) куәландырушы орталық тiркеген электрондық цифрлық қолтаңба ашық кiлтiнiң
тиесiлiлiгi мен жарамдылығын растау үшiн осы куәландырушы орталыққа жүгiнуге;
2) бiрнеше куәландырушы орталықтың қызмет көрсетуiн пайдалануға құқылы.
2. Электрондық құжат айналымы жүйесiне қатысушы белгiленген электрондық құжат
айналымы ережелерiн сақтауға мiндеттi.
Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. N
13 Заңымен (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi).
3-тарау. ЭЛЕКТРОНДЫҚ ЦИФРЛЫҚ ҚОЛТАҢБА
10-бап. Электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалану
1. Электрондық цифрлық қолтаңба қол қоюшы тұлғаның өзi қойған қолымен тең
және мынадай шарттар орындалған кезде:
1) тiркеу куәлiгi бар ашық кiлттiң көмегiмен электрондық цифрлық қолтаңбаның
түпнұсқалығы куәландырылғанда;
2) электрондық құжатқа қол қойған тұлға электрондық цифрлық қолтаңбаның
жабық кiлтiне заңды түрде иелiк еткенде;
3) электрондық цифрлық қолтаңба тiркеу куәлiгiнде аталған мәлiметтерге
сәйкес пайдаланылғанда, бiрдей заңдық салдарларға әкеп соғады.
2. Электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кiлттерi оларды заңды негiздерде
иеленетiн тұлғалардың меншiгi болып табылады.
Тұлға әртүрлі ақпараттық жүйелерге арналған электрондық цифрлық қолтаңбаның
жабық кілттеріне ие бола алады. Электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кiлттерiн осы
кiлттер иелерiнiң келiсiмiнсiз басқа тұлғаларға беруге болмайды.
3. Қол қоюшы тұлға электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалануға өкiлеттiктi өз
өкiлiне Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес беруге құқылы.
Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді - 2010.07.15 N 337-IV (қолданысқа
енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
11-бап. Электрондық цифрлық қолтаңба құралдары
Электрондық цифрлық қолтаңба құралдары Қазақстан Республикасының
сертификаттау туралы заңдарында белгiленген жағдайларда және тәртiппен
сертификатталуға тиiс.
12-бап. Электрондық құжат айналымы жүйесiндегi
электрондық цифрлық қолтаңба
1. Электрондық цифрлық қолтаңбаны мемлекеттiк органдардың лауазымды адамдары
өздерiнiң өкiлеттiгi шегiнде өздерi шығаратын электрондық құжаттарды куәландыру
кезiнде пайдалана алады.
2. Электрондық құжат айналымының мемлекеттiк емес жүйелерiнде электрондық
цифрлық қолтаңба Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында белгiленген
тәртiппен пайдаланылады.
Ескерту. 12-бапқа өзгерту енгізілді - 2010.07.15 N 337-IV (қолданысқа
енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
13-бап. Шетелдiк электрондық цифрлық қолтаңбаны тану
Шетелдiк тiркеу куәлiгi бар шетелдiк электрондық цифрлық қолтаңба Қазақстан
Республикасы бекiткен халықаралық шарттарға сәйкес немесе тiркеу куәлiктерiнiң
тiркелiмiне енгiзiлгеннен кейiн Қазақстан Республикасының аумағында электрондық
цифрлық қолтаңба деп танылады.
4-тарау. ТIРКЕУ КУӘЛIГI
14-бап. Тiркеу куәлiгiн беру
Тiркеу куәлiгiн беру тәртiбiн уәкiлеттi орган белгiлейдi және ол куәландырушы
орталық пен электрондық құжат айналымы жүйесiнiң қатысушылары үшiн мiндеттi болып
табылады.
15-бап. Тiркеу куәлiгiнiң мазмұны
1. Тiркеу куәлiгiнде мынадай мәлiметтер:
1) тiркеу куәлiгiнiң нөмiрi мен оның қолданылу мерзiмi;
2) электрондық цифрлық қолтаңбаның иесiн бiрдейлендiруге мүмкiндiк беретiн
деректер;
3) электрондық цифрлық қолтаңбаның ашық кiлтi;
4) электрондық цифрлық қолтаңбаның тиiстi жабық кiлтiн жасау үшiн
пайдаланылатын электрондық цифрлық қолтаңба құралдары туралы деректер;
5) электрондық цифрлық қолтаңбаны қолдану салалары мен оны қолдануды шектеу
туралы ақпарат;
6) тиiстi куәландырушы орталықтың реквизиттерi болуға тиiс.
2. Куәландырушы орталық электрондық құжат айналымы үшiн қажеттi қосымша
ақпаратты электрондық құжат айналымы жүйесiне қатысушымен келiсе отырып, тiркеу
куәлiгiне енгiзе алады.
16-бап. Тiркеу куәлiктерiн куәландырушы орталықтарда
сақтау тәртiбi мен мерзiмi
1. Тiркеу куәлiктерiнiң көшiрмелерi уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен
тиiстi куәландырушы орталықтарда сақталады.
2. Керi қайтарып алынған тiркеу куәлiктерiн куәландырушы орталықтарда
сақтау мерзiмi - кемiнде бес жыл.
3. Керi қайтарып алынған тiркеу куәлiктерi осы баптың 2-тармағында аталған
мерзiм өткеннен кейiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен
мұрағаттық сақтауға түседi.
17-бап. Тiркеу куәлiгi иесiнiң құқықтары мен мiндеттерi
1. Егер тiркеу куәлiгiнiң иесi тiркеу куәлiгiнде аталған ашық кiлтке сәйкес
электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кiлтiне қол жеткiзу режимi бұзылады деп
санаса, ол куәландырушы орталықтан тiркеу куәлiгiн керi қайтарып алуды талап етуге
құқылы.
2. Тiркеу куәлiгiнiң иесi:
1) куәландырушы орталыққа дұрыс ақпарат беруге;
2) тiркеу куәлiгiнде аталған ашық кiлтке сәйкес келетiн жабық кiлттi
пайдалануға;
3) электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кiлтi туралы ақпаратты заңсыз
таратуға жол бермеуге;
4) электрондық цифрлық қолтаңбаның өздерiне тиесiлi жабық кiлтiн заңсыз қол
жеткiзу мен пайдаланудан қорғау үшiн шаралар қолдануға, сондай-ақ ашық кiлттердi
Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен сақтауға мiндеттi.
Ескерту. 17-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.07.15 N 337-IV (қолданысқа
енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
18-бап. Тiркеу куәлiгiн керi қайтарып алу
1. Тiркеу куәлiгiн берген куәландырушы орталық оны мынадай жағдайларда:
1) тiркеу куәлiгi иесiнiң немесе оның өкiлiнiң талап етуi бойынша;
2) тiркеу куәлiгiнің иесi қайтыс болғанда;
3) алып тасталды - ҚР 2011.07.21 N 468-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан
кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
4) куәландырушы орталық пен тiркеу куәлiгiнің иесi арасындағы келiсiмде
көзделген жағдайларда;
5) заңды күшiне енген сот шешiмi бойынша керi қайтарып алады.
2. Куәландырушы орталық тiркеу куәлiгiн Қазақстан Республикасының заңдарында
белгiленген тәртіппен және мерзiмде керi қайтарып алады.
3. Тiркеу куәлiгін жою кезiнде куәландырушы орталық тiркеу куәлiгiнің иесiн
хабардар етуге және тиiстi ақпаратты алған кезден бастап кемiнде бiр күн мерзiмде
тiркеу куәлiктерiнің тiркелiмiне өзгерiстер енгiзуге мiндеттi.
Ескерту. 18-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.07.21 N 468-IV (алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
19-бап. Шетелдiк тiркеу куәлiктерiн тану
Шетелдiк тiркеу куәлiгi тiркеу куәлiктерiнің тiркелiмiне тiркеу куәлiгi
енгiзiлгеннен кейiн, куәландырушы орталық берген Қазақстан Республикасының
аумағында қолданылатын тiркеу куәлiгiмен тең танылады.
5-тарау. КУӘЛАНДЫРУШЫ ОРТАЛЫҚ 20-бап. Куәландырушы орталықтың қызметi
РҚАО-ның ескертпесі!
20-бап жаңа редакцияда көзделген - ҚР 2011.07.15 N 461-IV (2012.01.30 бастап
қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
1. Куәландырушы орталық Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылған
заңды тұлға болып табылады.
2. Электрондық цифрлық қолтаңбаның ашық кiлтiнің сәйкестiгiн куәландыру
жөнiндегi, сондай-ақ тiркеу куәлігінің дұрыстығын растау жөнiндегi қызмет Қазақстан
Республикасының лицензиялау туралы заңдарына сәйкес лицензиялануға тиiс.
3. Куәландырушы орталық электрондық құжат айналымының бiрнеше жүйесiне
қызмет көрсете алады.
21-бап. Куәландырушы орталықтың функциялары
1. Куәландырушы орталық:
1) электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кiлттерiн заңсыз қол жеткiзуден
қорғау үшiн шаралар қолдана отырып, электрондық құжат айналымы жүйесiне
қатысушылардың өтiнiшi бойынша электрондық цифрлық қолтаңбаның кiлттерiн жасайды;
2) тiркеу куәлiктерiн бередi, тiркейдi, керi қайтарып алады,
сақтайды, белгiленген тәртіппен берiлген тiркеу куәлiктерiнің тiркелiмiн жүргiзедi;
3) қолданылып жүрген және керi қайтарып алынған тiркеу куәлiктерiн есепке
алуды жүзеге асырады;
4) куәландырушы орталық Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген
тәртiппен тiркеген электрондық цифрлық қолтаңба ашық кiлтiнiң тиесiлiлiгiн және
жарамдылығын растайды.
5) <*>
2. Куәландырушы орталық сақтауда тұрған электрондық цифрлық қолтаңба ашық
кiлттерi жоғалуының, модификациялануының және қолдан жасалуының алдын алу үшiн
қажеттi барлық шараларды қолдануға мiндеттi.
3. Куәландырушы орталық осы баптың 2-тармағында көзделген міндеттi
орындамағаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.
Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. N
13 Заңымен (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi).
22-бап. Куәландырушы орталықтың қызметiн тоқтату
1. Куәландырушы орталықтың қызметi Қазақстан Республикасының заңдарында
белгiленген тәртiппен тоқтатылады.
2. Куәландырушы орталық қызметiн тоқтатқан жағдайда өз қызметiн тоқтатудан
отыз күн бұрын өзi қызмет көрсететiн электрондық құжат айналымы жүйесiне
қатысушылардың бәрiн және уәкiлеттi органды бұл туралы хабардар етуге мiндеттi.
3. Куәландырушы орталықтың қызметiн тоқтату кезiнде ол берген тiркеу
куәлiктерi мен электрондық цифрлық қолтаңбаның тиiстi кiлттерi, тiркеу
куәлiктерiнің иелерi туралы мәлiметтер тiркеу куәлігінің иесiмен келiсiле отырып,
басқа куәландырушы орталықтарға берiледi.
4. Осы баптың 2-тармағында аталған мерзiм өткеннен кейiн басқа куәландырушы
орталықтарға берiлмеген тiркеу куәлiктерi мен электрондық цифрлық қолтаңбаның
тиiстi кiлттерi қолданылуын тоқтатады және Қазақстан Республикасының заңдарына
сәйкес сақталуға тиiс.
23-бап. Тiркеу куәліктерiнiң иелерi, электрондық цифрлық
қолтаңбаның жабық және ашық кiлттерi туралы
мәлiметтердi қорғау
1. Куәландырушы орталық тiркеу куәлiктерiнің иелерi туралы мәлiметтердiң
қорғалуын қамтамасыз етедi және оларды Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде
көзделген жағдайларда ашады.
2. Тараптардың келiсiмiне сәйкес жасырын болып табылатын тiркеу
куәлiктерiнiң иелерi туралы мәлiметтер тiркеу куәлiктерiнiң жалпы қол жететiн
тiркелiмiне енгiзiлмейдi.
6-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР 24-бап. Қазақстан Республикасының электрондық құжат және
электрондық цифрлық қолтаңба туралы заңдарын
бұзғаны үшiн жауаптылық
Қазақстан Республикасының электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба
туралы заңдарының бұзылуына кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарында
көзделген жауапкершiлiкте болады.
25-бап. Дауларды қарау
Электрондық құжатты және электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалану кезiнде
туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сот тәртiбiмен
қаралуға тиiс.
26-бап. Осы Заңды қолданысқа енгiзу тәртiбi
Осы Заң 2003 жылғы 1 шiлдеден бастап қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының
Президенті
© 2012. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат
орталығы" ШЖҚ РМК
Об электронном документе и электронной цифровой подписи
Закон Республики Казахстан от 7 января 2003 года N 370
Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., N 1-2, ст. 1; "Казахстанская правда"
от 10 января 2003 года N 8; "Юридическая газета" от 29 января 2003 года N 5
ОГЛАВЛЕНИЕ
Настоящий Закон направлен на регулирование отношений, возникающих при создании и использовании электронных документов, удостоверенных посредством электронных цифровых подписей, предусматривающих установление, изменение или прекращение правоотношений, а также прав и обязанностей участников правоотношений, возникающих в сфере обращения электронных документов, включая совершение гражданско-правовых сделок.
Глава 1. Общие положения
Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем
Законе
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) удостоверяющий центр - юридическое лицо, удостоверяющее соответствие открытого ключа электронной цифровой подписи закрытому ключу электронной цифровой подписи, а также подтверждающее достоверность регистрационного свидетельства;
2) аккредитация удостоверяющего центра - официальное признание уполномоченным органом компетентности удостоверяющего центра в оказании услуг;
3) удостоверяющий центр государственных органов Республики Казахстан удостоверяющий центр, обслуживающий участников единой системы электронного документооборота государственных органов Республики Казахстан;
4) корневой удостоверяющий центр Республики Казахстан - удостоверяющий центр, осуществляющий подтверждение принадлежности и действительности открытых ключей электронной цифровой подписи удостоверяющих центров;
5) национальный удостоверяющий центр Республики Казахстан - удостоверяющий центр, обслуживающий участников "электронного правительства", государственных и негосударственных информационных систем;
6) подписывающее лицо - физическое или юридическое лицо, правомерно владеющее закрытым ключом электронной цифровой подписи и обладающее правом на ее использование на электронном документе;
7) регистрационное свидетельство - документ на бумажном носителе или электронный документ, выдаваемый удостоверяющим центром для подтверждения соответствия электронной цифровой подписи требованиям, установленным настоящим Законом;
8) владелец регистрационного свидетельства - физическое или юридическое лицо, на имя которого выдано регистрационное свидетельство, правомерно владеющее закрытым ключом, соответствующим открытому ключу, указанному в регистрационном свидетельстве;
9) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий руководство в сфере информатизации;
10) электронный документ - документ, в котором информация представлена в электронно-цифровой форме и удостоверена посредством электронной цифровой подписи;
11) система электронного документооборота - система обмена электронными документами, отношения между участниками которой регулируются настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан;
12) участник системы электронного документооборота - физическое или юридическое лицо, государственный орган или должностное лицо, участвующие в процессах сбора, обработки, хранения, передачи, поиска и распространения электронных документов;
13) электронная цифровая подпись - набор электронных цифровых символов, созданный средствами электронной цифровой подписи и подтверждающий достоверность электронного документа, его принадлежность и неизменность содержания;
14) средства электронной цифровой подписи - совокупность программных и технических средств, используемых для создания и проверки подлинности электронной цифровой подписи;
15) открытый ключ электронной цифровой подписи - последовательность электронных цифровых символов, доступная любому лицу и предназначенная для подтверждения подлинности электронной цифровой подписи в электронном документе;
16) закрытый ключ электронной цифровой подписи - последовательность электронных цифровых символов, известная владельцу регистрационного свидетельства и предназначенная для создания электронной цифровой подписи с использованием средств электронной цифровой подписи.
Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 337-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).
Статья 2. Законодательство Республики Казахстан об электронном документе и электронной цифровой подписи
1. Законодательство Республики Казахстан об электронном документе и электронной цифровой подписи основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.
Статья 3. Использование иностранного регистрационного
свидетельства и обмен электронными
документами с участием иностранных
физических и юридических лиц
1. При регулировании правоотношений, возникающих между удостоверяющим центром
и владельцем иностранного регистрационного свидетельства, применяется право государства, в котором было выдано регистрационное свидетельство, если иное не установлено соглашением сторон.
2. При обмене электронными документами с участием иностранных физических и юридических лиц применяется законодательство Республики Казахстан, если иное не установлено соглашением сторон.
Статья 4. Компетенция Правительства Республики
Казахстан
Правительство Республики Казахстан:
1) организует разработку и выполнение программы в сфере электронного документа и электронной цифровой подписи;
2) определяет порядок и условия электронного документооборота;
3) определяет полномочия уполномоченного органа;
4) утверждает правила проведения аккредитации удостоверяющих центров;
5) осуществляет иные полномочия, предусмотренные Конституцией, настоящим Законом,
иными законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.
Сноска. Статья 4 в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 337-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).
Статья 5. Компетенция уполномоченного органа
Сноска. Заголовок в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 337-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).
Уполномоченный орган:
1) реализует основные направления государственной политики в сфере электронного документа и электронной цифровой подписи;
2) разрабатывает нормативные правовые акты Республики Казахстан в сфере электронного документа и электронной цифровой подписи;
3) оказывает практическую и методическую помощь государственным органам и организациям по вопросам электронного документа и электронной цифровой подписи;
4) осуществляет государственный контроль в сфере электронного документа и электронной цифровой подписи на предмет соблюдения законов Республики Казахстан и постановлений Правительства Республики Казахстан об электронном документе и электронной цифровой подписи;
Примечание РЦПИ!
Подпункт 5) предусмотрено исключить Законом РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012).
5) в пределах своей компетенции выдает лицензии на вид деятельности, подлежащий лицензированию в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
6) разрабатывает и утверждает типовое положение удостоверяющего центра;
7) разрабатывает и утверждает формы ведомственной отчетности, проверочных листов, критерии оценки степени риска, ежегодные планы проверок в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан";
8) утверждает правила деятельности корневого удостоверяющего центра Республики
Казахстан, удостоверяющего центра государственных органов Республики Казахстан и национального удостоверяющего центра Республики Казахстан;
9) определяет корневой удостоверяющий центр Республики Казахстан, удостоверяющий центр государственных органов Республики Казахстан и национальный удостоверяющий центр Республики Казахстан;
10) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.
Сноска. Статья 5 в редакции Закона РК от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 19.03.2010 № 258-IV; от
15.07.2010 № 337-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
Статья 5-1. Государственный контроль в сфере электронного
документа и электронной цифровой подписи
1. Государственный контроль в сфере электронного документа и электронной цифровой подписи осуществляется в форме проверки и иных формах.
2. Проверка осуществляется в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан". Иные формы государственного контроля осуществляются в соответствии с настоящим Законом.
Сноска. Глава 1 дополнена статьей 5-1 в соответствии с Законом РК от 17.07.2009 N
188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); с изменением, внесенным Законом РК от
06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
Глава 2. Электронный документ
Статья 6. Принципы электронного документооборота
Электронный документооборот осуществляется в государственных и негосударственных информационных системах на основе следующих принципов:
1) функционирования различных систем электронного документооборота;
2) использования электронных документов в любых сферах деятельности, где применяются информационные технологии для создания, обработки, хранения и передачи
данных;
3) передачи электронных документов с использованием любых информационных систем.
Статья 7. Требования к электронному документообороту
1. Электронный документ может быть создан, передан, сохранен и подан электронными средствами. Электронный документ, соответствующий требованиям настоящего Закона, равнозначен документу на бумажном носителе.
2. Электронный документ считается отправленным с момента его передачи по информационно-коммуникационной сети.
3. Входящий электронный документ считается поступившим после его фиксации в информационной системе адресата.
4. Уведомление о получении должно содержать данные о факте и времени получения электронного документа и его отправителе. В случае непоступления его автору считается, что документ не получен адресатом.
5. Порядок электронного документооборота определяется Правительством Республики
Казахстан.
6. Порядок использования, защиты, регистрации электронных документов, содержащих сведения, составляющие государственные секреты, устанавливается законодательством Республики Казахстан о государственных секретах.
Сноска. Статья 7 в редакции Закона РК от 04.06.2009 N 162-IV (порядок введения в действие см. ст.2).
Статья 8. Хранение электронных документов
Электронные документы хранятся в государственных и (или) негосударственных информационных системах в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
Статья 9. Права и обязанности участника системы
электронного документооборота
1. Участник системы электронного документооборота вправе:
1) обратиться в удостоверяющий центр за подтверждением принадлежности и действительности открытого ключа электронной цифровой подписи, зарегистрированного данным удостоверяющим центром;
2) обслуживаться несколькими удостоверяющими центрами.
2. Участник системы электронного документооборота обязан соблюдать установленные правила электронного документооборота.
Сноска. В статью 9 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13
(вводится в действие с 1 января 2005 г.).
Глава 3. Электронная цифровая подпись
Статья 10. Использование электронной цифровой подписи
1. Электронная цифровая подпись равнозначна собственноручной подписи подписывающего лица и влечет одинаковые юридические последствия при выполнении следующих условий:
1) удостоверена подлинность электронной цифровой подписи при помощи открытого ключа, имеющего регистрационное свидетельство;
2) лицо, подписавшее электронный документ, правомерно владеет закрытым ключом электронной цифровой подписи;
3) электронная цифровая подпись используется в соответствии со сведениями,
указанными в регистрационном свидетельстве.
2. Закрытые ключи электронной цифровой подписи являются собственностью лиц,
владеющих ими на законных основаниях.
Лицо может иметь закрытые ключи электронной цифровой подписи для различных информационных систем. Закрытые ключи электронной цифровой подписи не могут быть переданы другим лицам без согласия владельцев этих ключей.
3. Подписывающее лицо вправе передавать полномочия на использование электронной цифровой подписи своему представителю в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 10 с изменением, внесенным Законом РК от 15.07.2010 № 337-IV
(порядок введения в действие см. ст. 2).
Статья 11. Средства электронной цифровой подписи
Средства электронной цифровой подписи подлежат сертификации в случаях и порядке,
установленных законодательством Республики Казахстан о сертификации.
Статья 12. Электронная цифровая подпись в системе
электронного документооборота
1. Электронная цифровая подпись может использоваться должностными лицами государственных органов при удостоверении электронных документов, издаваемых ими в пределах их полномочий.
2. В негосударственных системах электронного документооборота электронная цифровая подпись используется в порядке, установленном гражданским законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 12 с изменением, внесенным Законом РК от 15.07.2010 № 337-IV
(порядок введения в действие см. ст. 2).
Статья 13. Признание иностранной электронной цифровой
подписи
Иностранная электронная цифровая подпись, имеющая иностранное регистрационное свидетельство, признается электронной цифровой подписью на территории Республики Казахстан в соответствии с ратифицированными Республикой Казахстан международными договорами или после внесения в регистр регистрационных свидетельств .
Глава 4. Регистрационное свидетельство
Статья 14. Выдача регистрационного свидетельства
Порядок выдачи регистрационного свидетельства определяется уполномоченным органом и является обязательным для удостоверяющего центра и участников системы электронного документооборота.
Статья 15. Содержание регистрационного свидетельства
1. Регистрационное свидетельство должно содержать следующие сведения:
1) номер регистрационного свидетельства и срок его действия;
2) данные, позволяющие идентифицировать владельца электронной цифровой подписи;
3) открытый ключ электронной цифровой подписи;
4) данные о средствах электронной цифровой подписи, используемых для создания
соответствующего закрытого ключа электронной цифровой подписи;
5) информацию о сферах применения и ограничениях применения электронной цифровой подписи;
6) реквизиты соответствующего удостоверяющего центра.
2. Удостоверяющий центр по согласованию с участником системы электронного документооборота может включать в регистрационное свидетельство дополнительную информацию, необходимую для электронного документооборота.
Статья 16. Порядок и срок хранения регистрационных
свидетельств в удостоверяющих центрах
1. Копии регистрационных свидетельств хранятся в соответствующих удостоверяющих центрах в порядке, установленном уполномоченным органом.
2. Срок хранения отозванных регистрационных свидетельств в удостоверяющих центрах составляет не менее пяти лет.
3. По истечении срока, указанного в пункте 2 настоящей статьи, отозванные регистрационные свидетельства поступают на архивное хранение в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
Статья 17. Права и обязанности владельца
регистрационного свидетельства
1. Владелец регистрационного свидетельства вправе требовать от удостоверяющего центра отзыва регистрационного свидетельства в случаях, если он предполагает нарушение
режима доступа к закрытому ключу электронной цифровой подписи, соответствующему открытому ключу, указанному в регистрационном свидетельстве.
2. Владелец регистрационного свидетельства обязан:
1) предоставлять удостоверяющему центру достоверную информацию;
2) пользоваться закрытым ключом, соответствующим открытому ключу, указанному в
регистрационном свидетельстве;
3) не допускать неправомерного распространения информации о закрытом ключе электронной цифровой подписи;
4) принимать меры для защиты принадлежащего ему закрытого ключа электронной цифровой подписи от неправомерного доступа и использования, а также хранить открытые ключи в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 17 с изменением, внесенным Законом РК от 15.07.2010 № 337-IV
(порядок введения в действие см. ст. 2).
Статья 18. Отзыв регистрационного свидетельства
1. Удостоверяющий центр, выдавший регистрационное свидетельство, отзывает его в следующих случаях:
1) по требованию владельца регистрационного свидетельства либо его представителя;
2) смерти владельца регистрационного свидетельства;
3) исключен Законом РК от 21.07.2011 № 468-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
4) предусмотренных соглашением между удостоверяющим центром и владельцем регистрационного свидетельства;
5) по вступившему в законную силу решению суда.
2. Удостоверяющий центр отзывает регистрационное свидетельство в порядке и сроки,
которые установлены законодательством Республики Казахстан.
3. При аннулировании регистрационного свидетельства удостоверяющий центр обязан уведомить владельца регистрационного свидетельства и внести изменения в регистр регистрационных свидетельств в срок не менее одного дня с момента получения соответствующей информации.
Сноска. Статья 18 с изменением, внесенным Законом РК от 21.07.2011 № 468-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
Статья 19. Признание иностранных
регистрационных свидетельств
Иностранное регистрационное свидетельство признается наравне с регистрационным свидетельством, выданным удостоверяющим центром, действующим на территории Республики Казахстан, после внесения регистрационного свидетельства в регистр регистрационных свидетельств .
Глава 5. Удостоверяющий центр
Статья 20. Деятельность удостоверяющего центра
Примечание РЦПИ!
Статья 20 предусмотрена в редакции Закона РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012).
1. Удостоверяющий центр является юридическим лицом, созданным в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Деятельность по удостоверению соответствия открытого ключа электронной цифровой подписи, а также по подтверждению достоверности регистрационного свидетельства подлежит лицензированию в соответствии с законодательством Республики Казахстан о лицензировании.
3. Удостоверяющий центр может обслуживать несколько систем электронного документооборота.
Статья 21. Функции удостоверяющего центра
1. Удостоверяющий центр:
1) создает ключи электронных цифровых подписей по обращению участников системы электронного документооборота с принятием мер для защиты закрытых ключей электронной цифровой подписи от неправомерного доступа;
2) выдает, регистрирует, отзывает, хранит регистрационные свидетельства, ведет регистр регистрационных свидетельств, выданных в установленном порядке;
3) осуществляет учет действующих и отозванных регистрационных свидетельств;
4) подтверждает принадлежность и действительность открытого ключа электронной цифровой подписи, зарегистрированного удостоверяющим центром в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
5) (исключен)
2. Удостоверяющий центр обязан принимать все необходимые меры для предотвращения утери, модификации и подделки находящихся на хранении открытых ключей электронной цифровой подписи.
3. За неисполнение обязанности, предусмотренной пунктом 2 настоящей статьи, удостоверяющий центр несет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.
Сноска. В статью 21 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13
(вводится в действие с 1 января 2005 г.).
Статья 22. Прекращение деятельности удостоверяющего
центра
1. Деятельность удостоверяющего центра прекращается в порядке,
установленном законодательством Республики Казахстан.
2. В случае прекращения деятельности удостоверяющий центр обязан за тридцать дней до прекращения своей деятельности проинформировать об этом всех участников обслуживаемых им систем электронного документооборота и уполномоченный орган.
3. При прекращении деятельности удостоверяющего центра выданные им регистрационные свидетельства и соответствующие ключи электронной цифровой подписи, сведения о владельцах регистрационных свидетельств передаются в другие удостоверяющие центры по согласованию с владельцем регистрационного свидетельства.
4. По истечении срока, указанного в пункте 2 настоящей статьи, регистрационные свидетельства и соответствующие ключи электронной цифровой подписи, не переданные в другие удостоверяющие центры, прекращают свое действие и подлежат хранению в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Статья 23. Защита сведений о владельцах регистрационных свидетельств, закрытых и открытых ключах электронной цифровой подписи
1. Удостоверяющий центр обеспечивает защиту сведений о владельцах регистрационных свидетельств и раскрывает их в случаях, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан.
2. Сведения о владельцах регистрационных свидетельств, являющиеся конфиденциальными в соответствии с соглашением сторон, не включаются в общедоступный регистр регистрационных свидетельств.
Глава 6. Заключительные положения
Статья 24. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан об электронном документе и электронной цифровой подписи
Лица, виновные в нарушении законодательства Республики Казахстан об электронном документе и электронной цифровой подписи, несут ответственность,
предусмотренную законами Республики Казахстан.
Статья 25. Рассмотрение споров
Споры, возникающие при использовании электронного документа и электронной цифровой подписи, подлежат рассмотрению в судебном порядке в соответствии
с законодательством Республики Казахстан.
Статья 26. Порядок введения в действие настоящего
Закона
Настоящий Закон вводится в действие с 1 июля 2003 года.
Президент
Республики Казахстан